IPPB1/415-213/07-4/AJ - Skutki podatkowe przekazania w drodze darowizny przedsiębiorstwa zstępnym podatnika.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 6 sierpnia 2007 r. (data wpływu 10 września 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania synowi przedsiębiorstwa - jest prawidłowe.

W dniu 10 września 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania synowi przedsiębiorstwa.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą pod firmą X które jest jego własnością. Ze względu na wiek wnioskodawcy, zamierza on z dniem 1 stycznia 2008 r. przekazać nieodpłatnie to przedsiębiorstwo w całości, w rozumieniu art. 552 Kodeksu Cywilnego, w formie aktu notarialnego, w rozumieniu art. 888 Kodeksu Cywilnego, synowi, który - obecnie zatrudniony w tym przedsiębiorstwie na umowę o pracę - będzie kontynuował dotychczasową działalność. Aby nie komplikować rozliczeń podatkowych, w akcie notarialnym sporządzanym np. w listopadzie 2007 r., wnioskodawca ma zamiar umieścić stwierdzenie, że przekazanie przedmiotowego przedsiębiorstwa nastąpi z dniem 1 stycznia 2008 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jakie skutki podatkowe dla wnioskodawcy pociągnie za sobą nieodpłatne przekazanie synowi Przedsiębiorstwa X?

Zdaniem wnioskodawcy zgodnie z przepisami art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów ustawy nie stosuje się m.in. do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn, stąd u obdarowanego syna nie powstanie z tego tytułu przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Syn, który w ramach otrzymanego w formie darowizny przedsiębiorstwa nabywa środki trwałe, powinien ustalić ich wartość początkową oparciu o uregulowania zawarte w art. 22g ust. 1 pkt 3 i ust. 15 tej ustawy tj. za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, przyjąć wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości, uwzględniając jednocześnie, że łączną wartość początkową nabytych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowi suma ich wartości rynkowej, nie wyższa jednak od różnicy pomiędzy wartością tego przedsiębiorstwa albo jego zorganizowaną częścią, a wartością składników mienia, niebędących środkami trwałymi ani wartościami niematerialnymi i prawnymi, określoną dla celów podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawca pismem z dnia 19 listopada 2007 r. doprecyzował, iż wystąpił z wnioskiem o określenie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa dla niego, a nie dla syna. Jednocześnie stwierdził, iż w jego opinii, w związku z przekazaniem synowi, z dniem 1 stycznia 2008 r. w formie darowizny przedsiębiorstwa, które dotychczas prowadził, nie będą go obciążały żadne podatki za wyjątkiem normalnego rozliczenia rocznego na dzień 31 grudnia 2007 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest wykładnia przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.)

Wniosek w zakresie podatku od spadków i darowizn oraz podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie rozpatrzony odrębną interpretacją.

Zgodnie z art. 5a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przez przedsiębiorstwo - dla celów tej ustawy, uważa się przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

Zapis art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) określa, że przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

Stosownie do treści art. 552 Kodeksu cywilnego czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Pojęcie darowizny nie jest zdefiniowane ani w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani w ustawie o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do zapisu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Przechodząc na płaszczyznę prawa podatkowego, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl artykułu 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w r. kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W świetle ww. przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunkiem koniecznym do uznania świadczenia za przychód jest jego otrzymanie przez podatnika lub postawienie do jego dyspozycji.

W przypadku darowizny mamy do czynienia z nieodpłatnym, jednostronnym świadczeniem. W związku z aktem darowizny darczyńca nie otrzymuje żadnych wartości pieniężnych, ani innego przysporzenia majątkowego.

Dotyczy to także środków trwałych - przekazanie przez podatnika danego środka trwałego synowi w drodze darowizny jest czynnością, która w myśl przepisu art. 14 ust. 2 pkt 1 wyżej cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wywoła żadnych skutków, ponieważ nie stanowi odpłatnego zbycia.

Natomiast w związku zaprzestaniem przez wnioskodawcę prowadzenia działalności gospodarczej, zobowiązany on jest na dzień likwidacji działalności gospodarczej, sporządzić remanent likwidacyjny i ustalić dochód w trybie art. 24 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Za datę likwidacji działalności gospodarczej uważa się datę określoną w zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego o likwidacji działalności gospodarczej.

Zatem, jeżeli darowizna w postaci przedsiębiorstwa (wraz ze wszystkimi składnikami majątkowymi) zostanie przekazana przed datą ww. zawiadomienia, na moment likwidacji przedsiębiorstwa remanent likwidacyjny wyniesie "zero" i nie powstanie obowiązek zapłaty zryczałtowanego podatku dochodowego od dochodu na dzień likwidacji (z remanentu likwidacyjnego).

W przeciwnym wypadku zgodnie z art. 44 ust. 4 powołanej ustawy podatek od dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 3, ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10 % tego dochodu. Podatek jest płatny w terminie płatności zaliczki za ostatni miesiąc prowadzenia działalności, a w przypadku podatników, którzy wybrali kwartalny sposób wpłacania zaliczek - w terminie płatności zaliczki za ostatni kwartał prowadzenia działalności. W tym przypadku podatnik jest obowiązany w terminie płatności tego podatku złożyć w urzędzie skarbowym spis pozostałych na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków oraz rzeczowych składników majątku związanego z wykonywaną działalnością, w tym także dzieł sztuki, eksponatów muzealnych i aparatury audiowizualnej, niebędących środkami trwałymi, wycenionych według cen zakupu, jeżeli wydatki na ich nabycie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

W tym stanie rzeczy należy stwierdzić, iż w świetle obowiązującego stanu prawnego i przedstawionego przez wnioskodawcę zdarzenia przyszłego, w związku z przekazaniem synowi przedsiębiorstwa w formie darowizny nie powstanie u wnioskodawcy jako darczyńcy przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a zryczałtowany podatek od dochodu na dzień likwidacji wystąpi jedynie w przypadku zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o likwidacji przedsiębiorstwa przed fizycznym przekazaniem aktywów przedsiębiorstwa w formie darowizny synowi.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.