ILPP4/443-60/13-4/EWW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 7 lutego 2013 r. (data wpływu 11 lutego 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 marca 2013 r. (data wpływu 25 marca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży gruntów - jest prawidłowe.

W dniu 11 lutego 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży gruntów. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 22 marca 2013 r. (data wpływu 25 marca 2013 r.) o doprecyzowanie opisu sprawy oraz o brakującą opłatę.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest współwłaścicielem wraz z siostrą nieruchomości, która była własnością jej rodziny od 1938 r. Dziadek Zainteresowanej i jej siostry, nabył nieruchomość, która była wykorzystywana do celów rolniczych. Nieruchomość tę otrzymali w spadku jego synowie, którzy nie prowadzili już działalności rolniczej.

W roku 2000 Wnioskodawczyni nabyła w spadku w 1/2 części, po jej ojcu, część nieruchomości, a w 2002 r. 1/2 część w spadku po J. Nieruchomość, stanowiąca wówczas grunt rolny, nie była przez nią wykorzystywana do działalności rolniczej ani nie czerpała z niej zysków w żaden inny sposób. Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej ani nie jest płatnikiem podatku VAT. W dniu 26 kwietnia 2002 r. Rada Miasta uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (uchwała) obejmujący część jej nieruchomości, który przekształcił grunt rolny na działkę pod funkcję aktywności gospodarczej, tj. zabudowę przemysłowo-usługową oraz drogi. 28 października 2009 r. Rada Miasta uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (uchwała), który przekształcił pozostałą część nieruchomości na teren pod zabudowę mieszkaniową, mieszkaniowo-usługową, usługową i drogi. W celu rozdzielenia współwłasności Zainteresowana wraz z siostrą dokonała na własny koszt podziału geodezyjnego nieruchomości z wydzieleniem działek, który został zatwierdzony decyzją Prezydenta Miasta w dniu 18 listopada 2011 r. Zamierza ona sprzedać całą otrzymaną w spadku po swoim ojcu i stryju nieruchomość, ponieważ mieszka i pracuje we W., gdzie posiada rodzinę i własne mieszkanie. Wnioskodawczyni nie zamierza prowadzić jakiejkolwiek działalności gospodarczej w mieście (np. dzierżawić gruntu, realizować inwestycji ani prowadzić działalności marketingowej). Rozważa podpisanie umowy z biurem nieruchomości, aby sprzedać otrzymaną w spadku nieruchomość.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowana wskazała, że pięć działek zgodnie z decyzją podziałową zostało podzielonych na 81 działek, z czego 8 działek pod drogi publiczne, 6 działek to drogi wewnętrzne, 3 działki to zieleń, 2 działki pod stacje transformatorowe, 8 działek to zieleń urządzona i zabudowa usługowa, 35 działek pod zabudowę jednorodzinną (część tych działek składa się z dwóch lub trzech działek wg podziału, gdyż najmniejsza działka wg miejscowego planu zagospodarowania terenu musi mieć co najmniej 600 m²), 8 działek zabudowa jednorodzinna z usługami (część tych działek składa się z dwóch działek wg podziału, gdyż najmniejsza działka wg miejscowego planu zagospodarowania terenu musi mieć co najmniej 700 m²) i 1 działka przemysłowa. Wnioskodawczyni posiada 1/2 udziału w tych działkach. Zamierza ona wraz z siostrą sprzedać działki otrzymane w spadku różnym nabywcom, gdyż jak opisała wyżej działki są przeznaczone pod różne funkcje. Zainteresowana nie dokonała sprzedaży innych gruntów. Nie zamierza nabywać kolejnych nieruchomości. Wnioskodawczyni zamierza sprzedać wraz z siostrą wszystkie działki jakie otrzymały w spadku. Działki, których nie uda im się sprzedać pozostaną w spadku ich dzieciom.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawczyni, zamierzona sprzedaż działek wydzielonych z gruntu, którego jest współwłaścicielem w 1/2, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z następujących powodów:

Stanowisko Wnioskodawczyni znajduje ponadto pełne potwierdzenie w treści orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C- 181/10.

W związku z powyższym, Zainteresowana uważa, że:

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności - art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Na mocy art. 195 Kodeksu cywilnego, własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Stosownie do art. 196 § 1 ww. Kodeksu, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy z współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy z współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

W świetle powyższych przepisów w przypadku zbycia udziału w nieruchomości, dotychczasowy współwłaściciel przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania tą nieruchomością jak właściciel, w zakresie w jakim uprawnia go do tego wysokość jego udziału.

Reasumując, w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, zbycie nieruchomości, a także udziału we współwłasności nieruchomości należy traktować w kategorii sprzedaży towarów.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

W myśl do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą również zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W kwestii opodatkowania dostawy udziału w nieruchomościach gruntowych istotne jest zatem, czy w świetle zaprezentowanego stanu sprawy Wnioskodawczyni w celu dokonania sprzedaży nieruchomości podjęła/podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkowałoby koniecznością uznania jej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L.Nr 347, str. 1 z późn. zm.) - a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy - jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180 i C-181, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W tym miejscu - dla wyjaśnienia zakresu zwykłego wykonywania prawa własności - konieczne jest sięgnięcie do zapisów prawa cywilnego, tj. powołanej wcześniej ustawy - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 140 ww. Kodeksu, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Rozporządzanie rzeczą jest drugim spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 k.c. uprawnień właściciela do rozporządzania rzeczą (ius disponendi). Podkreślić także należy, iż ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzania. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzania. W literaturze zaś podkreśla się zazwyczaj, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną (inter vivos) czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzania testamentowego (...) (Edward Gniewek "Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.).

