IP-PB3-423-949/08-2/AG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 13 czerwca 2008 r. (data wpływu 18 czerwca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* konsekwencji objęcia akcji Stoczni w wyniku konwersji wierzytelności - jest nieprawidłowe;

* konsekwencji zbycia objętych akcji Stoczni - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 czerwca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie konsekwencji podatkowych konwersji wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Bank S.A. (dalej: "Bank") posiada zaangażowanie kredytowe wobec Funduszu (dalej: "F") w wysokości 13 mln PLN plus odsetki. Na kwotę kredytu utworzona została rezerwa stanowiąca koszty uzyskania przychodów Banku. Kredyt ten zabezpieczony jest poręczeniem Stoczni S.A. (dalej: Stocznia"). W związku z nieściągalnością przedmiotowego kredytu, Bank zamierza przeprowadzić restrukturyzację omawianego zadłużenia, przy czym wierzytelności będzie dochodził wyłącznie wobec Stoczni. Restrukturyzacja przebiegać będzie dwuetapowo:

Etap 1

W pierwszej kolejności, Bank obejmie akcje Stoczni w zamian za wkład pieniężny, przy czym, w takiej sytuacji, nastąpi umowne potrącenie wierzytelności Stoczni z tytułu należnej wpłaty na poczet kapitału z wierzytelnością Banku z tytułu udzielonego kredytu.

Wartość nominalna akcji Stoczni, które w wyniku ww. transakcji obejmie Bank wynosić będzie 12 mln PLN, natomiast ich wartość rynkowa wyniesie ok. 1,2 mln PLN. Wartość umownie potrąconej wierzytelności głównej Banku z tytułu udzielonego kredytu (bez odsetek) wyniesie 12 mln PLN. Jednocześnie, Bank otrzyma1 mln PLN tytułem częściowej spłaty kapitału.

W rezultacie powyższych operacji wygaśnie wierzytelność Banku z tytułu kredytu udzielonego SFI oraz z tytułu poręczenia Stoczni.

Etap 2

Po przeprowadzeniu powyższej operacji, Bank zamierza zbyć objęte akcje Stoczni na rzecz podmiotu trzeciego, z jednoczesnym zobowiązaniem się do ich odkupu za rok.

Cena sprzedaży akcji Stoczni ustalona będzie na poziomie rynkowym (tj. ok. 1 "2 mln PLN), a ustalona w umowie cena odkupu będzie wyższa od tak ustalonej ceny rynkowej (tj. wyniesie ok. 1,44 mln PLN).

Umowa sprzedaży akcji Stoczni na rzecz podmiotu trzeciego będzie przenosić wszelkie prawa do papierów wartościowych na rzecz osoby trzeciej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem wnioskodawcy.

Ad. 1.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), przychodem jest nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce kapitałowej objętych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Tym samym, zdaniem Banku, objęcie akcji w zamian za wkład gotówkowy nie będzie rodziło powstania przychodu podatkowego dla Banku na dzień ich objęcia.

Jednocześnie, w związku z faktem, że objęcie akcji nie będzie powodować powstania przychodu po stronie Banku, Bank nie będzie uprawniony do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w związku z objęciem akcji.

Bank zauważa, że takie stanowisko zostało przedstawione przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działającego w imieniu Ministra Finansów, w indywidualnej interpretacji prawa podatkowego, z dnia 17 marca 2008 r. (sygn. ITPB3/423-225/07/MK).

Jednocześnie, rozwiązana zostanie rezerwa utworzona na konwertowaną wierzytelność kredytową Kwota rozwiązanej rezerwy, uprzednio zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów Banku - w myśl art. 12 ust. 1 pkt 6 lit. b) - stanowić będzie przychód podatkowy dla Banku (13 mln PLN).

Ad.2.

Jak zostało wskazane powyżej, objęcie akcji w zamian za wkład pieniężny, będzie neutralne podatkowo. Niemniej jednak, przychód podatkowy powstanie w momencie odpłatnego zbycia objętych akcji przez Bank.

