IPPB1/415-406/07-2/AŻ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 16 listopada 2007 r. (data wpływu 22 listopada 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania obowiązku podatkowego przy wniesieniu akcji/udziałów do funduszu inwestycyjnego zamkniętego w zamian za certyfikaty inwestycyjne - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 listopada 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania obowiązku podatkowego przy wniesieniu akcji/udziałów do funduszu inwestycyjnego zamkniętego w zamian za certyfikaty inwestycyjne.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca posiada akcje w polskiej spółce akcyjnej oraz udziały w polskiej sp. z o.o. W bliskiej przyszłości zamierza wnieść ww. akcje oraz udziały do funduszu inwestycyjnego zamkniętego (dalej: FIZ) w rozumieniu ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 dalej: Ustawa FI). W zamian za ww. akcje i udziały otrzyma certyfikaty inwestycyjne emitowane przez FIZ. Wartość objętych certyfikatów inwestycyjnych będzie równa wartości rynkowej akcji/udziałów wnoszonych do FIZ. W dalszej przyszłości Wnioskodawca rozważa także wniesienie do FIZ - także w zamian za certyfikaty inwestycyjne emitowane przez FIZ - innych posiadanych aktywów (np. akcji w spółce komandytowo-akcyjnej).

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy wniesienie akcji (a także innych aktywów, np. udziałów w sp. z o.o. oraz akcji w spółce komandytowo-akcyjnej) do FIZ - w zamian za certyfikaty inwestycyjne, emitowane przez tenże FIZ - powoduje dla Wnioskodawcy jako osoby fizycznej powstanie obowiązku podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (dalej: p.d.o.f.).

Czy też obowiązek podatkowy w p.d.o.f. powstaje dopiero w momencie dokonania odpłatnego zbycia certyfikatów FIZ otrzymanych w zamian za wniesione do FIZ akcje/udziały.

Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm. dalej: u.p.d.o.f.) źródłem przychodów są m.in. kapitały pieniężne.

Zatem dla zastosowania ww. przepisu u.p.d.o.f. koniecznym jest powstanie przychodu należnego. Wniesienie akcji/udziałów do FIZ nie oznacza jednak, że dla wnoszącego powstaje z tego tytułu jakikolwiek przychód należny. FIZ nie płaci bowiem, ani nie zobowiązuje się do zapłaty za wnoszone akcje/udziały. Wnoszący z kolei nie ma wobec FIZ roszczenia o jakąkolwiek należność. Jedynym roszczeniem wnoszącego wobec FIZ jest prawo otrzymania stosownej części majątku/aktywów FIZ w przypadku likwidacji FIZ lub umorzenia certyfikatu. Wydawane przez FIZ certyfikaty nie są zatem płatnością/należnością lecz jedynie dowodem uczestnictwa w FIZ uprawniającym uczestnika do otrzymania stosownej kwoty/wartości po likwidacji FIZ/umorzeniu certyfikatu.

Tym samym brak należności/płatności ze strony FIZ za wnoszone akcje/udziały powoduje, iż brak jest dla wnoszącego przychodu należnego z tytułu wniesienia - w zamian za certyfikaty inwestycyjne - ww. aktywów do FIZ. Powyższe dotyczy również wniesienia akcji w spółce komandytowo-akcyjnej, które stanowią papiery wartościowe w rozumieniu art. 3 pkt 1) ustawy z dnia 29 lipca 2006 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 183, poz. 538).

Zatem w przedmiotowej sprawie przepis art. 17 ust. 1 pkt 6 nie będzie miał zastosowania ponieważ jak wskazano powyżej rozważana transakcja nie skutkuje powstaniem przychodu należnego dla wnoszącego.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się nominalną wartość udziałów w spółkach posiadających osobowość prawną lub wkładów w spółdzielniach, objętych w zamian za wkład niepieniężny. FIZ nie jest jednak ani spółką posiadającą osobowość prawną, ani spółdzielnią. W konsekwencji - stosując wykładnię językową art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT- a contrario należy stwierdzić, że wniesienie akcji (a także udziałów w sp. z o.o. oraz akcji w spółce komandytowo-akcyjnej) do FIZ, w zamian za certyfikaty inwestycyjne emitowane przez FIZ nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem PIT nawet gdyby uznać, że transakcja ta jest rodzajem aportu.

Należy podkreślić, że zgodnie z jednoznacznym stanowiskiem polskiej doktryny, jak również orzecznictwa sądowego, interpretacji przepisu należy dokonać najpierw w oparciu o wykładnię językową, która przy rozwiązywaniu problemów podatkowych jest metodą podstawową. Vide wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2004 r., (SN V KK 337/03).

Zastosowanie wykładni językowej dla interpretacji art. 17 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f. nie pozostawia wątpliwości, iż objecie certyfikatów inwestycyjnych emitowanych przez FIZ w zamian za wniesione akcje/udziały nie skutkuje powstaniem przychodu do opodatkowania p.d.o.f. dla osoby obejmującej owe certyfikaty.

