ILPP5/443-200/13-2/KG

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 23 grudnia 2013 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP5/443-200/13-2/KG

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej przedstawione we wniosku z dnia 20 września 2013 r. (data wpływu 23 września 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 września 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca - "A" S.A. (dalej: Spółka) zawarł z "B" Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym (dalej: Fundusz) umowę o obsługę sekurytyzowanych wierzytelności (dalej: Umowa), na podstawie której świadczy na rzecz Funduszu usługi polegające na obsłudze posiadanych i nabywanych przez Fundusz sekurytyzowanych wierzytelności oraz prowadzeniu ewidencji analitycznej obsługiwanych wierzytelności. Dodatkowo Spółka zawarła z Funduszem umowę w zakresie wyceny wierzytelności w ramach zarządzania aktywami Funduszu.

Spółka jest podmiotem uprawnionym do zarządzania aktywami Funduszu na podstawie uzyskanego zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego (dalej: KNF) na świadczenie usług zarządzania sekurytyzowanymi wierzytelnościami funduszu sekurytyzacyjnego zgodnie z art. 192 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych.

Zgodnie z Umową obsługa obsługiwanych wierzytelności polega na:

* prowadzeniu monitoringu płatności dłużników wierzytelności obsługiwanych;

* prowadzeniu windykacji pozasądowej;

* prowadzeniu windykacji sądowej;

* administrowaniu obsługiwanych wierzytelności (w tym przygotowywanie i przekazywanie Funduszowi raportów, w zakresie wskazanym w Umowie, przygotowywanie wyciągów z ewidencji analitycznej wierzytelności);

* przedstawieniu rekomendacji i pod warunkiem uzyskania uprzedniej Indywidualnej akceptacji ich warunków przez Fundusz oraz po uzyskaniu od Funduszu stosownego pełnomocnictwa - zawieraniu w imieniu i na rzecz Funduszu ugody, jak również po uzyskaniu uprzedniej akceptacji Funduszu, dokonywaniu zrzeczenia się roszczeń lub uznawaniu powództwa w imieniu i na rzecz Funduszu;

* przechowywaniu, zabezpieczaniu i aktualizowaniu rejestrów i dokumentów dotyczących obsługiwanych wierzytelności.

Prowadzenie windykacji pozasądowej polega między innymi na:

* prowadzeniu korespondencji i kierowaniu do dłużników wezwań do zapłaty, wezwań do wykupu weksli wystawionych przez dłużników, ostatecznych wezwań przedsądowych, potwierdzeń zapłaty;

* doprowadzaniu do zapłaty przez dłużników długu; odbieraniu od dłużników rzeczy lub papierów wartościowy w sposób zgodny z przepisami prawa oraz rekomendowaniu niezależnych rzeczoznawców majątkowych specjalizujących się w ustalaniu wartości tych rzeczy lub papierów wartościowych;

* rekomendowaniu niezależnych rzeczoznawców majątkowych dokonujących wyceny nieruchomości; przedstawieniu rekomendacji i zawieraniu w imieniu Funduszu ugód pozasądowych, dotyczących warunków spłat lub restrukturyzacji poszczególnych wierzytelności;

* prowadzeniu negocjacji z dłużnikami zmierzających do uzyskania świadczeń z wierzytelności;

* monitoringu telefonicznego wierzytelności obsługiwanych;

* windykacji terenowej;

* obsłudze korespondencji z dłużnikami;

* monitoringu realizacji ugód dłużników z Funduszem;

* podejmowaniu czynności związanych z ustanawianiem, zmianą, realizacją lub zwalnianiem zabezpieczeń obsługiwanych wierzytelności; podejmowaniu innych czynności.

