IPPB1/415-1461/14-2/EC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 14 grudnia 2014 r. (data wpływu 17 grudnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów przy opodatkowaniu części wynagrodzenia ze stosunku pracy - jest prawidłowe.

W dniu 17 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów przy opodatkowaniu części wynagrodzenia ze stosunku pracy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W przedmiotowym wniosku Wnioskodawca przedstawia stan faktyczny w okresie zatrudnienia w firmie D. Sp. z o.o. w latach 2009-2011. Wnioskodawca jest magistrem inżynierem, absolwentem kierunku Inżynieria Środowiska Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Od 1.04.2009 do 31 lipca 2011 r. pracował na stanowisku asystenta projektanta na podstawie umowy o pracę w biurze zajmującym się kompleksowym projektowaniem infrastruktury w Zespole Wodno-Kanalizacyjnym Pracowni Gospodarki Wodnej i Ochrony Środowiska. Wnioskodawca zajmował się projektowaniem sieci sanitarnych (wodociągowych, kanalizacyjnych) i gazowych. Był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, tj. 40 godzin w tygodniu, po 8 godzin przez 5 dni w tygodniu.

Proces projektowania obejmował wszystkie fazy powstawania dokumentacji projektowej, od koncepcji do kompletnego projektu budowlanego (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego). Każdy z wykonywanych przez Wnioskodawcę projektów był rozpatrywany i opracowywany indywidualnie, wymagał twórczego podejścia, dlatego też każdy z nich wykazywał cechy niepowtarzalności niezbędne do uznania go za utwór w myśl art. 1 ust. 1 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r., (dalej nazywaną Ustawą o prawie autorskim). Zgodnie z ww. artykułem projekty te (utwory) stanowią przedmiot prawa autorskiego.

W ramach zakresu obowiązków wynikających z pełnionego stanowiska, Wnioskodawca twórczo i samodzielnie uczestniczył w procesie projektowania ww. sieci, co pozwała domniemywać, że jest twórcą lub współtwórcą całego dzieła. Każdy egzemplarz projektu Wnioskodawca podpisywał własnoręcznie, co w rozumieniu art. 8 Ustawy o prawie autorskim pozwala domniemywać, że posiada do niego (dzieła) prawa autorskie. Przeniesienie autorskich praw majątkowych do wykonywanych przez niego projektów technicznych na pracodawcę następowało w trybie art. 12 ust. 1 Ustawy o prawie autorskim.

W ramach obowiązków pracowniczych Wnioskodawca wykonywał projekty techniczne. Wykonywanie ich nie wyczerpywało wszystkich powierzonych mu obowiązków. Biuro projektowe, w którym pracował prowadziło ewidencję czasu pracy. Karty pracy jednoznacznie określają, ile czasu pracownik poświęcił w regulaminowym czasie na prace projektowe, czyli prace twórcze i pozostałe prace nieprojektowe, czyli obowiązki pracownicze nie związane z tworzeniem projektów (np. szkolenia, spotkania) oraz urlopy, święta, zwolnienia.

Miesięczne wynagrodzenie należne ze stosunku pracy, zostało ustalone w umowie z pracodawcą w kwocie stałej wyrażonej brutto i niezależnej od prowadzonych kart pracy, tj. od czasu pracy twórczej i nie twórczej.

Na podstawie prowadzonych kart mojego czasu pracy (w rozbiciu na poszczególne dni) pracodawca sporządził i przekazał Wnioskodawcy w sposób oficjalny scalone comiesięczne zestawienia ujmujące te same kwalifikacje rodzaju zajęć, co umożliwia określenie czasu pracy twórczej i nie twórczej w czasie miesiąca. Zestawienia te mogą być podstawą do określenia, jaka część przychodu stanowi podstawę do naliczenia kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% uzyskanego przychodu z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w okresie od 1.04.2009 do 31 lipca 2011 r. przysługuje Wnioskodawcy dla części wynagrodzenia wynikającej z pracy twórczej, którą można określić na podstawie kart pracy proporcjonalnie do stosunku pracy twórczej i nie twórczej, prawo odliczenia od tego wynagrodzenia 50% stawki kosztów uzyskania przychodu, o jakiej mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416). Wnioskodawca podkreśla, że w jego przypadku w ww. okresie określenie kosztów uzyskania przychodów dla pracy twórczej nie odbywało się na podstawie ww. artykułu.

