ILPP4/4441-19/11-3/IM

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 4 listopada 2011 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP4/4441-19/11-3/IM

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

WYDANA W WYNIKU UWZGLĘDNIENIA SKARGI

W związku ze skargą z dnia 3 października 2011 r. (data wpływu 7 października 2011 r.) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu na indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 21 lipca 2011 r. znak ILPP4/443-328/11-2/BA w przedmiocie podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług i towarów nabywanych ze środków ZFŚS, doręczoną w dniu 25 lipca 2011 r. (data potwierdzenia odbioru), Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów w trybie art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) oraz na podstawie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) w związku z § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), uwzględnia skargę w całości, w związku z czym zmienia zaskarżoną indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 21 lipca 2011 r. znak ILPP4/443-328/11-2/BA w zakresie opodatkowania usług i towarów nabywanych ze środków ZFŚS uznając stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając w imieniu Ministra Finansów wydał na wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług Spółki akcyjnej "A" reprezentowanej przez Pełnomocnika z dnia 21 kwietnia 2011 r. (data wpływu 28 kwietnia 2011 r.) - zaskarżoną indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 21 lipca 2011 r., znak ILPP4/443-328/11-2/BA, stwierdzając, iż stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

We wniosku z dnia 21 kwietnia 2011 r. o wydanie interpretacji indywidualnej został przedstawiony następujący stan faktyczny.

"A" S.A. prowadzi podstawową działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji energii elektrycznej na terenie województwa dolnośląskiego i opolskiego. W powyższym zakresie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W jego ramach zostały wyodrębnione organizacyjnie poszczególne Oddziały, które nie posiadają osobowości prawnej i nie są samodzielnymi podatnikami podatku VAT.

