IP-PB3-423-470/08-2/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko B Sp. z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 27 lutego 2008 r. (data wpływu 10 marca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 o niedostatecznej kapitalizacji w związku z zawartą umową cash poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 10 marca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie prawnych w zakresie zastosowania przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 o niedostatecznej kapitalizacji w związku z zawartą umową cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka ma zamiar zawrzeć z D AG umowę kompleksowego zarządzania płynnością finansową w ramach grupy kapitałowej (cash pooling) - umowę db-CashSweep. W ramach tej umowy Spółka oraz inne polskie spółki wchodzące w skład międzynarodowej grupy kapitałowej otwierają rachunki w D S.A. Dodatkowo Spółka oraz inne polskie spółki z grupy, otwierają swoje rachunki w D AG z siedzibą w Niemczech lub innym banku zagranicznym. Również zagraniczne spółki z grupy kapitałowej, także uczestniczące w systemie cash pooling, otwierają swoje rachunki bezpośrednio w D AG z siedzibą w Niemczech lub innym banku zagranicznym.

Cash pooling wykonywany jest w dwóch etapach.

W pierwszym etapie D AG lub inny bank zagraniczny dokonuje dziennych przelewów środków pieniężnych pomiędzy rachunkiem Spółki założonym w D a rachunkiem Spółki założonym w D AG w Niemczech, w taki sposób, aby na koniec danego dnia rachunek Spółki w Banku w Polsce wykazywał saldo zerowe. Oznacza to, że w przypadku, gdy na koniec danego dnia rachunek Spółki w Banku w Polsce wykazuje saldo dodatnie, kwota ta zostaje przez D AG przelana z tego rachunku na rachunek spółki w banku D AG, w celu wyzerowania konta posiadanego w Polsce. Natomiast w przypadku, gdy na koniec dnia rachunek Spółki w D AG wykazuje saldo ujemne, w celu wyzerowania tego konta bank przelewa środki z rachunku założonego przez Spółkę w D AG. W analogiczny sposób przebiegają transfery dla wszystkich Spółek będących w grupie kapitałowej.

W drugim etapie saldo na rachunku Spółki prowadzonym w D AG zostaje przeniesione na rachunki innych spółek z grupy uczestniczących w strukturze cash pooling. Oznacza to, że w przypadku, gdy rachunek Spółki w D AG wykazuje saldo dodatnie, kwota ta zostaje przelana przez D AG na rachunek prowadzony przez bank dla innego uczestnika cash pooling, tak aby saldo zamknięcia na rachunku Spółki równe było zero.

Natomiast w przypadku, gdy rachunek Spółki w D AG wykazuje saldo ujemne, Bank przelewa środki z rachunku w tym banku prowadzonego dla innego uczestnika cash pooling, tak aby saldo zamknięcia rachunku Spółki było równe zeru.

W ramach przedmiotowej umowy jedną z czynności jest przeniesienie środków dostępnych na rachunkach uczestników cash pooling, tak aby saldo zamknięcia rachunku Spółki było równe zeru.

W ramach przedmiotowej umowy jedną z czynności jest przeniesienie środków dostępnych na rachunkach uczestników cash pooling, prowadzonych w D AG na rzecz Spółki, gdy ta wskazuje niedobory na swoim rachunku w Banku. Zatem w sytuacji, gdy Spółka wykazuje saldo ujemne na rachunku D AG (Spółka będąca dłużnikiem banku) staje się dłużnikiem innych podmiotów uczestniczących w strukturze cash pooling.

Po zakończeniu danego miesiąca bank dostarcza informacje dotyczące przepływów pieniężnych z tytułu wykonywania umowy, umożliwiając tym samym Spółkom biorącym udział w umowie na rozliczenie odsetek z tytułu jej wykonywania.

Na wniosek klienta Bank może rozliczać te odsetki na zasadach zlecenia stałego, tj. przyjąć stałą dyspozycję dokonywania przeksięgowań z tytułu odsetek pomiędzy kontami uczestników umowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy odsetki płacone przez Spółkę w ramach umowy db-CashSweep podlegają przepisom o niedostatecznej kapitalizacji.

Zdaniem Wnioskodawcy w świetle art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku od osób prawnych przepisom o niedostatecznej kapitalizacji podlegają odsetki od pożyczek udzielonych pożyczkobiorcy przez następujących pożyczkodawców: udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów akcji Spółki, dwóch lub więcej udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż po 25% udziałów (akcji) Spółki oraz spółkę siostrzaną, tzn. jeśli ten sam podmiot posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji) spółki udzielającej i otrzymującej pożyczkę (kredyt).

Wynika z tego, że przepisy o niedostatecznej kapitalizacji dotyczą tych spółek, których wartość całkowitego zadłużenia, rozumianego jako zadłużenie wobec wymienionych powyżej pożyczkodawców oraz podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takich pożyczkodawców, przekracza łącznie trzykrotność odpowiednio określonego kapitału zakładowego.

Zgodnie z zapisami cytowanego powyżej artykułu powyższy stosunek określa się na dzień zapłaty odsetek.

Natomiast, w ramach przedmiotowej struktury cash pooling, płatności odsetek dokonywane są po zakończeniu danego miesiąca. W konsekwencji, w dniu zapłaty odsetek nie istnieje już dług, którego te odsetki dotyczą. Wobec powyższego, odsetki wypłacane w ramach umowy db-CashSweep nie podlegają przepisom o niedostatecznej kapitalizacji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Umowa "cash poolingu" jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy (rachunek główny) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem, tzw. pool leadera, którym może być wyspecjalizowany bank, jak również jednostka z grupy. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja cash poolingu, stanowiąca sposób gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących w umowie podmiotów zawiera w sobie pewne elementy umowy pożyczki, lecz nie wyczerpuje istotnych jej znamion.

Definicja pożyczki, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, została zawarta w art. 16 ust. 7b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z z późn. zm.). Zgodnie z tą definicją, "pożyczką" jest każda umowa, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę.

W przypadku umowy cash poolingu mamy do czynienia przynajmniej z trzema podmiotami, tzn. podmiotem mającym saldo dodatnie na rachunku głównym, podmiotem posiadającym debet na rachunku głównym oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu. Uczestnik tego systemu, który wykazuje saldo dodatnie nie wie, czy środki jego zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak i jej przedmiot. Z konstrukcji umowy cash poolingu wynika jednak, iż to bank udziela dziennych kredytów umawiającym się spółkom, natomiast spłacający kredyt uczestnik systemu wstępuje w prawa wierzyciela banku wobec kredytobiorcy w celu żądania zwrotu kwoty spłaconego przez niego kredytu.

Na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

* pkt 60 - odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni,

* pkt 61 - odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Zgodnie z tymi przepisami, w przypadkach kiedy zadłużenie podatnika będącego spółką kapitałową przewyższy trzykrotność kapitału zakładowego, to zapłacone odsetki przez spółkę (lub ich część) od pożyczek udzielonych tej spółce przez podmioty w określony sposób z nią powiązane nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Z przedstawionego przez Spółkę opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż w przedmiotowej sprawie umowę cash poolingu o świadczenie usługi db-CashSweep mają zamiar zawrzeć podmioty powiązane. Jednak uwzględniając konstrukcję tej umowy, z której wynika, iż to bank jest podmiotem oferującym tę usługę, należy podzielić stanowisko Wnioskodawcy, że wyżej przytoczone przepisy dotyczące tzw. niedostatecznej kapitalizacji (art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ww. ustawy) nie będą miały zastosowania, bowiem to bank przenosi środki finansowe dostępne na rachunkach podmiotu, wykazującego saldo dodatnie, na rzecz drugiego podmiotu wykazującego saldo ujemne.

W związku z tym, spółka wykazująca saldo ujemne na rachunku, tj. spółka będąca dłużnikiem banku, zostaje dłużnikiem drugiej spółki. W takim razie podmioty uczestniczące w systemie cash poolingu stają się wobec siebie wierzycielami i dłużnikami z tytułu wcześniej udzielonego kredytu.

Reasumując, odsetki wypłacane w ramach umowy db-CashSweep nie będą podlegały przepisom o niedostatecznej kapitalizacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.