Ponadto zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym m.in. przez Ministerstwo Finansów "prawa i obowiązki podatkowe mogą wynikać jedynie z przepisów ustawy, a nie z rozszerzających interpretacji tych przepisów. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (wyrok TK z 6 marca 2002 r., sygn. akt P 7/00) oraz w orzecznictwie NSA (np. wyrok z 30 grudnia 1991 r., sygn. akt SA/Po 1562/91)". Zatem uznanie, iż ww. przepis art. 17 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f. może per analogiam skutkować powstaniem przychodu podatkowego także w przypadku otrzymania w zamian za akcje/udziały certyfikatów inwestycyjnych FIZ byłoby ewidentnym naruszeniem wyżej wskazanej zasady.

Zgodnie z art. 7 ustawy Fl dopuszczalne jest - w celu nabycia certyfikatów inwestycyjnych FIZ - dokonanie wpłaty do funduszu inwestycyjnego nie tylko w formie pieniężnej, ale również w postaci zdematerializowanych papierów wartościowych jak również w postaci udziałów w sp. z o.o. Ze względu na fakt, że zgodnie z art. 126 § 1 pkt 1) ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks Spółek Handlowych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) przepisy dotyczące spółki akcyjnej w zakresie m.in. akcji stosuje się do spółki komandytowo-akcyjnej, powyższe dotyczyć będzie również wniesienia do FIZ akcji w spółce komandytowo-akcyjnej.

Wnioskodawca zaznacza, że wnosząc akcje do FIZ - uzyska On w zamian emitowane przez FIZ certyfikaty inwestycyjne. Zamiana akcji na certyfikaty będzie ekwiwalentną. Oznacza to, że w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym w ogóle nie wystąpi dochód, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na potwierdzenie powyższej tezy Wnioskodawca przytacza postanowienia: Naczelnika Urzędu Skarbowego w Pruszkowie z dnia 9 marca 2007 r. (znak: 1421/BF/415-93/GJ/06) oraz Naczelnika Urzędu Skarbowego w Białobrzegach z dnia 17 września 2007 r. (znak: 1402ND/005-9-EP/2007). Ponadto przywołuje wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 grudnia 2001 r. (sygn. akt I SA/Po 2374/2000), w którym NSA stwierdził: "w przypadku zamiany papierów wartościowych na inne papiery wartościowe o identycznej wartości nie powstaje obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych".

Natomiast w odniesieniu do udziałów w spółkach wnoszonych do funduszu inwestycyjnego - w zamian za certyfikaty inwestycyjne - także Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa-Ursynów w piśmie z dnia 30 października 2006 r. (znak 1438/DF2/415-171/276/O6/AZ) oraz Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wołominie w piśmie z dnia 23 grudnia 2005 r. (znak: US/42/DP-II/4111-622/05 - stwierdzili, iż tego rodzaju czynność nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego. Wystąpi on dopiero w momencie obrotu certyfikatami inwestycyjnymi - tj. w momencie ich zbycia/umorzenia/likwidacji FIZ.

Podsumowując, Wnioskodawca zaznaczył, że w stanie faktycznym, będącym przedmiotem wniosku, wniesienie akcji (a także innych aktywów, np. udziałów w spółce z o.o. oraz akcji w spółce komandytowo-akcyjnej) do FIZ - w zamian za certyfikaty inwestycyjne, emitowane przez FIZ - nie skutkuje dla Niego powstaniem obowiązku podatkowego w p.d.o.f. Obowiązek podatkowy w p.d.o.f. powstanie dopiero w momencie dokonania obrotu certyfikatami inwestycyjnymi.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z brzmieniem art. 3 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.) fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

W przypadku funduszu inwestycyjnego zamkniętego inwestowanie takie polega na wykupieniu certyfikatów inwestycyjnych. Stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ww. ustawy wpłaty do funduszu inwestycyjnego są dokonywane w formie pieniężnej. Ustęp 2 ww. artykułu przewiduje możliwość wniesienia:

W myśl ust. 4 ilekroć w ustawie jest mowa o wpłatach, rozumie się przez to również wniesienie papierów wartościowych lub udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, o których mowa w ust. 2.

Zatem wniesienie papierów wartościowych oraz udziałów w sp. z o.o. do funduszu inwestycyjnego jest równoznaczne z wpłatą do funduszu. Tym samym własność wnoszonych papierów wartościowych oraz udziałów w sp. z o.o. przenoszona jest na fundusz inwestycyjny.

Wniesienie akcji/udziałów do funduszu inwestycyjnego w zamian za certyfikaty inwestycyjne nie może być utożsamione z otrzymaniem w zamian za aport udziałów o określonej wartości nominalnej w spółce kapitałowej. Aport jest instytucją prawa handlowego szczegółowo uregulowaną w Kodeksie spółek handlowych. Wniesienie aportu jako wkładu niepieniężnego ma na celu pokrycie kapitału zakładowego w spółce i jest podporządkowane ściśle określonej procedurze.

W zamian za aport podmiot wnoszący nabywa szereg uprawnień o charakterze korporacyjnym w spółce, którą wyposażył w kapitał.

