IP-PB3-423-13/08-2/ER

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni, przedstawione we wniosku z dnia 12 grudnia 2007 r. (data wpływu 14 grudnia 2007 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie nieodpłatnego uzyskania prawa wieczystego użytkowania-jest nieprawidłowe.

W dniu 14 grudnia 2007 r., został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie nieodpłatnego uzyskania prawa wieczystego użytkowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W ramach regulowania stanu prawnego gruntów został sporządzony akt notarialny oddania dla Spółdzielni Mieszkaniowej w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej zabudowanej przez Spółdzielnię w latach 70 -tych budynkami mieszkalnymi. W akcie notarialnym jest podana cena gruntu określona przez rzeczoznawcę, wartość pierwszej opłaty z tytułu przekazania gruntu w użytkowanie wieczyste w wysokości 25 % ceny gruntu, opłata roczna za użytkowanie wieczyste obowiązująca od 1 stycznia 2008 r. oraz następująca informacja "zgodnie z art. 208 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarcze nieruchomościami powyższe oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste następuje bez przetargu oraz bez obowiązku wniesienia pierwszej opłaty". Spółdzielnia zapłaciła jedynie za sporządzenie aktu notarialnego zgodnie z otrzymaną fakturą VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wartość powyższego prawa użytkowania wieczystego, nabytego nieodpłatnie jest przychodem, a jeżeli tak, to czy mieści się w dochodzie zwolnionym z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W jakiej wysokości ustalić przychód z nieodpłatnego źródła. Czy w kwocie odpowiadającej pierwszej opłacie jaką Spółdzielnia musiałaby uiścić, a nie uiściła na podstawie zapisu art. 208 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, czy w kwocie równej wartości gruntu określonej przez rzeczoznawcę w akcie notarialnym.

Zdaniem wnioskodawcy.

Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych przewiduje generalną zasadę w art. 12 ust. 4 pkt 14, iż do przychodów nie zalicza się wartości otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartości innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń finansowanych lub współfinansowanych ze środków budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego. Tym samym ustanowione na mocy art. 208 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami użytkowanie wieczyste gruntów niezbędnych do prawidłowego korzystania z budynków mieszkalnych, zdaniem Spółdzielni, nie stanowi podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Po przeanalizowaniu przedstawionego zdarzenia przyszłego i obowiązującego stanu prawnego stwierdzam, że stanowisko przedstawione przez Spółdzielnię jest nieprawidłowe:

Zgodnie z art. 232 kodeksu cywilnego grunty stanowiące własność Skarbu Państwa, położone w granicach administracyjnych miast lub osiedli, oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta lub osiedla i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność gmin i ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym i osobom prawnym. W przypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych przedmiotem użytkowania wieczystego mogą być także inne grunty Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków.

Zgodnie z art. 208 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 1997 r. Nr 115, poz. 741 ze znm.), osobom fizycznym oraz prawnym, które do dnia 5 grudnia 1990 r. uzyskały ostateczne decyzje lokalizacyjne lub pozwolenia na budowę na nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa lub własność gminy, oddaje się te nieruchomości w użytkowanie wieczyste w trybie bezprzetargowym, jeżeli wnioski o oddanie tych nieruchomości zostały złożone przed dniem utraty ważności tych decyzji, jednak nie później niż do dnia 31 grudnia 2000 r. Spółdzielniom, ich związkom oraz Krajowej Radzie Spółdzielczej i innym osobom prawnym, które na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy do dnia 5 grudnia 1990 r. wybudowały same lub wybudowali ich poprzednicy prawni z własnych środków, za zezwoleniem właściwego organu nadzoru budowlanego budynki, przysługuje roszczenie o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów oraz o nieodpłatne przeniesienie własności znajdujących się na nich budynków. Roszczenie przysługuje tym osobom w stosunku do gruntów będących w dniu zgłoszenia roszczenia w ich posiadaniu w rozumieniu art. 207 i obejmuje grunty niezbędne do prawidłowego korzystania z budynku. Zawarcie umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste oraz o przeniesienie własności budynków następuje bez przetargu oraz bez obowiązku wniesienia pierwszej opłaty.

Zgodnie z zapisem art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności: wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie. Na podstawie art. 12 ust. 5 tej ustawy, wartość otrzymanych nieodpłatnie rzeczy lub praw określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasui miejsca ich uzyskania.

Przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Kluczową cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, aby otrzymujący takie świadczenie, nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Oznacza to, że świadczenie uzyskane przez podatnika w sytuacji, gdy spełniający świadczenie uzyskuje albo ma uzyskać od podatnika w przyszłości wzajemnie jakieś inne przysporzenie majątkowe, nie ma charakteru nieodpłatnego.

Powyższe oznacza, że wartość nabytej nieruchomości zabudowanej budynkami mieszkalnymi w trybie art. 208 ustawy o gospodarce nieruchomościami, czyli oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkami mieszkalnymi, stanowi nieodpłatne przysporzenie majątkowe, i będzie dla Spółdzielni przychodem podatkowym, stanowiącym źródło dochodu. Stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przedmiotem opodatkowania jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty. Dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą (art. 10 ust. 2 ww. ustawy).

Na podstawie art. 12 ust. 6 ustawy wartość początkowa ustanowionego użytkowania wieczystego jest równa wartości umorzonej pierwszej opłaty z tytułu przekazania gruntu w użytkowanie wieczyste, określonej w akcie notarialnym.

Jednocześnie zgodnie z treścią wprowadzonego z dniem 1 stycznia 2007 r. na mocy art. 1 pkt 18 lit. a) ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 217, poz. 1589) art. 17 ust. 1 pkt 44, wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Na gospodarkę zasobami mieszkaniowymi prowadzoną przez podatników, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych składają się wpływy z opłat pobieranych od lokatorów (czynszów) oraz pokrywane z nich koszty. Opłaty te (czynsze) kalkulowane są w takiej wysokości, aby pokrywały zarówno utrzymanie (koszty) lokali mieszkalnych, jak i pozostałych pomieszczeń przynależnych do nich oraz koszty ich zarządzania (administracji). Wynika to z ustaw, w oparciu o które funkcjonują podmioty zajmujące się gospodarką zasobami mieszkaniowymi (np. ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych). Uwzględniając charakter opłat (czynszów) oraz pokrywanych z nich kosztów, uzasadnione jest rozumienie pojęcia "zasoby mieszkaniowe" użytego w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie tylko jako lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego, lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, jak również ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne jego funkcjonowanie oraz administrowanie.

Przez "zasoby mieszkaniowe" należy rozumieć:

Wyliczone wyżej obiekty służą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych mieszkańców oraz mają istotne znaczenie dla sprawnego funkcjonowania spółdzielni mieszkaniowej. Na gospodarkę zdefiniowanymi powyżej zasobami mieszkaniowymi składają się przychody (opłaty, czynsze) oraz pokrywane z nich koszty związane z utrzymaniem całości substancji mieszkaniowej. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 ust. 1 oraz art. 15 ust. 1 z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 ustawy). Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będą natomiast dochody uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, które nie zostały przeznaczone na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, a także dochody uzyskane z innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Z powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, iż dochód Spółdzielni z tytułu nieodpłatnego nabycia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej na której wybudowane zostały w latach 70 -tych budynki mieszkalne, stanowi dochód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, na którą składają się przychody oraz pokrywane z nich koszty związane z administrowaniem (gospodarowaniem, utrzymaniem) całości substancji mieszkaniowej. W konsekwencji dochód z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.