Prowadzenie windykacji sądowej polega między innymi na:

* rekomendowaniu podjęcia działań zmierzających do zabezpieczenia, dochodzenia lub egzekucji świadczeń wynikających z wierzytelności obsługiwanych;

* wsparciu Funduszu w toku postępowań zabezpieczających, sądowych lub egzekucyjnych, w tym przekazywaniu Funduszowi stosowanych informacji, analiz i rekomendacji, zmierzających do dokonania czynności procesowych, czynności dotyczących zabezpieczenia i egzekucji, które są związane z zabezpieczeniem, dochodzeniem lub egzekucją świadczeń wynikających z obsługiwanych wierzytelności;

* koordynowaniu i monitorowaniu postępowań toczących się w związku z zabezpieczaniem, dochodzeniem lub egzekucją świadczeń wynikających z wierzytelności obsługiwanych, w stopniu i zakresie umożliwiającym przedstawienie opisu i analizy stanu wszystkich takich postępowań na żądanie Funduszu;

* przedstawieniu rekomendacji odnośnie ugód sądowych, dotyczących warunków spłat lub restrukturyzacji poszczególnych wierzytelności obsługiwanych, jak również przedstawianie rekomendacji co do zrzekania się roszczeń oraz uznawania roszczeń w postępowaniu sądowym.

Niezależnie od wyżej wymienionych czynności Spółka, w celu zapewnienia należytej ochrony interesów Funduszu w toku postępowań zabezpieczających, sądowych i egzekucyjnych, będzie przedstawiała funduszowi listę podmiotów uprawnionych do świadczenia pomocy prawnej.

Z tytułu ww. usług, Spółka otrzymywać będzie od Funduszu wynagrodzenie jako stawka procentowa wartości odzyskanych wierzytelności obsługiwanych, której wysokość określana będzie każdorazowo w aneksie do Umowy z uwzględnieniem specyfiki wierzytelności, ich wartości, charakteru oraz liczby wierzytelności.

Dodatkowo, Spółka zobowiązała się do ponoszenia kosztów opłat skarbowych, opłat sądowych, zaliczek na koszty opinii biegłego sądowego, opłat związanych z prowadzeniem postępowania egzekucyjnego, opłat urzędowych i innych opłat. Z kolei Fundusz zobowiązał się zwrócić Spółce poniesione koszty do wysokości określonej w budżecie Funduszu.

W odniesieniu do czynności wymienionych powyżej, Fundusz udzieli Spółce lub pracownikom Spółki pełnomocnictw rodzajowych lub szczególnych koniecznych do prawidłowej realizacji obowiązków wynikających z umowy.

W ramach dodatkowej umowy Spółka dokonuje wyceny aktywów Funduszu oraz zapewnia dostarczenie wymaganej wyceny nieruchomości i ruchomości, które staną się własnością Funduszu w toku obsługi wierzytelności poprzez nabycie przez Fundusz własności przedmiotu zabezpieczenia wierzytelności. Z tytułu usług wyceny aktywów Funduszu Spółce przysługuje stałe wynagrodzenie roczne.

Dla wykonywania powyższych czynności, czyli dla efektywnego zarządzania wierzytelnościami konieczne jest posiadanie odpowiedniego zaplecza, a także doświadczenia w zakresie funkcjonowania rynku wierzytelności. Spółka, jako podmiot od lat aktywny na rynku wierzytelności posiada zarówno zaplecze, jak i odpowiednie doświadczenie w zakresie rynku wierzytelności. Zarządzanie wierzytelnościami funduszu odbywa się zgodnie z zasadami uczciwego obrotu oraz w sposób należycie zabezpieczający interesy uczestników funduszu. Gwarantem wysokiej skuteczności procesu zarządzania wierzytelnościami sekurytyzowanymi jest kompleksowy dokument "Procedura zarządzania wierzytelnościami funduszu sekurytyzacyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem zasad windykacji tych wierzytelności", który określa całokształt działań faktycznych i prawnych podejmowanych przez Spółkę w celu skutecznej realizacji czynności w zakresie zarządzania.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w stanie prawnym obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r. usługa, która jest świadczona przez Spółkę na podstawie Umowy jako usługa zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych, korzystać będzie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w stanie prawnym obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r. usługi, które są świadczone przez Spółkę na podstawie podpisanych umów - jako usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych korzystać będą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

UZASADNIENIE stanowiska Spółki.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Artykuł 43 ustawy o VAT wyszczególnia czynności, które podlegają zwolnieniu od opodatkowania VAT. W szczególności, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a i b) od opodatkowania VAT zwolnione są usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych oraz usług zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych lub ich częścią.

Zgodnie z art. 183 ustawy o funduszach inwestycyjnych, fundusz sekurytyzacyjny stanowi jedną z form funduszu inwestycyjnego zamkniętego. W związku z powyższym, Fundusz, na rzecz którego Spółka świadczy usługi stanowi fundusz inwestycyjny, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a i b) ustawy o VAT.

Czynności, które są wykonywane przez Spółkę na rzecz funduszu w ramach umowy to czynności, których cel jest tożsamy z celem czynności podejmowanych w ramach zarządzania aktywami finansowymi każdego innego funduszu inwestycyjnego. Portfele wierzytelności to specyficzny rodzaj aktywa finansowego, różny od akcji i innych papierów wartościowych, stąd też działania podejmowane w ramach zarządzania portfelami wierzytelności muszą być dostosowane do charakteru tych aktywów. Zatem w praktyce charakter czynności wykonywanych przez Spółkę zdeterminowany jest przez naturę aktywa, zaś istotą tych czynności jest zarządzanie aktywami.

W ocenie Spółki, zarówno cel, jak i całokształt czynności, które są wykonywane w ramach umów wskazują na ich charakter jako usługi zarządzania aktywami funduszu inwestycyjnego na zlecenie. Wszystkie czynności, które są wykonywane przez Spółkę mają bowiem na celu świadczenie na rzecz funduszu kompleksowej usługi zarządzania aktywami.

Spółka wskazuje, że w zbliżonych sprawach, organy podatkowe wydały interpretacje potwierdzające fakt objęcia zwolnieniem od opodatkowania VAT usług analogicznych do tych, które są świadczone przez Spółkę, np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 29 kwietnia 2013 r., sygn. ILPP1/443-90/13-2/MD.

Spółka wykonuje czynności w oparciu o zezwolenie KNF, o którym mowa w art. 192 ustawy o funduszach inwestycyjnych. Przepis ten mówi wprost o zarządzaniu wierzytelnościami funduszu, nie zaś o ich obsłudze. Zatem należy uznać, że zarządzanie polega na wykonywaniu czynności o charakterze bardziej kompleksowym niż sama obsługa.

W ocenie Spółki, usługa w postaci zarządzania wierzytelnościami, chociaż składa się z wielu usług cząstkowych, jest usługą o charakterze kompleksowym i dla celów podatkowych powinna być traktowana jako jedna usługa o charakterze złożonym i należy ją traktować jako usługę zasadniczą. Z kolei usługi wchodzące w skład usługi zasadniczej należy traktować jako usługi pomocnicze, do których należy zastosować te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. W orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wskazuje się, że świadczenie obejmujące z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę nie powinno być sztucznie dzielone, co mogłoby prowadzić do niesprawiedliwości w funkcjonowaniu systemu podatku VAT (wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-349/96 pomiędzy C.P.P.L. (CPP) a C. of C. and E. (W.B.) oraz wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-231/94 pomiędzy F.-G. L. A/S a F.F.).

Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Spółki usługi świadczone na rzecz Funduszu stanowią zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami Funduszu i powinny zostać potraktowane jako usługi kompleksowe, do których ma zastosowanie zwolnienie od opodatkowania przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (...). Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast przez świadczenie usług - w świetle art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE. serii L Nr 347 str. 1 z późn. zm.), dalej Dyrektywa 2006/112/WE. Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Zgodnie z art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Zatem dla prawidłowego określenia wysokości stawki podatku od towarów i usług od czynności, których przedmiotem są poszczególne towary lub usługi, ustawodawca odsyła do klasyfikacji statystycznych wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, powołując w przepisach dotyczących obniżonych stawek podatku oraz w załącznikach do ustawy symbole PKWiU.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Artykuł 15 ust. 1 ustawy stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane są przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca zawarł z Funduszem umowę o obsługę sekurytyzowanych wierzytelności (Umowa), na podstawie której świadczy na rzecz Funduszu usługi polegające na obsłudze posiadanych i nabywanych przez Fundusz sekurytyzowanych wierzytelności oraz prowadzeniu ewidencji analitycznej obsługiwanych wierzytelności. Dodatkowo Spółka zawarła z Funduszem umowę w zakresie wyceny wierzytelności w ramach zarządzania aktywami Funduszu. Spółka jest podmiotem uprawnionym do zarządzania aktywami Funduszu na podstawie uzyskanego zezwolenia KNF na świadczenie usług zarządzania sekurytyzowanymi wierzytelnościami funduszu sekurytyzacyjnego zgodnie z art. 192 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Zgodnie z Umową obsługa obsługiwanych wierzytelności polega na:

* prowadzeniu monitoringu płatności dłużników wierzytelności obsługiwanych;

* prowadzeniu windykacji pozasądowej;

* prowadzeniu windykacji sądowej;

* administrowaniu obsługiwanych wierzytelności (w tym przygotowywanie i przekazywanie Funduszowi raportów, w zakresie wskazanym w Umowie, przygotowywanie wyciągów z ewidencji analitycznej wierzytelności);

* przedstawieniu rekomendacji i pod warunkiem uzyskania uprzedniej Indywidualnej akceptacji ich warunków przez Fundusz oraz po uzyskaniu od Funduszu stosownego pełnomocnictwa - zawieraniu w imieniu i na rzecz Funduszu ugody, jak również po uzyskaniu uprzedniej akceptacji Funduszu, dokonywaniu zrzeczenia się roszczeń lub uznawaniu powództwa w imieniu i na rzecz Funduszu;

* przechowywaniu, zabezpieczaniu i aktualizowaniu rejestrów i dokumentów dotyczących obsługiwanych wierzytelności.

Prowadzenie windykacji pozasądowej polega między innymi na:

* prowadzeniu korespondencji i kierowaniu do dłużników wezwań do zapłaty, wezwań do wykupu weksli wystawionych przez dłużników, ostatecznych wezwań przedsądowych, potwierdzeń zapłaty;

* doprowadzaniu do zapłaty przez dłużników długu; odbieraniu od dłużników rzeczy lub papierów wartościowy w sposób zgodny z przepisami prawa oraz rekomendowaniu niezależnych rzeczoznawców majątkowych specjalizujących się w ustalaniu wartości tych rzeczy lub papierów wartościowych;

* rekomendowaniu niezależnych rzeczoznawców majątkowych dokonujących wyceny nieruchomości; przedstawieniu rekomendacji i zawieraniu w imieniu Funduszu ugód pozasądowych, dotyczących warunków spłat lub restrukturyzacji poszczególnych wierzytelności;

* prowadzeniu negocjacji z dłużnikami zmierzających do uzyskania świadczeń z wierzytelności;

* monitoringu telefonicznego wierzytelności obsługiwanych;

* windykacji terenowej;

* obsłudze korespondencji z dłużnikami;

* monitoringu realizacji ugód dłużników z Funduszem;

* podejmowaniu czynności związanych z ustanawianiem, zmianą, realizacją lub zwalnianiem zabezpieczeń obsługiwanych wierzytelności; podejmowaniu innych czynności.

Prowadzenie windykacji sądowej polega między innymi na:

* rekomendowaniu podjęcia działań zmierzających do zabezpieczenia, dochodzenia lub egzekucji świadczeń wynikających z wierzytelności obsługiwanych;

* wsparciu Funduszu w toku postępowań zabezpieczających, sądowych lub egzekucyjnych, w tym przekazywaniu Funduszowi stosowanych informacji, analiz i rekomendacji, zmierzających do dokonania czynności procesowych, czynności dotyczących zabezpieczenia i egzekucji, które są związane z zabezpieczeniem, dochodzeniem lub egzekucją świadczeń wynikających z obsługiwanych wierzytelności;

* koordynowaniu i monitorowaniu postępowań toczących się w związku z zabezpieczaniem, dochodzeniem lub egzekucją świadczeń wynikających z wierzytelności obsługiwanych, w stopniu i zakresie umożliwiającym przedstawienie opisu i analizy stanu wszystkich takich postępowań na żądanie Funduszu;

* przedstawieniu rekomendacji odnośnie ugód sądowych, dotyczących warunków spłat lub restrukturyzacji poszczególnych wierzytelności obsługiwanych, jak również przedstawianie rekomendacji co do zrzekania się roszczeń oraz uznawania roszczeń w postępowaniu sądowym.