Oddziały Spółki pełnią rolę pracodawcy dla pracowników w nich zatrudnionych. Na mocy art. 3 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o ZFŚS, poszczególne Oddziały Spółki zostały zobowiązane do tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz zgodnie z art. 2 pkt 1 ww. ustawy, finansują działalność socjalną ze środków utworzonego Funduszu na rzecz osób uprawnionych - pracowników i ich rodzin, emerytów i rencistów, tj. byłych pracowników i ich rodzin. W ramach działalności socjalnej Spółka ze środków Funduszu nabywa towary i usługi m.in. w zakresie: wczasów pracowniczych, wypoczynku o charakterze profilaktyczno-leczniczym, wypoczynku dzieci i młodzieży organizowanego w formie kolonii, obozów, zimowisk, biletów na imprezy kulturalno-oświatowe, karnetów na baseny, paczek mikołajkowych dla dzieci itp. Spółka dokonuje zakupu towarów (paczki mikołajowe) i usług (wczasy krajowe, zagraniczne, kolonie dla dzieci, wynajem hali sportowej itp.) od kontrahentów na podstawie faktur VAT, rachunków oraz faktur "VAT marża", które są następnie przekazywane osobom uprawnionym do korzystania z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych - za częściową odpłatnością bądź w niektórych przypadkach bez odpłatności. Odpłatność osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu uzależniona jest od jej sytuacji życiowej, rodzinnej oraz materialnej i nie przekracza ona ceny nabycia tych świadczeń. W przypadku częściowej odpłatności za udzielone świadczenia, środki odpłatności zwiększają Fundusz poprzez wpłatę środków pieniężnych na konto bankowe ZFŚS bądź poprzez potrącenie należności z wynagrodzenia pracownika, za jego zgodą. Dodatkowo ze środków ZFŚS udzielane są pracownikom zwrotne pożyczki na cele mieszkaniowe. Pożyczki te są oprocentowane. Naliczone oprocentowanie zwiększa środki ZFŚS. Z pożyczek tych korzystają tylko pracownicy firmy. Po ustaniu stosunku pracy, pracownik ma obowiązek spłacić zadłużenie w całości. Spłata pożyczki przez pracownika odbywa się poprzez potrącenie kwoty z wynagrodzenia. Wszystkie wyżej wymienione wpływy środków pieniężnych zwiększają środki ZFŚS. Powyższe wpłaty nie stanowią przychodu firmy (pracodawcy) z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i dla celów podatku dochodowego od osób prawnych nie są kwalifikowane jako przychody podlegające opodatkowaniu. Środki ZFŚS gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym, a Spółka w myśl art. 10 ustawy o ZFŚS, jedynie administruje tymi środkami. Środki pochodzące z Funduszu nie stanowią majątku pracodawcy, ani też Spółki - jako podatnika VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowym jest twierdzenie, że działalność socjalna wykonywana przez administratorów ZFŚS - tj. nabywanie towarów i usług, jak również ich udostępnianie uprawnionym osobom (częściowo odpłatnie bądź nieodpłatnie) - nie podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, działalność w zakresie administrowania funduszem socjalnym nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji, nie jest on zobowiązany do ustalenia podatku VAT należnego od świadczeń dokonywanych na rzecz osób uprawnionych, jak również nie jest uprawniony do odliczenia VAT naliczonego od nabycia tych świadczeń. W świetle aktualnego orzecznictwa i najnowszych interpretacji organów podatkowych, Spółka pobierając od osoby uprawnionej do korzystania ze środków ZFŚS, części wydatków poniesionych z ZFŚS na zakup towarów i usług oraz wykonując czynności związane z udzielaniem swoim pracownikom zwrotnych pożyczek na cele mieszkaniowe z ZFŚS, nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT. Tym samym nie są to czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z ogólnych zasad podatku VAT wynika, że świadczenie usług podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy jest wykonywane przez podatnika podatku od towarów i usług działającego dla tych czynności w takim charakterze. Wymóg ten wynika także bezpośrednio z szóstej Dyrektywy 77/388/EWG Rady WE z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. UE sp. 09.01.23), zwanej w dalszej części VI Dyrektywa VAT oraz obecnie obowiązującej dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347). Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Ustęp 2 ww. przepisu stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców w tym podmiotów uzyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowa w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określenie pojęcia - podatnik - ma podstawowe znaczenie, wskazuje bowiem na zakres podmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Jako słuszny należy uznać pogląd, że "co prawda przepisy ustawy nie wyrażają tego wprost, niemniej z ogólnych reguł konstrukcyjnych podatku w ogólności, w tym również podatku od towarów i usług, wynika konieczność, aby podmiot wykonujący czynność opodatkowaną występował w odniesieniu do niej jako podatnik. Regulacje VI dyrektywy (podobnie jak i dyrektywy VAT z 2006 r.) wyrażają ten wymóg wprost - stanowią bowiem o wykonywaniu czynności opodatkowanych przez podatnika działającego w takim charakterze (ang. Taxable person acting as such)" - por. A. Bartosiewicz. R. Kubacki, VAT. Komentarz. 2 wydanie, LEX a Woltera Kluwer business, s. 215-216). W związku z powyższym, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności wymienione w art. 5 ustawy o VAT, w tym odpłatne świadczenie usług, ale tylko te, które wykonuje podatnik występujący w danej transakcji w takim charakterze. Tylko zatem wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu przez podatnika VAT może prowadzić do powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług. Spółka przywołuje wyrok ETS z dnia 4 października 1995 r. w sprawie Dieter Armbrecht, C-291/92, dotyczący sprzedaży przez hotelarza zespołu nieruchomości - zawierającej hotel i mieszkanie hotelarza, które stanowiło jego własność prywatną. Wskazano w nim m.in. na możliwość zróżnicowanego traktowania przez podatnika z punktu widzenia podatku od wartości dodanej poszczególnych części nieruchomości, przy uwzględnieniu sposobu używania.