Zgodnie bowiem z art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

W konsekwencji, Bank stoi na stanowisku, że w momencie zbycia akcji Bank będzie zobowiązany rozpoznać przychód podatkowy w wysokości ceny określonej w umowie (odpowiadającej wartości rynkowej zbywanych akcji). Nie ma przy tym znaczenia, że umowa sprzedaży będzie zawierała zobowiązanie Banku do odkupu akcji w przyszłości, bowiem wskutek dokonanej sprzedaży na nabywcę przejdą wszelkie prawa do tych papierów wartościowych, a Bank uzyska od nabywcy kwotę ceny.

Jednocześnie, zdaniem Banku, w związku z rozpoznaniem przychodu z tytułu odpłatnego zbycia akcji, Bank będzie uprawniony do zaliczenia w rachunku podatkowym kosztów uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia akcji.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia akcji są wydatki na nabycie lub objęcie akcji w spółce.

W konsekwencji, koszt uzyskania przychodu ze zbycia akcji powinna stanowić suma wydatków poniesionych przez Bank na objęcie akcji Stoczni.

W opinii Banku, za wydatek poniesiony na objęcie akcji Stoczni należy uznać wartość nominalną (główna) wierzytelności kredytowej Banku, potrąconej z wierzytelnością Stoczni z tytułu należnej wpłaty na poczet kapitału, bowiem odpowiada ona wartości wydatków Banku na objęcie akcji.

Sam fakt, że na moment objęcia akcji (wskutek wniesienia wkładu pieniężnego) nie dojdzie do "faktycznego wydatkowania" środków pieniężnych, w ocenie Banku, nie powinien mieć znaczenia w przedmiotowym stanie faktycznym. Środki te, zostały bowiem, wydatkowane przez Bank z chwilą udzielenia kredytu, w związku z czym, na moment powstania wierzytelności kredytowej Banku nastąpiło uszczuplenie zasobów pieniężnych Banku, które z chwilą potrącenia miało charakter definitywny.

Co więcej, w analizowanym przypadku, dojdzie do potrącenia wzajemnych wierzytelności stron (tj. Banku z tytułu kredytu i Stoczni z tytułu wpłaty na poczet kapitału) przewidzianego w art. 498 Kodeksu cywilnego, które należy uznać za surogat zapłaty.

Podsumowując, zdaniem Banku, zgodnie z art. 14 ww. ustawy, w momencie zbycia objętych akcji Bank będzie zobowiązany do wykazania w rachunku podatkowym przychodu w wysokości ceny uzyskanej ze sprzedaży (1,2 mln PLN), a jednocześnie, w myśl art. 16 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, Bank uprawniony będzie do zaliczenia do kosztów podatkowych wartości nominalnej (głównej) wierzytelności kredytowej Banku (12 mln PLN).

Podobne stanowisko zostało potwierdzone w interpretacjach prawa podatkowego, m.in. w postanowieniu Naczelnika Małopolskiego Urzędu Skarbowego z dnia 13 grudnia 2005 r. (sygn. DP1/423-82/05/89903); w postanowieniu Naczelnika Świętokrzyskiego Urzędu skarbowego z dnia 20 września 2006 r. (sygn. RO/423-50/06).

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam, co następuje.

Ad.1)

Na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), przychodem jest nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce kapitałowej albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część; przepisy art. 14 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 12 ust. 1b ww. ustawy przychód określony w ust. 1 pkt 7 powstaje w dniu:

Jak przewiduje art. 14 § 1 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.), przedmiotem wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej nie może być prawo niezbywalne lub świadczenie pracy bądź usług. Przedmiotem wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej może być więc każde prawo, które nie jest prawem niezbywalnym, świadczeniem pracy bądź usług, ale także nie kwalifikuje się jako tzw. prowizja grynderska, czyli wynagrodzenie wspólnika za świadczenia związane z zakładaniem spółki. Powszechnie przyjmuje się, że wierzytelność przysługująca osobie obejmującej udziały (akcje) w spółce kapitałowej może być przedmiotem wkładu niepieniężnego do tej spółki.

Przedmiotem wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej może być wierzytelność, jaką posiada wspólnik wobec spółki jak również wierzytelność posiadana przez wspólnika wobec osoby trzeciej. Sytuację, w której przedmiotem aportu jest wierzytelność posiadana przez wspólnika wobec spółki przyjmuje się określać jako konwersję wierzytelności na udziały/akcje (z perspektywy wspólnika-wierzyciela) albo też jako konwersję długu na kapitał (z perspektywy spółki-dłużnika).

Konwersja wierzytelności wierzyciela oznacza jej zamianę na inne prawo majątkowe i nie jest wniesieniem wkładu w formie pieniężnej albowiem tę można zrealizować tylko przez wpłatę pieniądza (gotówki) lub przy użyciu pieniądza bankowego.

W związku z powyższym po stronie podatnika powstanie przychód w wysokości wartości nominalnej akcji objętych w zamian za wkład niepieniężny w postaci wierzytelności z tytułu pożyczki.

Sposób ustalenia kosztów uzyskania ww. przychodu, ustalanych na dzień objęcia akcji, jest zróżnicowany w zależności od tego co było przedmiotem wkładu niepieniężnego.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1j pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w przypadku objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część - na dzień objęcia tych udziałów (akcji), wkładów - ustala się koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 7 w wysokości faktycznie poniesionych, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, wydatków na nabycie innych niż wymienione w pkt 1 i 2 składników majątku podatnika - jeżeli przedmiotem wkładu są te inne składniki.

W myśl powyższych przepisów, należy ustalić czy po stronie wnioskodawcy powstał dochód do opodatkowania stanowiący nadwyżkę nominalnej wartości objętych w wyniku konwersji (w zamian za aport) akcji przewyższającą koszt uzyskania tego przychodu w wysokości faktycznie poniesionych przez wnioskodawcę niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie wierzytelności.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że obejmując akcje w zamian za wierzytelność z tytułu pożyczki wnioskodawca kosztów nie poniesie. Skoro kosztów tych nie poniesie to nominalna wartość objętych akcji stanowi dochód wnioskodawcy do opodatkowania równy przychodowi (art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Jednocześnie w myśl art. 12 ust. 1 pkt 6 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychodem jest również kwota stanowiąca równowartość rozwiązanych lub zmniejszonych rezerw, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 26, zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 15 lit. b). Tak więc za przychód banku w oparciu o powołany przepis art. 12 ust. 1 pkt 6 lit. b) ww. ustawy, uważa się rozwiązane lub zmniejszone rezerwy tworzone na pokrycie wierzytelności kredytowych, które na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 26 ustawy zostały uprzednio zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Ad. 2)

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Stosownie do art. 14 ust. 1 ww. ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Przepis art. 14 ust. 3 ustawy, stanowi, że jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, organ podatkowy wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielania odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość określona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.

W konsekwencji w momencie zbycia akcji wnioskodawca będzie zobowiązany rozpoznać przychód podatkowy w wysokości ustalonej zgodnie z art. 14 ust. 1 tj. w wysokości ceny określonej w umowie sprzedaży tych akcji, z zastrzeżeniem pozostałych uregulowań art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W przypadku, gdy akcje zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci, niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, na dzień zbycia takich akcji (udziałów) koszt uzyskania przychodów rozpoznaje się zgodnie z art. 15 ust. 1k pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który stanowi iż w przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny, na dzień zbycia tych udziałów (akcji), wkładów, koszt uzyskania przychodów ustala się w wysokości nominalnej wartości objętych udziałów (akcji), wkładów z dnia ich objęcia - jeżeli te udziały (akcje), wkłady zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Powyższe oznacza, że za koszt uzyskania przychodu sprzedaży akcji nabytych za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część - w przedmiotowej sprawie w postaci wierzytelności, należy uznać wartość nominalną tych akcji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.