ILPP4/443-271/11-2/EWW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko X reprezentowanej przez Pełnomocnika Doradcę Podatkowego, przedstawione we wniosku z dnia 29 marca 2011 r. (data wpływu 30 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania aportu akcji uprzywilejowanych spółki luksemburskiej w zamian za emisję udziałów - jest prawidłowe.

W dniu 30 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania aportu akcji uprzywilejowanych spółki luksemburskiej w zamian za emisję udziałów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej: Spółka) prowadzi działalność holdingową, która koncentruje się na zarządzaniu kapitałem poprzez utrzymywanie pakietu kontrolnego udziałów podmiotów zależnych oraz na dysponowaniu nimi. Spółka nie prowadzi profesjonalnej działalności w zakresie obrotu papierami wartościowymi.

W ramach działalności holdingowej, Spółka rozważa dokonanie aportu części akcji luksemburskiej spółki prawa handlowego w zamian za udziały w swojej spółce zależnej A. Udziały te zostaną przez A. wyemitowane w związku z otrzymaniem od Spółki przedmiotowego aportu. W zamian za wniesienie do A. ww. akcji, Spółka otrzyma udziały o wartości nominalnej równej wartości nominalnej wnoszonych akcji. Jednocześnie strony nie wykluczają możliwości uzgodnienia dodatkowej prowizji lub premii płatnej na jej rzecz w związku z transakcją. Spółka objęła akcje spółki luksemburskiej wyemitowane na podstawie uchwały organu stanowiącego tejże spółki o podwyższeniu kapitału.

Spółka nie świadczyła i nie ma zamiaru świadczyć w przyszłości usług podlegających opodatkowaniu VAT na rzecz przedmiotowej spółki luksemburskiej (np. usług zarządczych).

Charakterystyka akcji uprzywilejowanych.

Przedmiotowe akcje spółki luksemburskiej mają charakter przymusowo umarzalnych akcji uprzywilejowanych (ang. Mandatorily Redeemable Prefered Shares, dalej akcje uprzywilejowane). Zgodnie z luksemburskim Prawem Spółek z dnia 10 sierpnia 1915 r. (dalej: luksemburskie prawo spółek), akcje uprzywilejowane podobnie jak akcje zwykłe, reprezentują udział ich właściciela w kapitale zakładowym spółki, do pokrycia którego obejmujący je wspólnik jest zobowiązany na takich samych zasadach jak w przypadku obejmowania akcji zwykłych. Akcje uprzywilejowane nie mogą jednak stanowić więcej niż 50% kapitału spółki. Akcje uprzywilejowane podlegają przymusowemu umorzeniu w dacie określonej w umowie Spółki lub na podstawie uchwały zarządu Spółki przed tą datą. Zgodnie z luksemburskim prawem spółek, termin i zasady umorzenia akcji uprzywilejowanych określone muszą być w akcie założycielskim Spółki. Umorzenie akcji uprzywilejowanych co do zasady, powoduje obniżenie kapitału zakładowego Spółki. Zgodnie z luksemburskim prawem spółek, akcje uprzywilejowane zasadniczo nie dają prawa głosu, niemniej istnieje sfera zdarzeń korporacyjnych, w której akcje uprzywilejowane nie mogą być wyłączone z głosowania. Należy tu wymienić w szczególności uchwały o rozwiązaniu spółki przed upływem okresu na jaki została zawiązana, o wysokości dywidendy, o emisji nowych akcji uprzywilejowanych, o przekształceniu akcji uprzywilejowanych w akcje zwykłe, o zmianie formy prawnej spółki.