Zdaniem Wnioskodawcy, projekty, jakie wykonywał w czasie zatrudnienia w firmie D. Sp. z o.o. w latach 2009-2011 były przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze, w związku z tym stanowią przedmiot prawa autorskiego w rozumieniu art. 1 ust. 1 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. Będąc twórcą lub współtwórcą ww. projektów sieci Wnioskodawca posiadał prawa autorskie do tych projektów, które przenosił na rzecz pracodawcy.

Biuro projektowe, w którym pracował prowadziło ewidencję czasu pracy w postaci kart pracy, na podstawie których można określić czas jaki Wnioskodawca poświęcił na pracę twórczą, a następnie wynikające z niego przychody, co do których można zastosować podwyższoną, 50% stawkę kosztów uzyskania przychodu.

W związku z powyższym Wnioskodawca uważa, że przysługuje mu prawo do odliczenia od wynagrodzenia za pracę twórczą tj. wykonywanie projektów 50% stawki kosztów uzyskania przychodu, o jakiej mowa w art. 22 ust. 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W treści art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Stosownie do art. 12 ust. 1 cyt. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Forma stosunku prawnego, w ramach którego wykonane są prace twórcze, czy to będzie umowa o pracę czy też umowa o dzieło lub zlecenia, nie ma znaczenia dla kwalifikacji prac twórczych w zakresie normy kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50%.

W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ww. ustawy kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Osobom posiadającym status pracownika uzyskującym przychody m.in. ze stosunku pracy przysługuje co do zasady, zgodnie z przepisami art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie jednej pełnej miesięcznej normy kosztów uzyskania przychodów niezależnie od wymiaru czasu pracy.

Inaczej jednakże jest traktowana sprawa kosztów uzyskania przychodów twórców i autorów zatrudnionych na umowę o pracę czy w przypadku uzyskiwania przez twórców i autorów przychodów z tytułu wykonywania usług na podstawie umów cywilnoprawnych. O zastosowaniu 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich decyduje wyłącznie fakt uzyskania przychodu jako wynagrodzenia za wykonanie czynności (utworu), będącej przedmiotem prawa autorskiego.

W takim przypadku koszty uzyskania przychodów ustala się zgodnie z przepisem art. 22 ust. 9 pkt 3 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2012 r. (z uwagi na to, że stan faktyczny opisany we wniosku dotyczy lat 2009-2011), który stanowi, że koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami określa się w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z tym, że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Na podstawie art. 22 ust. 10 ustawy, jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4 i pkt 6, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych. Przepisy ust. 5 i ust. 5a pkt 2 stosuje się odpowiednio. Przepis ten stosuje się również, jeżeli podatnik udowodni, że w roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, były wyższe niż kwota określona w ust. 9a (art. 22 ust. 10a ustawy).

Powołany przepis art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że ustalenie, czy określony przychód został osiągnięty z tytułu praw autorskich lub pokrewnych, i podatnik jest twórcą, czy też artystą wykonawcą należy ocenić w świetle odrębnych przepisów, czyli przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

O zastosowaniu 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich decyduje wyłącznie fakt uzyskania przychodu jako wynagrodzenia za wykonanie czynności (utworu), będącej przedmiotem prawa autorskiego w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną (art. 1 ust. 3 ww. ustawy).

Co do zasady, twórcom utworów, objętych ochroną prawa autorskiego przysługuje wyłączność do tychże praw. Twórca może jednak umożliwić korzystanie podmiotom trzecim ze swojego utworu. Przychody z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich albo rozporządzania tymi prawami, występują wówczas gdy spełnione są dwie przesłanki:

* konieczne jest wystąpienie przedmiotu praw majątkowych w postaci utworu,

* osiągnięty przychód musi być bezpośrednio związany z korzystaniem z określonych praw autorskich albo rozporządzaniem nimi.

W tym miejscu należy jednak zauważyć, iż tut. organ nie jest upoważniony do interpretacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, a tym samym do stwierdzenia, czy dana osoba jest twórcą w rozumieniu ww. ustawy lub czy konkretna praca stanowi prawo autorskie lub prawo pokrewne.

