ILPP4/443-202/11-5/PG - Możliwość obniżenia podatku VAT należnego o podatek VAT naliczony w związku z inwestycją budowy kanalizacji oraz odejść bocznych od granic nieruchomości.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2, § 6 i § 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy i Miasto, przedstawione we wniosku z dnia 2 marca 2011 r. (data wpływu 7 marca 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 19 maja 2011 r. (data wpływu 24 maja 2011 r.) oraz pismem z dnia 25 maja 2011 r. (data wpływu 30 maja 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w związku z planowaną realizacją zadania polegającego na budowie kanalizacji sanitarnej i odejść bocznych do granic nieruchomości w S. - jest prawidłowe.

W dniu 7 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w związku z planowaną realizacją zadania polegającego na budowie kanalizacji sanitarnej i odejść bocznych do granic nieruchomości w S. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 19 maja 2011 r. (data wpływu 24 maja 2011 r.) oraz pismem z dnia 25 maja 2011 r. (data wpływu 30 maja 2011 r.) w których doprecyzowano opis sprawy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierza w latach 2011-2012 realizować inwestycję polegającą na budowie kanalizacji sanitarnej i odejść bocznych do granic nieruchomości w S. Na ten cel Zainteresowany zamierza przeznaczyć środki finansowe pochodzące z częściowego umorzenia pożyczki zaciągniętej w 2005 r. w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Problem interpretacyjny dotyczy zagadnienia, czy w związku z planowaną realizacją ww. zadania wystąpią czynności opodatkowane podatkiem VAT, czy wobec tego będzie istniała możliwość odliczenia podatku naliczonego.

W uzupełnieniach do wniosku Wnioskodawca poinformował, że:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca będzie miał możliwość obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w związku z planowaną realizacją zadania polegającego na budowie kanalizacji sanitarnej i odejść bocznych do granic nieruchomości w S., na wykonanie którego zamierza przeznaczyć środki finansowe pochodzące z częściowego umorzenia pożyczki zaciągniętej w 2005 r. w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Zdaniem Wnioskodawcy, budowa kanalizacji należy do zadań gminy określonych w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym. Przepis ten stanowi, że zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty, takich jak wodociągi i zaopatrzenie w wodę, kanalizację, usuwanie i oczyszczanie ścieków komunalnych, utrzymanie czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwianie odpadów komunalnych, zaopatrzenie w energię elektryczną i cieplną oraz gaz należą do zadań własnych gminy.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, organy (urzędy) nie są podatnikami w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Gminie nie przysługuje wobec tego prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu usług zakupionych w celu wykonania ww. zadania.

Stosownie do art. 86 ustawy VAT, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Natomiast czynności takie nie wystąpią w związku z realizacją ww. zadania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z zapisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy, lecz są objęte zwolnieniem wskazanym w § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392). Zgodnie z tym przepisem, zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powołany wyżej przepis jednoznacznie wskazuje, iż zwolnieniem od podatku nie są objęte czynności realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego, wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym m.in. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz - art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca zamierza w latach 2011-2012 realizować inwestycję polegającą na budowie kanalizacji sanitarnej i odejść bocznych do granic nieruchomości w S. Na ten cel zamierza on przeznaczyć środki finansowe pochodzące z częściowego umorzenia pożyczki zaciągniętej w 2005 r. w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Jak wskazał Zainteresowany jest on zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, faktury związane z realizacją przedmiotowego zadania będą wystawiane na niego.

Właścicielem inwestycji będącej przedmiotem pytania będzie Wnioskodawca, lecz zostanie ona przekazana do użytkowania nieodpłatnie na podstawie protokołu przekazania-przejęcia PT środka trwałego samorządowemu zakładowi budżetowemu o nazwie "Zakład Gospodarki Komunalnej w S.". Inwestycja ta nie będzie miała związku z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług po stronie Zainteresowanego.

Stosownie do art. 252 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), rzecz można obciążyć prawem do jej używania i do pobierania jej pożytków (użytkowanie).

Użytkowanie jest ograniczonym prawem rzeczowym o najszerszej treści uprawnień, zatem stanowi największe obciążenie prawa własności. Ustanawia się je w sytuacji, gdy występuje potrzeba korzystania przez osobę trzecią z cudzej rzeczy w szerokim zakresie.

Użytkowanie występuje pod dwoma postaciami: użytkowanie odpłatne i użytkowanie nieodpłatne.

W świetle powyższego, przekazanie powstałej w wyniku inwestycji sieci wodociągowej, w nieodpłatne użytkowanie, będzie zatem nieodpłatnym świadczeniem usług.

Nadmienić należy, że według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy oraz - w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Jak wskazał Wnioskodawca, przedmiot inwestycji nie będzie wykorzystywany przez niego do wykonywania czynności opodatkowanych, lecz po jej zakończeniu zostanie przekazany do użytkowania nieodpłatnie na podstawie protokołu przekazania-przejęcia PT środka trwałego samorządowemu zakładowi budżetowemu o nazwie "Zakład Gospodarki Komunalnej w S.".

Wobec powyższego należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie do użytkowania majątku wytworzonego w ramach realizacji przedmiotowego zadania, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż nie będzie miał w tym przypadku zastosowanie art. 8 ust. 2 ustawy - nieodpłatne przekazanie inwestycji odbędzie się w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych, zwolnionych od podatku VAT na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług).

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W przedmiotowej sprawie warunek ten nie zostanie spełniony, gdyż Zainteresowany wykonywać będzie jedno z zadań własnych, a towary i usługi nabywane w ramach realizacji przedmiotowej inwestycji nie będą związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Zatem nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych z tytułu realizacji tej inwestycji.

Reasumując, Wnioskodawca nie będzie miał możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z planowaną realizacją zadania polegającego na budowie kanalizacji sanitarnej i odejść bocznych do granic nieruchomości w S., na wykonanie którego zamierza przeznaczyć środki finansowe pochodzące z częściowego umorzenia pożyczki zaciągniętej w 2005 r. w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Ponadto, tut. Organ informuje, iż w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanego dotyczące braku możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z przedmiotową inwestycją uznano za prawidłowe, jednakże w oparciu o inne uzasadnienie niż wskazane przez niego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.