IP-PP2-443-665/08-4/AS

W odpowiedzi na wezwanie Strony z dnia 4 sierpnia 2008 r. (data wpływu 7 sierpnia 2008 r.) do usunięcia naruszenia prawa poprzez zmianę indywidualnej pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 17 lipca 2008 r. znak IP-PP2-443-665/08-2/AS, złożone na podstawie art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów wyjaśnia, co następuje.

W wyniku ponownej analizy sprawy, z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, znaleziono podstawy do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

W złożonym w dniu 7 sierpnia 2008 r. wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa Strona podnosi, iż wydając przedmiotową interpretację indywidualną, uznającą stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie naruszył przepis art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług poprzez przyjęcie, iż przedmiotem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, przy przeniesieniu prawa użytkowania wieczystego w trybie art. 231 § 2 k.c. w związku z art. 237 k.c. jest nie tylko wynagrodzenie stanowiące wartość rynkową prawa użytkowania wieczystego, ale również wartość budynku (samowoli budowlanej) posadowionego na tej nieruchomości.

Minister Finansów zmienia swoje stanowisko zawarte w indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 17 lipca 2008 r. znak IP-PP2-443-665/08-2/AS i stwierdza, co następuje.

W zakresie pytania: Czy samowola budowlana w postaci budynku mieszkalnego jest budynkiem w rozumieniu art. 2 pkt 6 przepisów Ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r...., Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów zmienia zaskarżoną indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 17 lipca 2008 r. znak IP-PP2-443-665/08-2/AS, uznając stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie regulują kwestii zakwalifikowania, czy przedmiotowy budynek jednorodzinny wybudowany w ramach samowoli budowlanej stanowi budynek, powołany przez Wnioskodawcę przepis art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług wymienia budynki i budowle.

Jednocześnie Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie informuje, że nie dokonuje klasyfikacji obiektów, natomiast sposób zakwalifikowania danego budynku znajduje się w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 z późn. zm.), stanowiącego usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

Zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS Nr 1, poz. 11) zasadą jest, że zainteresowany podmiot sam klasyfikuje swoje towary i usługi według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Europejskiej. W przypadku trudności w ustaleniu właściwego grupowania wyrobu lub usługi według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług zainteresowany podmiot może zwrócić się o udzielenie informacji w tym zakresie do Urzędu Statystycznego w Łodzi. Tak więc to Podatnika obciąża obowiązek i ryzyko prawidłowego sklasyfikowania wykonywanych usług, a w razie wątpliwości Podatnik może w tym zakresie zwrócić się do Urzędu Statystycznego w Łodzi. A zatem, o ile samowola budowlana w postaci budynku będzie sklasyfikowana w PKWiU zgodnie z systematyką klasyfikacji jako budynek jednorodzinny, to będzie spełniała definicję określoną w art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Odpowiedź na pytanie: Czy czynność prawna, której przedmiotem jest przeniesienie prawa użytkowania wieczystego gruntu w trybie art. 231 § 2 k.c. wraz z istniejącą samowolą budowlaną na rzecz posiadacza samowoli budowlanej jest dostawą w rozumieniu art. 7 ust. 1 Ustawy o podatku od towarów i usług i czy przedmiotem opodatkowania zgodnie z Ustawą jest wynagrodzenie stanowiące wartość rynkową prawa użytkowania wieczystego, czy też wartość tego prawa powiększona jest o wartość samowoli budowlanej (budynku)..., nie ulega zmianie - stanowisko wnioskodawcy prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez towary, w świetle art. 2 pkt 6 ww. ustawy, rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. W myśl zaś art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel, a także uwzględniając fakt, że definicja towaru zawarta w art. 2 pkt 6 ww. ustawy obejmuje grunty, należy stwierdzić, iż oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 tej ustawy, a nie świadczenie usług, do którego odnosi się art. 8 ust. 1 ww. ustawy. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (towarem - w rozumieniu art. 2 pkt 6 ww. ustawy) na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

W świetle powołanego przepisu art. 7 ww. ustawy, odpłatne przeniesienie prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowi dostawę towarów.

W zakresie pytania: Czy w sytuacji, gdy użytkownik wieczysty otrzymuje tylko wynagrodzenie za przeniesienie prawa użytkowania wieczystego, winien naliczać podatek VAT od wartości samowoli budowlanej (budynku) w sytuacji, gdy nie poczynił nakładów na tę samowolę i nie otrzymuje wynagrodzenia..., Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów zmienia zaskarżoną indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 17 lipca 2008 r. znak IP-PP2-443-665/08-2/AS, uznając stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe.

Jak wynika z przepisu art. 29 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Natomiast w myśl ust. 4 tego artykułu, obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur.

Według art. 29 ust. 5 ww. ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntów. Powołany przepis wprowadza zasadę stanowiącą odwrotność zasady obowiązującej w poprzednim stanie prawnym. Stosownie do art. 15 ust. 2a ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.) dodanego ustawą z dnia 21 listopada 1996 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym i o zmianie ustawy karnej skarbowej (Dz. U. Nr 137, poz. 640), w przypadku sprzedaży budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania wyłącza się wartość gruntu. Obecne uregulowanie koresponduje z uznaniem gruntu za towar i w praktyce stwarza podstawy do opodatkowania gruntu stawką podatku VAT, przewidzianą dla budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli.

W myśl art. 48 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania (zasada superficies solo cedit). Rzecz, która stała się częścią składową innej rzeczy (rzeczy nadrzędnej), traci samodzielny byt prawny i dzieli losy prawne rzeczy nadrzędnej (zob. art. 47 § 1 k.c.).

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa podatkowego i prawa cywilnego należy stwierdzić, że skoro samowolę budowlaną (budynek) wybudowała osoba trzecia z własnych środków, to w sensie ekonomicznym nim dysponuje, więc podstawą opodatkowania będzie tylko wartość gruntu.

Powyższe rozumowanie należy wywieźć z przepisu art. 235 § 1 i art. 231 § 2 w związku z art. 237 k.c., który odmiennie od ww. uregulowań traktuje własność nieruchomości w przypadku prawa użytkowania wieczystego gruntu i zbycia tego prawa na rzecz posiadacza budynków lub budowli.

Stronie przysługuje prawo wniesienia skargi na zmienioną niniejszym aktem pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie z dnia 17 lipca 2008 r. znak IP-PP2-443-665/08-2/AS z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenie niniejszej odpowiedzi (art. 53 § 2 ww. ustawy) za pośrednictwem organu, który wydał interpretację (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.