ILPP4/443-265/13-4/BA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 5 czerwca 2013 r. (data wpływu 13 czerwca 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 8 sierpnia 2013 r. (data wpływu 12 sierpnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku wykonywanych usług - jest prawidłowe.

W dniu 13 czerwca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku wykonywanych usług. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 8 sierpnia 2013 r. (data wpływu 12 sierpnia 2013 r.) o informacje doprecyzowujące opis sprawy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą. Firma Zainteresowanego jest podatnikiem podatku VAT i ewidencjonuje zdarzenia gospodarcze w Podatkowej Księdze Przychodów i Rozchodów. Przedmiotem działalności firmy jest:

* działalność związana z wyszukiwaniem miejsc pracy i pozyskiwaniem pracowników (PKD - 78.10.Z);

* pomoc społeczna bez zakwaterowania dla osób w podeszłym wieku i osób niepełnosprawnych (PKD - 78.10.Z).

Usługi pomocy społecznej świadczone są na terenie Niemiec na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Zakres świadczonych usług obejmuje opiekę nad osobami starszymi. Usługi te polegają na pomocy w pracach domowych, robieniu zakupów oraz innych czynnościach ułatwiających codzienne funkcjonowanie osób objętych opieką. Wskazane czynności wykonują odrębne podmioty gospodarcze (opiekunowie), z którymi Wnioskodawca ma podpisane stosowne umowy współpracy. Za pośrednictwo w zatrudnieniu między opiekunem a osobą starszą Zainteresowany wystawia faktury VAT. Zapłatę otrzymuje na podstawie podpisanej umowy miesięcznie w Euro na konto.

Za wykonywanie usług opieki nad osobą starszą wynagrodzenie otrzymuje od osoby starszej lub jej rodziny bezpośrednio opiekun.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

1. Zainteresowany jest stroną zawartej umowy na świadczenie usługi opieki nad osobami starszymi na terenie Niemiec;

2. Faktura VAT wystawiana będzie na osobę starszą wymagającą opieki lub rodzinę osoby starszej;

3. Wnioskodawca nabywa usługę opieki nad osobami starszymi od opiekunów w swoim imieniu ale na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej na terenie Niemiec;

4. Zainteresowany nie mieści się w katalogu podmiotów wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

5. Przedmiotowe usługi wykonywane na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej świadczone będą w miejscu ich zamieszkania.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy podpisując umowy współpracy z podmiotami świadczącymi usługi opieki nad osobami starszymi i wystawiając faktury VAT na usługi świadczenia opieki bezpośrednio dla zlecającego (osoby starszej lub rodzin osoby starszej) zasadnym będzie zastosowanie stawki zwolnionej VAT, zgodnie z art. 43.1.23.

Zdaniem Wnioskodawcy, na przedstawione wyżej pytanie należy odpowiedzieć twierdząco, tym samym przyszłe działania Zainteresowanego pod względem stosowania stawki zwolnionej będą prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Według art. 8 ust. 1 ustawy - przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą. Firma Zainteresowanego jest podatnikiem podatku VAT i ewidencjonuje zdarzenia gospodarcze w Podatkowej Księdze Przychodów i Rozchodów. Przedmiotem działalności firmy jest:

* działalność związana z wyszukiwaniem miejsc pracy i pozyskiwaniem pracowników (PKD - 78.10.Z);

* pomoc społeczna bez zakwaterowania dla osób w podeszłym wieku i osób niepełnosprawnych (PKD - 78.10.Z).

Usługi pomocy społecznej świadczone są na terenie Niemiec na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Zakres świadczonych usług obejmuje opiekę nad osobami starszymi. Usługi te polegają na pomocy w pracach domowych, robieniu zakupów oraz innych czynnościach ułatwiających codzienne funkcjonowanie osób objętych opieką. Wskazane czynności wykonują odrębne podmioty gospodarcze (opiekunowie), z którymi Wnioskodawca ma podpisane stosowne umowy współpracy. Za pośrednictwo w zatrudnieniu między opiekunem a osobą starszą Zainteresowany wystawia faktury VAT. Zapłatę otrzymuje na podstawie podpisanej umowy miesięcznie w Euro na konto. Za wykonywanie usług opieki nad osobą starszą wynagrodzenie otrzymuje od osoby starszej lub jej rodziny bezpośrednio opiekun. Wnioskodawca jest stroną zawartej umowy na świadczenie usługi opieki nad osobami starszymi na terenie Niemiec. Faktura VAT wystawiana będzie na osobę starszą wymagającą opieki lub rodzinę osoby starszej. Zainteresowany nabywa usługę opieki nad osobami starszymi od opiekunów w swoim imieniu ale na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej na terenie Niemiec. Wnioskodawca nie mieści się w katalogu podmiotów wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy. Przedmiotowe usługi wykonywane na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej świadczone będą w miejscu ich zamieszkania.

Zgodnie z art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.), w przypadku, kiedy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten nabył i wyświadczył te usługi. Oznacza to, że podmiot "refakturujący" daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przerzucenie kosztów na inny podmiot nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie.

Powyższe zostało uregulowane w art. 8 ust. 2a ustawy, zgodnie z którym - w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi.

Odnosząc powyższe do stanu niniejszej sprawy należy stwierdzić, że Zainteresowany wykonywać będzie usługi opieki nad osobami starszymi na terenie Niemiec.

W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Stosownie do art. 28a ustawy - na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy - działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Artykuł 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy o podatku od towarów i usług. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji, jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Z opisu sprawy wynika, że klienci na rzecz których będą świadczone przedmiotowe usługi, nie są podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy.

Zgodnie z art. 28c ust. 1 ustawy - miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28d, art. 28e, art. 28f ust. 1, 2 i 3, art. 28g ust. 2 i art. 28h-28n.

W przedmiotowej sprawie zastrzeżenia wskazane w art. 28c ust. 1 ustawy nie będą miały zastosowania, zatem miejsce świadczenia usług opieki nad osobami starszymi wykonywanych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami z terytorium Niemiec, ustalane będzie na podstawie zasady ogólnej wyrażonej w tym przepisie.

Zgodnie z art. 28c ust. 1 ustawy miejscem świadczenia tych usług będzie miejsce, gdzie usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej. Usługi opieki nad osobami starszymi wykonywane przez Zainteresowanego opodatkowane będą więc na terytorium Polski.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy - stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Na mocy art. 146a pkt 1 ustawy - w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienia od podatku.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy - zwalnia się od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:

Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy - zwalnia się od podatku usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną.

Wskazać należy, że analizując możliwość zastosowania zwolnienia z opodatkowania świadczonych przez dany podmiot usług w zakresie opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku - świadczone w miejscu ich zamieszkania - należy w pierwszej kolejności zbadać czy w sprawie zachodzą okoliczności o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, ponieważ w przypadku zastosowania zwolnienia w oparciu o ww. przepis brak jest podstaw do dalszego badania spełnienia bądź nie warunków określonych w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy (odnosi się on do usług świadczonych przez podmioty inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy).

Z opisu sprawy wynika, że usługi pomocy społecznej świadczone będą na terenie Niemiec na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Zakres świadczonych usług obejmie opiekę nad osobami starszymi. Usługi te polegały będą na pomocy w pracach domowych, robieniu zakupów oraz innych czynnościach ułatwiających codzienne funkcjonowanie osób objętych opieką. Zainteresowany nie mieści się w katalogu podmiotów wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy.

Zatem usługi świadczone przez Zainteresowanego będą korzystały ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy.

W myśl art. 106 ust. 1 ustawy - podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Zgodnie z art. 106 ust. 4 ustawy - podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Zasadą jest zatem dokumentowanie sprzedaży poprzez wystawianie faktur VAT. W przypadku gdy sprzedaż jest dokonywana na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, sprzedawca obowiązany jest wystawić fakturę VAT jedynie w sytuacji, gdy nabywcy tego zażądają.

Reasumując, wystawiając faktury VAT za usługi opieki nad osobami w podeszłym wieku - świadczone w miejscu ich zamieszkania - zasadnym będzie zastosowanie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy.

Wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie podpisanie umowy z podmiotami świadczącymi usługi nad osobami starszymi nie będzie miało wpływu na zastosowanie zwolnienia od podatku na wystawianych przez Zainteresowanego fakturach VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.