ILPP4/4512-1-376/15-2/IL - Uznanie usługobiorców za podatników prowadzących działalność gospodarczą.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2015 r. (data wpływu 18 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania usługobiorców za podatników prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług - jest prawidłowe.

W dniu 18 listopada 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej uznania usługobiorców za podatników prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca na zlecenie Stowarzyszenia naukowego organizuje kompleksowe przygotowanie i obsługę konferencji naukowej. Zgodnie z zawartą umową między oboma podmiotami Wnioskodawca m.in. będzie pobierał i fakturował we własnym imieniu i na własną rzecz opłaty od uczestników konferencji. Rozliczeniu ze Stowarzyszeniem będzie podlegał wynik konferencji. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT.

Przedmiotowa konferencja odbędzie się w 2016 r. i jest organizowana jako wydarzenie cykliczne pod zamiennym patronatem dwóch międzynarodowych organizacji naukowych skupiających podmioty zainteresowane określoną tematyką badawczą, takie jak uczelnie, jednostki naukowe, ośrodki badawczo-rozwojowe i podobne, pochodzące z całego świata. Konferencja stanowi spotkanie przedstawicieli tych podmiotów poświęcone wymianie wiedzy i poglądów na temat aktualnego stanu badań. Do udziału w konferencji zapraszani są w większości imiennie przedstawiciele ww. podmiotów. Od uczestników oczekuje się prezentacji wyników własnych badań, a każda z tych prezentacji wymaga wcześniejszej akceptacji Komitetu Programowego. Konferencja ma przebiegać jako forum dyskusyjne, panelowe, z aktywnym udziałem wszystkich uczestników.

Wniesienie opłaty konferencyjnej zapewnia uczestnikowi czynny udział w zaplanowanych sesjach naukowych, dostęp do wszystkich materiałów konferencyjnych, posiłki oraz trzydniowy bilet komunikacji miejskiej na czas trwania konferencji. Nabywcą usługi są ww. jednostki naukowe.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy uczelnie, jednostki badawczo-rozwojowe, instytuty naukowe można uznać za podatników w rozumieniu art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku usług na rzecz podmiotów polskich miejsce świadczenia usługi zawsze przypada na terytorium kraju, wobec czego stawką właściwą jest 23%. Wątpliwości pojawiają się w momencie określania miejsca świadczenia usług dla podmiotów zagranicznych.

Regulacje prawne obowiązujące w tym zakresie, a zawarte w rozdziale 3 działu V ustawy o podatku od towarów i usług, rozróżniają usługi świadczone na rzecz podatnika i podmiotu niebędącego podatnikiem.

Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania rozdziału 3:

Jak już wspomniano, nabywcą usługi są uczelnie, jednostki badawczo-rozwojowe, instytuty naukowe i podobne. Niewątpliwie w sposób stały świadczą one usługi (np. edukacyjne i naukowe) co do zasady stanowiące przedmiot opodatkowania, a więc, zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 28a pkt 1 ppkt a) w powiązaniu z art. 15 ust. 2, podmioty te spełniają warunki uznania za podatnika na potrzeby ustalenia miejsca świadczenia usług. W przypadku instytucji mających siedzibę na terenie UE dodatkowym potwierdzeniem statusu podatnika może być przekazanie Wnioskodawcy nr UE VAT Id. (...).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy - przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z powyższej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą danej usługi) oraz podmiotu świadczącego tą usługę. Co do zasady, niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności (wynagrodzenia).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca na zlecenie Stowarzyszenia naukowego organizuje kompleksowe przygotowanie i obsługę konferencji naukowej. Zgodnie z zawartą umową między oboma podmiotami Wnioskodawca m.in. będzie pobierał i fakturował we własnym imieniu i na własną rzecz opłaty od uczestników konferencji. Rozliczeniu ze Stowarzyszeniem będzie podlegał wynik konferencji. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT.

Przedmiotowa konferencja odbędzie się w 2016 r. i jest organizowana jako wydarzenie cykliczne pod zamiennym patronatem dwóch międzynarodowych organizacji naukowych skupiających podmioty zainteresowane określoną tematyką badawczą, takie jak uczelnie, jednostki naukowe, ośrodki badawczo-rozwojowe i podobne, pochodzące z całego świata. Konferencja stanowi spotkanie przedstawicieli tych podmiotów poświęcone wymianie wiedzy i poglądów na temat aktualnego stanu badań. Do udziału w konferencji zapraszani są w większości imiennie przedstawiciele ww. podmiotów. Od uczestników oczekuje się prezentacji wyników własnych badań, a każda z tych prezentacji wymaga wcześniejszej akceptacji Komitetu Programowego. Konferencja ma przebiegać jako forum dyskusyjne, panelowe, z aktywnym udziałem wszystkich uczestników.

Wniesienie opłaty konferencyjnej zapewnia uczestnikowi czynny udział w zaplanowanych sesjach naukowych, dostęp do wszystkich materiałów konferencyjnych, posiłki oraz trzydniowy bilet komunikacji miejskiej na czas trwania konferencji. Nabywcą usługi są ww. jednostki naukowe.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że czynności dokonywane przez Wnioskodawcę na rzecz uczelni, jednostek naukowych i ośrodków badawczo-rozwojowych, stanowić będą odpłatne świadczenie usług w myśl art. 8 ustawy.

Zaznaczyć należy, że aby określić miejsce świadczenia usługi, konieczne jest określenie statusu podatkowego nabywcy. Podstawową kwestią jest ustalenie, czy nabywca usługi jest podatnikiem, czy też podmiotem niemającym takiego statusu.

Stosownie do art. 28a ustawy #61485; na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy #61485; podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wskazać należy, że art. 28a ustawy definiuje dla potrzeb przepisów o miejscu świadczenia usług pojęcie podatnika, która to definicja została wprowadzona w związku z zawarciem w ustawie dwóch podstawowych reguł odnoszących się do miejsca świadczenia, dla zastosowania których ważne jest, czy usługa świadczona jest dla przedsiębiorcy, czy też dla konsumenta. Również dla ustalenia niektórych szczególnych reguł określenia miejsca świadczenia ważne jest czy nabywcą usługi jest przedsiębiorca, czy też konsument. Zaznaczyć należy, że użyta w przedmiotowym przepisie nazwa "podatnik" odnosi się w zasadzie do "przedsiębiorcy" prowadzącego działalność gospodarczą.

Jak zatem wynika z powołanych przepisów, podatnikiem dla potrzeb stosowania przepisów o miejscu świadczenia usług jest podmiot prowadzący działalność gospodarczą, lub podmiot prowadzący działalność gospodarczą odpowiadającą działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy, bez względu na cele i rezultaty takiej działalności. Z powyższego wynika zatem, że podatnikiem jest zarówno podatnik polski, jak i podatnik z innego państwa członkowskiego oraz podatnik z kraju trzeciego. Za podatników są uznawane bowiem również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Wskazać należy, że właściwe rozpoznanie statusu kontrahenta jako podatnika obciąża podmiot świadczący usługę. Jest on po części zdany na dokumenty oraz informacje dostarczone przez samego usługobiorcę. Nie można jednakże przyjąć, że tylko kontrahent spoza Polski posiadający stosowny numer identyfikacyjny, bądź dokumentujący w inny sposób swój status jako podatnika, jest podatnikiem.

Stosownie do art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) #8722; "podatnikiem" jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. "Działalność gospodarcza" obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Ponadto należy wskazać, że na mocy art. 17 ust. 1-2 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 77 z 23.03.2011, str. 1, z późn. zm.) #61485; w przypadku gdy miejsce świadczenia usług uzależnione jest od tego, czy usługobiorca jest czy też nie jest podatnikiem, status usługobiorcy ustala się na podstawie art. 9-13 i art. 43 dyrektywy 2006/112/WE. Osoba prawna niebędąca podatnikiem zidentyfikowana lub zobowiązana do identyfikacji do celów VAT na mocy art. 214 ust. 1 lit. b dyrektywy 2006/112/WE z uwagi na to, że jej transakcje wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów są opodatkowane VAT lub z uwagi na skorzystanie z możliwości opodatkowania tych transakcji VAT, jest podatnikiem w rozumieniu art. 43 tej dyrektywy.

Stosownie do art. 18 ust. 1 ww. rozporządzenia - o ile usługodawca nie ma odmiennych informacji, może uznać, że usługobiorca prowadzący działalność gospodarczą na terytorium Wspólnoty ma status podatnika:

O ile usługodawca nie ma odmiennych informacji, może uznać, że usługobiorca prowadzący działalność gospodarczą na terytorium Wspólnoty ma status osoby niebędącej podatnikiem, jeżeli wykaże, że ten usługobiorca nie przekazał mu swojego indywidualnego numeru identyfikacyjnego VAT (art. 18 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego).

W myśl art. 18 ust. 3 tego rozporządzenia - o ile usługodawca nie ma odmiennych informacji, może uznać, że usługobiorca nieprowadzący działalności gospodarczej na terytorium Wspólnoty ma status podatnika:

Jak wskazał Wnioskodawca, nabywcami jego usługi są uczelnie, jednostki badawczo-rozwojowe, instytuty naukowe i podobne, które w sposób stały świadczą usługi np. edukacyjne i naukowe.

Zatem, usługa polegająca na kompleksowym przygotowaniu i obsłudze konferencji naukowej będzie świadczona na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, zdefiniowaną w art. 15 ustawy. W przypadku natomiast instytucji mających siedzibę na terytorium Unii Europejskiej, dodatkowym potwierdzeniem statusu podatnika dla Wnioskodawcy będzie przekazanie mu nr VAT UE.

Mając powyższe na uwadze oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że uczelnie, jednostki badawczo-rozwojowe, instytuty naukowe w przedmiotowej sprawie można uznać za podatników w rozumieniu art. 28a ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Dodatkowo tut. Organ informuje, że w zakresie określenia miejsca świadczenia wykonywanych usług została wydana interpretacja indywidualna dnia 11 lutego 2016 r. nr ILPP4/4512-1-376/15-3/IL.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.