IPPB1/415-135/08-2/AG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 31 stycznia 2008 r. (data wpływu 4 luty 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia od opodatkowania przychodu z tytułu przekazania spółce jawnej, której mąż jest wspólnikiem, do bezpłatnego użytkowania nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 31 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia od opodatkowania przychodu z tytułu przekazania spółce jawnej, której mąż jest wspólnikiem, do bezpłatnego użytkowania nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Małżonkowie Z i M K oraz H i M W są współwłaścicielami w równych częściach własności nieruchomości położonych w S gmina R nr (...) i (...) oraz nieruchomości położonych w R ul. P.

Ustroje majątkowe małżeńskie obu małżeństw są takie same - rozdzielczość majątkowa małżeńska. Panowie Z K i M W są wspólnikami spółki jawnej "C". Spółka "C" zawarła z Wnioskodawczynią i jej mężem oraz H W i M W dwie umowy najmu, których przedmiotem są nieruchomości opisane wyżej. Z tego tytułu Wnioskodawczyni pobiera czynsz najmu:

* 3.000,00 zł rocznie z tytułu najmu nieruchomości w S,

* 1.250,00 zł miesięcznie z tytułu najmu nieruchomości przy ul. P.

Wnioskodawczyni jest również właścicielką mieszkania położonego w W ul. K, które wynajmuje na cele mieszkalne. Z tego tytułu rozlicza się w Urzędzie Skarbowym w R, jako osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej, płacąc zryczałtowany podatek dochodowy. Roczna kwota przychodów z najmu wynosi 75.400,00 zł. z tym że kwota przychodów z najmu na cele użytkowe wynosi 18.000,00 zł. a na cele mieszkalne 57.400,00 zł Z powyższego wynika, że nie ma obowiązku być płatnikiem podatku VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawczyni pokrewieństwa (i równe nawzajem świadczenie nieodpłatnych usług) zaliczane do I grupy podatkowej, w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, pozwala na zastosowanie zwolnienia podatkowego. Umowy najmu są ciągle z tymi samymi podmiotami i nie posiadają znamion częstotliwości, w związku z czym nie jest to działalność gospodarcza. Na poparcie swojego stanowiska powołała wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie sygn. akt II SA 1089/96 z dnia 17 września 1997 r. oraz sygn. akt II SA 432/95 z dnia 20 lutego 1996 r.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z przepisem art. 4 § 1 pkt 1 i art. 22 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) spółka jawna jest spółką osobową prawa handlowego posiadającą zdolność prawną, ale nie jest osobą prawną.

Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.) przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. A zatem w przypadku spółki jawnej za przedsiębiorcę uważa się spółkę, a nie jej wspólników.

Umowa użyczenia jest jedną z umów nazwanych, opisanych w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z przepisem art. 710 Kodeksu cywilnego przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Co do zasady, umowa użyczenia rodzi skutki podatkowe dla obu stron umowy.

Biorący w użyczenie otrzymuje bowiem nieodpłatne świadczenie, którego wartość, co do zasady, stanowi dla niego przychód, natomiast jeśli przedmiotem użyczenia będzie nieruchomość, to dający rzecz w użyczenie otrzymuje przychód w postaci tzw. wartości czynszowej.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) za przychód z nieruchomości odstąpionych bezpłatnie w całości lub w części do używania innym osobom fizycznym i prawnym oraz jednostkom organizacyjnym nie mającym osobowości prawnej uważa się wartość czynszową, stanowiącą równowartość czynszu, jaki przysługiwałby od tych osób w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości. Nie jest jednak przychodem wartość czynszowa lokali lub budynków mieszkalnych udostępnionych osobom pozostającym z podatnikiem w stosunku pracy, dla których stanowi ona nieodpłatne świadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 1.

Natomiast stosownie do zapisu art. 16 ust. 2 powołanej ustawy jeżeli właściciel nieruchomości używa jej na własne potrzeby lub potrzeby członków rodziny albo oddał bezpłatnie nieruchomość lub jej część do użytku na cele działalności naukowej, naukowo-technicznej, oświatowej, oświatowo-wychowawczej, kulturalnej, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, kultu religijnego oraz związkom zawodowym, nie ustala się wartości czynszowej tej nieruchomości lub jej części, a wydatki związane z nieruchomością nie stanowią kosztu uzyskania przychodów.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje dla własnego użytku pojęcia członka rodziny - stąd należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 111 § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.). Zgodnie z powołanym przepisem za członków rodziny podatnika uważa się zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, małżonków zstępnych, osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz pozostającą z podatnikiem w faktycznym pożyciu. Natomiast art. 111 § 4 cyt. ustawy wskazuje, iż członkiem rodziny jest również małżonek.

Zatem pod pojęciem członka rodziny zawartym w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rozumie się powyżej wyszczególnione osoby.

Z treści wniosku wynika, że umowa bezpłatnego użytkowania 2 nieruchomości miałaby być zawarta przez wnioskodawczynię ze spółką jawną "C".

W świetle powyższych przepisów nieodpłatne udostępnienie nieruchomości na potrzeby spółki jawnej tj. osobowej spółki handlowej prowadzącej działalność gospodarczą (jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej) skutkuje powstaniem przychodu po stronie udostępniającego nieruchomość w rozumieniu art. 16 ust. 1 ustawy, a co za tym idzie - powstaje również obowiązek odprowadzenia podatku dochodowego, mimo że wspólnikiem tej spółki jest małżonek właścicielki nieruchomości.

W takim przypadku nie znajduje zastosowania przepis art. 16 ust. 2 ustawy, gdyż właściciel nieruchomości nie używa jej ani na własne potrzeby ani na potrzeby członków rodziny, jak też nie używa jej na inne cele wymienione w tym przepisie. Nie można traktować nieodpłatnego odstąpienia spółce jawnej nieruchomości jako używania na potrzeby członka rodziny, bowiem czynność ta odbywa się na rzecz przedsiębiorcy jakim jest spółka jawna i do realizacji jego celów.

Przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń, ustalony zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych lub w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych - stosownie do art. 6 ust. 1a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.).

W myśl art. 6 ust. 1a powołanej wyżej ustawy opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu tych umów, stosuje się art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym.

Natomiast na podstawie art. 11 ust. 2a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wartość pieniężną nieodpłatnych świadczeń, których przedmiotem jest udostępnienie lokalu lub budynku - ustala się według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku.

Odnośnie kwalifikacji źródła przychodów z tytułu świadczenia usług najmu należy wskazać, iż tylko i wyłącznie od podatnika zależy czy usługi w zakresie najmu będą wykonywane w ramach tzw. najmu prywatnego czy też w ramach zarejestrowanej działalności gospodarczej, której przedmiotem będą usługi w zakresie najmu.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż Wnioskodawczyni, w przypadku oddania nieruchomości w bezpłatne użytkowanie spółce jawnej, zobowiązana będzie do ustalania wartości czynszowej stanowiącej równowartość czynszu, jaki przysługiwałby od tych osób w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy jak również będzie miała prawo do opłacania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

Odnośnie kwalifikacji źródła przychodów z tytułu świadczenia usług najmu należy wskazać, iż tylko i wyłącznie od podatnika zależy czy powyższe usługi będzie wykonywać w ramach tzw. najmu prywatnego czy też w ramach zarejestrowanej działalności gospodarczej, której przedmiotem będzie najem.

Odnośnie powołanych we wniosku orzeczeń organ podatkowy wyjaśnia, że orzeczenia sądów administracyjnych są wydawane w indywidualnych sprawach, w których zostały wydane i nie wiążą organu podatkowego właściwego do wydania interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock