IPPB1/415-434/09-3/KS - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów działalności gospodarczej wierzytelności nieudokumentowanej postanowieniem sądu.
Pismo z dnia 2 września 2009 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB1/415-434/09-3/KS Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów działalności gospodarczej wierzytelności nieudokumentowanej postanowieniem sądu.
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 czerwca 2009 r. (data wpływu 10 czerwca 2009 r.) uzupełnione pismem z dnia 3 sierpnia 2009 r. (data wpływu 6 sierpnia 2009 r.) złożonym na wezwanie Nr IPPB1/415-434/09-2/KS z dnia 22 lipca 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:
możliwości zaliczenia do kosztu uzyskania przychodu kwoty wierzytelności objętej wyrokiem sądowym wysokości 100 tys. zł - jest prawidłowe,
możliwości zaliczenia do kosztu uzyskania przychodu kwoty wierzytelności, która nie została zasądzona wyrokiem sądowym wysokości 900 tys. zł - jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 10 czerwca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztu uzyskania przychodu kwoty wierzytelności objętej zasądzonym wyrokiem sądowym w wysokości 100 tys. zł oraz pozostałej kwoty wierzytelności w wysokości 900 tys. zł, która nie została zasądzona wyrokiem sądowym.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca firma K. posiada wierzytelność wobec firmy W. w wysokości 1 mln zł, którą chce uznać za koszt uzyskania przychodów. Firma K. będzie posiadać wyrok sądowy przeciwko W... na kwotę 100 tys. zł Przeprowadzona egzekucja komornicza kwoty zasądzonej tym wyrokiem zostanie zakończona stwierdzeniem braku majątku dłużnika a tym samym brakiem możliwości ściągnięcia ww. kwoty.
Pismem z dnia 3 sierpnia 2009 r. w odpowiedzi na wezwanie Nr IPPB1/415-434/09-2/KS z dnia 22 lipca 2009 r. Wnioskodawca uzupełnił przedstawione zdarzenie przyszłe o następujące informacje:
przedmiotowa wierzytelność została uprzednio zaliczona do przychodów należnych w prowadzonej działalności gospodarczej,
działalność opodatkowana jest w formie podatku liniowego 19%.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy takie uprawdopodobnienie nieściągalności 1 mln zł, w tym kwoty 900 tys. zł niezasądzonej wyrokiem sądowym stanowi podstawę do wliczenia całej kwoty w koszty uzyskania przychodu...
Zdaniem Wnioskodawcy:
Artykuł 23 ust. 1 ustawy stanowi, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:
pkt 20: wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona,
ust. 2: za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 20 uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:
pkt 1) postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego albo
pkt 3) wierzytelność została zasądzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego.
Na podstawie ww. przepisów Wnioskodawca uważa, iż kwotę tą można zaliczyć w koszy uzyskania przychodu.
Zdaniem Wnioskodawcy w ww. sytuacji (brak majątku) należy uznać, iż również pozostała kwota z 1 miliona zł nie będzie mogła być ściągnięta.
Ponadto Wnioskodawca nadmienia, iż niezasadnym byłoby potęgowanie kosztów po stronie pytającej spółki (wierzyciela) w wysokości 45 tys. zł wpisu sądowego, chcącej dochodzić sądownie pozostałej kwoty 900 tys. zł. od dłużnika, skoro już zasądzona przez sąd kwota 100 tys. zł nie może być ściągnięta przez dłużnika w postępowaniu komorniczym, czego wyrazem jest umorzenie postępowania z uwagi na brak majątku dłużnika.
Zdaniem Wnioskodawcy kwotę w wysokości 1 mln zł wobec przedstawionych okoliczności wynikających z przepisów prawnych można wliczyć w koszty uzyskania przychodu.
Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Stosownie natomiast do treści art. 23 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.
Zauważyć przy tym należy, iż kwestie związane z przedawnieniem roszczeń o świadczenia, w tym związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), których wykładnia nie może być przedmiotem interpretacji indywidualnej, bowiem przepisy tej ustawy nie są przepisami prawa podatkowego w rozumieniu art. 3 pkt 2 w związku z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
W myśl art. 23 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona.
Zatem przepis ten formułuje dwa warunki, które muszą wystąpić łącznie, aby móc zaliczyć nieściągalną wierzytelność do kosztów uzyskania przychodów.
Pierwszym jest, aby wierzytelność ta została uprzednio na podstawie art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zarachowana jako przychody należne, drugim zaś, by nastąpiło uprawdopodobnienie nieściągalności.
Z treści art. 23 ust. 2 ww. ustawy wynika, iż za wierzytelności, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 20 uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:
postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
postanowieniem sądu o
oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, albo
umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność, o której mowa w lit. a), lub
ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo
protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.
Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania stwierdzić należy, iż ustawodawca uzależnił możliwość zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów określonej wierzytelności od spełnienia konkretnych warunków. Wierzytelności określone jako nieściągalne muszą być wcześniej zarachowane jako przychody należne zgodnie z art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ich nieściągalność powinna zostać udokumentowana w sposób określony w art. 23 ust. 2 powoływanej ustawy.
Ustawodawca dokonał więc ścisłego i wyczerpującego wyliczenia, jakimi środkami można udokumentować nieściągalność wierzytelności. Jest to wyliczenie kompletne, co oznacza, że jakikolwiek inny dokument niż wymieniony w tych przepisach nie może skutecznie udokumentować faktu nieściągalności wierzytelności.
Należy pamiętać, iż Kodeks cywilny nie zna kategorii "postanowienie o nieściągalności", a zatem dla celów podatkowych musi być to postanowienie, z którego treści jednoznacznie wynika, że dłużnik nie ma majątku, z którego mogłaby być egzekwowana wierzytelność.
Ponadto istotne znaczenie dla udokumentowania nieściągalności wierzytelności ma okoliczność, iż wielkość wierzytelności powinna wynikać z prawomocnego orzeczenia sądu i ksiąg podatnika. Podatnik obowiązany jest skierować na drogę sądową (celem jej zasądzenia) całą należność jaką posiada w stosunku do danego (tego samego) dłużnika, którą chce zaliczyć w koszty uzyskania przychodu jako wierzytelność nieściągalną.
Wskazać należy, iż "postanowienie o nieściągalności" wierzytelności potwierdzające brak majątku dłużnika dotyczy tylko tej części wierzytelności, która została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu. Postanowienie to nie dotyczy bowiem pozostałej części wierzytelności należnej od dłużnika, albowiem postępowanie sądowe prowadzone jest tylko w zakresie wskazanym w pozwie wierzyciela. Jeśli więc nie cała wierzytelność została skierowana na drogę postępowania sądowego, wówczas komornik sądowy jako organ egzekucyjny w postępowaniu egzekucyjnym może potwierdzić brak majątku dłużnika tylko w stosunku do tej części wierzytelności, która została określona w pozwie wierzyciela.
Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca (wierzyciel) posiada wierzytelność wobec swojego kontrahenta (dłużnika) w wysokości 1 mln zł, którą chce uznać za koszt uzyskania przychodów. Przedmiotowa wierzytelność została uprzednio zaliczona do przychodów należnych w prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca będzie posiadać wyrok sądowy przeciwko kontrahentowi na kwotę 100 tys. zł. Przeprowadzona egzekucja komornicza kwoty zasądzonej tym wyrokiem zostanie zakończona stwierdzeniem braku majątku dłużnika a tym samym brakiem możliwości ściągnięcia ww. kwoty.
Odnosząc się do przedstawionego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, iż tylko kwota objęta wyrokiem sądowym w wysokości 100 tys. może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Natomiast pozostałej kwoty wierzytelności w wysokości 900 tys. zł nie może uznać za koszt uzyskania przychodów, ponieważ nie została ona udokumentowana w sposób określony w przepisie art. 23 ust. 1 pkt 20 i ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym nie stanowi ona wierzytelności nieściągalnej, którą można bezpośrednio zakwalifikować do kosztów uzyskania przychodów na podstawie powoływanych przepisów.
Jednocześnie mając na uwadze, iż wniosek Spółki o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczył stosowania przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 z późn. zm.), zaznacza się, iż interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla poszczególnych wspólników Spółki. Uregulowania tej ustawy dotyczą bowiem podatników, którymi są osoby fizyczne. Wniosek natomiast złożyła Spółka Jawna, która w świetle zawartych w niej przepisów nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, podatnikami zaś są poszczególni wspólnicy.
Mając powyższe na uwadze informuje się, że uzyskanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej przepisów ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przez wszystkich wspólników możliwe jest poprzez złożenie wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej wraz z wypełnieniem wszystkich warunków określonych w art. 14b i art. 14f ustawy Ordynacja podatkowa przez poszczególne osoby fizyczne - wspólników
Jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różni się od zdarzenia przyszłego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.