IPPB1/415-256/14-7/JB

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 11 czerwca 2014 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB1/415-256/14-7/JB

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2014 r. (data wpływu 10 lutego 2014 r.) uzupełnione pismem z dnia 14 maja 2014 r. (data nadania 14 maja 2014 r., data wpływu 16 maja 2014 r.) na wezwanie z dnia 7 maja 2014 r. nr IPPB1/415-256/14-2/JB (data nadania 7 maja 2014, data odbioru 12 maja 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z rozwiązaniem spółki osobowej bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 marca 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z rozwiązaniem spółki osobowej bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną oraz rezydentem podatkowym Polski. Wnioskodawca planuje zostać wspólnikiem w spółce osobowej, która przyjmie formę spółki jawnej bądź spółki komandytowej (dalej: "Spółka osobowa"). Wnioskodawca nie wyklucza, że spółka osobowa powstanie w wyniku przekształcenia spółki kapitałowej prawa handlowego.

Przedmiotem działalności spółki osobowej będzie m.in. działalność finansowa (m.in. w zakresie udzielania pożyczek) oraz obrót instrumentami finansowymi (m.in. w postaci akcji, certyfikatów inwestycyjnych).

Wnioskodawca nie wyklucza, że po pewnym czasie działalności, spółka osobowa zostanie zlikwidowana. Umowa Spółki osobowej może zawierać postanowienia umożliwiające jej rozwiązanie w trybie uproszczonym, czyli za wspólną, zgodną decyzją wszystkich wspólników spółki osobowej.

Na dzień likwidacji spółka osobowa może posiadać różne aktywa, m.in. w postaci środków pieniężnych, nabytych przez nią papierów wartościowych oraz wierzytelności, w tym wierzytelności wobec Wnioskodawcy (dalej: "Wierzytelność").

W wyniku likwidacji spółki osobowej dojdzie do wydania jej majątku na rzecz wspólników Spółki osobowej (w tym Wnioskodawcy) w odpowiedniej części.

W związku z likwidacją spółki osobowej, na rzecz Wnioskodawcy może zostać wydana Wierzytelność. W rezultacie, stosunek zobowiązaniowy pomiędzy spółką, a Wnioskodawcą może wygasnąć w drodze cywilnoprawnej instytucji konfuzji, która występuje, gdy wierzyciel staje się jednocześnie dłużnikiem w odniesieniu do tego samego stosunku zobowiązaniowego.

Ponadto, wskutek likwidacji spółki osobowej, Wnioskodawca może otrzymać środki pieniężne oraz papiery wartościowe, które w przyszłości zostałyby przez niego odpłatnie zbyte.

W odpowiedzi na wezwanie z dnia 7 maja 2014 r. nr IPPB1/415-256/14-2/JB Wnioskodawca w terminie doprecyzował przedstawione zdarzenie przyszłe informując, że:

1.

Jak wskazano we wniosku, przedmiotem działalności spółki jawnej lub komandytowej (dalej: "spółka osobowa") będzie, między innymi, działalność finansowa (m.in. w zakresie udzielania pożyczek) oraz obrót instrumentami finansowymi (m.in. w postaci akcji, certyfikatów inwestycyjnych). Powyżej wymieniony zakres gospodarczej działalności finansowej obejmuje również kupno i sprzedaż (obrót) wierzytelnościami. Należy jednakże zaznaczyć, że powyżej przedstawiony zakres działalności gospodarczej Spółki osobowej nie stanowi katalogu zamkniętego, a spółka osobowa, może prowadzić działalność gospodarczą również w innym zakresie, w zależności od aktualnej sytuacji gospodarczej oraz potrzeb rynku.

W związku z powyższym, wykonywanie przez spółkę osobową ww. czynności stanowić będzie realizację jej przedmiotu działalności gospodarczej.

2.

Przedmiotem działalności Spółki kapitałowej prawa handlowego, z przekształcenia której może powstać Spółka osobowa (dalej:"spółka kapitałowa") będzie, między innymi, działalność finansowa (m.in. w zakresie udzielania pożyczek) oraz obrót instrumentami finansowymi (m.in, w postaci akcji, certyfikatów inwestycyjnych). Powyżej wymieniony zakres gospodarczej działalności finansowej obejmuje również kupno i sprzedaż (obrót) wierzytelności. Należy jednakże zaznaczyć, że powyżej przedstawiony zakres działalności gospodarczej Spółki kapitałowej nie stanowi katalogu zamkniętego, a spółka kapitałowa może prowadzić działalność gospodarczą również w innym zakresie, w zależności od aktualnej sytuacji gospodarczej oraz potrzeb rynku.

W związku z powyższym, wykonywanie przez spółkę kapitałową ww. czynności stanowić będzie realizację jej przedmiotu działalności gospodarczej.

3.

Wnioskodawca podkreśla, że we wniosku został przedstawiony stan przyszły i w chwili obecnej Wnioskodawca nie jest wspólnikiem w spółce osobowej, ani w spółce kapitałowej.

W związku z powyższym, środki pieniężne, które Wnioskodawca może otrzymać w przypadku likwidacji (rozwiązania bez przeprowadzenia likwidacji) spółki osobowej, która może powstać w wyniku przekształcenia formy prawnej spółki kapitałowej, mogą pochodzić z przychodów wygenerowanych w ramach prowadzenia działalności gospodarczej przez spółkę kapitałową - w takim przypadku przychody te - podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych na poziomie spółki kapitałowej (zgodnie z przepisami prawa podatkowego obowiązującymi na moment osiągnięcia tych przychodów), lub przychodów wygenerowanych w ramach prowadzenia działalności gospodarczej przez spółkę osobową - w takim przypadku przychody te będą podlegać u Wnioskodawcy opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z działalności gospodarczej, proporcjonalnie do Jego udziału w zysku spółki osobowej.

Dodatkowo, należy podkreślić, że jeżeli spółka osobowa powstanie z przekształcenia spółki kapitałowej i środki pieniężne będą pochodzić z przychodów wygenerowanych w ramach prowadzenia działalności gospodarczej przez spółkę kapitałową (pkt 1 powyżej), a na moment przekształcenia spółki kapitałowej w tej spółce wystąpią tzw, "niepodzielone zyski", to wartość tych niepodzielonych zysków będzie stanowiła przychód Wnioskodawcy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, proporcjonalnie do Jego udziału w zysku spółki osobowej, zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 8 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm., dalej: "ustawa PIT").

4.

W związku z likwidacją/rozwiązaniem bez przeprowadzenia likwidacji Spółki osobowej, Wnioskodawca może otrzymać wierzytelność z tytułu:

* pożyczki lub pożyczek, które mogą zostać udzielone przez Spółkę osobową (w tym pożyczki lub pożyczek udzielonych przez Spółkę osobową na rzecz Wnioskodawcy),

* odpłatnego zbycia składników majątkowych nabytych przez Spółkę osobową lub Spółkę kapitałową, w szczególności z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych na rzecz Wnioskodawcy.

5.

Składniki majątku, o których mowa w pytaniu oznaczonym we wniosku nr 2 obejmują prawa majątkowe, takie jak papiery wartościowe i wierzytelności (wskazane w pkt 4 powyżej), a ich odpłatne zbycie przez półkę osobową spowodowałoby u Wnioskodawcy uzyskanie przychodu zaliczanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT, tj. przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, ponieważ kupno oraz sprzedaż (obrót) ww. składnikami majątkowymi będzie stanowił przedmiot działalności Spółki osobowej (jak to zostało wskazane w pkt 1 powyżej).

6.

Spółka osobowa zostanie utworzona przez wspólników (w tym Wnioskodawcę) lub powstanie z przekształcenia spółki kapitałowej. W związku z czym, papiery wartościowe, które może otrzymać Wnioskodawca na moment likwidacji/rozwiązania spółki osobowej bez przeprowadzenia likwidacji mogą zostać nabyte przez: (i) spółkę osobową, lub (ii) spółkę kapitałową, przed jej przekształceniem w spółkę osobową. Zgodnie z tym, co wskazano w pkt 1, nabycie to nastąpi w ramach realizacji przedmiotu działalności gospodarczej ww. spółek.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy otrzymanie środków pieniężnych wskutek likwidacji spółki osobowej spowoduje powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

2. Czy otrzymanie innych składników majątkowych niż środki pieniężne wskutek likwidacji Spółki osobowej spowoduje u Wnioskodawcy powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

3. Czy likwidacja spółki osobowej, skutkująca kontuzją wierzytelności spółki osobowej i zobowiązań Wnioskodawcy z tytułu wierzytelności nie spowoduje u Wnioskodawcy powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu.

4. Czy w przypadku odpłatnego zbycia papierów wartościowych, otrzymanych w wyniku likwidacji spółki osobowej, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód z działalności gospodarczej, jeżeli to odpłatne zbycie nastąpi przed upływem 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpi likwidacja spółki osobowej.

5. Czy w przypadku odpłatnego zbycia papierów wartościowych, otrzymanych w wyniku likwidacji spółki osobowej, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli odpłatne zbycie nastąpi po upływie 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpi likwidacja Spółki osobowej oraz nie nastąpi w ramach wykonywanej działalności gospodarczej.

6. W jaki sposób Wnioskodawca powinien ustalić koszt uzyskania przychodu w przypadku odpłatnego zbycia papierów wartościowych, jeżeli to odpłatne zbycie nastąpi przed upływem 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpi likwidacja spółki osobowej.

7. Czy takie same skutki podatkowe, jak wynikające z odpowiedzi na pytania 1-6, będą miały miejsce w przypadku rozwiązania spółki osobowej bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, tj. w trybie art. 67 § 1 w z w. z art. 58 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030, dalej: "k.s.h.").

Odpowiedź na siódme stanowi przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Odpowiedź na pytanie pierwsze, drugie, trzecie czwarte, piąte i szóste zostanie udzielona w odrębnym rozstrzygnięciu.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Takie same skutki podatkowe, jak wynikające z odpowiedzi na pytania 1-6, będą miały miejsce w przypadku rozwiązania Spółki osobowej bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, tj. w trybie art. 67 § 1 w zw. z art. 58 k.s.h.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 58 pkt 1 i pkt 2 k.s.h. rozwiązanie spółki jawnej powodują m.in.: "przyczyny przewidziane w umowie spółki" oraz "jednomyślna uchwała wszystkich wspólników". Zgodnie z art. 67 k.s.h.: "w przypadkach określonych w art. 58 należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki". Na podstawie art. 103 k.s.h. przywołane przepisy stosuje się odpowiednio do spółki komandytowej.

W związku z powyższym, rozwiązanie spółki osobowej może nastąpić bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, o ile wspólnicy uzgodnili inny niż likwidacja sposób zakończenia jej działalności - przewidując taką możliwość w umowie spółki lub w inny sposób wyrażając swoją zgodną wolę (np. poprzez jednomyślną uchwalę).

Doktryna prawa handlowego wyraźnie wskazuje, że rozwiązanie spółki polega na ustaniu stosunku spółki, tj. na zniknięciu woii współdziałania wspólników w kierunku osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego. Pomimo ustania stosunku spółki (poprzez jej rozwiązanie) pozostaje jednak majątek spółki do czasu jego zlikwidowania oraz podmiotowość spółki do czasu wykreślenia jej z rejestru. Tym samym, rozwiązanie spółki osobowej musi być związane z likwidacją Jej majątku (zob. w tym zakresie min. System Prawa Prywatnego Prawo spółek osobowych pod red. Zbigniewa Radwańskiego, Tom 16, Warszawa 2008 r., str. 962).

W konsekwencji uznać należy, że mimo zakończenia działalności spółki osobowej w inny sposób niż w drodze postępowania likwidacyjnego, na podstawie art. 67 § 1 k.s.h., niezbędnym elementem jej rozwiązania jest likwidacja majątku spółki osobowej, jego rozliczenie pomiędzy uprawnionych, czyli przejęcie tego majątku przez wspólników w ustalonej w umownie proporcji.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b ustawy PIT, przychodem z działalności gospodarczej są przychody z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki.

Zgodnie z art, 14 ust. 3 pkt 12 lit. b ustawy PIT, do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki, jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie, likwidacja spółki niebędącej osobą prawną lub nastąpiło wystąpienie wspólnika z takiej spółki, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Ustawa PIT nie zawiera prawnej definicji terminu "likwidacja". W takim przypadku, w ocenie Wnioskodawcy, należy sięgnąć do powszechnego, językowego rozumienia tego pojęcia. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka, Tom II, Warszawa 1995 r., słowo "likwidacja" należy rozumieć jako: "dokonywanie likwidacji, zwijanie, usuwanie czegoś, pozbywanie się czegoś, uwalnianie się od czegoś".

Wobec powyższego, przepisy ustawy PIT dotyczące skutków podatkowych likwidacji spółki osobowej powinny być rozumiane szeroko, tzn. obejmować wszelkie dopuszczalne sposoby rozwiązania spółki osobowej traktowane w świetle przepisów k.s.h. (przede wszystkim art. 67 § 1) na równi z postępowaniem likwidacyjnym takiej spółki prowadzonym na podstawie k.s.h. i umowy spółki.

Taki sposób rozumienia pojęcia "likwidacja" użytego w przepisach ustawy PIT (w tym art. 14 ust. 3 pkt 10 oraz pkt 12 lit. b) jest zgodny nie tylko z językowym rozumieniem tego pojęcia, ale również z zasadami wykładni systemowej opartej na założeniu racjonalności ustawodawcy.

W ocenie Wnioskodawcy, przepisy ustawy PIT odnoszące się do likwidacji spółki nie będącej osobą prawną należy Interpretować w związku z przepisami k.s.h. odnoszącymi się do rozwiązania spółki, nie zaś wyłącznie do procesu jej likwidacji. Skoro bowiem ustawodawca przewidział w k.s.h. różne sposoby zakończenia działalności spółki osobowej, które skutkują likwidacją jej majątku i przekazaniem go do rąk byłych wspólników, to ten sam ustawodawca regulując skutki podatkowe takiej sytuacji, miał na celu uregulowanie konsekwencji zastosowania każdego z tych sposobów. W innym przypadku bowiem wskazałby wyraźnie na rozróżnienie skutków podatkowych poszczególnych metod rozwiązania bytu spółek handlowych.

Nie ma żadnych wątpliwości, że w opisanym zdarzeniu przyszłym wspólnicy zamierzają w przyszłości wykreślić Spółkę osobową z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, czyli de facto ją zlikwidować (tyle, że z pominięciem postępowania likwidacyjnego przewidzianego w przepisach k.s.h.) doprowadzając do zaprzestania jej działalności.

Również wykładnia funkcjonalna przepisów ustawy PIT prowadzi do tych samych wniosków. W uzasadnieniu do projektu o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne przygotowanym przez Ministra Finansów z dnia 6 października 2010 r. na stronie 6 wyraźnie wskazane zostało, że "mając na uwadze (...) rozbieżności i brak jednolitych regulacji w projekcie przewidziano wprowadzenie przepisów precyzujących sposób opodatkowania wspólników w przypadku zakończenia działalności spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpienia wspólnika z takiej spółki. Projekt ten stał się podstawą ustawy z dnia 25 listopada 2010 r" Dz. U. z 2010 r. Nr 226, poz. 1478, która wprowadziła m.in. do ustawy PIT przepisy dotyczące skutków podatkowych związanych z działalnością spółek osobowych, w tym art. 14 ust. 3 pkt 10 oraz pkt 12 lit. b Ustawy PIT. Niewątpliwie więc intencją ustawodawcy, przyjmującego projekt ustawy nowelizującej, było objecie dyspozycją wprowadzonych regulacji (w tym art, 14 ust. 3 pkt 10 oraz pkt 12 lit. b) ustawy PIT wszelkich przewidzianych w prawie sposobów zakończenia działalności spółek osobowych.

Wobec powyższego, zarówno językowe znaczenie pojęcia "likwidacja", jak i wykładnia systemowa oraz funkcjonalna ustawy PIT, potwierdzają, że rozwiązanie spółki z pominięciem trybu likwidacyjnego przewidzianego w k.s.h. jest tożsame z jej likwidacją zgodnie z tym trybem odnośnie skutków podatkowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Podsumowując, zgodnie z ustawą PIT, w przypadku rozwiązania spółki osobowej - zarówno w sytuacji przeprowadzenia likwidacji, jak i bez przeprowadza procesu likwidacji na gruncie ustawy PIT skutki podatkowe tych zdarzeń są identyczne. Prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy została potwierdzona w treści interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego wydanych przez Ministra Finansów, m.in. w interpretacji wydanej z dnia 19 kwietnia 2012 r. (sygn. IPPB1/415-136/12-2/EC, organ upoważniony: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie) oraz interpretacji wydanej dnia 6 czerwca 2012 r. (sygn. IPP81/415-209/12-4/KS, organ upoważniony: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego w uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl