IP-PB3-423-408/07-2/AG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 16 października 2007 r. (data wpływu 29 października 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od zaciągniętego kredytu refinansowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 października 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

X S.A. ("Spółka") prowadzi działalność gospodarczą w zakresie zagospodarowania i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek oraz wynajmu i zarządzania nieruchomościami. Aktualnie Spółka posiada we W. nieruchomość gruntową o powierzchni ok. 24 ha, na której realizuje projekt budowy centrum handlowego ("Centrum Handlowe"), położonego we Wrocławiu. Po zakończeniu budowy Centrum Handlowego Spółka zamierza przystąpić do dalszego zagospodarowania nieruchomości polegającego na budowie wielofunkcyjnego kompleksu mieszkaniowo-biurowo-handlowo-hotelowego ("Kompleks Wielofunkcyjny"). W celu realizacji Centrum Handlowego, Wnioskodawca zaciągnął kredyt budowlany ("Kredyt Budowlany"). Obecnie, zbliża się termin spłaty Kredytu Budowlanego.

Zgodnie z przyjętą strategią gospodarczą Spółka zamierza zachować własność Centrum Handlowego i prowadzić jego eksploatację uzyskując dochody z najmu powierzchni handlowej i jednocześnie prowadzić budowę Kompleksu Wielofunkcyjnego. W związku z tym środki na spłatę Kredytu Budowlanego, Spółka zamierza pozyskać zaciągając kredyt refinansowy ("Kredyt Refinansowy"). Przewiduje się, iż kwota Kredytu Refinansowego będzie przekraczać zadłużenie Spółki z tytułu Kredytu Budowlanego. Spółka planuje, iż pozyskane w ten sposób środki finansowe przekraczające kwotę Kredytu Budowlanego zostaną wykorzystane na sfinansowanie realizacji Kompleksu Wielofunkcyjnego.

W związku z tym, iż większość nakładów na realizację Kompleksu Wielofunkcyjnego będzie ponoszona w przyszłości, Spółka rozważa możliwość udzielenia jednemu z jej akcjonariuszy ("Inwestor") krótkoterminowej pożyczki. Pożyczka ma umożliwić Spółce korzystne ulokowania środków finansowych pozyskanych od instytucji finansowej na rynkowych warunkach do czasu przystąpienia przez Spółkę do realizacji Kompleksu Wielofunkcyjnego. Warunki umowy pożyczki udzielanej Inwestorowi zostaną ustalone na zasadach rynkowych. Wnioskodawca uzyska z tytułu udzielonej pożyczki przychód w postaci odsetek, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych a planowany okres zapadalności pożyczki będzie wynosił do 24 miesięcy, z możliwością wcześniejszej spłaty przez pożyczkobiorcę.

Niezależnie od powyższych planów inwestor, posiadający udział w kapitale zakładowym Spółki w wysokości 25%, zgłosił Spółce zamiar wycofania się z inwestycji i sprzedaży akcji na rzecz potencjalnego kupującego. Inwestor nie jest zainteresowany kontynuowaniem inwestycji i jej dalszą rozbudową oraz zagospodarowaniem przylegających terenów, w tym na cele hotelowe. W celu zabezpieczenia realizacji dalszych planów inwestycyjnych Spółki oraz wyeliminowania Inwestora w sposób gwarantujący Spółce utrzymanie polityki inwestycyjnej, Wnioskodawca planuje dokonać nabycia własnych akcji od Inwestora w celu ich umorzenia. Poprzez nabycie akcji własnych Spółka zamierza zachować kontrolę nad terminową realizacją strategii polegającej w szczególności na budowie Kompleksu Wielofunkcyjnego (w tym poprzez niedopuszczenie do nabycia pakietu akcji przez konkurenta Spółki). W ten sposób możliwe będzie uniknięcie niekorzystnych z punktu widzenia interesów Spółki zmian w akcjonariacie Spółki.

Kapitał akcyjny Spółki wynosi 91.379.030,75 PLN i umożliwia skuteczne przeprowadzenie procedury umorzenia akcji Inwestora. Po zakończeniu procedury umarzania akcji, wnioskodawca na mocy uchwały Walnego Zgromadzenia wypłaci Inwestorowi wynagrodzenie z tytułu umorzenia akcji. O ile krótkoterminowa pożyczka zaciągnięta przez Inwestora nie zostanie do tego czasu spłacona, zobowiązanie Spółki z tytułu wypłaty wynagrodzenia za umorzenie akcji zostanie uregulowane przez Spółkę poprzez potrącenie należności Spółki wynikających z zawartej umowy pożyczki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (oznaczone nr 1).

Czy zapłacone odsetki od kredytu zaciągniętego w celu refinansowania uprzednio zaciągniętego kredytu inwestycyjnego oraz w celu udzielenia pożyczki Inwestorowi mogą zostać zaliczone przez Spółkę w pełnej wysokości w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Zdaniem wnioskodawcy, zgodnie z obecnie obowiązującym art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodsą koszty poniesione w celu uzyskania przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródeł przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.

W opinii Spółki, odsetki zapłacone od Kredytu Refinansowego przeznaczonego na spłatę Kredytu Budowlanego oraz na udzielenie pożyczki Inwestorowi spełniają ustawowe warunki uznania za koszt uzyskania przychodu, a tym samym mogą zostać w całości zaliczone w ich ciężar. Katalog kosztów nie stanowiących kosztów uzyskania przychodu określony w art. 16 ust. 1 ustawy, nie wymienia bowiem zapłaconych odsetek od kredytu przeznaczonego na refinansowanie kredytu inwestycyjnego czy też zapłaconych odsetek od kredytu przeznaczonego na udzielenie oprocentowanej pożyczki akcjonariuszowi.

W ocenie wnioskodawcy, koszt w postaci zapłaconych odsetek od kredytu będzie pozostawał w bezpośrednim związku z planowanymi przez Spółkę przychodami. W szczególności, kwota zapłaconych odsetek od części kredytu przeznaczonego na refinansowanie kredytu inwestycyjnego będzie pozostawała w bezpośrednim związku z przyszłymi dochodami Spółki z realizowanej obecnie inwestycji. Jednocześnie, koszt zapłaconych odsetek od kredytu w części przeznaczonej na udzielenie Inwestorowi pożyczki będzie pozostawał w bezpośrednim związku z przychodem podatkowym w postaci wypłaconych przez akcjonariusza odsetek.

Wnioskodawca podkreśla, że fakt, iż wymagalne odsetki od umowy pożyczki zostaną zapłacone przez akcjonariusza w drodze potrącenia wzajemnych należności tj. wierzytelności Spółki z tytułu zwrotu pożyczki jak również wierzytelności Inwestora z tytułu wynagrodzenia za umorzenie akcji, jego zdaniem nie stoi na przeszkodzie uznaniu iż otrzymane odsetki stanowią przychód podatkowy Spółki. Zgodnie bowiem z regulacjami podatku dochodowego zapłata może przybrać również formę kompensaty (potrącenia) wzajemnych wierzytelności. W konsekwencji, w opinii Spółki należy uznać, iż w przedstawionym powyżej stanie faktycznym odsetki zapłacone od kredytu mogą zostać zaliczone w pełnej wysokości przez Spółkę w ciężar kosztów uzyskania przychodu.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam, co następuje.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. Zatem, aby uznać wydatek za koszt uzyskania przychodów, muszą być spełnione warunki:

Od 1 stycznia 2007 r. z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika wprost, iż kosztem uzyskania przychodów są wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, poniesione w celu osiągnięcia przychodów, jak również w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. W takim ujęciu kosztami będą koszty, w stosunku do których zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów. Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów powinno być uzależnione przede wszystkim od jego przeznaczenia.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej podatnicy często korzystają z zewnętrznych źródeł finansowania, w szczególności w postaci pożyczek i kredytów. Spłata pożyczki (kredytu) zaciągniętej na prowadzoną działalność gospodarczą nie stanowi dla podatnika kosztu uzyskania przychodu; kosztem są skapitalizowane oraz naliczone i zapłacone odsetki - art. 16 ust. 1 pkt 10 i 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że zgodnie z przyjętą strategią gospodarczą Spółka zamierza zachować własność budowanego przez nią Centrum Handlowego i prowadzić jego eksploatację uzyskując dochody z najmu powierzchni handlowej i jednocześnie prowadzić budowę Kompleksu Wielofunkcyjnego. W związku z tym, środki na spłatę Kredytu Budowlanego Spółka zamierza pozyskać zaciągając Kredyt Refinansowy. Z wniosku wynika ponadto, iż przewiduje się, że kwota Kredytu Refinansowego będzie przekraczać zadłużenie Spółki z tytułu Kredytu Budowlanego. Spółka planuje, iż pozyskane w ten sposób środki finansowe przekraczające kwotę Kredytu Budowlanego zostaną wykorzystane na sfinansowanie realizacji Kompleksu Wielofunkcyjnego.

Zauważyć należy, iż dla celów podatkowych nazwa kredytu (Kredyt Refinansowy) nie ma znaczenia. Istotne jest jego przeznaczenie, jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jeżeli zatem świadczenie główne (kredyt bankowy) zostało poniesione w celu uzyskania przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, to świadczenie uboczne tj. np. odsetki od kredytu, zostało poniesione w tym właśnie celu. W rezultacie odsetki od kredytu bankowego zaciągniętego i przeznaczonego na prowadzoną działalność gospodarczą (w niniejszej sprawie na cele budowlane) będą mogły stanowić koszt uzyskania przychodów, w takiej wysokości w jakiej zostaną poniesione przez podatnika (jeżeli są to wydatki definitywne, które na podstawie umowy z bankiem podatnik obowiązany był ponieść), pod warunkiem jednak, że tego rodzaju wydatek nie został wymieniony w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Stosownie do treści art. 16 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji.

Zgodnie z art. 4a pkt 1 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o: inwestycjach - oznacza to środki trwałe w budowie w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694), zwanej dalej "ustawą o rachunkowości".

Z kolei na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 16 ustawy o rachunkowości, przez środki trwałe w budowie - rozumie się zaliczane do aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego.

Odsetki te zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów pośrednio, poprzez odpisy amortyzacyjne od powiększonej wartości początkowej środków trwałych (art. 15 ust. 6 ustawy).

Z kolei wartość początkową wytworzonych we własnym zakresie środków trwałych, reguluje art. 16g ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest to koszt wytworzenia. Stosownie zaś do postanowień art. 16g ust. 4 za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi, i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.

Odnosząc powyższe uregulowania prawne do treści złożonego wniosku, stwierdzić należiż o ile Spółka, zgodnie z przyjętą strategią zachowa własność prowadzonych inwestycji (np. budowanego Centrum Handlowego), wówczas odsetki od części Kredytu Refinansowego przeznaczonej na wytworzenie środka trwałego, naliczone od dnia otrzymania kredytu do dnia przekazania do używania poszczególnych składników majątku powstałych w wyniku procesu inwestycyjnego, zwiększą dla celów podatkowych, wartość początkową tych składników (w wysokości odpowiadającej poszczególnym składnikom). Natomiast odsetki od tej części kredytu naliczone po dniu oddania poszczególnych składników majątku do używania powstałe po tym dniu, obciążą bezpośrednio koszty uzyskania przychodów na zasadach określonych odpowiednio w art. 16 ust. 1 pkt 11 oraz w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jak podkreśla Spółka, w związku z tym, iż większość nakładów na realizację Kompleksu Wielofunkcyjnego będzie ponoszona w przyszłości, Spółka rozważa możliwość udzielenia jednemu z jej akcjonariuszy (Inwestora) krótkoterminowej pożyczki. Pożyczka ma umożliwić Spółce korzystne ulokowania środków finansowych pozyskanych od instytucji finansowej na rynkowych warunkach do czasu przystąpienia przez Spółkę do realizacji Kompleksu Wielofunkcyjnego. Jednocześnie Spółka planuje dokonać nabycia własnych akcji od Inwestora w celu ich umorzenia, w związku ze zgłoszonym zamiarem Inwestora wycofania się z inwestycji. O ile krótkoterminowa pożyczka zaciągnięta przez Inwestora nie zostanie do tego czasu spłacona, zobowiązanie Spółki z tytułu wypłaty wynagrodzenia za umorzenie akcji zostanie uregulowane przez Spółkę poprzez potrącenie należności Spółki wynikających z zawartej umowy pożyczki.

Kompensata (potrącenie) jest formą zapłaty zobowiązań. Polega na tym, że osoby mające wobec siebie nawzajem wierzytelności z tych samych lub różnych stosunków zobowiązaniowych nie otrzymują efektywnie należnych im świadczeń (w tym pieniężnych), lecz na skutek potrącenia każda z nich zostaje zwolniona ze swego zobowiązania albo całkowicie, albo też do wysokości należności niższej (art. 498 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.). Potrącenie jest więc formą wykonania zobowiązania, do którego, w myśl art. 503 tej ustawy, stosuje się przepisy o zaliczeniu zapłaty.

Odnosząc się do powyższych uregulowań należy stwierdzić, że Spółka uzyska przychód podatkowy w postaci otrzymanych odsetek, z tytułu udzielenia Inwestorowi pożyczki (w zależności, od tego które ze zdarzeń przyszłych opisanych we wniosku się ziści) zarówno w momencie spłaty pożyczki wraz z odsetkami, jak również w momencie potrącenia wzajemnych należności tj. wierzytelności Spółki z tytułu udzielonej pożyczki (sfinansowanej z Kredytu Refinansowego), jak również wierzytelności Inwestora z tytułu wynagrodzenia za umorzone akcje (art. 12 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Jednocześnie podkreślić należy, iż z treści wniosku jasno wynika, że Kredyt Refinansowy, który planuje zaciągnąć Spółka, zaciągany jest przez nią w związku z prowadzonymi inwestycjami (budowa Centrum Handlowego i Kompleksu Wielofunkcyjnego), czyli w celu wynikającym z zakresu działalności gospodarczej przez nią prowadzone tj. zagospodarowania i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek oraz wynajmu i zarządzania nieruchomościami. Kredyt nie jest zaciągany w celu udzielenia pożyczki podmiotowi trzeciemu. Spółka nie prowadzi działalności w zakresie udzielania kredytów (pożyczek), do której uprawnione są tylko, na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady ich funkcjonowania, określone jednostki organizacyjne. Dlatego nie można potwierdzić stanowiska Spółki, że odsetki od kredytu refinansowego związane są z przychodami z tytułu odsetek od pożyczki udzielonej Inwestorowi. Odsetki te są związane z kredytem udzielonym na działalność inwestycyjną Spółki i mogą być rozpoznane jako koszt podatkowy wyłącznie poprzez: odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej obejmującej odsetki naliczone do dnia przekazania środków trwałych do używania lub (i) wydatki na spłatę odsetek od kredytu po dniu oddania środków trwałych do użytkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Organ wydający interpretację zastrzega, iż nie ocenia czy opisana w zdarzeniu przyszłym operacja jest zgodna z przepisami odrębnych ustaw (np. kodeksu cywilnego, prawa bankowego). W wydanej interpretacji dokonano jedynie oceny prawnej stanowiska przedstawionego przez wnioskodawcę w zakresie opisanego zdarzenia przyszłego, w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.