IPD2/005/I/3309/P/1/2004 - Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych diet wypłaconych członkom Zarządu Pracowniczego Ogrodu Działkowego

Pytanie podatnika

Czy diety wypłacone członkom Zarządu Pracowniczego Ogrodu Działkowego za pełnienie obowiązków społecznych korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14, poz. 176 z 2000 r. z późn. zm.) wolne od podatku dochodowego są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nie przekraczającej miesięcznie kwoty 2.280,00 zł.

Zarówno powołany wyżej przepis jak również inne przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a także inne ustawy nie definiują pojęcia "pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich".

Stąd też przy wykładni omawianego przepisu należy posiłkować się poglądami wypracowanymi w orzecznictwie.

Zgodnie z treścią uzasadnienia Trybunału Konstytucyjnego do wyroku z dnia 25 listopada 1997 r., syg. akt U 6/97 (...) o pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych (a nie np. jako osoba odpłatnie świadcząca usługi eksperckie, czy jako pracownik wykonujący swe obowiązki zawodowe). Z pełnieniem obowiązków społecznych mamy zaś do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego lub zawodowego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w interesie tejże (tego rodzaju funkcje należy odróżnić od usług świadczonych w celach zarobkowych) (...).

Zwolnienie od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma natomiast zastosowania do diet oraz kwot stanowiących zwrot kosztów wypłacanych członkom zarządu oraz osobom należącym do składu rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych (np. spółek kapitałowych, spółdzielni, stowarzyszeń, a także innych organizacji społecznych). W myśl art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 maja 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych (Dz. U. Nr 85, poz. 390 z 1996 r. z późn. zm.) Polski Związek Działkowców, jest samodzielną i samorządną organizacją społeczną, zrzeszającą osoby będące użytkownikami działek w pracowniczych ogrodach działkowych i posiada osobowość prawną.

Przychody otrzymywane przez te osoby z racji wykonywanych funkcji - w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - nie stanowią przychodów związanych z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, o których mowa w art. 13 pkt 5 ww. ustawy, lecz stanowią przychody określone w art. 13 pkt 7 ww. ustawy.

W związku z powyższym diety wypłacone członkom Zarządu Pracowniczego Ogrodu Działkowego nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego, o którym wyżej mowa.