W świetle przepisów VI Dyrektywy za uzasadnione należy uznać twierdzenie, że podmiot będący podatnikiem może dokonać transakcji, która z uwagi na swój rodzaj byłaby objęta zakresem przedmiotowym podatku VAT, a która jednak w określonych sytuacjach nie spowoduje opodatkowania tym podatkiem.

W przedmiotowym stanie faktycznym Spółka nie występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, ale wyłącznie wykonuje czynności administrowania środkami ZFŚS. Obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nakładają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm., dalej: ustawa o ZFŚS). Działania pracodawcy podejmowane w ramach ZFŚS są przejawem działalności socjalnej zakładu pracy (art. 1 ust. 1 ustawy o ZFŚS), a nie działalności gospodarczej podatnika podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 10 oraz art. 12 § 1 ustawy o ZFŚS, środki ZFŚS gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym, a pracodawca jedynie administruje tymi środkami. Środki zgromadzone na koncie ZFŚS, jak i wpłaty dokonywane przez pracowników na to konto (włącznie z odsetkami uzyskanymi w ramach udzielonych z ZFŚS pożyczek mieszkaniowych) nie są środkami Spółki tylko środkami funduszu. Nie stanowią one przychodu (pracodawcy) z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i dla celów podatku dochodowego od osób prawnych nie są kwalifikowane jako przychody podlegające opodatkowaniu. Dlatego też w sytuacji, gdy pracodawca finansuje zakup towarów i usług ze Środków ZFŚS lub udziela pracownikowi pożyczki ze środków tego funduszu, występuje on jedynie w roli administratora majątku funduszu.

Pracodawca nie nabywa bowiem ani prawa własności ani prawa do rozporządzania jak właściciel kwotami wydatkowanymi z ZFŚS, czy to na zakup towarów i usług, czy w celu udzielenia pożyczki, jak i kwotami zwróconymi przez osoby uprawnione do korzystania ze środków ZFŚS. Wpłacane przez osobę uprawnioną do korzystania ze środków ZFŚS na konta ZFŚS kwoty nie są wynagrodzeniem za odpłatne świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ustawy o VAT. Zgodnie z art. 10 ZFŚS, Funduszem administruje pracodawca. Oznacza to wykonywanie obowiązków i uprawnień określonych dla pracodawcy w ustawie o Funduszu, a w szczególności: zapewnienie obsługi technicznej, kadrowej i finansowej niezbędnej do funkcjonowania Funduszu w zakładzie oraz odpowiedzialność za przestrzeganie przepisów ustawy o Funduszu. Administrowanie nie jest tożsame z wyłącznym dysponowaniem. Zarówno regulamin Funduszu, jak i przyznawanie świadczeń socjalnych osobom uprawnionym wymaga uzgodnienia ze związkami zawodowymi. Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych jest funduszem specjalnym, co oznacza, że pracodawca jest administratorem funduszu i nie może dowolnie dysponować środkami socjalnymi, które są prawnie i rachunkowo wyodrębnione z innych jego środków finansowych. Właścicielem środków zgromadzonych na rachunku bankowym Funduszu jest Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych a nie zakład pracy, zatem nie może on ponosić odpowiedzialności za cudze zobowiązania. W przypadku w którym dany wydatek jest częściowo finansowany również przez pracownika, pracodawca odbierając i przekazując określone środki poza rachunkiem Funduszu działa jedynie jako swego rodzaju pośrednik (nie rozpoznając z tego tytułu żadnych kosztów ani przychodów dla celów CIT), a jego czynności związane są ściśle z rolą administratora ZFŚS.