Szczególne uprawnienia związane z akcjami uprzywilejowanymi dotyczą związanego z nimi prawa do dywidendy. Dywidenda przysługująca właścicielowi akcji uprzywilejowanych może składać się z dwóch elementów, tzw. "kumulatywnej dywidendy", której wysokość jest ustalana w oparciu o nominalną wartość objętych akcji uprzywilejowanych oraz kwoty zysku przypadającego do podziału między akcjonariuszy. Taka "kumulatywna dywidenda" zgodnie z prawem luksemburskim stanowi uprzywilejowany zwrot z kapitału akcyjnego przysługujący właścicielowi akcji uprzywilejowanych w proporcji do posiadanego udziału w tym kapitale. Ze względu na uprzywilejowanie tych akcji w stosunku do akcji zwykłych, "kumulatywna dywidenda" obliczana jest w pierwszej kolejności i pomniejsza kwotę zysku do podziału pomiędzy akcjonariuszy na zasadach ogólnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, w okolicznościach przedstawionych w zdarzeniu przyszłym, aport akcji uprzywilejowanych spółki luksemburskiej w zamian za emisję udziałów w A. nie będzie podlegał opodatkowaniu VAT.

Gdyby odpowiedź na pytanie nr 1 była twierdząca, a aport akcji uprzywilejowanych Spółki luksemburskiej w zamian za emisję udziałów w A. podlegał opodatkowaniu, to jednocześnie transakcja ta byłaby zwolniona z opodatkowania.

Gdyby odpowiedź na pytanie nr 1 była twierdząca, podstawę opodatkowania z tytułu wniesienia aportu przez Spółkę należałoby określić jako kwotę prowizji rozumianą jako nadwyżkę wartości świadczeń otrzymanych od A. w związku z wniesieniem aportu nad wartością nominalną wniesionych akcji (dalej prowizja). Jeżeli taka nadwyżka nie wystąpiłaby, tj. wartość nominalna wniesionych akcji odpowiadałaby wartości nominalnej otrzymanych udziałów A., a strony nie uzgodniłyby żadnego dodatkowego wynagrodzenia dla Spółki, wówczas podstawa opodatkowania czynności realizowanej przez Spółkę wyniosłaby zero.

Ad. 1

Spółka stoi na stanowisku, że aport akcji uprzywilejowanych spółki luksemburskiej w zamian za emisję udziałów nie będzie podlegał opodatkowaniu VAT, w szczególności ze względu na fakt, iż w odniesieniu do tej transakcji Spółka nie wystąpi w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Zakres czynności i podmiotów podlegających opodatkowaniu VAT.

Zakres opodatkowania VAT wyznacza czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszystkie rodzaje energii.

Natomiast przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Spółka wskazała, że akcja - jako papier wartościowy w zdematerializowanej formie - stanowi prawo majątkowe i nie spełnia definicji towaru w rozumieniu ustawy o VAT. Ponadto samo zbycie lub nabycie akcji, tj. zbycie lub nabycie określonych praw nie wiąże się ze świadczeniem usług, chyba że miałoby miejsce w ramach profesjonalnego obrotu akcjami. Jak słusznie zauważył Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 15 lutego 2011 r. (sygn. lLPP1/443-1228/10-4/KŁ) "Udział w spółce posiadającej osobowość prawną jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem transakcji (prawo zbywalne), co do zasady nie mieści się jednak ani w definicji towarów, ani usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług".

W konsekwencji, jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 24 czerwca 2009 r. (sygn. IPPP1/443-508/09-2/AW), o ewentualnym opodatkowaniu obrotu akcji przesądza w tej sytuacji jedynie aspekt podmiotowy: "Z powyższego wynika, że akcje, co do zasady, nie stanowią towaru ani świadczenia usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, niemniej jednak obrót akcjami może być uznany za usługę w rozumieniu tej ustawy. Jednakże aby obrót ten podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT musi być wykonywany przez podatnika w rozumieniu ustawy w ramach jego profesjonalnej aktywności".

Odnosząc się do czynnika przedmiotowego opodatkowania VAT, należy wskazać, że na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, przy czym działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Zgodnie z ustawową definicją, działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W opinii Spółki, w analizowanym zdarzeniu przyszłym nie występuje ona w charakterze podatnika VAT z tytułu aportu akcji w zamian za udziały, bowiem aport ten będzie miał miejsce w wyniku rozporządzania własnością w ramach prowadzonej działalności holdingowej.

