ILPP3/4512-1-37/16-2/NF - Określenie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Razem dla lepszej edukacji".

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 3 lutego 2016 r. (data wpływu 4 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Razem dla lepszej edukacji (...)" - jest prawidłowe.

W dniu 4 lutego 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Razem dla lepszej edukacji (...)".

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Powiat złożył w dniu 2 grudnia 2015 r. wniosek o dofinansowanie do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, Oś Priorytetowa IX Wysoka jakość edukacji, Działanie 9.1 Rozwój edukacji, Poddziałanie 9.1.1 Wsparcie kształcenia ogólnego,

* Nazwa projektu: Razem dla lepszej edukacji (...),

* Wnioskodawca przedmiotowego projektu/Lider projektu: Powiat,

* Partnerzy projektu: (...),

* Okres realizacji projektu: 1 marca 2016 r. #8722; 31 lipca 2017 r.,

* Liczba szkół uczestnicząca w projekcie: 7 szkół (3 szkoły ponadgimnazjalne oraz 4 szkoły gimnazjalne),

* Projekt będzie finansowany w 95% z Europejskiego Funduszu Społecznego a pozostała część (5%) będzie pochodziła ze środków własnych Powiatu oraz partnerów projektu,

* Całkowita wartość projektu: 1 609 239,00 zł,

* Wartość dofinansowania: 1 528 777,05 zł,

* Razem wkład własny: 80 461,95 zł (Lider+Partnerzy),

* Zakres projektu będzie obejmować:

o kształtowanie i rozwijanie u uczniów kompetencji kluczowych niezbędnych na rynku pracy oraz właściwych postaw i umiejętności (przedmioty językowe, przedmioty matematyczne i podstawowe, kompetencje naukowo-techniczne, przedmioty informatyczne, kompetencje społeczne),

o wyposażenie pracowni szkolnych w narzędzia do nauczania przedmiotów przyrodniczych lub matematyki,

o kształtowanie i rozwijanie kompetencji uczniów w zakresie przedmiotów przyrodniczych lub matematyki,

o wyposażenie szkół lub placówek systemu oświaty w nowoczesne pomoce dydaktyczne oraz narzędzia TIK niezbędne do realizacji programów nauczania w szkołach lub placówkach systemu oświaty,

o doradztwo zawodowo-edukacyjne,

o wyjazdy tematyczne w ramach przeprowadzonych zajęć w każdej ze szkół.

Instytucja zarządzająca RPO WO 2014-2020 nakłada na beneficjentów obowiązek dołączenia do wniosku aplikacyjnego indywidualnej interpretacji podatkowej dotyczącej możliwości odzyskania podatku VAT przez Lidera/Powiat. W ramach planowanego do realizacji projektu:

1. Wszystkie faktury VAT będą wystawiane na Powiat.

2. Wyżej wymieniony projekt jest związany z bieżącą działalnością Powiatu. Powiat nie ma i w przyszłości nie będzie miał możliwości odliczenia podatku VAT w całości lub w części w odniesieniu do przedmiotowego projektu. Powiat jest czynnym płatnikiem podatku VAT, lecz nie prowadzi i nie będzie prowadził działalności gospodarczej, która umożliwiłaby odzyskanie podatku VAT w tym przypadku.

3. Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

4. Realizowane w ramach projektu działanie jest zadaniem z art. 4 ust. 1 pkt 1 Ustawy o samorządzie powiatowym należące do katalogu zadań samorządu powiatu #8722; edukacja publiczna.

5. Zakres zadanego w poz. 69 wniosku ORD-IN pytania dotyczy wyłącznie wydatków poniesionych w związku z realizacją przedmiotowego projektu, udokumentowanych fakturami wystawionymi wyłącznie na Wnioskodawcę.

6. Każda jednostka zakupionego sprzętu zostanie przekazana poszczególnym partnerom projektu na podstawie protokołu przekazania.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

W związku z zaistniałym zdarzeniem przyszłym Starosta zwraca się z zapytaniem, czy w odniesieniu do przedmiotowego projektu będzie istniała możliwość odliczenia podatku VAT w całości lub części w ciągu 5 lat od momentu zakończenia realizacji projektu, tj. do dnia 31 grudnia 2022 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, Powiat nie ma i w przyszłości nie będzie miał możliwości odliczenia podatku VAT w całości lub w części w odniesieniu do przedmiotowego projektu. Powiat jest czynnym płatnikiem podatku VAT, lecz nie prowadzi i nie będzie prowadził działalności gospodarczej, która umożliwiłaby odzyskanie podatku VAT w tym przypadku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika z powołanych przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona z podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy organy te podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wskazać należy, że powiat, w rozumieniu ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1445, z późn. zm.), jest jednostką samorządu terytorialnego. Posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jest właścicielem mienia i innych praw majątkowych oraz samodzielnie prowadzi gospodarkę finansową na podstawie budżetu powiatu.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym, organami powiatu są rada powiatu i zarząd. Zarząd jest organem wykonawczym powiatu (art. 26 ust. 1 powołanej ustawy), który - w myśl art. 33 tej ustawy - wykonuje zadania powiatu przy pomocy starostwa powiatowego oraz jednostek organizacyjnych powiatu, w tym powiatowego urzędu pracy.

Co istotne, w skład zarządu powiatu wchodzą starosta jako jego przewodniczący, wicestarosta i pozostali członkowie (art. 26 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym). Z przepisu art. 34 ust. 1 ww. ustawy wynika ponadto, że starosta organizuje pracę zarządu powiatu i starostwa powiatowego, kieruje bieżącymi sprawami powiatu oraz reprezentuje powiat na zewnątrz.

Jak wynika z powyższego, starostwo powiatowe jest jednostką pomocniczą, służącą zarządowi do wykonania zadań powiatu oraz obsługi techniczno-organizacyjnej powiatu. Tak rozumiane starostwo powiatowe jest wyspecjalizowanym biurem o pewnym zespole pracowników oraz zasobie środków materialnych, danych do pomocy organowi w celu realizacji jego zadań i kompetencji.

Samorządowe osoby prawne (gminy, powiaty, województwa) są jednostkami podziału terytorialnego, posiadają osobowość prawną, a zatem i zdolność do działania we własnym imieniu i na własny rachunek. Nie mają jednak własnych struktur organizacyjnych, a nałożone na nie zadania wykonują za pośrednictwem urzędu. Urzędy te realizując zadania spoczywające na samorządowych osobach prawnych, a skutkujące obowiązkiem podatkowym w podatku od towarów i usług, występują wyłącznie jako jednostki organizacyjne działające w imieniu i na rzecz ww. osób prawnych.

Jednocześnie organ jednostki samorządu terytorialnego (starosta) działa jedynie jako organ tej jednostki, a zatem wszelkie podejmowane przez niego działania są w istocie działaniami podejmowanymi przez jednostkę samorządu terytorialnego.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Powiat, zarejestrowany jako czynny podatnik i płatnik podatku od towarów i usług, złożył wniosek o dofinansowanie do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020 dla projektu pn. "Razem dla lepszej edukacji (...)". Projekt, w którym weźmie udział 7 szkół realizowany będzie od dnia 1 marca 2016 r. do dnia 31 lipca 2017 r. Całkowita wartość projektu wynosi 1 609 239,00 zł, z czego 95% pokryje Europejski Fundusz Społeczny, natomiast 5% tej kwoty stanowić będzie wkład własny Lidera i Partnerów projektu. Zakres projektu obejmować będzie kształtowanie i rozwijanie u uczniów kompetencji kluczowych niezbędnych na rynku pracy, właściwych postaw i umiejętności, w zakresie przedmiotów przyrodniczych lub matematyki, a także wyposażenie pracowni szkolnych w narzędzia do nauczania przedmiotów przyrodniczych lub matematycznych, nowoczesne pomoce dydaktyczne oraz narzędzia TIK. Każda jednostka zakupionego sprzętu zostanie przekazana poszczególnym partnerom projektu na podstawie protokołu przekazania. Ponadto, prowadzone będzie doradztwo zawodowo-edukacyjne oraz wyjazdy tematyczne w ramach przeprowadzonych zajęć w każdej ze szkół. Wnioskodawca poinformował także, że wszystkie faktury będą wystawione na Powiat Namysłowski, a projekt związany jest z jego bieżącą działalnością. Wnioskodawca zaznaczył, że nie ma i w przyszłości nie będzie miał możliwości odliczenia podatku od towarów i usług w całości lub w części w odniesieniu do przedmiotowego projektu, a także nie prowadzi i nie będzie prowadził działalności gospodarczej, która umożliwiałaby odzyskanie tego podatku. Realizowane w ramach projektu działanie jest zadaniem z art. 4 ust. 1 pkt 1 Ustawy o samorządzie powiatowym, należącym do katalogu zadań samorządu powiatowego - edukacja publiczna.

W związku z powyższym Powiat ma wątpliwości czy w odniesieniu do przedmiotowego projektu będzie istniała możliwość odliczenia podatku VAT w całości lub w części w ciągu 5 lat od momentu zakończenia realizacji projektu, tj. do dnia 31 grudnia 2022 r.

Należy zauważyć, że prawo do odliczenia powstaje jako konsekwencja dokonania przez podatnika określonych zakupów, które są następnie wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Trzeba wyjaśnić, że z czynnością opodatkowaną mamy do czynienia wtedy, gdy podlega ona opodatkowaniu na podstawie art. 5 ustawy oraz jest dokonywana przez podmiot działający w charakterze podatnika podatku od towarów i usług (zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy) w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej (w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy).

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Projekt, który będzie realizowany przez Powiat odbywa się, tak jak wskazał Wnioskodawca, w ramach katalogu zadań samorządu powiatowego - edukacja publiczna. W takim ujęciu Powiat nie może być uznany za podatnika, ponieważ realizuje zadania własne w ramach władztwa publicznego służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie występuje. Z całokształtu działań Wnioskodawcy związanych z zakupionymi towarami i usługami wynika, że nabycie tych towarów i usług nie ma związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

Zatem, w omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, gdyż Wnioskodawca realizując opisane we wniosku zadania nie będzie działał w charakterze podatnika VAT.

Podsumowując, w okolicznościach analizowanej sprawy Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Razem dla lepszej edukacji (...)" w całości ani w części, w ciągu 5 lat od momentu zakończenia realizacji projektu, tj. do dnia 31 grudnia 2022 r.

Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie będą spełnione - wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy - przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. Wnioskodawca nie będzie działał jako podatnik VAT i wydatki związane z realizacją projektu nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Dodatkowo podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna rozstrzyga tylko w kwestii wyczerpująco przedstawionego we wniosku, zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym. Zgodnie bowiem z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Zaznaczyć zatem należy, że w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.