Tryb dokonywania wpłat do funduszu inwestycyjnego w celu objęcia certyfikatów uczestnictwa w funduszu nie jest regulowany przepisami k.s.h. i podlega wyłącznie przepisom ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.).

Ponadto, biorąc pod uwagę fakt, że fundusz inwestycyjny nie jest spółką kapitałową, wniesienie akcji/udziałów w tym trybie nie skutkuje otrzymaniem udziałów.

Pojęcie papierów wartościowych zostało zdefiniowane w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.). Stosownie do tego przepisu przez papiery wartościowe rozumie się:

Natomiast zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) do źródeł przychodów zalicza się kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Przychód z odpłatnego zbycia powstaje zatem już w momencie przeniesienia tytułu własności akcji na ich nabywcę - niezależnie od daty faktycznej zapłaty.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż wniesienie przez Pana papierów wartościowych (akcji) oraz udziałów w sp. z o.o. do funduszu inwestycyjnego zamkniętego będzie równoznaczne z ich odpłatnym zbyciem. Następuje bowiem przeniesienie własności wnoszonych papierów wartościowych, a wnoszący otrzyma w zamian certyfikaty inwestycyjne określonej wartości.

Wartość otrzymanych certyfikatów inwestycyjnych, odpowiadająca wartości wnoszonych papierów wartościowych, stanowić będzie dla celów podatkowych przychód, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który podlega opodatkowaniu.

Do przychodów, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 cytowanej ustawy zastosowanie mają ogólne zasady ustalania dochodu określone w art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowiącym, iż dochodem ze źródła przychodów jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Jak już wskazano wyżej podatku dochodowego nie płaci się od przychodu, lecz od dochodu, czyli kwoty przychodu pomniejszonej o koszty jego uzyskania.

Również dochód ze zbycia akcji/udziałów, jak stanowi art. 30b ust. 2 ustawy, oblicza się jako różnicę między sumą przychodów uzyskanych z tytułu tej sprzedaży, a kosztami uzyskania przychodów, określonymi w zależności od sposobu nabycia akcji (w zamian za aport lub za gotówkę) odpowiednio na podstawie art. 22 ust. 1f lub art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ustawodawca regulując zasady ustalania kosztów uzyskania przychodów ze sprzedaży akcji/udziałów, uzależnił je od sposobu nabycia (objęcia) zbywanych akcji/udziałów:

Przychód ze sprzedaży akcji/udziałów należy pomniejszyć również o inne wydatki poniesione na ich nabycie (np. opłaty notarialne, podatek od czynności cywilnoprawnych).

W przypadku odpłatnego zbycia akcji/udziałów w spółce objętych przed dniem 1 stycznia 2001 r. w zamian za wkład niepieniężny, koszt uzyskania przychodów określa się na podstawie przepisów obowiązujących w roku objęcia tych akcji - art. 7 ust. 9 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 104, poz. 1104 z późn. zm.).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż zamierza Pan wnieść do zamkniętego funduszu inwestycyjnego akcje spółki akcyjnej, udziały w spółce z o.o. oraz akcje spółki komandytowo-akcyjnej. W ten sposób pokryje Pan cenę obejmowanych certyfikatów inwestycyjnych tego funduszu. W takim przypadku, w momencie dokonania wpłaty za certyfikaty inwestycyjne nastąpi odpłatne przeniesienie tytułu własności tych akcji/udziałów na fundusz. Tym samym z tytułu zbycia akcji w spółce akcyjnej, udziałów w spółce z o.o. oraz akcji spółki komandytowo-akcyjnej uzyska Pan dochód w rozumieniu art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Od dochodu, stosownie do art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Dochodu uzyskanego ze sprzedaży akcji nie łączy się ani z dochodami opodatkowanymi na zasadach ogólnych według skali podatkowej (np. z emerytury lub renty, ze stosunku pracy, z działalności wykonywanej osobiście, itp.), ani z dochodami z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanymi 19% podatkiem liniowym (art. 30b ust. 5 ustawy).

Po zakończeniu roku dochody te należy wykazać w zeznaniu PIT-38 (zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym), które należy złożyć w urzędzie skarbowym do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a ustawy).

W tym terminie jest obowiązek wpłacenia należnego podatku (art. 45 ust. 4 ustawy).

Jednocześnie, objęcie certyfikatów inwestycyjnych nie spowoduje u Pana powstania przychodu z tytułu kapitałów pieniężnych. Przychód ten powstanie dopiero w momencie ich odpłatnego zbycia.

Reasumując, w przypadku wniesienia akcji zarówno spółki akcyjnej jak i spółki komandytowo-akcyjnej, a także udziałów w spółce z o.o. do funduszu inwestycyjnego zamkniętego w zamian za emitowane przez fundusz certyfikaty inwestycyjne nastąpi ich odpłatne zbycie, a w związku z tym (w momencie przeniesienia tytułu własności akcji/udziałów na ich nabywcę) powstanie przychód z kapitałów pieniężnych i będzie podlegać opodatkowaniu.

Mając na uwadze powyższe, zajęte stanowisko w zaprezentowany zdarzeniu przyszłym uznaje się za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock