IPPB1/415-308/09-2/AM - Zasady amortyzacji prac rozwojowych dotyczących jachtu żaglowego, zakończonych wynikiem pozytywnym. Rozliczenie dofinansowania na prowadzenie prac badawczo-rozwojowych, otrzymanego z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 21 kwietnia 2009 r. (data wpływu 27 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

W dniu 27 kwietnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie wytworzenia wartości niematerialnych i prawnych oraz rozliczenia otrzymanego dofinansowania.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Jesteśmy firmą (spółka jawna) produkującą łodzie. Prowadzimy księgi rachunkowe. Spółka od 2006 r. powzięła decyzję o produkcji łodzi o dużo większych rozmiarach niż produkowane dotychczas. Produkcja tych łodzi ma odbywać się też przy zastosowaniu nowej technologii. W związku z tym w 2006 r. poniesiono koszty wynajęcia jachtu oraz koszty delegacji właścicieli do Grecji celem testowania odpowiednika konstruowanego przez Spółkę w celu podejrzenia rozwiązań konstrukcyjnych.

Zlecono też badania modelowe dotyczące tegoż jachtu żaglowego C. S.A. Zakład badawczo-rozwojowy w G. Badania te obejmowały wykonanie modelu kadłuba, obliczenia optymalizacji hydromechanicznej kilu oraz analizy dynamiki jednostki na wodzie spokojnej i na fali. W 2007 r. została zawarta umowa z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego o dofinansowanie badań przemysłowych i przedkonkurencyjnych realizowanych w ramach projektu celowego pod nazwą: "Pierwszy polski seryjny jacht oceaniczny wykonany w technologii "vacuum infusion". Przedmiotem umowy jest wykonanie prac objętych projektem celowym wg określonego harmonogramu:

dobór metod badawczych oraz badania użytkowe na obecnie produkowanych jednostkach, opracowanie kryteriów oceny konstrukcji, parametrów technicznych i technologicznych dla projektu kształtu kadłuba, masztu, kilu, steru, olinowania żagli opracowanie i wykonanie modelu doświadczalnego formy do produkcji kadłuba jachtu wykonanej technologią infision, wykonanie niekomercyjnego prototypu formy, badania na prototypowej jednostce wykonanej tą technologią.

Powyższe prace są realizowane przez Spółkę na wydziale konstrukcyjnym tzw. modelarnia oraz przez C., który jest wykonawcą wyszczególnionych w projekcie celowym niektórych zadań badawczo-rozwojowych. W wyniku tych prac w ramach projektu nową metodą infuzji zostaną wytworzone formy do produkcji oraz zostanie wytworzony prototyp łodzi. Za prace wykonane przez C. otrzymujemy wystawione przez nich faktury. Środki z projektu celowego są przekazywane sukcesywnie po zakończeniu poszczególnych etapów prac ustalonych w umowie na konto Spółki jak też na konto C. S.A. W przypadku otrzymania przez C. środków z Ministerstwa, na fakturze widnieje adnotacja o otrzymanych środkach i C. traktuje taką fakturę jako opłaconą.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy po zakończeniu tych prac (obejmujących koszty prac badawczych, prac rozwojowych wraz z kosztami wytworzenia form do produkcji łodzi i kosztami wytworzenia prototypu nowej łodzi nową technologią):

W którym momencie należy uwzględnić w rozliczeniu podatkowym przychody i koszty uzyskania przychodów osiągane i ponoszone w toku prowadzenia prac badawczo-rozwojowych współfinansowanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego...

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż prawidłowa jest odpowiedź na pkt c. Należy gromadzić wszystkie koszty dotyczące zarówno prac badawczych jak i prac rozwojowych do momentu stwierdzenia ich przydatności (tj. rozpoczęcia produkcji łodzi nową technologią). Dopiero po uzyskaniu wiedzy, że poniesione nakłady przyniosły pozytywny efekt gospodarczy w postaci rozpoczętej nowej produkcji, prace badawczo-rozwojowe przyjmuje się na wartości niematerialne i prawne, wytworzone formy do produkcji i wytworzony prototyp przyjmuje się na środki trwałe i amortyzuje. Natomiast gdyby efekt tych prac okazał się negatywny, wówczas całość poniesionych nakładów ujmuje się jednorazowo w kosztach uzyskania przychodów w momencie pozyskania wiedzy o negatywnym ich rezultacie.

Stanowisko w niniejszej kwestii Wnioskodawca opiera na twierdzeniu, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera przepisu, który w sposób szczególny regulowałby opodatkowanie kosztów ponoszonych w toku prac badawczych. Również bardzo często nie ma możliwości jednoznacznego rozróżnienia etapu prac badawczych i etapu prac rozwojowych oraz odpowiadających im kosztów.

Wnioskodawca wskazuje, iż wykładnię rozumienia pojęcia prac rozwojowych i prac badawczych dał Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego w piśmie z dnia 1 marca 2007 r. PO1/423-150/06/19476/07 podkreślając, że zarówno prace badawcze, jaki i rozwojowe powinny być traktowane jako rodzaj inwestycji, której efektem ma być w zamiarze podatnika wytworzenie dobra, które mogłoby choćby potencjalnie, przyczynić się do powiększenia jego majątku. Sposób rozliczenia przychodów i kosztów osiąganych i ponoszonych w toku prac badawczych powinien być zatem taki, jaki w ustawie od osób prawnych, został przewidziany dla rozliczenia prac rozwojowych, mimo że nie zostały one w przepisach tej ustawy wymienione z nazwy.

W przypadku zaliczenia wartości prac badawczo-rozwojowych do wartości niematerialnych i prawnych a wytworzonych zarówno form jak i prototypu do środków trwałych, otrzymane środki pieniężne (zarówno te na konto Spółki jak i te na konto C.) stanowiące zwrot poniesionych wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych oraz wartości niematerialnych prawnych nie są przychodem podatkowym stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 2.

Według art. 23 ust. 1 pkt 45 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym lub zwróconym podatnikom w jakiejkolwiek formie. Kwotę odpisów amortyzacyjnych należy ustalić w takiej proporcji w jakiej pozostaje kwota otrzymanej dotacji do wartości początkowej środków trwałych i danej wartości niematerialnej i prawnej.

Jeżeli natomiast nie będzie możliwe zakwalifikowanie efektu prac badawczo-rozwojowych jako wartości niematerialnej i prawnej, poniesione nakłady staną się w roku zakończenia prac kosztem podatkowym, a całość otrzymanej dotacji przychodem podatkowym.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam, co następuje:

Za nowe technologie, w rozumieniu art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) uważa się wiedzę technologiczną w postaci wartości niematerialnych i prawnych, w szczególności wyniki badań i prac rozwojowych, która umożliwia wytwarzanie nowych lub udoskonalonych wyrobów lub usług i która nie jest stosowana na świecie przez okres dłuższy niż ostatnich 5 lat, co potwierdza opinia niezależnej od podatnika jednostki naukowej w rozumieniu ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 238, poz. 2390 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 85, poz. 727 i Nr 179, poz. 1484) - art. 26c ust. 2 ww. ustawy.

W myśl art. 22 ust. 7b ww. ustawy poniesione koszty prac rozwojowych zalicza się do kosztów uzyskania przychodów w roku podatkowym, w którym zostały zakończone, o ile nie mogą być uznawane za wartości niematerialne i prawne w rozumieniu art. 22b ust. 2 pkt 2.

Stosownie do z art. 22b ust. 2 pkt 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 22c, niezależnie od przewidywanego okresu używania koszty prac rozwojowych zakończonych wynikiem pozytywnym, który może być wykorzystany na potrzeby działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:

Natomiast z brzmienia art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy wynika, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a) środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż koszty prac rozwojowych zalicza się do kosztów uzyskania przychodów:

Przepis art. 22b ust. 2 pkt 2 ww. ustawy zawiera liczne warunki, których łączne spełnienie wymagane jest dla zakwalifikowania kosztów prac rozwojowych jako wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Przede wszystkim prace rozwojowe muszą być zakończone. Oznacza to, że prace rozwojowe dopiero po zakończeniu mogą być amortyzowane, a wydatki ponoszone w trakcie tych prac nie będą kosztem uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy.

Ustawodawca nie określił, jakie wydatki należy zaliczyć do kosztów prac rozwojowych podlegających amortyzacji jako wartości niematerialne i prawne.

W przypadku prac rozwojowych wykonywanych we własnym zakresie nie ma bowiem przepisu odnoszącego się do kwestii zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów tych prac. Artykuł 22g ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy bowiem jedynie ustalenia kosztu wytworzenia środków trwałych, a nie wartości niematerialnych i prawnych, jakimi są m.in. koszty prac rozwojowych.

Niemniej jednak należy posłużyć się zasadami zawartymi w tym przepisie. Zatem do kosztów wytworzenia prac rozwojowych powinny być zaliczone m.in.: koszty wynagrodzeń z pochodnymi osób zatrudnionych przy danych pracach rozwojowych, koszty aparatury i sprzętu, gruntu i budynku bądź ich części oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych do tych prac, koszty ekspertyz i opinii wykorzystywanych wyłącznie w tych pracach, jak też koszty zużytych materiałów, energii i inne koszty operacyjne poniesione bezpośrednio przy prowadzeniu danych prac rozwojowych.

Nie powinny być natomiast zaliczane do tych kosztów: wartość własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, koszty ogólne zarządu, koszty sprzedaży oraz pozostałe koszty operacyjne i koszty operacji finansowych, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia zakończenia prac rozwojowych w przypadku ich finansowania z kredytu czy pożyczki. Ponadto prace rozwojowe, aby mogły być zaliczone do wartości niematerialnych i prawnych, muszą być zakończone wynikiem pozytywnym.

Wynik pozytywny oznacza, że efektem, rezultatem tych prac było osiągnięcie zamierzonego, korzystnego, zasługującego na dodatnią ocenę skutku tych prac. Na przykład potwierdzenie skuteczności danego preparatu leczniczego czy to, że dana technologia może być użyta do wytworzenia danego produktu. Jeśli więc zakończone prace rozwojowe spełniają lub przewyższają zamierzone oczekiwania, można ich wynik uznać za pozytywny. Jest to jeden z warunków ich amortyzacji.

Nie podlegają amortyzacji natomiast prace rozwojowe zakończone wynikiem negatywnym, tzn. te prace, które nie spełniły zamierzonego celu, a ich wynik jest niekorzystny, czyli uniemożliwia ich wykorzystanie.

Następnym warunkiem uznania prac rozwojowych za wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji jest to, że wynik pozytywny może być wykorzystany na potrzeby działalności gospodarczej.

Kolejnym warunkiem jest to, aby dotyczące tego produktu lub technologii wytwarzania koszty prac rozwojowych zostały wiarygodnie określone. Zgodnie ze słownikowym znaczeniem słowa "wiarygodny" (Słownik języka polskiego PWN, 1996 r.) koszty prac rozwojowych muszą być określone w sposób zasługujący na wiarę, zaufanie, nieulegający wątpliwości, pewny, autentyczny.

W związku z powyższym należy przyporządkować koszty, które w sposób bezsporny mogą być zaliczone do prac rozwojowych, i mieć na uwadze uzasadnienie tego zakwalifikowania. Jednak niezaliczenie danego wydatku do kosztów prac rozwojowych podlegających amortyzacji w przypadku jego związku z tymi pracami może spowodować zakwestionowanie go jako wydatku bezpośrednio zaliczonego do kosztów podatkowych.

W ustawie zawarto także wymóg, aby techniczna przydatność produktu lub technologii została przez podatnika odpowiednio udokumentowana.

Ustawodawca wymaga zatem dokumentacji technicznej potwierdzającej przydatność produktu lub technologii będących wynikiem prac rozwojowych. Dokumentacja ta powinna się składać ze schematów, projektów, analiz technicznych itp. Ponadto dokumentacja ta powinna być zakończona sprawozdaniem, z którego wynikałaby techniczna przydatność produktu lub technologii.

Na podstawie omawianej dokumentacji podatnik powinien podjąć decyzję o wytwarzaniu produktów lub stosowaniu technologii będących wynikiem prac rozwojowych. Zatem warunkiem uznania prac rozwojowych za wartość niematerialną i prawną podlegającą amortyzacji jest podjęcie decyzji przez podatnika o wytwarzaniu produktów lub stosowaniu technologii będących wynikiem tych prac.

Jeżeli podatnik mimo spełnienia wszystkich wymienionych warunków nie podejmie decyzji o wdrożeniu wyniku pozytywnie zakończonych prac rozwojowych to wtedy koszty prac rozwojowych nie będą mogły być uznane za wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji.

Warunkiem jest również to, aby z dokumentacji dotyczącej prac rozwojowych wynikało, że koszty prac rozwojowych zostaną pokryte spodziewanymi przychodami ze sprzedaży tych produktów lub z zastosowania technologii.

Po spełnieniu powyższych warunków należy - zgodnie z art. 22d ust. 2 ww. ustawy - wprowadzić koszty prac rozwojowych do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych. Koszty prac rozwojowych podlegają amortyzacji niezależnie od przewidywanego okresu wykorzystywania ich efektów.

Podatnicy ustalają stawki amortyzacyjne dla poszczególnych wartości niematerialnych i prawnych na cały okres amortyzacji przed rozpoczęciem dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Okres amortyzacji nie może jednak być krótszy niż 12 miesięcy - art. 22m ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

W przypadku prac rozwojowych zakończonych wynikiem negatywnym czy też zakończonych wynikiem pozytywnym, ale niespełniających przynajmniej jednego z warunków wymaganych do zakwalifikowania ich kosztów do wartości niematerialnych i prawnych, mogą być one zaliczone bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów w roku podatkowym, w którym zostały zakończone.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan sprawy oraz powołane przepisy prawne organ podatkowy zauważa, iż wartość początkową powstałych prac rozwojowych zakończonych wynikiem pozytywnym (pod warunkiem spełnienia wszystkich przesłanek wynikających z regulacji art. 22a ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) stanowi suma poniesionych przez Spółkę nakładów na ich powstanie, do których należy zaliczyć koszty prac badawczych, koszty prac rozwojowych wraz z kosztami wytworzenia form do produkcji łodzi i kosztami wytworzenia prototypu nowej łodzi nową technologią.

A zatem stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie należy uznać za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 2 przychodem z działalności gospodarczej są dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, z wyjątkiem gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których, zgodnie z art. 22a-22o, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych.

Zatem dotacje otrzymane przez Wnioskodawcę która jest związana z wytworzeniem środków trwałych nie stanowią przychodu z działalności gospodarczej.

Należy również wskazać na przepis art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywanych, według zasad określonych w art. 22a-22o, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Zatem od momentu przyjęcia do użytkowania i rozpoczęcia amortyzacji, odpisy amortyzacyjne stanowiące koszty uzyskania przychodów należy ustalić w takiej proporcji, w jakiej koszty prac rozwojowych zakończonych wynikiem pozytywnym nie zostały Spółce zwrócone. Natomiast ta część odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od wartości początkowej przedmiotowych prac, która odpowiada kwocie zwróconych Spółce wydatków nie stanowi kosztów podatkowych.

Reasumując, fakt otrzymania dofinansowania do kosztów prac rozwojowych zakończonych wynikiem pozytywnym stanowiących wartość niematerialną i prawną nie wpłynie na jej wartość początkową, ani na wielkość odpisów amortyzacyjnych wykazywanych w stosownej ewidencji. Spółka winna jednak wydzielić z dokonywanych odpisów amortyzacyjnych tę ich część, która będzie równa kwotowo otrzymanego dofinansowania. Ta wydzielona część odpisów nie stanowi - w myśl art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - kosztów uzyskania przychodów.

A zatem otrzymane przez Spółkę dofinansowanie na prowadzenie prac rozwojowych nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej.

W związku z tym stanowisko Wnioskodawcy w sprawie rozliczenia otrzymanej dotacji jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.