Działalność holdingowa jako pozostająca poza zakresem opodatkowania.

Z ogólnych reguł konstrukcyjnych podatku VAT wynika, że opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności wykonywane przez podatnika, działającego w takim charakterze. Przepisy wspólnotowe wyrażają ten wymóg wprost - stanowią bowiem o wykonywaniu czynności opodatkowanych przez podatnika działającego w takim charakterze (taxable person acting as such). W związku z powyższym, opodatkowaniu VAT podlegają czynności wymienione w art. 5 ustawy o VAT, w tym odpłatne świadczenie usług, ale tylko, jeżeli wykonywane są przez podatnika występującego w danej transakcji w takim charakterze. Status bycia podatnikiem czynnym nie powoduje więc automatycznego rozciągnięcia skutków podatkowych na całą strefę jego aktywności. W opinii Spółki, możliwa jest sytuacja, w której podmiot co do zasady będący podatnikiem VAT czynnym, w odniesieniu do określonych czynności o charakterze odpłatnym nie występuje w charakterze podatnika VAT, co powoduje, że takie czynności nie podlegają opodatkowaniu VAT. W ocenie Spółki, taką czynnością jest dysponowanie udziałami zależnych spółek w ramach prowadzonej działalności holdingowej.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Spółka wykonuje przede wszystkim działalność holdingową. Działalność ta koncentruje się na zarządzaniu kapitałem poprzez utrzymywanie pakietu kontrolnego udziałów podmiotów zależnych oraz na dysponowaniu nimi.

Kwestia, czy działalność holdingu można uznać za działalność gospodarczą była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE). Należy podkreślić, iż orzecznictwo TSUE stanowi istotny element systemu prawnego obowiązującego po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, przez co należy je uwzględniać m.in. przy interpretacji przepisów polskiej ustawy o VAT, a w szczególności w przypadkach gdy zarówno przepisy polskiej ustawy o VAT (będące w znacznej części odzwierciedleniem uregulowań europejskich), jak i regulacje europejskie nie przewidują konkretnych rozwiązań w tym zakresie. Należy wskazać, iż orzeczenia TSUE traktowane są przez administracje podatkowe poszczególnych państw członkowskich UE, jak i samych podatników VAT (oraz odpowiednie krajowe sądy), jako kluczowe wytyczne mające na celu jednolite stosowanie prawa wynikającego z dyrektyw UE obowiązujących w zakresie VAT, z którymi wewnętrzne regulacje poszczególnych państw członkowskich powinny być zasadniczo zgodne.

Dokonując oceny skutków podatkowych planowanego aportu, nie sposób więc pominąć orzecznictwa TSUE, z którego wynika, że co do zasady działalność holdingowa nie stanowi działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli traktowany jest jako podatnik z tytułu innej działalności. Od powyższej zasady istnieją jednak pewne wyjątki:

* Jak wskazał TSUE w sprawie C-60/90 Polysar, spółka holdingowa, która nie prowadziła żadnej działalności, a jedynie posiadała udziały i akcje spółek należących do holdingu, nie może być uznana za podatnika, chyba że holding jest bezpośrednio lub pośrednio zaangażowany w zarządzanie spółkami, w których nabył udziały;

* Podobnie w sprawie C-155/94 Wellcome Trust Ltd. Trybunał uznał, że czerpanie korzyści z posiadanego prawa własności nie może samo w sobie być traktowane jako działalność gospodarcza, jednakże transakcje dotyczące akcji, dywidend i innych papierów wartościowych mogą wchodzić w zakres opodatkowania VAT, w przypadku gdy transakcje takie są wykonywane w ramach działalności maklerskiej lub w celu zapewnienia bezpośredniego lub pośredniego zaangażowania w proces zarządzania podmiotami, w których posiada się te udziały;

* W sprawie C-142/99 Floridienne i Berginvest, Trybunał stwierdził, że zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi (w holdingu) należy uznać za działalność gospodarczą, ale tylko w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających VAT, takich jak świadczenie przez usług administracyjnych, rachunkowych i informatycznych na rzecz swoich spółek zależnych;

* Również w sprawie C-102/00 Welthgrove BV, Trybunał wskazał, że działalnością gospodarczą będzie tylko takie zarządzanie spółkami zależnymi, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji podlegających opodatkowaniu;

* W sprawie C-29/08 AB SKF, Trybunał wskazał, że transakcje dotyczące akcji lub udziałów w spółce objęte są zakresem stosowania podatku VAT, wyłącznie gdy są one dokonywane w ramach działalności handlowej polegającej na obrocie papierami wartościowymi lub w celu pośredniej lub bezpośredniej ingerencji w zarządzanie spółkami, w których udział został nabyty, albo gdy transakcje te stanowią bezpośrednią, stałą i niezbędną kontynuację działalności podlegającej opodatkowaniu.

Podsumowując, w świetle orzecznictwa TSUE, działalność holdingowa co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT, o ile sprowadza się wyłącznie do czerpania korzyści z samego faktu posiadania udziałów w innych spółkach (np. wypłata dywidend). Natomiast opodatkowaniu podlegać może świadczenie usług o charakterze administracyjnym, finansowym, handlowym i technicznym na rzecz określonych spółek, w których holding ma udziały.

Odnosząc powyższe do analizowanej sytuacji, skoro sprzedaż akcji w spółce w ramach działalności holdingowej powinna być traktowana jako pozostająca poza regulacją ustawy o VAT, tym bardziej wniesienie ich aportem (jako wkład niepieniężny) nie powinno mieć odmiennego skutku. Jest tak w szczególności dlatego, że:

* wniesienie wkładu niepieniężnego stanowi w rozumieniu przepisów o VAT szczególny rodzaj sprzedaży przedmiotu wkładu,

* w analizowanej sprawie aport ten nie wiąże się z prowadzeniem przez Spółkę profesjonalnej działalności w zakresie obrotu papierami wartościowymi.

Na poparcie swojego stanowiska, Spółka przytoczyła fragment interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 15 lutego 2011 r. (sygn. ILPP1/443-1231/10-4/BD), w którym organ podatkowy wskazał, że " (...) w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej niej wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samej sprzedaży udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samej sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób częstotliwy".

Ad. 2

W opinii Spółki, gdyby aport akcji uprzywilejowanych spółki luksemburskiej w zamian za emisję udziałów w A. podlegał opodatkowaniu, to jednocześnie transakcja ta byłaby zwolniona z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Należy bowiem zauważyć, iż zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384, dalej: ustawa o obrocie instrumentami finansowymi), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie. Również zgodnie z treścią przepisu art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Tymczasem, zgodnie z art. 3 pkt 1a w związku z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, przez instrumenty finansowe rozumie się m.in. papiery wartościowe - w tym akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego.

Biorąc pod uwagę, że akcje uprzywilejowane będące przedmiotem aportu stanowią zbywalne papiery wartościowe inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji (np. wspomniane na wstępie prawo dywidendy kumulatywnej) wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa obcego tj. luksemburskiego prawa spółek, usługi związane z obrotem takimi akcjami powinny korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT.

Ad. 3

Jak wskazano w uzasadnieniu do pytania nr 1, uznanie obrotu instrumentami finansowymi za działalność podlegającą opodatkowaniu VAT oznaczałoby jednoznacznie, że realizując omawianą transakcję Spółka występuje w charakterze podmiotu dokonującego profesjonalnego obrotu papierami wartościowymi, jako że - jak wynika z zacytowanego orzecznictwa TSUE jedynie taki obrót instrumentami finansowymi może w omawianej sytuacji zostać uznany za wchodzący w zakres opodatkowania VAT.

