Interpretacja prawna w sprawie strzelnic, jako obiektów budowlanych

W związku z pojawiającymi się wątpliwościami w sprawie strzelnic, jako obiektów budowlanych będących we właściwości powiatowych organów nadzoru budowlanego, zlokalizowanych na terenach nie stanowiących terenów zamkniętych w rozumieniu ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287 z późn. zm.), przedstawiam następujące wyjaśnienia.

Przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.), normują działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz określają zasady działania organów administracji publicznej w tych dziedzinach.

Ustawa w art. 5 nakazuje, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektowanie i budowę obiektu budowlanego wraz z ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając spełnienie wymagań podstawowych. Ponadto przepis ten nakłada obowiązek użytkowania obiektu budowlanego w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywanie w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej.

Brak przepisów szczegółowych dotyczących strzelnic nie ogranicza możliwości wykonywania zadań przez powiatowe organy nadzoru budowlanego. W przypadku posiadania przez właściciela lub zarządcę strzelnicy pełnej dokumentacji dotyczącej wybudowania obiektu, organ dokonuje sprawdzenia zgodności użytkowania obiektu z warunkami określonymi w decyzji o pozwoleniu na budowę. Należy zauważyć, że w przypadku prowadzenia kontroli obiektów, na które została wydana decyzja o pozwoleniu na budowę, organ związany jest ww. decyzją i jego działania mogą dotyczyć sprawdzenia zgodności sposobu użytkowania z warunkami określonymi w decyzji (w tym m.in. rodzaju broni strzeleckiej, warunków prowadzenia strzelań itp.).

W przypadku braku dokumentacji, organ zobowiązany jest do podejmowania czynności prawnych wynikających z art. 62 ust. 3 ustawy - Prawo budowlane. Ww. przepis nakazuje - w razie stwierdzenia nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu budowlanego lub jego części, mogącego spowodować zagrożenie: życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia bądź środowiska - przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 62 ust. 1, a także umożliwia żądanie przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu lub jego części. Nałożenie przez organ nadzoru budowlanego obowiązku poddania przez właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego, dodatkowej kontroli, powinno nastąpić w drodze decyzji administracyjnej, w której mógłby być także określony obowiązek dostarczenia ekspertyzy stanu technicznego całego obiektu lub jego części. Jeżeli zachodzi potrzeba dostarczenia samej ekspertyzy w toku postępowania administracyjnego, to organ orzeka o tym w drodze postanowienia (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 października 1999 r., sygn. akt: IV SA 1622/97).

Zwrócenia uwagi wymaga także treść art. 81c ustawy - Prawo budowlane, który wskazuje, że w przypadku gdy organ ma uzasadnione wątpliwości co do jakości wyrobów budowlanych lub robót budowlanych, a także stanu technicznego obiektu budowlanego, może nałożyć, w drodze postanowienia, m.in. na właściciela lub zarządcę, obowiązek dostarczenia w określonym terminie odpowiednich ocen technicznych lub ekspertyz. Ta forma stosowana może być jedynie w przypadku prowadzonego postępowania administracyjnego i nie może stanowić samodzielnej podstawy prawnej do nałożenia obowiązku dostarczenia ocen technicznych czy ekspertyz. Z treści tego przepisu nie wynikają dodatkowe uprawnienia organu (poza żądaniem wykonania wymaganego opracowania), brak jest także delegacji do nakazania zastosowania szczególnych przepisów, w oparciu o które ma być sporządzony dokument.

Odrębnym zagadnieniem jest stosowanie przepisów ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2004 r. Nr 52, poz. 525 z późn. zm.). Wymieniony przepis w odniesieniu do strzelnic określa zasady ich funkcjonowania. Pod pojęciem tym należy rozumieć zasady zachowania bezpieczeństwa na strzelnicy w tym warunki korzystania ze strzelnicy oraz sposób obchodzenia z bronią i sposób zachowania osób przebywających na strzelnicy. Przedmiotowe zasady, określone w regulaminie strzelnicy podlegają zatwierdzeniu w drodze decyzji administracyjnej wydawanej przez właściwego wójta, burmistrza (prezydenta miasta). Dokument ten powinien być dołączony do książki obiektu budowlanego, której obowiązek prowadzenia zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy - Prawo budowlane, spoczywa na właścicielu lub zarządcy obiektu budowlanego.

Natomiast podczas kontroli użytkowania strzelnic, otwartych, służących do ćwiczeń, zawodów strzeleckich, z broni małokalibrowej, zlokalizowanych na terenach nie stanowiących terenów zamkniętych, powiatowe organy nadzoru budowlanego nie stosują przepisów zarządzenia Nr 2 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 23 stycznia 1969 r. w sprawie normatywu technicznego projektowania strzelnic do strzelania z broni małokalibrowej, ponieważ utraciły moc prawną w związku z art. 93 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 z późn. zm.) oraz art. 107 ust. 2 ustawy - Prawo budowlane.

Nie ma również w powyższym przypadku zastosowania rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 października 2001 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać strzelnice garnizonowe oraz ich usytuowanie (Dz. U. Nr 132, poz. 1479 z późn. zm.), bowiem przepisy te dotyczą tylko obiektów zlokalizowanych na terenach będących w zarządzie Ministra Obrony Narodowej i ich kontrola należy do właściwości wojewódzkiego organu nadzoru budowlanego.

Ponadto należy wyjaśnić, że powiatowe organy nadzoru budowlanego nie mogą powoływać się na przepisy rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać strzelnice garnizonowe oraz ich usytuowanie w sprawach dotyczących strzelnic otwartych sportowych (zlokalizowanych na terenach j.w.). Powyższe wynika z zawężenia stosowania ww. przepisów do obiektów resortu obrony narodowej. Zwrócenia uwagi wymaga także fakt, że przepisy wymienionego rozporządzenia nie obejmują warunków technicznych użytkowania strzelnic.