ILPP4/443-533/12-2/ISN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 listopada 2012 r. (data wpływu 29 listopada 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca opodatkowania usług tłumaczenia - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 listopada 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca opodatkowania usług tłumaczenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni prowadzi działalność usługową związaną z tłumaczeniami PKD - 7430Z. Za wykonane usługi wystawia ona faktury VAT i w zależności od siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy do kwoty netto dolicza 23% VAT lub w myśl art. 28b usługę rozlicza nabywca. Wystawiając fakturę za usługę tłumaczenia firmie, która ma swoją siedzibę w Polsce oraz posiada NIP polski i litewski, Zainteresowana zastosowała stawkę VAT 23%, mimo faktu, że klient posiada zakład na terenie Litwy, realizujący na terytorium Litwy dla inwestora litewskiego instalację odgazowywania i granulacji siarki. Zgodnie z informacją otrzymaną od klienta, treść jego kontraktu na Litwie obejmuje w szczególności takie prace jak:

Tłumaczeniu podlegały certyfikaty dotyczące spełnienia norm UE oraz deklaracje zgodności EC, wykorzystywane wyłącznie dla realizowanej instalacji odgazowywania i granulacji siarki, a więc zdaniem klienta, na potrzeby stałego miejsca prowadzenia działalności na Litwie.

Jak Wnioskodawczyni podała wyżej, faktura VAT została wystawiona z podatkiem VAT 23% (naliczenie podatku VAT klient poddaje w wątpliwość), gdyż klient nie posiada stałego adresu prowadzenia działalności gospodarczej na terenie Litwy. Klient wprawdzie na bazie prowadzonych prac budowlanych, montażowych, instalacyjnych trwających dłużej niż 9 miesięcy oraz w rozumieniu polsko-litewskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (Dz. U. z 1995 r. Nr 51, poz. 277) wystąpił do litewskiego organu podatkowego o rejestrację podatkową w celu rozliczenia podatku VAT oraz podatku dochodowego od osób prawnych na Litwie, co w rozumieniu klienta jest faktem potwierdzającym jego tezę, że podatek VAT od usługi tłumaczeniowej nie powinien zostać naliczony w wystawionej przez nią fakturze.

Faktury VAT zostały odesłane Zainteresowanej z prośbą o ich wystawienie bez podatku VAT ze stawką nie podlega, na podstawie art. 28b, nie mając jednak żadnego adresu ani siedziby za granicą, wyłącznie NIP LT. Klient powołuje się również na regulację ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u. oraz rozporządzenie Rady UE nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L, Nr 77 s. 1) - dalej rozporządzenie 282/2011.

Zdaniem klienta, w przypadku, gdy nabywcą usługi jest podatnik, w zdecydowanej większości przypadków miejsce opodatkowania wyznacza regulacja art. 28b u.p.t.u. Według tej regulacji miejscem świadczenia usług wykonywanych na rzecz podatników jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, w przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Klient zacytował Wnioskodawczyni następującą interpretację przepisów, pojęcie "stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej" zostało zdefiniowane w rozporządzeniu Rady UE Nr 282/2011. Art. 11 rozporządzenia 282/2011 stanowi, że "stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej" oznacza dowolne miejsce - inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, o którym mowa w art. 10 rozporządzenia 282/2011 - które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy usługi tłumaczenia dla firmy, która ma siedzibę w Polsce, posiadającej NIP polski i litewski, prowadzącej działalność na nieruchomości na Litwie są opodatkowane stawką 23% wg miejsca siedziby usługobiorcy, czy powinien być zastosowany art. 28b.

Zdaniem Wnioskodawczyni, usługi tłumaczenia w myśl art. 28b, powinny być opodatkowane stawką VAT w zależności od siedziby usługobiorcy, a nie miejsca wykonywania przez niego usług na nieruchomości na Litwie. W przypadku gdyby usługobiorca wskazał miejsce siedziby Litwę i wykonywał usługę na nieruchomości na Litwie, faktura za tłumaczenia byłaby wystawiona bez podatku VAT, w myśl art. 28b. Natomiast wskazanie siedziby w Polsce i NIP litewski mimo, że usługa na nieruchomości jest wykonywana na Litwie powoduje, że usługa tłumaczenia powinna być opodatkowana stawką 23%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

W oparciu o art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z informacji przedstawionych w opisie sprawy wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi działalność usługową związaną z tłumaczeniami. Zainteresowana za usługę tłumaczenia firmie, która ma swoją siedzibę w Polsce oraz posiada NIP polski i litewski, wystawiła fakturę VAT stosując stawkę podatku w wysokości 23%, pomimo faktu, że klient posiada zakład na terenie Litwy, realizujący na terytorium Litwy dla inwestora litewskiego instalację odgazowywania i granulacji siarki. Tłumaczeniu podlegały certyfikaty dotyczące spełnienia norm UE oraz deklaracje zgodności EC, wykorzystywane wyłącznie dla realizowanej instalacji odgazowywania i granulacji siarki, a więc zdaniem klienta, na potrzeby stałego miejsca prowadzenia działalności na Litwie. Faktury VAT zostały odesłane Zainteresowanej z prośbą o ich wystawienie bez podatku VAT.

Wnioskodawczyni ma wątpliwości dotyczące kwestii miejsca opodatkowania wykonanych przez nią usług tłumaczenia.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Artykuł 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji, jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak wynika z opisu sprawy, klient Wnioskodawczyni spełnia definicję podatnika, o którym mowa w art. 28a ustawy.

Zgodnie z zasadą ogólną zawartą w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n.

Od powyższej zasady ustawodawca przewidział szereg wyjątków, wskazując m.in. szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług świadczonych dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

W świetle regulacji przepisu art. 28b ust. 2 ustawy, w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Podkreślić w tym miejscu należy, że ustawa nie zawiera definicji stałego miejsca prowadzenia działalności. Pojęcie to jest jednak pojęciem wspólnotowym (tekst jedn.: wynikającym z VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. oraz Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r.).

Od dnia 1 lipca 2011 r. przedmiotowe zagadnienie zostało uregulowane (zdefiniowane) w Rozporządzeniu Wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającym środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu od wartości dodanej (Dz. Urz. U L Nr 77, str. 1).

Zgodnie z art. 11 tego rozporządzenia:

Z części wstępnej (preambuły) - punkt (4) wynika, że podstawowym celem niniejszego rozporządzenia jest zapewnienie jednolitego stosowania obecnego systemu VAT, poprzez określenie przepisów wykonawczych do dyrektywy 2006/112/WE, w szczególności w odniesieniu do podatników, dostawy towarów i świadczenia usług oraz miejsca transakcji podlegających opodatkowaniu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w art. 5 ust. 4 Traktatu o Unii Europejskiej niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu. Przyjęcie rozporządzenia, jako wiążącego i mającego bezpośrednie zastosowanie we wszystkich państwach członkowskich, w sposób najpełniejszy zapewnia jednolite stosowanie.

Natomiast w punkcie (14) stwierdzono, że aby zapewnić jednolite stosowanie zasad dotyczących miejsca dokonania transakcji podlegających opodatkowaniu, należy wyjaśnić pojęcia, takie jak: siedziba działalności gospodarczej podatnika, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, stałe miejsce zamieszkania oraz zwykłe miejsce pobytu. Stosowanie możliwie jak najbardziej precyzyjnych i obiektywnych kryteriów powinno ułatwić stosowanie tych pojęć w praktyce; należy przy tym uwzględniać orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości.

W wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 2 maja 1996 r. w sprawie C 231/94 pomiędzy Faaborg-Gelting Linien A/S a Finanzamt Flensburg (Niemcy), Trybunał wskazał, że jedną z przesłanek stałego miejsca prowadzenia działalności jest określona minimalna skala działalności, tzn. w miejscu tym znajdują się zarówno środki rzeczowe, jak i personel, który samodzielnie może świadczyć określone czynności.

Kolejna interpretacja stałego miejsca prowadzenia działalności pojawiła się w orzeczeniu TSUE z dnia 17 lipca 1977 r. w sprawie C-190/95 pomiędzy ARO Lease BV a Inspecteur van de Belastingdienst Grote Ondernemingen te Amsterdam (Holandia). Jak potwierdził Trybunał, nie można uznać, że usługi wykonywane są w innym miejscu niż główne miejsce prowadzenia działalności, chyba że miejsce to jest chociaż w minimalnym stopniu stałe w związku ze stałą obecnością personelu oraz środków technicznych niezbędnych do świadczenia usług.

Pojęcie miejsca stałego miejsca prowadzenia działalności, w ocenie tut. Organu, nie sposób również rozpatrywać w oderwaniu od definicji działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Uwzględniając wskazane w powołanym wyżej przepisie kryteria, stwierdzić należy, że podmiot posiada stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium innych państw, jeżeli przy wykorzystaniu na ich terytorium infrastruktury oraz personelu, w sposób zorganizowany oraz ciągły, prowadzi działalność, w ramach której dokonuje czynności opodatkowanych.

Z podanych informacji wynika, że klient posiada na terytorium Litwy zakład, w którym wykonuje następujące prace: zaprojektowanie instalacji oraz dostarczenie inwestorowi stosownej dokumentacji technicznej; zaopatrzenie, kontrolę, testowanie oraz transport i dostawę wszelkich urządzeń i materiałów niezbędnych do wykonania instalacji; wykonanie wszelkich prac konstrukcyjnych i budowlanych, w tym nadzór nad budową; uruchomienie instalacji oraz nadzór nad projektem. Ponadto jest on zarejestrowany do celów rozliczenia podatku VAT na Litwie - posiada NIP litewski.

Zatem w świetle powyższego oraz powołanych regulacji prawnych stwierdzić należy, iż zakład klienta zlokalizowany na terytorium Litwy stanowi jego stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Tut. Organ pragnie podkreślić, że czynny podatnik VAT w zakresie realizowanych przez siebie działań gospodarczych działa głównie w ramach systemu wytyczonego przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do ustawy. Planując działania w obszarze swojej działalności gospodarczej, podatnik VAT musi zatem uwzględnić przepisy, które będą odnosić się do wykonywanych czynności i przewidzieć skutki swoich decyzji na gruncie przepisów o VAT, bowiem o zakresie stosowania prawa podatkowego w odniesieniu do danych czynności przesądza rzeczywisty charakter tych czynności. Okoliczność, iż w przedmiotowej sprawie klient wskazał, że usługi tłumaczeń wykonane były przez Wnioskodawczynię do stałego miejsca działalności gospodarczej na Litwie przesądziła o tym, iż dla ich opodatkowania Zainteresowana powinna zastosować przepis art. 28b ust. 2 ustawy i nie stosować stawki podatku w wysokości 23%.

Mając na uwadze przedstawiony stan sprawy, powołane regulacje prawne, jak i wyroki TSUE stwierdzić należy, iż Zainteresowana w przedmiotowej sprawie świadczyła usługi tłumaczenia dla stałego miejsca prowadzenia działalności jej klienta na Litwie. Tym samym, stosownie do art. 28b ust. 2 ustawy, wykonane przez nią usługi nie podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju.

Reasumując, usługi tłumaczenia świadczone dla stałego miejsca prowadzenia na terytorium Litwy działalności gospodarczej firmy, która ma siedzibę w Polsce (posiadającej NIP polski i litewski oraz prowadzącej działalność na nieruchomości na Litwie) nie są opodatkowane stawką 23% wg miejsca siedziby usługobiorcy, bowiem usługi te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż z dniem 1 stycznia 2013 r., na podstawie art. 11 pkt 3 ustawy z dnia 30 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. z 2012 r. poz. 1342), zmianie uległo brzmienie art. 28b ust. 1 ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.