Spółka zwróciła uwagę, iż ustawodawca uregulował sposób określania podstawy opodatkowania w przypadku świadczenia usług pośrednictwa w art. 30 ust. 1 pkt 4, zgodnie z którym "podstawę opodatkowania czynności maklerskich, czynności wynikających z zarządzania funduszami inwestycyjnymi, czynności wynikających z umowy agencyjnej lub zlecenia, pośrednictwa, umowy komisu lub innych usług o podobnym charakterze stanowi dla: prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnym, agenta, zleceniobiorcy lub innej osoby świadczącej usługi o podobnym charakterze - kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzeń za wykonanie usługi (...)".

W ocenie Spółki, gdyby przyjąć, iż wnosząc akcje uprzywilejowane aportem dokonuje ona czynności podlegającej opodatkowaniu należałoby uznać, iż jej działania stanowią rodzaj profesjonalnego pośrednictwa finansowego, w ramach którego dokonuje ona zakupu, a następnie odsprzedaży akcji uprzywilejowanych. W przypadku takiego pośrednictwa podstawą opodatkowania jest kwota marży, prowizji etc. (oczywiście pod warunkiem, że taka prowizja wystąpi). Jednocześnie zwróciła ona uwagę, iż z całą pewnością za podstawę opodatkowania VAT nie można w omawianym przypadku uznać całości świadczenia należnego od A., tj. na przykład wartości nominalnej otrzymanych udziałów. Określenie podstawy opodatkowania w taki właśnie sposób byłoby w ocenie Spółki sprzeczne z ideą obrotu papierami wartościowym, jak również innych transakcji finansowych, w których zgodnie z utrwaloną praktyką, zasadą jest opodatkowanie jedynie marży lub prowizji realizowanych przez strony. Dobitnym przykładem potwierdzającym zaprezentowaną przez Spółkę tezę jest wyrok TSUE w sprawie C-172/96 First National Bank of Chicago, w którym Trybunał stwierdził, iż: "w transakcjach wymiany walut strony nie ustalają opłat lub prowizji, podstawą opodatkowania jest ogólny wynik na transakcjach zrealizowanych przez usługodawcę w danym okresie czasu".

Oczywistą konsekwencją powyższego rozumowania jest fakt, iż w braku jakiejkolwiek prowizji realizowanej przez Spółkę w niniejszej transakcji, np. gdy wartość nominalna akcji wnoszonych będzie równa wartości nominalnej otrzymanych udziałów, a strony nie uzgodnią żadnego dodatkowego dla niej wynagrodzenia, aport akcji, pomimo iż zasadniczo zwolniony od VAT, nie będzie podlegał obowiązkowi zadeklarowania go w deklaracji podatkowej - jako że czynność ta nie będzie związana ze zrealizowaniem obrotu w rozumieniu przepisów o VAT. Sytuacja Spółki będzie w takim przypadku zbliżona do przedsiębiorcy udzielającego nieopodatkowanej pożyczki - pomimo otrzymywania od pożyczkobiorcy spłat kapitału, udzielenie pożyczki nie wiąże się z realizacją obrotu w rozumieniu art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, a tym samym, czynność ta nie wywołuje konsekwencji na gruncie VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca prowadzący działalność holdingową zamierza wnieść w formie aportu akcji luksemburskiej spółki prawa handlowego w zamian za udziały w swojej spółce zależnej.

Istotą dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W wyżej powołanym przepisie mowa jest o czynności, która daje otrzymującemu towar, prawo do rozporządzania rzeczą jak właściciel (prawo do wyzbycia się, obciążania, korzystania z nabytych rzeczy). Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym.

Towarami natomiast, w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przedmiotem zapytania Wnioskodawcy jest aport akcji uprzywilejowanych spółki luksemburskiej.

Zainteresowany w złożonym wniosku poinformował, iż akcje spółki luksemburskiej mają charakter przymusowo umarzalnych akcji uprzywilejowanych. Zgodnie z luksemburskim prawem spółek z dnia 10 sierpnia 1915 r., akcje uprzywilejowane podobnie jak akcje zwykłe, reprezentują udział ich właściciela w kapitale zakładowym spółki, do pokrycia którego obejmujący je wspólnik jest zobowiązany na takich samych zasadach jak w przypadku obejmowania akcji zwykłych. Akcje uprzywilejowane nie mogą jednak stanowić więcej niż 50% kapitału spółki. Akcje uprzywilejowane podlegają przymusowemu umorzeniu w dacie określonej w umowie Spółki lub na podstawie uchwały zarządu spółki przed tą datą. Zgodnie z luksemburskim prawem spółek, termin zasady umorzenia akcji uprzywilejowanych określone muszą być w akcie założycielskim spółki. Umorzenie akcji uprzywilejowanych co do zasady, powoduje obniżenie kapitału zakładowego spółki. Zgodnie z luksemburskim prawem spółek, akcje uprzywilejowane zasadniczo nie dają prawa głosu, niemniej istnieje sfera zdarzeń korporacyjnych, w której akcje uprzywilejowane nie mogą być wyłączone z głosowania. Należy tu wymienić w szczególności uchwały o rozwiązaniu spółki przed upływem okresu na jaki została zawiązana, o wysokości dywidendy, o emisji nowych akcji uprzywilejowanych, o przekształceniu akcji uprzywilejowanych w akcje zwykłe, o zmianie formy prawnej spółki. Szczególne uprawnienia związane z akcjami uprzywilejowanymi dotyczą związanego z nimi prawa do dywidendy. Dywidenda przysługują właścicielowi akcji uprzywilejowanych może składać się z dwóch elementów tzw. "kumulatywnej dywidendy", której wysokość jest ustalana w oparciu o nominalną wartość objętych akcji uprzywilejowanych oraz kwoty zysku przypadającego do podziału między akcjonariuszy. Taka "kumulatywna dywidenda" zgodnie z prawem luksemburskim stanowi uprzywilejowany zwrot z kapitału akcyjnego przysługujący właścicielowi akcji uprzywilejowanych w proporcji do posiadanego udziału w tym kapitale. Ze względu na uprzywilejowanie tych akcji w stosunku do akcji zwykłych, "kumulatywna dywidenda" obliczana jest w pierwszej kolejności i pomniejsza kwotę zysku do podziału pomiędzy akcjonariuszy na zasadach ogólnych.

Wskazać należy, że akcje to papiery wartościowe, łączące w sobie prawa o charakterze majątkowym i niemajątkowym, wynikające z uczestnictwa akcjonariusza w spółce akcyjnej. Także ogół praw i obowiązków akcjonariusza w spółce lub część kapitału akcyjnego. Zatem akcje nie są towarem w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług. Biorąc pod uwagę powyższe, wniesienie aportem akcji do innej spółki nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy.

Natomiast w art. 8 ust. 1 ustawy przyjęto generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia, niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, iż definicja "świadczenia usług" ma charakter dopełniający definicję "dostawy towarów" i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług, transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Usługą jest także przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji wartości niematerialnych i prawnych. W związku z tym, należy posiłkować się definicją zawartą w art. 22b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Katalog wartości niematerialnych i prawnych ma charakter zamknięty, co oznacza, że inne niż wymienione w nim składniki majątku podatnika, chociażby nawet spełniały warunki do uznania ich za wartości niematerialne i prawne, nie stanowią tych wartości i nie podlegają amortyzacji na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Udziały w spółkach nie zostały objęte ww. regulacją, zatem nie mogą być zaliczone do wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W sytuacji przedstawionej przez Wnioskodawcę nie znajdzie zastosowania przepis art. 8 ust. 2 ustawy, który zrównuje czynności nieodpłatnego świadczenia usług niestanowiących dostawy towarów z odpłatnym świadczeniem usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. Przekazanie bowiem akcji spółki prawa luksemburskiego w zamian za udziały w spółce zależnej stanowi czynność odpłatną.

Z powyższego wynika, że udziały, co do zasady, nie stanowią towaru w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy, a zatem wniesienie ich w formie wkładu niepieniężnego nie stanowi dostawy towarów. Niemniej jednak obrót udziałami może być uznany za usługę w rozumieniu tej ustawy. Jednakże obrót ten może podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli będzie wykonywany przez podatnika w rozumieniu ustawy w ramach jego profesjonalnej aktywności.

Z opisu sprawy wynika, iż Spółka prowadzi działalność holdingową, która koncentruje się na zarządzaniu kapitałem poprzez utrzymywanie pakietu kontrolnego udziałów podmiotów zależnych oraz na dysponowaniu nimi. W szczególności, działalność ta obejmuje dysponowanie udziałami podmiotów zależnych zgodnie z przyjętą strategią.

Holding to organizacja grupująca za pomocą mniej lub bardziej wyraźnych powiązań różne samodzielne pod względem prawnym podmioty gospodarcze, przy czym jeden z podmiotów ma w tym powiązaniu pozycję dominującą i podporządkowuje sobie pozostałe. Istotą holdingu jest zarządzanie przez jedną organizację innymi podmiotami oraz kontrolowanie działalności dzięki zależnościom kapitałowym lub personalnym.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ust. 2 powołanego powyżej przepisu, ma charakter podmiotowy, odnosi się bowiem do podmiotów prowadzących tą działalność. Działalność gospodarcza, w myśl ust. 2 tego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Nie każda czynność dokonana przez podmiot, mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Status bycia podatnikiem podatku VAT nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem za działalność rodzącą obowiązki w podatku VAT, należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

Kwestia samego posiadania papierów wartościowych i otrzymywanie z tego tytułu dywidend i innych świadczeń, a także ich zbywania i nabywania stanowiła przedmiot wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej m.in. w sprawach: C-155/95, C-60/99, C-80/95 czy C-77/01.

Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że co do zasady powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem. Od tej zasady orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania papierów wartościowych wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Dotyczy to sytuacji gdy:

* posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada (lub nabywa udziały w celu zabezpieczenia możliwości zarządzania),

* sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej,

* posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

Z orzecznictwa TSUE wynika, iż zaangażowanie w zarządzanie spółkami może być uznane za działalność gospodarczą, ale jedynie w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, tj. świadczenie przez spółkę holdingową na rzecz spółek zależnych różnego rodzaju usług, np.: administracyjnych, finansowych, informacyjnych itp. Zatem nie każde uczestnictwo w zarządzaniu danym podmiotem gospodarczym pozwala na uznanie zarządzania za działalność gospodarczą, lecz tylko takie, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji opodatkowanych.

Z opisu sprawy wynika, iż Zainteresowany prowadzi działalność holdingową, która koncentruje się na zarządzaniu kapitałem poprzez utrzymywanie pakietu kontrolnego udziałów podmiotów zależnych oraz na dysponowaniu nimi. W szczególności, działalność ta obejmuje dysponowanie udziałami podmiotów zależnych zgodnie z przyjętą strategią. Spółka poinformowała, iż nie prowadzi profesjonalnej działalności w zakresie obrotu papierami wartościowymi. Nie świadczy i nie ma zamiaru świadczyć w przyszłości usług podlegających opodatkowaniu VAT na rzecz przedmiotowej spółki luksemburskiej.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż z niniejszej sprawy nie wynika, aby Wnioskodawca uczestniczył w zarządzaniu przedmiotową spółką luksemburską w sposób pozwalający uznać je za działalność gospodarczą w tym zakresie. Nie zachodzą także przesłanki w postaci świadczenia przez niego usług podlegających opodatkowaniu na rzecz tego podmiotu. Spółka nie uzyska statusu podatnika w tym zakresie. Tym samym, w okolicznościach przedstawionych w opisanym zdarzeniu przyszłym, aport akcji uprzywilejowanych spółki luksemburskiej w zamian za emisję udziałów w A., nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Biorąc pod uwagę, iż odpowiedź na powyższe pytanie Zainteresowanego nie jest twierdząca, pytania dotyczące zwolnienia od podatku oraz określenia podstawy opodatkowania stały się bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.