Tym samym, w takich sytuacjach, w których pracodawca najczęściej realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS usług od podmiotów trzecich, jak np. wczasów dla pracowników, karnetów uprawniających do korzystania z siłowni, basenów i innych obiektów sportowych, biletów do kina, teatru, kompleksowych usług polegających na organizacji określonej imprezy kulturalnej - pracodawca występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem VAT. Podnieść również należy, że w przypadku częściowego partycypowania w kosztach nabytych usług obcych przez pracowników, trudno uznać, że odpłatność czyniona przez pracownika ma charakter wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż jego usługa w tym zakresie - jako administratora Funduszu - ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnieniu pracownikowi usługi obcej sfinansowanej ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, gdyż odpłatność pracownika przekazywana jest na rachunek ZFŚS. Ponadto zauważyć należy, że samodzielność działalności gospodarczej polega na pełnej swobodzie w dysponowaniu środkami należącymi do podatnika. Mając na uwadze powyższe, nie można przyjąć, iż administrowanie przez pracodawcę środkami ZFŚS poprzez przyznawanie świadczeń na zasadach i warunkach określonych w regulaminie ustalonym zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 z późn. zm.), jest wykonywaniem samodzielnej działalności gospodarczej. W związku z tym, nie można uznać, że została spełniona podstawowa przesłanka art. 15 ustawy o VAT. Tym samym nieprawidłowe byłoby twierdzenie, że Spółka, wykonując przedmiotowe czynności, występuje w roli podatnika.

Zauważyć należy, że aby odpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT musi być wykonywane przez podatnika występującego w takim charakterze. Wynika to wprost z art. 2 ust. 1 lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE. Dokonując wykładni art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT nie można pominąć jednoznacznego brzmienia przepisu Dyrektywy 2006/112/WE.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Spółka powołuje wyroki sądów administracyjnych: wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 18 września 2009 r. (sygn. akt I SA/Wr 1109/09), wyrok WSA w Warszawie z dnia 8 czerwca 2009 r. (sygn. akt III SA/Wa 423/09), wyroku WSA z dnia 12 kwietnia 2007 r. (sygn. akt. I SA/Go 1250/06), wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 18 lutego 2010 r. (sygn. akt I SA/Wr 1769/09), wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 20 maja 2009 r. (sygn. akt I SA/Wr 86/09). Ponadto problematyka opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności socjalnych finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych a świadczonych przez pracodawców na rzecz pracowników była również przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego (m.in. z dnia 2 września 2008 r. sygn. akt I FSK 1076/07, z dnia 17 września 2010 r. sygn. akt I FSK 1491/09, z dnia 15 października 2010 r. sygn. akt I FSK 1511/09, z dnia 22 października 2010 r. sygn. akt I FSK 1727/09, z dnia 18 stycznia 2011 r. sygn. akt I FSK 91/10) na podstawie analizy przepisów ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych, ustawy o podatku od towarów i usług, jak również przepisów unijnych oraz wyrażonego na ich tle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdzono, że podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania zakładowym funduszem socjalnym podejmuje działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Podmiot nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym. Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na niego ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. W konsekwencji podmiot wykonując te czynności z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Reasumując, Spółka twierdzi, że działalność socjalna wykonywana przez Spółkę jako administratora ZFŚS - tj. nabywanie towarów i usług, jak również ich udostępnianie uprawnionym osobom (częściowo odpłatnie bądź nieodpłatnie) - nie podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług.

W wydanej w dniu 21 lipca 2011 r. interpretacji indywidualnej znak ILPP4/443-328/11-2/BA, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu - działając w imieniu Ministra Finansów - uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe

W interpretacji wskazano, że dostawa towarów i świadczenie usług na rzecz osób uprawnionych w ramach ZFŚS za częściową odpłatnością stanowi, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, czynność podlegającą opodatkowaniu, na zasadach ogólnych, według stawek obowiązujących dla danej usługi i towaru lub z zastosowaniem zwolnienia, jeśli takie wynika z przepisów. Nieodpłatne przekazanie towarów, których zakup jest finansowany ze środków ZFŚS na cele osobiste osób uprawnionych podlega opodatkowaniu w sytuacji gdy Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, natomiast w sytuacji gdy nie przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie pozostaje neutralne podatkowo. Natomiast nieodpłatne świadczenie usług w przedmiotowej sprawie wypełnia przesłanki określone w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, więc należy je uznać za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W dniu 8 sierpnia 2011 r. do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, wpłynęło wezwanie Spółki Akcyjnej "A" reprezentowanej przez Pełnomocnika, do usunięcia naruszenia prawa poprzez zmianę interpretacji indywidualnej w zakresie opodatkowania usług i towarów nabywanych ze środków ZFŚS.

Pismem z dnia 1 września 2011 r. znak ILPP4/443/W-24/11-2/IM, stanowiącym odpowiedź na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wyniku ponownej analizy sprawy, z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w wezwaniu, stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług i towarów nabywanych ze środków ZFŚS.

W dniu 7 października 2011 r. Spółka akcyjna "B" (dawniej: "a" S.A.) reprezentowana przez pełnomocnika za pośrednictwem Izby Skarbowej w Poznaniu Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu na indywidualną interpretację z dnia 21 lipca 2011 r. znak ILPP4/443-328/11-2/BA.

W złożonej skardze Strona, przedmiotowej interpretacji indywidualnej zarzuciła naruszenie art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) podtrzymując stanowisko wyrażone we wniosku, iż działalność socjalna wykonywana przez nią jako administratora ZFŚS - tj. nabywanie towarów i usług, jak również ich udostępnianie uprawnionym osobom (częściowo odpłatnie bądź nieodpłatnie) - nie podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług. Ponadto zarzuciła Organowi naruszenie prawa poprzez pominięcie - przy wydawaniu interpretacji - orzecznictwa sądów administracyjnych, co narusza art. 121 § 1 w związku z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa.

Wobec powyższego, Skarżąca wniosła również o zasądzenie kosztów postępowania w wysokości prawem przypisanych.

Stosownie do art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) organ, którego działanie lub bezczynność zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości do dnia rozpoczęcia rozprawy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów po rozpatrzeniu przedmiotowej skargi z dnia 3 sierpnia 2011 r. uwzględnia skargę w całości i stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 21 kwietnia 2011 r. (data wpływu 28 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekazywanych nieodpłatnie towarów - jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez dostawę towarów rozumie się również - zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy - przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1.

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2.

wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy, przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1.

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;

2.

nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Przepis art. 15 ust. 1 ustawy stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż na mocy art. 3 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, poszczególne Oddziały Spółki zostały zobowiązane do tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz zgodnie z art. 2 pkt 1 ww. ustawy, finansują działalność socjalną ze środków utworzonego Funduszu na rzecz osób uprawnionych - pracowników i ich rodzin, emerytów i rencistów, tj. byłych pracowników i ich rodzin. W ramach działalności socjalnej Spółka ze środków Funduszu nabywa towary i usługi m.in. w zakresie: wczasów pracowniczych, wypoczynku o charakterze profilaktyczno-leczniczym, wypoczynku dzieci i młodzieży organizowanego w formie kolonii, obozów, zimowisk, biletów na imprezy kulturalno-oświatowe, karnetów na baseny, paczek mikołajkowych dla dzieci itp. Spółka dokonuje zakupu towarów (paczki mikołajowe) i usług (wczasy krajowe, zagraniczne, kolonie dla dzieci, wynajem hali sportowej itp.) od kontrahentów na podstawie faktur VAT, rachunków oraz faktur "VAT marża", które są następnie przekazywane osobom uprawnionym do korzystania z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych - za częściową odpłatnością bądź w niektórych przypadkach bez odpłatności. Odpłatność osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu uzależniona jest od jej sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej i nie przekracza ona ceny nabycia tych świadczeń. W przypadku częściowej odpłatności za udzielone świadczenia, środki odpłatności zwiększają Fundusz poprzez wpłatę środków pieniężnych na konto bankowe ZFŚS bądź poprzez potrącenie należności z wynagrodzenia pracownika, za jego zgodą. Dodatkowo ze środków ZFŚS udzielane są pracownikom zwrotne pożyczki na cele mieszkaniowe. Pożyczki te są oprocentowane. Naliczone oprocentowanie zwiększa środki ZFŚS. Z pożyczek tych korzystają tylko pracownicy firmy. Po ustaniu stosunku pracy pracownik ma obowiązek spłacić zadłużenie w całości. Spłata pożyczki przez pracownika odbywa się poprzez potrącenie kwoty z wynagrodzenia. Wszystkie wyżej wymienione wpływy środków pieniężnych zwiększają środki ZFŚS. Powyższe wpłaty nie stanowią przychodu firmy (pracodawcy) z tytułu prowadzanej działalności gospodarczej i dla celów podatku dochodowego od osób prawnych nie są kwalifikowane jako przychody podlegające opodatkowaniu. Środki ZFŚS gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym, a Spółka w myśl art. 10 ustawy o ZFŚS jedynie administruje tymi środkami. Środki pochodzące z Funduszu nie stanowią majątku pracodawcy, ani też Spółki - jako podatnika VAT.

Obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nakładają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy, ustawa ta określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej "Funduszem", i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu oraz na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych.

W myśl art. 2 pkt 1 cyt. ustawy, działalność socjalna oznacza usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Jak stanowi pkt 5 powołanego przepisu, osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo do korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Stosownie do art. 10 oraz art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, środki Funduszu są gromadzone na odrębnym rachunku bankowym, a pracodawca jedynie administruje tymi środkami.

Dokonując analizy powołanych powyżej przepisów tut. Organ stwierdza, iż w przypadku, gdy pracodawca dokonuje zakupu usług i towarów finansując wydatki w całości z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz w sytuacji, w której dany wydatek jest częściowo finansowany również przez pracownika, pracodawca odbierając i przekazując określone środki poza rachunkiem Funduszu, działa jedynie jako swego rodzaju pośrednik (nie rozpoznając z tego tytułu żadnych kosztów, ani przychodów dla celów CIT), a jego czynności związane są ściśle z rolą administratora ZFŚS. Tym samym, w takich sytuacjach, w których pracodawca najczęściej realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS towarów i usług od podmiotów trzecich, jak np.: wczasów pracowniczych, wypoczynku o charakterze profilaktyczno - leczniczym, wypoczynku dzieci i młodzieży organizowanego w formie kolonii, obozów, zimowisk, biletów na imprezy kulturalno-oświatowe, karnetów na baseny, paczek mikołajkowych dla dzieci itp. - występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem podatku od towarów i usług.

Ponadto, w przypadku częściowego partycypowania w kosztach nabytych usług obcych przez pracownika, trudno uznać, że odpłatność czyniona przez pracownika ma charakter wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż jego usługa w tym zakresie - jako administratora Funduszu - ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnianiu pracownikowi usługi obcej, sfinansowanej ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, gdyż odpłatność pracownika przekazywana jest na rachunek ZFŚS.

Zatem w sytuacji przedstawionej we wniosku, Spółka nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług, a w konsekwencji działalność w zakresie administrowania funduszem socjalnym nie podlega opodatkowaniu VAT.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić zatem należy, iż w przedmiotowej sprawie Spółka nie występuje jako podatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, w związku z tym działalność socjalna wykonywana przez nią jako administratora ZFŚS (tj. nabywanie towarów i usług, jak również ich udostępnianie uprawnionym osobom) nie podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 kwietnia 2011 r. w zakresie opodatkowania usług i towarów nabywanych ze środków ZFŚS, było zatem prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe, należało orzec jak w sentencji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejsze rozstrzygniecie. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków w terminie trzydziestu dni od dnia jej doręczenia za pośrednictwem organu, który wydał interpretację (art. 54 § 1 ww. ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl