IP-PB3-423-832/08-2/MB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 18 czerwca 2008 r. (data wpływu 23 czerwca 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych powstałych z tytułu transakcji typu SWAP - jest prawidłowe.

W dniu 23 czerwca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych powstałych z tytułu transakcji typu SWAP.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Bank w związku z prowadzoną przez siebie działalnością zabezpiecza, zgodnie z obowiązującymi przepisami, ryzyka prowadzonej działalności poprzez zawieranie transakcji pochodnych, w których to transakcjach zamieniane są strumienie pieniężne generowane w jednej walucie na strumienie pieniężne generowane w innej walucie (transkacja CIRS). Walutowe transakcje zamiany stóp procentowych CIRS polegają na: wymianie początkowych kwot transakcji (denominowanych w walutach: bazowej i niebazowej) zamianie strumieni odsetkowych (bazowych i niebazowych), których płatności są wyliczane odpowiednio na podstawie stałej bądź zmiennej stawki procentowej, odpowiednio w walucie bazowej i niebazowej (oprocentowania bazowego i niebazowego), wymianie końcowej (przeciwstawnej do początkowej) kwot transakcji denominowanych w walutach bazowej i niebazowej. Dodatkowo bank zawiera transakcje typu IRS (interest rate swap) transakcje te polegają na tym, iż strony zobowiązują się do dokonywania wzajemnych płatności "odsetkowych" wyliczanych od kwoty bazowej w odmienny sposób dla każdej ze stron (tj. sposób kalkulacji tych płatności dla każdej ze stron transakcji oparty jest na tej samej kwocie bazowej ale na innej stopie oprocentowania). Z uwagi na różne sposoby kalkulacji "płatności odsetkowych" daty powstania zobowiązania stron transakcji mogą być różne. W terminie określonym w umowie strona, której zobowiązanie jest wyższe dokonuje płatności na rzecz drugiej strony. Wysokość tej płatności stanowi różnicę pomiędzy kwotami zobowiązań obu stron w danym terminie rozliczenia (rozliczenie netto). Strony mogą także dokonywać wzajemnych rozliczeń płatności w całości, bez wzajemnych potrąceń płatności zobowiązań.

Poszczególne rodzaje transakcji pochodnych są dopasowane do modelu ryzyka jakie w danym momencie jest zabezpieczane - i tak transakcje CIRS, IRS to transakcje zmiany stóp procentowych które są przeznaczone dla klientów narażonych na ryzyko związane ze zmianą kursów walutowych i/lub stóp procentowych ze względu na zawierane transakcje lokacyjne i kredytowe. Z prawnego punktu widzenia CIRS, IRS są umową pomiędzy dwiema stronami, które zobowiązują się do wymiany serii płatności odsetkowych naliczanych od uzgodnionej kwoty nominalnej i dla ustalonego okresu. Celem transakcji jest zminimalizowanie ryzyka walutowego i ryzyka stopy procentowej poprzez wymianę początkową kwot transakcji denominowanych w dwóch różnych walutach oraz zamianę strumieni odsetkowych.

Bank zawiera zatem transakcje w których zabezpieczając ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe zamienia z bankiem korespondującym strumienie odsetkowe (generowane przez inny instrument pierwotny - najczęściej zbiór umów kredytowych) w zamian za co uzyskuje pożądane strumienie pieniężne.

