IPPB1/415-356/08-2/IF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 8 stycznia 2008 r. (data wpływu 25 marca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kary umownej - jest prawidłowe.

W dniu 25 marca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kary umownej.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące stany faktyczne.

1.

Umową z dnia 20 października 2005 r. Wnioskodawca zobowiązał się do wykonania zlecenia na dostawę, montaż i uruchomienie stacji regeneracji mas ze szkłem wodnym wobec swojego kontrahenta x

Zgodnie z treścią § 4 umowy Wnioskodawca miał dokonać realizacji zlecenia w terminie 28 tygodni od dnia podpisania umowy. Terminu tego nie udało się zachować i na podstawie § 12 umowy Zleceniodawca nałożył na podatnika karę umowną. Kara umowna została skompensowana przez wierzyciela z części należnego podatnikowi wynagrodzenia. Z treści noty obciążeniowej (...) wprost wynika, iż kara umowna związana jest z nieterminowym wykonaniem zobowiązania, nie z wadliwym wykonaniem.

Jednocześnie strona podkreśla, że działał jako podwykonawca i w przypadku nie uregulowania kary umownej Zleceniodawca odstąpiłby od umowy. W rezultacie Wnioskodawca nie osiągnąłby przychodu. Umowa o dzieło podpisana pomiędzy kontrahentami została zawarta w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawcy w ramach spółki jawnej i Wspólnicy sp. jawna.

2.

Wnioskodawca w wyniku przetargu zawarł ze spółką akcyjną "OP" umowę o dzieło nr (...) z dn. 10 sierpnia 2006 r.

Na wykonanie prac określonych w § 7 ust. 1 umowy Zleceniodawca wyznaczył poszczególne terminy realizacji kontraktu (§ 3 umowy). Wnioskodawca przekroczył termin, w wyniku czego zleceniodawca, na podstawie § 11 umowy, obciążył podatnika karą umowną. Dokument księgowy stanowi nota księgowa nr 58/FK/2007. Naliczona kara umowna związana jest z nieterminowym wykonaniem zobowiązania, a nie z wadliwym jej wykonaniem. Ponieważ zwłoka w realizacji umowy dotyczyła jednego z etapów umowy nieuregulowanie kary umownej spowodowałoby odstąpienie kontrahenta od realizacji przez Wnioskodawcę dalszych etapów, co spowodowałoby utratę wynagrodzenia oraz możliwość współpracy ze zleceniodawcą w przyszłości. Zawarta umowa o dzieło związana jest z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą w ramach "FM" T. i Wspólnicy sp. jawna.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy kary umowne nałożone notą obciążeniową nr (...) i notą księgową nr (...) przez kontrahentów stanowią koszt uzyskania przychodu.

Zdaniem Wnioskodawcy kara umowna z tytułu nieterminowego wykonania zobowiązania nie została wymieniona jako jedna z kategorii kar umownych wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 19. Istotą powyższego przepisu jest wyłączenie z kosztów uzyskania przychodu kar umownych związanych generalnie z wadami towarów lub z wadliwym wykonaniem usług, a nie z opóźnieniem w ich dostarczeniu. Kara umowna z tytułu nieterminowego wykonania zobowiązania stanowić będzie koszt uzyskania przychodu pod warunkiem, że kara umowna wynika z zawartych umów i związana jest z prowadzoną przez podatnika działalnością mającą na celu uzyskanie przychodu. W przedstawionych stanach faktycznych kara umowna wynika jedynie z niedotrzymania terminów realizacji zlecenia określonych w umowie. Nie zapłacenie przez Wnioskodawcę kary umownej spowodowałoby zerwanie umowy, utratę przez podatnika przychodu i utratę kontrahenta. Ponadto obie umowy o dzieło, na podstawie których nałożono kary umowne były zawarte w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej jako" F Wspólnicy sp. j.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym, podatnik ma prawo zaliczenia nałożonych kar umownych do kosztów uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowiska Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ust. 1. Interpretacja pojęcia "koszty uzyskania przychodów" zawartego ww. art. 22 ust. 1 ustawy, prowadzi do wniosku, że podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, wszelkich wydatków, pod warunkiem że:

* są to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

* nie są wydatkami wymienionymi w art. 23 ust. 1 ustawy

Kosztami uzyskania przychodu są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Koszty ponoszone przez podatnika należy ocenić pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu.

Zauważyć należy, iż zdefiniowanie celu osiągnięcia przychodu nie może być traktowane jedynie w kategoriach formalnych, ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w powołanym przepisie art. 22 ust. 1 ww. ustawy nie wymaga wskazania, że konkretny przychód jest skutkiem poniesienia określonego kosztu.

Zaznaczyć jednak należy, iż możliwość kwalifikowania konkretnego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu uzależniona jest od rzetelnej i całościowej oceny tego, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności, przy zachowaniu należytej staranności podatnik w momencie dokonywania wydatku mógł i powinien przewidzieć, iż wydatek ten spodziewanego przychodu nie przysporzy.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu:

Istotą powyższego przepisu jest generalnie wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów kar umownych związanych z wadami towarów lub usług, a nie opóźnienie w ich dostarczeniu. Oznacza to, że kary umowne z innego tytułu mogą stanowić koszty uzyskania przychodu, pod warunkiem istnienia związku przyczynowego pomiędzy karą a możliwością uzyskania przychodu. Wada jest w tym przypadku podstawową przyczyną eliminacji poniesionych kosztów z kosztów podatkowych. Przepis ten nie obejmuje przypadków nieterminowego wykonania robót i usług będących przedmiotem umów.

Uregulowania dotyczące kar umownych oraz odszkodowań zawarte są w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Przepis art. 483 § 1 tego Kodeksu stanowi, że można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

Tak więc nie wszystkie kary umowne wynikające z niewykonania lub nienależytego wykonania umowy nie stanowią kosztu podatkowego, lecz tylko te kary, które wynikają z wad sprzedawanych towarów, wad wykonywanych robót i usług, kary za zwłokę w zamianie towaru wadliwego na niewadliwy lub kary za zwłokę w usunięciu wad wykonywanych robót i usług.

Reasumując, należy uznać, iż w przedstawionych stanach faktycznych, kosztem uzyskania przychodów będą zapłacone kary umowne z tytułu nieterminowego wykonania usługi.

Jednocześnie, ciężar co do prawidłowego udokumentowania wydatku, jak i wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a uzyskaniem przychodu spoczywa na podatniku. Podatnik bowiem musi wykazać, że poniósł koszt celowy i zasadny z punktu widzenia prowadzonej przez siebie działalności.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.