IP-PP2-443-607/08-2/IB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 13 marca 2008 r. (data wpływu 9 kwietnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji łańcuchowej, której Spółka jest jedną ze stron - jest prawidłowe.

W dniu 9 kwietnia 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji łańcuchowej, której Spółka jest jedną ze stron jest.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Podatnik jest podmiotem prowadzącym działalność w zakresie handlu dodatkami paszowymi oraz produktami weterynaryjnymi. Produkty te są nabywane od producenta mającego siedzibę w Belgii i sprzedawane do odbiorców na Białorusi. Podatnik nabywa towary bezpośrednio od dostawcy z Belgii lub też za pośrednictwem firmy brytyjskiej lub amerykańskiej. Towary są bezpośrednio transportowane na Białoruś przez dostawcę belgijskiego (transport własnymi pojazdami podmiotu belgijskiego lub też pojazdami wynajętymi przez ten podmiot)

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Zdaniem Wnioskodawcy przedstawiony stan faktyczny odnosi się do tzw. transakcji łańcuchowych, o których mowa w art. 7 ust. 8 ustawy o VAT. W przedstawionym stanie faktycznym w transakcji biorą udział 3 lub 4 podmioty (z Belgi, dodatkowo ewentualnie z USA lub Wielkiej Brytanii, Polski oraz Białorusi) przy czym pierwszy z nich (podmiot belgijski) wydaje towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy (podmiot z Białorusi). Tak więc stosownie do art. 7 ust. 8 ustawy o VAT w niniejszej sprawie do czynienia mamy z 2 lub 3 transakcjami-dostawami towarów (jeżeli Podatnik nabędzie towary nie bezpośrednio od podmiotu z Belgi, tylko z wykorzystaniem pośrednika z USA lub Wielkiej Brytanii). Pierwsza transakcja to transakcja Belgia - Polska (w przypadku transakcji z wykorzystaniem pośrednika pomiędzy Podatnikiem a podmiotem z Belgi transakcja ta przebiega Belgia - USA/Wlk. Bryt oraz USA/Wlk. Bryt - Polska) oraz Polska - Białoruś. Przy transakcjach łańcuchowych miejsce świadczenia towarów, a tym samym opodatkowania, uzależnione zostało przez ustawodawcę od sposobu, w jaki realizowana jest dostawa. Co do zasady, zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, miejscem dostawy towarów w przypadku towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, nabywcę lub przez osobę trzecią jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy. Natomiast na podstawie art. 22 ust. 2 ustawy o VAT w przypadku, gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru jest przyporządkowana tylko jednej dostawie; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport jest przyporządkowana dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba, że nabywca ten udowodni, że wysyłkę lub transport towaru należy zgodnie z zawartymi przez niego warunkami dostawy przyporządkować jego dostawie Zgodnie z art. 22 ust. 3 ustawy o VAT w przypadku, o którym mowa ust. 2 tego artykułu, - dostawę towarów, która poprzedza wysyłkę lub transport towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów, następuje po wysyłce lub transporcie towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu zakończenia wysyłki lub transportu towarów. Zatem w analizowanej sprawie, jak podkreślił Podatnik w złożonym wniosku, mając na uwadze powyższe przepisy, przy założeniu, ze transportu dokonuje podmiot z Belgii, dostawa jest uznawana za dokonaną na Białorusi i jako taka nie podlega opodatkowaniu w Polsce. Pomijając tę okoliczność, że przy nakreślonej powyżej transakcji, bez względu na to, który podmiot z łańcucha dokonuje transportu, to transakcja ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce. Opodatkowanie następować będzie, bądź to w Belgi (gdy transport dokonywany jest przez podmiot z Białorusi), bądź też na Białorusi. Odnosząc się do dokumentów niezbędnych do dokumentowania tejże transakcji, Podatnik podnosi, iż dla stwierdzenia, i niniejsza transakcja nie rodzi dla Podatnika obowiązku podatkowego w zakresie podatku VAT na terenie Polski wystarczającym jest przedstawienie umów zawartych zarówno z podmiotem z Białorusi jak i z Belgi (ewentualnie USA lub Wlk. Brytania gdy podmioty z tych krajów pośredniczą w transakcji) jak również kserokopii dokumentów przewozowych i celnych, z których wynika, iż towar jechał bezpośrednio z terytorium Belgi na terytorium Białorusi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Z ww. przepisu, regulującego zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wynika, iż rozstrzygające znaczenie dla określenia zakresu i sposobu opodatkowania przedmiotowej transakcji ma ustalenie miejsca dostawy. W powyższym przypadku opodatkowane podatkiem od towarów i usług są czynności, które zostaną wykonane na terytorium kraju bądź z mocy przepisów prawa za takie zostaną uznane. Przy czym przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - art. 2 pkt 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług.

W przepisach art. 7 ust. 8 i art. 22 ust. 1 - 3 ww. ustawy o podatku od towarów i usług uregulowano w sposób szczególny zasady dotyczące określenia miejsca świadczenia przy dostawie towarów w przypadku transakcji łańcuchowych, tj. transakcji, w których występuje kilka podmiotów zawierających transakcje dotyczące jednego towaru, przy czym towar trafia bezpośrednio od pierwszego do ostatniego podmiotu w łańcuchu.

Zgodnie z art. 7 ust. 8 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż Spółka nabywa od producenta mającego siedzibę w Belgii dodatki paszowe oraz produkty weterynaryjne, które następnie odsprzedaje ostatecznemu nabywcy na Białorusi. Towary trafiają bezpośrednio od dostawcy z Belgii - nawet te kupione za pośrednictwem firmy brytyjskiej lub amerykańskiej.

Z uwagi na fakt, że w przedmiotowej transakcji biorą udział trzy lub cztery podmioty, przy czym pierwszy z nich, tj. podmiot z Belgii, wydaje towar bezpośrednio ostatniemu nabywcy (tj. kontrahentowi Spółki), to mimo iż ww. towar nie trafia do drugiego (trzeciego) w kolejności podmiotu (tj. Wnioskodawcy lub pośrednikowi pomiędzy Podatnikiem a podmiotem z Belgii), uznaje się zgodnie z art. 7 ust. 8 ustawy, iż dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach. W przypadku wyżej opisanej transakcji (zwanej transakcją łańcuchową) w świetle art. 7 ust. 8 ww. ustawy o podatku od towarów i usług występują więc dwie lub trzy dostawy:

* dostawa pomiędzy podmiotem z Belgii a Wnioskodawcą,

* dostawa pomiędzy Wnioskodawcą a kontrahentem na Białorusi - ostatecznym odbiorcą,

* dostawa pomiędzy podmiotem brytyjskim a Wnioskodawcą lub pomiędzy podmiotem brytyjskim a podmiotem amerykańskim.

Jak wynika natomiast z art. 22 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku, gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru jest przyporządkowana tylko jednej dostawie; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport jest przyporządkowana dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba że nabywca ten udowodni, że wysyłkę lub transport towaru należy zgodnie z zawartymi przez niego warunkami dostawy przyporządkować jego dostawie.

Natomiast w myśl zapisu w art. 22 ust. 3 ww. ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku, o którym mowa w ust. 2, dostawę towarów, która:

* poprzedza wysyłkę lub transport towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów;

* następuje po wysyłce lub transporcie towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu zakończenia wysyłki lub transportu towarów.

Jak wynika z analizy przywołanych przepisów, w przypadku transakcji łańcuchowej, w której bierze udział kilka podmiotów w ten sposób, iż pierwszy z nich wydaje towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru są przyporządkowane tylko jednej dostawie.

W przedstawionym stanie faktycznym trzech lub czterech kontrahentów dokonuje transakcji polegającej na dostawie tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje towar bezpośrednio ostatniemu w łańcuchu podmiotowi - kontrahentowi Wnioskodawcy. W takim przypadku miejscem świadczenia (opodatkowania) transakcji pomiędzy Spółką a ostatecznym odbiorcą, z uwagi na wyżej cytowany art. 22 ust. 3, będzie miejsce, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia transportu, tj. terytorium Białorusi.

Ponadto należy zauważyć iż w sytuacji gdy firma brytyjska lub amerykańska dokonuje sprzedaży towarów zakupionych uprzednio od firmy belgijskiej na terytorium Belgii mają obowiązek wystawić fakturę na rzecz kontrahenta z Polski.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania pierwszego uznano za prawidłowe.

Odnośnie pytania drugiego tutejszy organ zauważa iż w przedmiotowych transakcjach dostawa pomiędzy podmiotem belgijskim ewentualnie brytyjskim lub amerykańskim i firmą polską jest dostawą nieruchomą. W wyniku takiej dostawy na terenie Rzeczpospolitej Polskiej nie dochodzi ani do WNT ani do eksportu. Jest więc to dostawa wewnątrzkrajowa belgijska. W przedstawionej sytuacji ma miejsce eksport towarów z Belgii. Firma polska dla tej transakcji powinna przedstawić dokumenty potwierdzające zakup towarów na terytorium Belgii tj. faktury belgijskie. Jeżeli zakupuje towary od podmiotu z Wielkiej Brytanii - fakturę belgijską wystawioną przez firmę brytyjską. Jeżeli zakupuje z USA fakturę belgijską wystawioną przez firmę amerykańską. Faktycznego wywozu towaru dokonuje firma belgijska i jej będzie przypisany eksport towarów do podmiotu z Białorusi.

Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie dokumentów potwierdzających opisane transakcje "zarówno w zakresie umów zawartych z podmiotem z Białorusi jak i z Belgi (ewentualnie USA lub Wlk. Brytania gdy podmioty z tych krajów pośredniczą w transakcji) jak również kserokopii dokumentów przewozowych i celnych, z których wynika, iż towar wyjechał bezpośrednio z terytorium Belgi na terytorium Białorusi" jest więc słuszne.

Mając powyższe na uwadze postanowiono jak na wstępie.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.