Spółka zadała następujące pytania:

Stanowisko Spółki odnośnie pytania nr 1 i nr 2:

Artykuł 16 ust. 1b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako "ustawa p.d.o.p.") zawiera definicję instrumentów pochodnych. Stanowi on, iż ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych rozumie się przez to prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny towarów, walut obcych, waluty polskiej, złota dewizowego, platyny dewizowej lub papierów wartościowych, albo od wysokości stóp procentowych lub indeksów, a w szczególności opcje i kontrakty terminowe. Transakcje typu SWAP na stopach procentowych nie są wprost wymienione w tym przepisie, niemniej jednak użyty przez ustawodawcę zwrot "w szczególności" pozostawia otwarty katalog instrumentów finansowych. Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538) instrumentami finansowymi są m.in.: swapy akcyjne, swapy na stopy procentowe oraz swapy walutowe. Mając powyższe na uwadze, transakcje zawierane przez bank spełniają ww. definicję instrumentów pochodnych. Omawiane transakcje są kontraktami terminowym, których "płatność" zależy odpowiednio od wysokości stóp procentowych (kursów walut). Bank stoi na stanowisku, że w przypadku transakcji typu SWAP - wymiany środków pieniężnych (strumieni odsetkowych) każdy przepływ w ramach transakcji jest podatkowo istotny, tj. podlega zaliczeniu do przychodów bądź kosztów uzyskania przychodów w momencie, w którym został wygenerowany, to jest został faktycznie otrzymany albo został faktycznie poniesiony. Zdaniem banku do ustalenia momentu powstania przychodu z omawianych transakcji zastosowanie będzie miał art. 12 ust. 3a pkt 2 ustawy p.d.o.p. Stosownie do tego przepisu przychód z realizacji praw wynikających z transakcji typu SWAP wystąpi w każdej dacie rozliczenia transakcji, przy czym nie później niż w dacie uregulowania płatności przez stronę transakcji.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy p.d.o.p. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy. Przytoczony powyżej artykuł zawiera dwa warunki decydujące o uznaniu danego wydatku za podatkowy koszt uzyskania przychodów, a mianowicie: poniesiony wydatek jest związany z przychodem oraz nie został on zakwalifikowany do wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów. Zdaniem banku pierwszy warunek jest spełniony z uwagi na fakt, iż bank zawiera omawiane transakcje w celu zabezpieczenia swoich pozycji bilansowych. Do drugiego warunku odnosi się art. 16 ust. 1 pkt 8b ustawy p.d.o.p. Zgodnie z tym artykułem do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych - do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia - o ile wydatki te zgodnie z art. 16g ust. 3 i 4 nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Powyżej przytoczony przepis nie ma wprost zastosowania do omawianego stanu faktycznego z uwagi na fakt, iż bank nie ponosi "wydatków na nabycie instrumentów pochodnych" (IRS, CIRS). Specyfika transakcji swap polega na tym, iż w przeciwieństwie do transakcji opcyjnych, w kontraktach tych nie występują wydatki na nabycie instrumentu. W przypadku transakcji typu swap można mówić co najwyżej o "realizacji praw" z tych instrumentów, do których dochodzi w momencie dokonywania płatności miedzy stronami. Gdyby zatem w treści art. 16 ust. 1 pkt 8b ustawy p.d.o.p. nie było zwrotu odnoszącego się do "wydatków związanych z nabyciem" pochodnych instrumentów finansowych, a np. do wydatków dokonywanych w związku z takimi transakcjami, to wówczas również stanowisko banku byłoby prawidłowe, ponieważ przy dokonywaniu każdej z płatności dochodziłoby do realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych. Wynika z tego, że nawet zastosowanie wykładni rozszerzającej treści art. 16 ust. 1 pkt 8b ustawy p.d.o.p. prowadziłoby do tego samego stanowiska jakie wyraża bank w niniejszym wniosku. Podsumowując, zdaniem Banku, omawiane transakcje są zawierane w celu uzyskania i zabezpieczenia źródła przychodów, a wydatki związane z realizacją tych transakcji (dokonywanie płatności wynikających z transakcji) nie stanowią wydatków na nabycie instrumentów pochodnych, tym samym nie należą one do wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów. Oznacza to, iż płatności związane z realizacją omawianych transakcji stanowią koszty uzyskania przychodów dla banku w każdej dacie rozliczenia transakcji (dokonywania płatności).

W świetle stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.