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawczyni jest współwłaścicielem wraz z siostrą nieruchomości, która była własnością jej rodziny od 1938 r. Dziadek Zainteresowanej i jej siostry, nabył nieruchomość, która była wykorzystywana do celów rolniczych. Nieruchomość tę otrzymali w spadku jego synowie, którzy nie prowadzili już działalności rolniczej. W roku 2000 Wnioskodawczyni nabyła w spadku w 1/2 części, po jej ojcu, część nieruchomości, a w 2002 r. 1/2 część w spadku po J. Nieruchomość, stanowiąca wówczas grunt rolny, nie była przez nią wykorzystywana do działalności rolniczej ani nie czerpała z niej zysków w żaden inny sposób. Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej ani nie jest płatnikiem podatku VAT. W dniu 26 kwietnia 2002 r. Rada Miasta uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (uchwała) obejmujący część jej nieruchomości, który przekształcił grunt rolny na działkę pod funkcję aktywności gospodarczej, tj. zabudowę przemysłowo-usługową oraz drogi. 28 października 2009 r. Rada Miasta uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (uchwała), który przekształcił pozostałą część nieruchomości na teren pod zabudowę mieszkaniową, mieszkaniowo-usługową, usługową i drogi. Zainteresowana wraz z siostrą dokonała na własny koszt podziału geodezyjnego nieruchomości z wydzieleniem działek, który został zatwierdzony decyzją Prezydenta Miasta w dniu 18 listopada 2011 r. Zamierza ona sprzedać całą otrzymaną w spadku po swoim ojcu i stryju nieruchomość, ponieważ mieszka i pracuje we W., gdzie posiada rodzinę i własne mieszkanie. Wnioskodawczyni nie zamierza prowadzić jakiejkolwiek działalności gospodarczej w mieście (np. dzierżawić gruntu, realizować inwestycji ani prowadzić działalności marketingowej). Rozważa podpisanie umowy z biurem nieruchomości, aby sprzedać otrzymaną w spadku nieruchomość. Pięć działek zgodnie z decyzją podziałową zostało podzielonych na 81 działek, z czego 8 działek pod drogi publiczne, 6 działek to drogi wewnętrzne, 3 działki to zieleń, 2 działki pod stacje transformatorowe, 8 działek to zieleń urządzona i zabudowa usługowa, 35 działek pod zabudowę jednorodzinną (część tych działek składa się z dwóch lub trzech działek wg podziału, gdyż najmniejsza działka wg miejscowego planu zagospodarowania terenu musi mieć co najmniej 600 m²), 8 działek zabudowa jednorodzinna z usługami (część tych działek składa się z dwóch działek wg podziału, gdyż najmniejsza działka wg miejscowego planu zagospodarowania terenu musi mieć co najmniej 700 m²) i 1 działka przemysłowa. Wnioskodawczyni posiada 1/2 udziału w tych działkach. Zamierza ona wraz z siostrą sprzedać działki otrzymane w spadku różnym nabywcom, gdyż jak opisała wyżej działki są przeznaczone pod różne funkcje. Zainteresowana nie dokonała sprzedaży innych gruntów. Nie zamierza nabywać kolejnych nieruchomości. Wnioskodawczyni zamierza sprzedać wraz z siostrą wszystkie działki jakie otrzymały w spadku. Działki, których nie uda im się sprzedać pozostaną w spadku ich dzieciom.

Z zawartego opisu sprawy nie wynika taka aktywność Zainteresowanej, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W niniejszej sprawie Wnioskodawczyni nie podjęła bowiem ciągu działań (takich jak: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, uzbrojenie terenu, ogrodzenie działek, ogłoszenie w prasie w poszukiwaniu nabywców itd.), które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.

A zatem, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać Zainteresowaną za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, polegającą na handlu nieruchomościami. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie, iż nastąpiła dostawa towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. W niniejszej sprawie takich przesłanek brak.

W przedmiotowej sprawie uznać zatem należy, iż Zainteresowana dokonując sprzedaży nieruchomości nie będzie działała w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, iż sprzedaż przez Wnioskodawczynię nieruchomości gruntowej otrzymanej w drodze spadku, stanowi zwykłe wykonywanie prawa własności. Tym samym, w przedmiotowej sprawie Zainteresowana, zbywając nieruchomości stanowiące jej majątek prywatny, będzie korzystała z przysługującego jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Skutkiem powyższego - stosownie do obowiązującego orzecznictwa - transakcja zbycia nieruchomości gruntowych nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, sprzedając wszystkie grunty nabyte przez Zainteresowaną w drodze spadku w latach 2000-2002 po swoim ojcu i stryju, nie będzie ona zobowiązana do płacenia podatku VAT. Także zawarcie umowy z biurem nieruchomości nie spowoduje, że Zainteresowana będzie zobowiązana do rozliczania podatku VAT z tytułu sprzedaży ww. gruntów.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Wobec powyższego, udzielona interpretacja indywidualna jest wiążąca tylko dla Zainteresowanej, a nie dla współwłaścicielki przedmiotowych nieruchomości gruntowych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.