ILPP5/443-146/14-4/KG - VAT w zakresie opodatkowania dofinansowania otrzymanego tytułem remontu pokryć dachowych na budynkach mieszkalnych

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej, przedstawione we wniosku z dnia 5 czerwca 2014 r. (data wpływu 9 czerwca 2014 r.) uzupełnionym pismem z dnia 5 września 2014 r. (data wpływu 8 września 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dofinansowania otrzymanego tytułem remontu pokryć dachowych na budynkach mieszkalnych - jest prawidłowe.

W dniu 9 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dofinansowania otrzymanego tytułem remontu pokryć dachowych na budynkach mieszkalnych. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 5 września 2014 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia Mieszkaniowa zawarła w dniu 4 marca 2014 r. z Towarzystwem Ubezpieczeniowym Spółka Akcyjna (dalej: Towarzystwo Ubezpieczeniowe) umowę o częściowe finansowanie inwestycji z funduszu prewencyjnego dla podmiotu zarządzającego zasobami mieszkaniowymi. Przedmiotem umowy jest ustalenie zasad dofinansowania inwestycji polegającej na remoncie dachów nieruchomości ze środków funduszu prewencyjnego Towarzystwa Ubezpieczeniowego.

Wyżej wymienione nieruchomości należą do zasobów mieszkaniowych Spółdzielni Mieszkaniowej. Są to bowiem budynki mieszkalne zaliczone do grupowania PKOB Dział 11.

Wartość inwestycji ustalona na podstawie wstępnie oszacowanych kosztów wynosi 50 544,00 zł. Źródłem finansowania zadania są:

Inwestycja ma na celu zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia szkód zalaniowych wskutek nieszczelności dachów oraz ograniczenie rozmiaru szkód. Spółdzielnia Mieszkaniowa posiada również zawartą z Towarzystwem Ubezpieczeniowym umowę ubezpieczenia całego majątku Spółdzielni.

Zgodnie z zawartą umową, po przedstawieniu przez Spółdzielnię Mieszkaniową faktur i protokołu odbioru inwestycji Towarzystwo Ubezpieczeniowe przekaże środki finansowe w wysokości 10 000,00 zł na rachunek bankowy Spółdzielni. Otrzymane dofinansowanie Spółdzielnia zaksięguje na poczet funduszu remontowego nieruchomości, których inwestycja dotyczy. Spółdzielnia Mieszkaniowa zobowiązana jest do zwrotu Towarzystwu Ubezpieczeniowemu otrzymanych środków pieniężnych w przypadku stwierdzenia m.in., że środki z funduszu prewencyjnego zostały wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem określonym w umowie.

W związku z dofinansowaniem remontu dachów na ww. budynkach mieszkalnych, Spółdzielnia Mieszkaniowa została zobowiązana przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe do zawieszenia tabliczek/naklejek z logo Towarzystwa na budynkach, których remont dachów będzie dofinansowywany. Tabliczki/naklejki z logo Towarzystwa Ubezpieczeniowego dostarczy Towarzystwo na swój koszt.

Pismem z dnia 5 września 2014 r. Zainteresowany uzupełnił opis stanu faktycznego o następujące informacje:

1. Środki pieniężne, które Spółdzielnia Mieszkaniowa otrzyma po realizacji prac polegających na remoncie dachów zostaną wykorzystane na sfinansowanie zakupionych przez Spółdzielnię usług remontowych. Inaczej mówiąc zostaną wykorzystane na sfinansowanie kosztu remontu. Środki te nie są zatem bezpośrednio związane z żadną dokonaną przez Spółdzielnię Mieszkaniową dostawą ani też świadczeniem usług w rozumieniu u.p.t.u.

2. Z treści zawartej z Towarzystwem Ubezpieczeń umowy wynika, że Spółdzielnia zobowiązana jest do zawieszenia tabliczek/naklejek zawierających wyłącznie logo Towarzystwa Ubezpieczeniowego.

3. W zamian za otrzymane dofinansowanie Spółdzielnia nie wykona na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego żadnego ekwiwalentnego świadczenia. Celem dofinansowania jest częściowe pokrycie kosztów remontu dachów na budynkach mieszkalnych, który to ma na celu m.in. zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia szkód zalaniowych w skutek nieszczelności dachów oraz ograniczenie rozmiaru szkód. Spółdzielnia nie będzie świadczyć usług reklamowych względem Towarzystwa Ubezpieczeniowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy otrzymane przez Spółdzielnię Mieszkaniową dofinansowanie z funduszu prewencyjnego Towarzystwa Ubezpieczeniowego na częściowe finansowanie inwestycji polegającej na remoncie dachów budynków mieszkalnych stanowi podstawę opodatkowania podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane dofinansowanie z funduszu prewencyjnego zostanie wykorzystane na finansowanie kosztu remontu zasobów mieszkaniowych (bloków) Spółdzielni. Innymi słowy, środki te nie są związane z żadną dokonaną przez Spółdzielnię dostawą ani też świadczeniem usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, w tym zakresie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Reasumując, otrzymane na realizację określonego zadania dofinansowanie nie jest czynnością objętą zakresem opodatkowania VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl postanowień art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez świadczenie usług - w świetle art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE. serii L Nr 347 str. 1, z późn. zm.), dalej: Dyrektywa 2006/112/WE. Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być bowiem wykonana przez podatnika.

Artykuł 15 ust. 1 ustawy stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak wynika z powyższego, definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na podstawie obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r. art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Uregulowanie wynikające z art. 29a ust. 1 ustawy, stanowi odpowiednik art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE, zgodnie z którym, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Treść przywołanych wyżej przepisów wskazuje, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy lub świadczenia usługi. Elementem zasadniczym wpływającym na objęcie uzyskanej przez podatnika dotacji definicją podstawy opodatkowania jest stwierdzenie, czy dotacja udzielana jest w celu sfinansowania, czy też dofinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Oznacza to, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają dotacje o charakterze przedmiotowym, a nie te, które mają charakter podmiotowy.

W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi - tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawowy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią zapłaty w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Spółdzielnia Mieszkaniowa zawarła w dniu 4 marca 2014 r. z Towarzystwem Ubezpieczeniowym umowę o częściowe finansowanie inwestycji z funduszu prewencyjnego dla podmiotu zarządzającego zasobami mieszkaniowymi. Przedmiotem umowy jest ustalenie zasad dofinansowania inwestycji polegającej na remoncie dachów nieruchomości (budynki mieszkalne zaliczone do grupowania PKOB Dział 11) znajdujących się w zasobach Spółdzielni ze środków funduszu prewencyjnego Towarzystwa Ubezpieczeniowego. Wartość inwestycji ustalona na podstawie wstępnie oszacowanych kosztów wynosi 50 544,00 zł. Źródłem finansowania zadania są:

Inwestycja ma na celu zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia szkód zalaniowych wskutek nieszczelności dachów oraz ograniczenie rozmiaru szkód. Spółdzielnia Mieszkaniowa posiada również zawartą z Towarzystwem Ubezpieczeniowym umowę ubezpieczenia całego majątku Spółdzielni. Zgodnie z zawartą umową, po przedstawieniu przez Spółdzielnię Mieszkaniową faktur i protokołu odbioru inwestycji Towarzystwo Ubezpieczeniowe przekaże środki finansowe w wysokości 10 000,00 zł na rachunek bankowy Spółdzielni. Otrzymane dofinansowanie Spółdzielnia zaksięguje na poczet funduszu remontowego nieruchomości, których inwestycja dotyczy. Spółdzielnia Mieszkaniowa zobowiązana jest do zwrotu Towarzystwu Ubezpieczeniowemu otrzymanych środków pieniężnych w przypadku stwierdzenia m.in., że środki z funduszu prewencyjnego zostały wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem określonym w umowie. W związku z dofinansowaniem remontu dachów na ww. budynkach mieszkalnych, Spółdzielnia Mieszkaniowa została zobowiązana przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe do zawieszenia tabliczek/naklejek zawierających wyłącznie logo Towarzystwa na budynkach, których remont dachów będzie dofinansowywany. Tabliczki/naklejki z logo Towarzystwa Ubezpieczeniowego dostarczy Towarzystwo na swój koszt. Środki pieniężne, które Spółdzielnia Mieszkaniowa otrzyma po realizacji prac polegających na remoncie dachów zostaną wykorzystane na sfinansowanie zakupionych przez Spółdzielnię usług remontowych. Inaczej mówiąc zostaną wykorzystane na sfinansowanie kosztu remontu. Środki te nie są zatem bezpośrednio związane z żadną dokonaną przez Spółdzielnię Mieszkaniową dostawą ani też świadczeniem usług w rozumieniu ustawy o VAT. W zamian za otrzymane dofinansowanie Spółdzielnia nie wykona na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego żadnego ekwiwalentnego świadczenia. Spółdzielnia nie będzie świadczyć usług reklamowych względem Towarzystwa Ubezpieczeniowego.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Wnioskodawca ma wątpliwości, czy otrzymane od Towarzystwa Ubezpieczeniowego dofinansowanie do remontu dachów budynków mieszkalnych znajdujących się w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej stanowi podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów otrzymane dotacje i inne dopłaty podlegają opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Jeżeli dotacja, subwencja lub inna dopłata o podobnym charakterze przekazywana jest w celu sfinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług (istnieje bezpośredni związek między otrzymaną dopłatą a dostawą towarów lub świadczeniem usług i ich ceną), to stanowi ona zapłatę w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy i w konsekwencji podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W takiej sytuacji mamy do czynienia z dotacją przedmiotową, która podlega opodatkowaniu według takiej stawki jak czynności, których dotyczą.

Dla określenia, czy dana dotacja jest, czy nie jest opodatkowana, istotne są zatem szczegółowe warunki jej przyznania, określające cel realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Z okoliczności sprawy wynika, że środki finansowe jakie Spółdzielnia Mieszkaniowa otrzyma od Towarzystwa Ubezpieczeniowego wykorzystane zostaną na dofinansowanie prowadzonej przez Spółdzielnię inwestycji polegającej na remoncie dachów budynków mieszkalnych znajdujących się w jej zasobach. Spółdzielnia Mieszkaniowa nie wykona na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego żadnego ekwiwalentnego świadczenia (w tym usługi reklamowej). Jak wskazał Wnioskodawca uzyskane dofinansowanie nie ma związku z żądną realizowaną przez Spółdzielnię sprzedażą (dostawą towarów lub świadczeniem usług), a skoro nie wystąpi sprzedaż nie można w badanym przypadku mówić o dopłacie do ceny świadczenia.

Mając na względzie przywołane przepisy prawa oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w analizowanej sprawie dofinansowanie, które Spółdzielnia Mieszkaniowa otrzyma od Towarzystwa Ubezpieczeniowego tytułem częściowego pokrycia kosztów inwestycji polegającej na remoncie dachów budynków mieszkalnych znajdujących się w jej zasobach - jako, że pozostaje bez związku z jakąkolwiek sprzedażą realizowaną przez Spółdzielnię - nie wpisuje się w normę wynikającą z art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie stanowi podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zauważyć należy, że stosownie do przepisu art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

W konsekwencji powyższego organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny lub projektowane zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze zdarzeniem opisanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dofinansowania otrzymanego tytułem remontu pokryć dachowych na budynkach mieszkalnych. Odpowiedzi na pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych udzielono odrębnym pismem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.