IPPB1/415-413/12-4/JB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2012 r. (data wpływu 16 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 16 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Decyzją z dnia 27 września 2011 r. Starosta orzekł o zwrocie nieruchomości wywłaszczonej na rzecz Miasta. Zwrot ww. nieruchomości nastąpił w oparciu o przepisy art. 136 ust. 3, art. 140 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, nakazując zwrot prawowitym właścicielom gruntów uprzednio wywłaszczonych, niewykorzystywanych na cel wskazany w decyzji wywłaszczeniowej. Wywłaszczenia dokonano w 1975 r. (decyzją urzędu miejskiego w W. z dn. 27 98 1975 r.). Według stanu prawnego na dzień wywłaszczenia prawo do przedmiotowej nieruchomości przysługiwało babci Wnioskodawczyni, która zmarła w 1982 r. Spadek po babci Wnioskodawczyni nabyła w całości na mocy postanowienia Sadu Rejonowego z dn. 19 października 1983 r. Przy zwrocie nieruchomości Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zwrotu na rzecz Miasta zwaloryzowanego odszkodowania. Wnioskodawczyni ma zamiar sprzedać zwrócona jej działkę, ponieważ plan zagospodarowania przestrzennego uniemożliwia Wnioskodawczyni wykorzystanie jej na prywatne cele. W swoim Urzędzie Skarbowym Wnioskodawczyni dowiedziała się, że będzie płaciła podatek dochodowy, jeżeli sprzeda przedmiotową działkę w terminie krótszym niż 5 lat od daty zwrotu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Odpowiedź na pytanie pierwsze, drugie i trzecie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych stanowi przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Odpowiedź na pytanie czwarte w zakresie podatku od spadków i darowizn zostanie udzielona w odrębnym rozstrzygnięciu.

Zdaniem Wnioskodawczyni nie powstaje obowiązek podatkowy, ponieważ nie nastąpiło w tym przypadku nabycie nieruchomości, a tylko decyzją administracyjną Starosty - przywrócenie stanu prawnego właścicielowi, a wobec jego śmierci - spadkobiercy.

Wnioskodawczyni uważa, iż zwrócono Jej prawo do nieruchomości, która została wywłaszczona, a niewykorzystana na cel określony w decyzji wywłaszczeniowej. Decyzja o zwrocie przywraca stosunki wywłaszczeniowe sprzed wywłaszczenia, a zwrot taki nie stanowi nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem przychód ze zbycia przedmiotowej nieruchomości nie powinien podlegać opodatkowaniu. Zwrot zwaloryzowanego odszkodowania jest dowodem ciągłości prawa własności do nieruchomości. Spadek po babci został nabyty w 1983 r., natomiast roszczenie Wnioskodawczyni o zwrot nieruchomości powstało dzięki obowiązującej ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) źródłem przychodu jest - z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie:

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przedmiotowej sprawie istotna jest więc kwestia, czy zwrot nieruchomości na podstawie decyzji z 27 września 2011 r. stanowi nabycie w świetle powołanego art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której Państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony przejścia prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub gminy.

Jednocześnie ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu, na jaki dokonano wywłaszczenia.

Celem zwrotu jest więc przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia. Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni zatem funkcję restytucyjną, przywraca bowiem prawo własności nieruchomości - w tym przypadku następcy prawnemu poprzedniego właściciela.

Stosownie zatem do art. 136 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu.

W przypadku zwrotu nieruchomości nie mamy więc do czynienia z kreowaniem prawa własności tylko z jego przywróceniem. Nie dochodzi do przeniesienia prawa własności na zasadach ogólnych wynikających z przepisów o charakterze cywilnoprawnym, ale jedynie do restytucji (przywrócenia) stanu sprzed wywłaszczenia. Zwrot wywłaszczonej nieruchomości nie stanowi nabycia nieruchomości. Powyższe stanowisko znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie sądowoadministracyjnym np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 lipca 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 582/08.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż zwrot uprzednio wywłaszczonej nieruchomości nie jest nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zwrotu - a tym samym zmiany stanu prawnorzeczowego - dokonano w trybie postępowania administracyjnego, którego celem było przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia. Jednocześnie należy stwierdzić, iż zwrot uprzednio wywłaszczonej nieruchomości nie powoduje powstania przychodu po stronie Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, iż dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Sąd postanowieniem stwierdza jedynie fakt nabycia spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu). Postanowienie o nabyciu spadku potwierdza prawo spadkobiercy do spadku od momentu jego otwarcia. Istotna dla podatku dochodowego jest zatem data stwierdzająca dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że prawo własności nieruchomości (działki), będącej przedmiotem przymusowego wywłaszczenia, Wnioskodawczyni nabyła w spadku po zmarłej w 1982 r. babci. Obecnie Wnioskodawczyni planuje sprzedaż przedmiotowej nieruchomości.

Reasumując, mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, iż:

* przychód uzyskany ze sprzedaży przedmiotowej działki, wywłaszczonej, a następnie zwróconej decyzją administracyjna Wnioskodawczyni, jako spadkobiercy nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce jej nabycie upłynął 5 letni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy,

* w przypadku zbycia przedmiotowej nieruchomości (działki) przed upływem 5-ciu lat od daty jej zwrotu Wnioskodawczyni, przychód uzyskany z tej sprzedaży nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym,

* dla celów podatkowych w przedmiotowej sprawie dniem nabycia nieruchomości (działki) jest data śmierci spadkodawcy, tj. 1982 r. i od tej daty należy liczyć 5 letni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.