Zawarte w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyliczenie praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy, jako odrębne źródło przychodów ma charakter otwarty, o czym świadczy użyte przez ustawodawcę sformułowanie "w szczególności". Przyjęcie przez ustawodawcę otwartego katalogu tych przychodów pozwala na zaliczenie do tej kategorii wszystkich innych przychodów z praw majątkowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęć użytych w art. 22 ust. 9 pkt 3 ww. ustawy, takich jak np. "twórca", "korzystanie przez twórców z praw autorskich" lub pojęć z nimi związanych jak np. "utwór", zaś ustawodawca odsyła w tym względzie do odrębnych przepisów, przez które należy rozumieć ustawę z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

W konsekwencji, zastosowanie kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% będzie możliwe wówczas, gdy dana osoba uzyska przychód za wykonanie czynności będącej przedmiotem prawa autorskiego lub pokrewnego oraz gdy twórca dokona rozporządzenia prawami autorskimi do swojego utworu, czyli gdy przejdą one na zamawiającego dzieło (pracodawcę - zleceniodawcę) lub gdy udzieli licencji na korzystanie z nich.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że tylko wówczas, gdy:

* praca wykonywana przez stronę tej umowy jest twórcza tzn. niepowtarzalna, ma indywidualny charakter oraz spełnia przesłanki utworu określone w ww. ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych,

* strona umowy jest twórcą bądź artystą wykonawcą w rozumieniu tej ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Natomiast z przepisu art. 8 ust. 2 ww. ustawy wynika, iż domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Ponadto w rozumieniu prawa autorskiego jako twórczy traktowany jest taki rezultat działalności, który na tyle związany jest z osobą twórcy, by było mało prawdopodobne, aby inna osoba podejmująca identycznie skierowany wysiłek twórczy uzyskała analogiczny lub zasadniczo zbliżony rezultat.

Zastosowanie kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% będzie możliwe wówczas, gdy dana osoba uzyska przychód za wykonanie czynności będącej przedmiotem prawa autorskiego lub pokrewnego oraz gdy twórca dokona rozporządzenia prawami autorskimi do swojego utworu, czyli gdy przejdą one na zamawiającego dzieło (zleceniodawcę) lub gdy udzieli licencji na korzystanie z nich.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na stanowisku asystenta projektanta w Zespole Wodno-Kanalizacyjnym Pracowni Gospodarki Wodnej i Ochrony Środowiska. W famach powierzonych Wnioskodawcy umową o pracę obowiązków pracowniczych Wnioskodawca wykonywał projekty sieci sanitarnych (wodociągowych, kanalizacyjnych) i gazowych.

Wykonywanie projektów nie wyczerpywało wszystkich powierzonych mu obowiązków. Biuro projektowe, w którym pracował prowadziło ewidencję czasu pracy. Karty pracy jednoznacznie określają, ile czasu pracownik poświęcił w regulaminowym czasie na prace projektowe, czyli prace twórcze i pozostałe prace nieprojektowe, czyli obowiązki pracownicze nie związane z tworzeniem projektów (np. szkolenia, spotkania) oraz urlopy, święta, zwolnienia.

Miesięczne wynagrodzenie należne ze stosunku pracy, zostało ustalone w umowie z pracodawcą w kwocie stałej wyrażonej brutto i niezależnej od prowadzonych kart pracy, tj. od czasu pracy twórczej i nie twórczej.

Wykonywane przez Wnioskodawcę projekty stanowią utwór w rozumieniu definicji ustawowej z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.).

Przeniesienie autorskich praw majątkowych do wykonywanych przez niego projektów technicznych na pracodawcę następowało w trybie art. 12 ust. 1 Ustawy o prawie autorskim.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że do przychodów osiągniętych z tytułu wynagrodzenia za pracę twórczą mogą być zastosowane 50% koszty uzyskania przychodu tylko wówczas, gdy praca ta jest twórcza, tzn. niepowtarzalna, ma indywidualny charakter, spełnia przesłanki utworu określone w ww. ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oraz "podatnik" jest twórcą bądź artystą wykonawcą w rozumieniu tej ustawy, do ustalenia czego Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie nie jest uprawniony.

W konsekwencji należy stwierdzić, że jeżeli wszystkie warunki, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2012 r. w celu zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu przeniesienia praw autorskich, zostały spełnione - to wówczas możliwe jest zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów w stosunku do przychodów osiąganych przez Wnioskodawcę z tytułu wykonywanych prac o charakterze twórczym w latach 2009, 2010, 2011 za prace wykonywane z tytułu umowy o pracę.

Końcowo, podkreślić należy, że ocena stanowiska Wnioskodawcy została dokonana jedynie na podstawie przepisów prawa podatkowego. Definicja prawa podatkowego zawarta jest w art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, w świetle której, ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego - rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych.

Stosownie do tej definicji przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie są przepisami prawa podatkowego. W trybie wydawania interpretacji określonym w art. 14b ustawy - Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych nie ma uprawnień do interpretowania tych przepisów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.