IPPB1/415-402/09-2/AM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 27 maja 2009 r. (data wpływu 1 czerwca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego odszkodowania - jest prawidłowe.

W dniu 1 czerwca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego odszkodowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą "xx"...., zarejestrowaną w ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Prezydenta miasta. Wnioskodawca oświadcza, że w 2009 r. płaci podatek dochodowy od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 30c u.p.d.f. w wysokości 19% podstawy obliczania podatku, oraz prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów.

Zawarte umowy ubezpieczeniowe dotyczyły majątku związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej, wprowadzonego do ewidencji środków trwałych. Koszty zawarcia umów ubezpieczeniowych zostały zakwalifikowane do kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Część majątku stanowiąca wyposażenie Karczmy stanowiła prywatną własność Wnioskodawcy, chociaż koszt jego ubezpieczenia został zaliczony w koszty prowadzenia działalności gospodarczej. W dniu 1 marca 2009 r. w Ośrodku Rekreacyjno - Wypoczynkowym wybuchł pożar, w czasie którego całkowicie spłonął budynek Karczmy wraz z wyposażeniem, oraz częściowo został zniszczony budynek gospodarczo - gastronomiczny w budowie (środki trwałe w budowie).

W dniu 7 kwietnia 2009 r. ubezpieczyciel przyznał odszkodowanie z dobrowolnego ubezpieczenia mienia od ognia i innych żywiołów. Ustalona wysokość odszkodowania (3.234.142,00 zł) dotyczy budynku Karczmy, budynku gospodarczo - gastronomicznego w budowie, wyposażenia oraz środków obrotowych.

Środki pieniężne z przyznanego odszkodowania zostały przekazane bezpośrednio na rachunek banku kredytodawcy, który udzielił kredytu na nabycie nieruchomości oraz budowę budynku gospodarczo - gastronomicznego na rzecz którego w umowie kredytowej przeniesiono w drodze cesji wierzytelności z zwartej polisy ubezpieczeniowej. Jedynie część z tych środków przekraczająca kwotę zabezpieczonego cesją kredytu, została przekazana na moje konto w dniach:

28 kwietnia 2009 r. 792 012,76 zł.

8 maja 2009 r. 486 000,00 zł.

22 maja 2009 r. 1 92 339,38 zł.

RAZEM - 1 470 352,14 zł.

Ponadto Wnioskodawca zakwestionował wysokość wypłaconego odszkodowania, gdyż w jego ocenie wypłacone kwoty nie odpowiadają wysokości poniesionej szkody. W związku z tym wystąpił do ubezpieczyciela z wezwaniem do zapłaty, co uzasadnia przypuszczenie, że część należnego odszkodowania będzie w przyszłości przedmiotem postępowania sądowego i ewentualnie zostanie przyznana na podstawie wyroku lub ugody.

Związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy w zakresie odpowiedzi na pytanie:

Ad 1.

Generalna zasada obowiązująca na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych stanowi, że opodatkowaniu podatkiem podlega dochód rozumiany jako różnica pomiędzy przychodem a kosztem jego uzyskania w tym zakresie. Art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.f. stanowi, że źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Z kolei art. 14 ust. 2 pkt 12 u.p.d.f. precyzuje, że przychodem z działalności są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej". Jednakże zauważyć trzeba, że w art. 21 ust. 1 u.p.d.f. ustawodawca przewidział szereg zwolnień podatkowych, w tym dotyczących przychodów z odszkodowań. W grupie tych zwolnień (pkt 4) znalazły się: "kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych z wyjątkiem: odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. I lub art. 30c (..)". Oznacza to, że w przypadku otrzymania kwot z tytułu ubezpieczenia majątku związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej, zwolnienie nie przysługuje. Przychód z tego tytułu jest sumowany z innymi przychodami z tego samego źródła i po uwzględnieniu kosztów jego uzyskania, podlega opodatkowaniu.

Ad 2.

Artykuł 14 ust. 2 pkt 12 u.p.d.f. zaliczając do przychodów z działalności gospodarczej otrzymane odszkodowanie za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, nie wskazuje na konkretne źródło powstania obowiązku wypłaty odszkodowania. Oznacza to, że przychodem są wszelkie odszkodowania z ww. tytułu bez względu na to czy obowiązek ich wypłaty wynika z umowy, wyroku czy też ugody sądowej. Zwrócić też należy uwagę, że art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.f wprawdzie zwalnia od podatku dochodowego "Inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie", ale z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień m.in. otrzymanych w związku z prowadzoną działaInością gospodarczą. Z powyższego wynika, że analogicznie jak w przypadku kwoty z tytułu ubezpieczeń majątkowych, odszkodowania na podstawie wyroku lub ugody sądowej, o ile dotyczą one prowadzonej działaIności gospodarczej nie korzystają ze zwolnienia od podatku.

Ad 3.

Stan faktyczny wskazuje, że w budynku karczmy, który uległ całkowitemu zniszczeniu znajdowały się przedmioty wyposażenia nie będące środkami trwałymi. Pozostawały one moją prywatną własnością. W związku z tym należy stwierdzić, że nie był to majątek związany z prowadzoną działalnością gospodarczą. Ma to znaczenie o tyle, że w przypadku odszkodowań z tytułu ubezpieczeń majątkowych, czy też otrzymanych na podstawie wyroku lub ugody sądowej odszkodowania te są zwolnione od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b lub 4 u.p.d.f. Należy podkreślić, że znajdujące się w budynkach wyposażenie w części stanowiło majątek prywatny Wnioskodawcy, który ubezpieczył na podstawie jednej polisy z dn. 26 czerwca 2008 r. (seria WNr 0125962), gdzie jako ubezpieczającego wskazano. Koszt wykupu polisy ubezpieczeniowej w całości zaliczone zostały do kosztów prowadzonej działalności gospodarczej. Wszystkie te okoliczności wskazują na związek wyposażenia z prowadzeniem działalności gospodarczej. Oznacza to, że tego rodzaju odszkodowania nie są zwolnione na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b lub 4 u.p.d.f.

Ad. 4

Generalna zasada wyrażona w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowi za przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej uznaje się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane. Jednakże ust. 2 pkt 12 wskazanego przepisu precyzuje, iż w przypadku odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej uznaje się kwoty otrzymane. Oznacza to, że z przychodem mamy do czynienia dopiero w momencie jego faktycznego otrzymania, a nie w momencie naliczenia. Podkreślić trzeba, że ustawodawca nie zdefiniował co należy rozumieć pod pojęciem "otrzymać" a zatem uprawnione jest interpretowanie tego zwrotu z użyciem języka potocznego. Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego "otrzymać" oznacza: " stać się odbiorcą czegoś, dostać coś w darze lub w zamian za coś". Z kolei w wyroku NSA z dnia 27 lutego 1997 r. Sygn. akt SA/SZ 95/96 wskazano, że użycie w przepisie sformułowania "otrzymane" oznacza, że momentem powstania przychodu pieniężnego jest moment otrzymania, czyli wpłaty bezpośrednio do majątku podatnika względnie na jego rachunek wymienionych środków skutkujące powstaniem po stronie podatnika możliwości dysponowania tymi środkami. Zważywszy na powyższe oraz na podstawie przedstawionych dokumentów stwierdzić należy, iż z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że odszkodowanie z tytułu zniszczenia majątku firmy ubezpieczyciel, przelał na rachunek banku, który udzielił uprzedni podatnikowi kredytu na inwestycje. Na zabezpieczenie kredytu w umowie kredytowej Wnioskodawca przeniósł na bank swoją wierzytelność przysługującą z tytułu ubezpieczenia majątku stwierdzonego polisą ubezpieczeniową. Z istoty umowy cesji (art. 509-519 K.c) wynika, że w momencie przelewu wierzytelności w rozumieniu art. 509 k.c. przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego jaki wiązał go z dłużnikiem. Gdy zatem doszło do przeniesienia wierzytelności na zaspokojenie roszczeń kredytodawcy z tytułu udzielonego kredytu, zobowiązanie kredytobiorcy do spłaty kredytu w następstwie likwidacji szkody wygasło w części odpowiadającej wysokości przekazanej wierzytelności tj. przyznanego i wypłaconego odszkodowania. W konsekwencji dokonując cesji ubezpieczenia Wnioskodawca przeniósł prawo do odszkodowania na bank, a tym samym przyznane przez P. S.A odszkodowanie z tytułu szkody majątkowej nie zostało przez podatnika otrzymane. Skoro tak, to nie stanowi ono przychody w myśl art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w części odpowiadającej wartości udzielonego kredytu. Stanowisko powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacji w zakresie stosowani przepisów prawa podatkowego wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu w dniu 9 marca 2005 r. Nr PF-J-005/StS/05 Lex Polonica nr 379588. W pozostałym zakresie (ponad kwotę zabezpieczenia kredytu) odszkodowanie należy uznać za przychód podlegający opodatkowaniu analogicznie również ewentualne odszkodowanie uzyskane w toku postępowań sądowych będzie należne i jeżeli faktycznie otrzyma Wnioskodawca należy je uznać za przychody w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Jednocześnie należy dodać, iż dokumenty dołączone do wniosku nie podlegają analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a części dotyczącej zdarzenia przyszłego stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1Maja 10, 09-402 Płock.