ILPP4/443-769/11-5/ISN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Miasta, przedstawione we wniosku z dnia 21 listopada 2011 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Poznaniu 22 listopada 2011 r., data wpływu do BKIP w Lesznie 23 listopada 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 19 stycznia 2012 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Poznaniu 23 stycznia 2012 r., data wpływu do BKIP w Lesznie 26 stycznia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do pomniejszenia kwoty podatku należnego o część podatku naliczonego - jest prawidłowe.

W dniu 22 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do pomniejszenia kwoty podatku należnego o część podatku naliczonego. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 19 stycznia 2012 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Poznaniu 23 stycznia 2012 r., data wpływu do BKIP w Lesznie 26 stycznia 2012 r.) o informacje doprecyzowujące opis sprawy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz podatnikiem VAT UE. Zainteresowany oprócz czynności związanych z realizacją zadań publicznych wykonuje czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, świadcząc usługi najmu. Ze świadczeniem tych usług związany jest zakup mediów (energii elektrycznej, wody, odprowadzenia ścieków, wywozu śmieci, usług telekomunikacyjnych). Miasto dokonuje odliczenia, od podatku należnego z tytułu sprzedaży usług najmu, podatku naliczonego zawartego w fakturach zakupu mediów w wysokości w jakiej zakup bezpośrednio związany jest ze sprzedażą.

W uzupełnieniu do wniosku poinformowano, że Wnioskodawca wykonuje czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, świadcząc usługi najmu i usługi szkoleń. Ze świadczeniem tych usług związany jest zakup mediów (energii elektrycznej, wody, odprowadzenia ścieków, wywozu śmieci, usług telekomunikacyjnych) oraz zakup usług szkoleń. Zakup mediów związany jest jednakże zarówno ze sprzedażą opodatkowaną, zwolnioną jak i działalnością niepodlegającą opodatkowaniu. Miasto dokonuje odliczenia od podatku należnego z tytułu sprzedaży usług najmu, podatku naliczonego zawartego w fakturach zakupu mediów w wysokości w jakiej zakup bezpośrednio związany jest ze sprzedażą. Szkolenia korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 3 pkt 29c ustawy. Ich zakup związany jest zarówno ze sprzedażą zwolnioną od podatku VAT jak i niepodlegającą opodatkowaniu.

Zainteresowany dokonuje zakupu towarów i usług na potrzeby ogólnoadministracyjne, które związane są zarówno ze sprzedażą zwolnioną, opodatkowaną jak i niepodlegającą opodatkowaniu. W przypadku tych zakupów Wnioskodawca nie ma możliwości bezpośredniego przyporządkowania towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz do wykonywania czynności, w związku z którymi takie prawo mu nie przysługuje.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Miasto ma prawo pomniejszyć kwotę podatku należnego o część podatku naliczonego, wyliczoną zgodnie z art. 90 ust. 2-9 ustawy, uwzględniając przy ustalaniu proporcji tylko obrót z tytułu czynności opodatkowanych i zwolnionych, a pomijając obrót z tytułu czynności niepodlegających opodatkowaniu.

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 90 ust. 2-9 ustawy, w świetle uchwały NSA w składzie 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r. (sygn. akt I FPS 9/10) ma on prawo pomniejszyć kwotę podatku należnego o część podatku naliczonego, wyliczoną zgodnie z art. 90 ust. 2-9 ustawy, uwzględniając przy ustalaniu proporcji tylko obrót z tytułu czynności opodatkowanych i zwolnionych, a pomijając obrót z tytułu czynności niepodlegających opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Należy również podkreślić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca oprócz czynności związanych z realizacją zadań publicznych wykonuje czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, świadcząc usługi najmu i usługi szkoleń. Ze świadczeniem tych usług związany jest zakup mediów (energii elektrycznej, wody, odprowadzenia ścieków, wywozu śmieci, usług telekomunikacyjnych) oraz zakup usług szkoleń. Zakup mediów związany jest jednakże zarówno ze sprzedażą opodatkowaną, zwolnioną jak i działalnością niepodlegającą opodatkowaniu. Miasto dokonuje odliczenia od podatku należnego z tytułu sprzedaży usług najmu, podatku naliczonego zawartego w fakturach zakupu mediów w wysokości w jakiej zakup bezpośrednio związany jest ze sprzedażą. Szkolenia korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 3 pkt 29c ustawy. Ich zakup związany jest zarówno ze sprzedażą zwolnioną od podatku VAT jak i niepodlegającą opodatkowaniu. Wnioskodawca dokonuje zakupu towarów i usług na potrzeby ogólnoadministracyjne, które związane są zarówno ze sprzedażą zwolnioną, opodatkowaną jak i niepodlegającą opodatkowaniu. W przypadku tych zakupów Miasto nie ma możliwości bezpośredniego przyporządkowania towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz do wykonywania czynności, w związku z którymi takie prawo mu nie przysługuje.

Na tle powyższego opisu sprawy, Zainteresowany ma wątpliwości, czy ma prawo pomniejszyć kwotę podatku należnego o część podatku naliczonego, wyliczoną zgodnie z art. 90 ust. 2-9 ustawy, uwzględniając przy ustalaniu proporcji tylko obrót z tytułu czynności opodatkowanych i zwolnionych, a pomijając obrót z tytułu czynności niepodlegających opodatkowaniu.

W myśl art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, to zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

W myśl art. 90 ust. 3 ustawy, proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Artykuł 90 ust. 4 ustawy stanowi, iż proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika - używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności (art. 90 ust. 5 ustawy), a także obrotu uzyskanego z tytułu transakcji dotyczących nieruchomości lub usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 37-41, w zakresie, w jakim czynności te są dokonywane sporadycznie (art. 90 ust. 6 ustawy).

Stosownie do art. 90 ust. 10 ustawy, w przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2-8:

Zatem, dokonując analizy cyt. wyżej przepisów stwierdzić należy, iż na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, występuje obowiązek wyodrębnienia podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.

Natomiast w sytuacji, gdy nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot podatku związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do proporcjonalnego rozliczenia podatku naliczonego, zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy.

Ponadto należy podkreślić, iż przepisy dotyczące zasad odliczania częściowego, zawarte w art. 90 ustawy, znajdują zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do czynności wykonywanych w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy. A zatem dotyczą czynności podlegających opodatkowaniu. Natomiast nie dotyczą czynności, których wykonanie nie powoduje konsekwencji podatkowych, gdyż nie podlegają one przepisom ustawy.

Tut. Organ zauważa również, iż w świetle przepisów art. 86 ust. 1 oraz art. 90 ust. 1 i 2 ustawy, czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie mogą wpłynąć na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu art. 90 ust. 3 ustawy. Bowiem zawarte w przepisach art. 90 ust. 1-3 ustawy sformułowanie "czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do odliczenia", należy rozumieć jako odnoszące się do czynności zwolnionych od podatku. Skoro bowiem rzecz dotyczy odliczenia podatku VAT, to pod uwagę można wziąć tylko takie transakcje, które w ogóle objęte są zakresem przedmiotowym ustawy. W tej części są to tylko czynności zwolnione od podatku, gdyż czynności niepodlegające w ogóle nie są objęte zakresem przedmiotowym VAT. Sformułowanie "czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku" należy zatem rozumieć jako "czynności zwolnione od podatku" oraz czynności opodatkowane na specjalnych zasadach, gdzie ustawa wprost stwierdza, że podatnik nie ma prawa do odliczenia.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (opodatkowane i zwolnione) oraz niepodlegające regulacjom ustawy.

Jak wynika z powyższych przepisów czynności pozostające poza zakresem działania ustawy, nie mają wpływu na ustalenie proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy, bowiem nie stanowią obrotu w rozumieniu ustawy.

Zatem w celu wyliczenia proporcji, o której mowa w przepisie art. 90 ust. 3 ustawy, Wnioskodawca pominie sprzedaż niepodlegającą opodatkowaniu, uwzględniając jedynie stosunek sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług do sprzedaży ogółem, tj. opodatkowanej i zwolnionej. Tak ustalona proporcja będzie podstawą do odliczenia podatku naliczonego od ponoszonych przez Zainteresowanego wydatków, których nie może bezpośrednio przyporządkować do czynności, w związku z którymi przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz do wykonywania czynności, w związku z którymi takie prawo mu nie przysługuje.

Reasumując, Miasto ma prawo pomniejszyć kwotę podatku należnego o część podatku naliczonego, wyliczoną zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy, uwzględniając przy ustalaniu proporcji tylko obrót z tytułu czynności opodatkowanych i zwolnionych, a pomijając obrót z tytułu czynności niepodlegających opodatkowaniu.

Jednocześnie tut. Organ informuje, iż w sytuacji, gdy Podatnik odliczy podatek naliczony związany z działalnością niepodlegającą opodatkowaniu, może wówczas powstać u niego obowiązek opodatkowania, wynikający z art. 8 ust. 2 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ zwraca uwagę na fakt, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

W przedmiotowej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w zakresie prawa do pomniejszenia kwoty podatku należnego o część podatku naliczonego. Natomiast stan faktyczny w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT należnego z tytułu importu usług oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów został rozstrzygnięty w odrębnej interpretacji indywidualnej z dnia 27 lutego 2012 r. znak ILPP4/443-769/11-4/ISN.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.