Niezależnie od wyżej wymienionych czynności Spółka, w celu zapewnienia należytej ochrony interesów Funduszu w toku postępowań zabezpieczających, sądowych i egzekucyjnych, będzie przedstawiała funduszowi listę podmiotów uprawnionych do świadczenia pomocy prawnej. Z tytułu ww. usług, Spółka otrzymywać będzie od Funduszu wynagrodzenie jako stawka procentowa wartości odzyskanych wierzytelności obsługiwanych, której wysokość określana będzie każdorazowo w aneksie do Umowy z uwzględnieniem specyfiki wierzytelności, ich wartości, charakteru oraz liczby wierzytelności. W odniesieniu do czynności wymienionych powyżej, Fundusz udzieli Spółce lub pracownikom Spółki pełnomocnictw rodzajowych lub szczególnych koniecznych do prawidłowej realizacji obowiązków wynikających z umowy. W ramach dodatkowej umowy Spółka dokonuje wyceny aktywów Funduszu oraz zapewnia dostarczenie wymaganej wyceny nieruchomości i ruchomości, które staną się własnością Funduszu w toku obsługi wierzytelności poprzez nabycie przez Fundusz własności przedmiotu zabezpieczenia wierzytelności. Z tytułu usług wyceny aktywów Funduszu Spółce przysługuje stałe wynagrodzenie roczne. Dla wykonywania powyższych czynności, czyli dla efektywnego zarządzania wierzytelnościami konieczne jest posiadanie odpowiedniego zaplecza, a także doświadczenia w zakresie funkcjonowania rynku wierzytelności. Spółka, jako podmiot od lat aktywny na rynku wierzytelności posiada zarówno zaplecze, jak i odpowiednie doświadczenie w zakresie rynku wierzytelności. Zarządzanie wierzytelnościami funduszu odbywa się zgodnie z zasadami uczciwego obrotu oraz w sposób należycie zabezpieczający interesy uczestników funduszu. Gwarantem wysokiej skuteczności procesu zarządzania wierzytelnościami sekurytyzowanymi jest kompleksowy dokument "Procedura zarządzania wierzytelnościami funduszu sekurytyzacyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem zasad windykacji tych wierzytelności", który określa całokształt działań faktycznych i prawnych podejmowanych przez Spółkę w celu skutecznej realizacji czynności w zakresie zarządzania.

Na tle powyższego Wnioskodawca ma wątpliwości, czy świadczona przez niego (na podstawie Umowy) kompleksowa usługa na rzecz Funduszu będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy.

Zgodnie z art. 192 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.), zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami funduszu sekurytyzacyjnego przez podmiot inny niż towarzystwo wymaga uzyskania przez ten podmiot zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego. Zezwolenie na zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami oznacza także zezwolenie na zarządzanie pulą wierzytelności.

W art. 41 ust. 1 ustawy postanowiono, że stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W tym miejscu podkreślić jednak należy, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

a.

funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych,

b.

portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,

c.

ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,

d.

otwartymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,

e.

pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,

f.

obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami.

Jak stanowi art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2.

usług doradztwa;

3.

usług w zakresie leasingu.

W stanie prawnym obowiązującym do 31 marca 2013 r. usługa zarządzania była zdefiniowana w art. 43 ust. 8 ustawy, zgodnie z którym przez zarządzanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 12, rozumie się:

1.

zarządzanie aktywami;

2.

dystrybucję tytułów uczestnictwa;

3.

tworzenie rejestrów uczestników i administrowanie nimi;

4.

prowadzenie rachunków i rejestrów aktywów;

5.

przechowywanie aktywów.

Z dniem 1 kwietnia 2013 r. - na mocy art. 1 pkt 34 lit. d ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 35) - art. 43 ust. 8 ustawy został jednakże uchylony. Zmiana - uchylenie ww. przypisu powodowana była dostosowaniem przepisów ustawy o podatku od towarów i usług do orzecznictwa TSUE.

Dostosowano tym samym zakres zwolnienia usług zarządzania funduszami w polskim prawie z prawem wspólnotowym. Obecnie analiza przepisów art. 43 ust. 1 pkt 12 prowadzi do celu zgodnego z celem wyrażonym w art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE, państwa członkowskie zwalniają transakcje: zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Analizując przedstawione powyżej regulacje dotyczące zwolnień zauważyć należy, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 12, ustawy, pojęcie usługi zarządzania funduszami odpowiada określeniom wskazanym w art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE - "transakcje, zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie".

Zarówno w przepisach krajowych, jak i przepisach unijnych brak jest definicji "zarządzania". W związku z powyższym w kwestii interpretacji terminu "zarządzanie" należy odwołać się do dorobku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

TSUE podjął próbę zdefiniowania zakresu pojęcia "zarządzanie" na gruncie przepisu art. 13 (B) (d) VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - Wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa opodatkowania w orzeczeniu z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert S.A. (BBL) v. państwo belgijskie), w której Rzecznik Generalny w swojej opinii podkreślił: "Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji. Niemniej jednak nie można rozciągać go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. (...) transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez VI Dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi".

Doprecyzowania powyższej definicji dokonał TSUE w orzeczeniu z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National plc Inscape Investment Fund v. Commissioners of Customs Excise), w którym Trybunał podkreślił, że pojęcie "zarządzania" funduszami powierniczymi jest autonomicznym pojęciem prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwa członkowskie. Zarządzanie funduszami powierniczymi obejmuje usługę w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli tworzą one odrębną całość i wypełniają funkcję specyficzną i istotną dla zarządzania tymi funduszami. Natomiast pojęcie to nie obejmuje świadczenia usług odpowiadających obowiązkom wypełnianym przez depozytariusza, takim jak wymienione w art. 7 ust. 1 i 3 oraz art. 14 ust. 1 i 3 Dyrektywy Rady 85/611/EWG z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) - obecnie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE.

W tym miejscu należy wskazać, że 2 ust. 1 pkt b obecnie obowiązującej Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (Dz.Urz.UE.L 302/32) stanowi, że "spółka zarządzająca" oznacza spółkę, której zasadniczy rodzaj działalności to zarządzanie UCITS w formie funduszy wspólnych lub spółek inwestycyjnych (zarządzanie zbiorowym portfelem UCITS).

Zgodnie z art. 2 ust. 2 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE, do celów ust. 1 lit. b zasadniczy rodzaj działalności spółki zarządzającej obejmuje funkcje, o których mowa w załączniku II.

Zgodnie z aktualnym brzmieniem powyższego załącznika do Dyrektywy UCITS, do funkcji wchodzących w skład zbiorowego zarządzania portfelem należą:

* zarządzanie inwestycjami;

* administracja, tj.:

a.

obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;

b.

zapytania klientów;

c.

wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);

d.

monitorowanie przestrzegania uregulowań;

e.

prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;

f.

wypłata zysków;

g.

emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;

h.

rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);

i.

prowadzenie ksiąg,

* wprowadzenie do obrotu.

W powołanym wyżej wyroku Trybunał uznał, w oparciu o załącznik do Dyrektywy UCITS, usługi m.in. w zakresie prowadzenia rachunkowości funduszy, świadczone przez podmiot zarządzający (osobę trzecią) za zwolnione z opodatkowania VAT, jeżeli stanowią odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania funduszami powierniczymi. W cytowanym wyroku TSUE wskazał, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji zarządzania funduszami inwestycyjnymi jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem tego przepisu jest również zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania (pkt 62 uzasadnienia).

Jednocześnie jednak w pkt 71 tego orzeczenia Trybunał wskazał, że "Świadczone usługi powinny zatem dotyczyć specyficznych i istotnych elementów związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi. Samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym, takie jak udostępnienie systemu informatycznego, nie jest objęte zakresem art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy".

Przytoczone orzecznictwo TSUE prowadzi do wniosku, że państwa członkowskie nie mogą samodzielnie tworzyć definicji zarządzania na potrzeby zwolnienia od VAT. Natomiast wypracowana przez TSUE definicja zarządzania oparta na Dyrektywie UCITS zawiera w sobie oprócz usług typowego zarządzania aktywami również czynności administracyjne wymienione w załączniku II tej Dyrektywy, w tym usługi w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy, w przypadku zlecenia usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy podmiotom trzecim, o ile tworzą one odrębną całość, która - jeśli ją oceniać globalnie - wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi zarządzania.

Podsumowując, zgodnie z wykładnią obowiązujących przepisów unijnych, poza usługami typowego zarządzania aktywami również usługi administracyjnego zarządzania funduszami, prowadzenia rachunkowości funduszu, sporządzanie wycen aktywów funduszy, zlecone podmiotom trzecim, mimo, że stanowią odrębną całość, są niezbędne do prawidłowego świadczenia usług zarządzania funduszami, zatem mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów usług.

Analizując szeroki wachlarz czynności, które w analizowanym przypadku składają się na kompleksową usługę świadczoną przez Spółkę na rzecz Funduszu, tut. Organu nie możne zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że usługa polegająca na obsłudze sekurytyzowanych wierzytelności jest tożsama z usługą w zakresie zarządzania aktywami funduszu inwestycyjnego. Analiza czynności podejmowanych przez Spółkę na rzecz Funduszu, szczegółowo przedstawionych w opisie stanu faktycznego, prowadzi do wniosku, że są to usługi polegające głównie na podejmowaniu czynności windykacyjnych za Fundusz. Z opisu sprawy nie wynika, by Wnioskodawca w ramach świadczonej na rzecz Funduszu usługi był upoważniony do dokonywania istotnych z punktu widzenia zarządzania czynności faktycznych i prawnych w imieniu i na rzecz Funduszu, w tym do nabywania praw i zaciągania zobowiązań. Z przedstawionych okoliczności sprawy nie wynika również, by Zainteresowany był upoważniony do nabywania i zbywania aktywów, tj. wierzytelności z portfela inwestycyjnego Funduszu. Wykonywane w ramach Umowy czynności nie mogą być również uznane za usługi administracyjnego zarządzania funduszami.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie noszą cech sprawowania zarządu, administrowania, czy kierowania czymś. W ocenie tut. Organu opisane czynności mają charakter usług technicznych, nie zarządczych. Natomiast, aby świadczone usługi korzystały ze zwolnienia powinny, stosownie do orzecznictwa TSUE, dotyczyć specyficznych i istotnych elementów związanych z zarządzaniem.

Wobec tego samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym, takie jak obsługa wierzytelności polegająca głównie na podejmowaniu czynności windykacyjnych za Fundusz, nie jest objęta zwolnieniem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisany stan faktyczny należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku usługi związane z obsługą sekurytyzowanych wierzytelności świadczone przez Wnioskodawcę (na podstawie Umowy) na rzecz Funduszu sprowadzają się w istocie do podejmowania czynności windykacyjnych za Fundusz, w konsekwencji nie spełniają przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ponadto wskazać należy, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

W związku z powyższym zaznaczenia wymaga, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności kwestii opodatkowania innych czynności/usług, jakie Spółka wykonuje na rzecz Funduszu na podstawie - innych niż "umowa o obsługę sekurytyzowanych wierzytelności" -dodatkowych umów lub innych ustaleń.

Na marginesie tut. Organ chciałby zauważyć, że interpretacja indywidualna, do której we własnym stanowisku odwołuje się Wnioskodawca wydana została w indywidualnej sprawie osadzonej w konkretnym stanie faktycznym i tylko do niego się zawęża, w związku z tym nie ma mocy powszechnie obowiązującego prawa. Ponadto wskazana interpretacja nie dotyczy takiego samego stanu sprawy jak opisany w przedmiotowej sytuacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl