ILPP3/443/W-2/09-2/TK - Opodatkowanie podatkiem akcyzowym energii elektrycznej przekazywanej dystrybutorom przez jej producenta.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 11 marca 2009 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP3/443/W-2/09-2/TK Opodatkowanie podatkiem akcyzowym energii elektrycznej przekazywanej dystrybutorom przez jej producenta.

W odpowiedzi na wezwanie Spółki z dnia 9 lutego 2009 r. (data wpływu 11 lutego 2009 r.) do usunięcia naruszenia prawa poprzez zmianę indywidualnej pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 22 stycznia 2009 r. Nr ILPP3/443-84/08-2/TW, złożone na podstawie art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wyjaśnia, co następuje.

W wyniku ponownej analizy sprawy, z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, stwierdzono podstawę do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Uzasadnienie:

W dniu 11 lutego 2009 r. do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie wpłynęło pismo Spółki z dnia 9 lutego 2009 r. (data nadania 9 lutego 2009 r.).

W piśmie tym, skierowanym do Ministra Finansów działającego przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, Spółka wzywa Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa w interpretacji indywidualnej z dnia 22 stycznia 2009 r. Nr ILPP3/443-84/08-2/TW.

Strona nie zgadza się z rozstrzygnięciem zawartym w ww. interpretacji, w której tut. Organ uznał, iż opodatkowanie akcyzą energii elektrycznej producenta, jak ma to miejsce w Polsce, jest zgodne z prawem wspólnotowym.

Dotychczasowy przebieg sprawy:

W dniu 4 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku akcyzowego w zakresie opodatkowania energii elektrycznej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka jest producentem energii elektrycznej i produkuje ją w skojarzeniu z ciepłem.

Nabywcami energii elektrycznej są zarówno podmioty będące odbiorcami końcowymi energii jak i podmiot, który nie jest odbiorcą końcowym, a jego działalność polega na dystrybucji energii zakupionej od Spółki (dystrybutor).

W poszczególnych latach począwszy od roku 2006, aż do roku 2008 Wnioskodawca sprzedał zarówno odbiorcom końcowym jak i dystrybutorowi określone ilości energii elektrycznej. Do celów rozliczenia akcyzy Zainteresowany zastosował zasadę określoną w art. 6 ust. 5 ustawy, zgodnie z którą obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym od energii elektrycznej powstaje z dniem jej wydania.

Jako czynność podlegającą opodatkowaniu Spółka rozpoznała sprzedaż energii elektrycznej na terytorium kraju (art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku akcyzowym).

W konsekwencji, na gruncie tego przepisu, w związku z art. 6 ust. 5, w zgodzie z art. 11 ust. 1 ustawy, Spółka uznała się za podatnika akcyzy od sprzedaży energii elektrycznej i to dostarczanej zarówno do odbiorców końcowych jak i sieci.

Natomiast w myśl art. 21 ust. 5 Dyrektywy Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej (Dz. Urz. UE L Nr 283 str. 1 z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą energetyczną, dla celów stosowania art. 5 i 6 Dyrektywy 92/12/EWG, energia elektryczna podlega podatkom, które stają się wymagalne w momencie dostawy przez dystrybutora, a zatem obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym nie powstaje tak długo, jak energia elektryczna nie zostanie dostarczona odbiorcom finalnym.

Stosownie do postanowienia zawartego w art. 18a Dyrektywy Rady 2003/96/WE, Rzeczpospolita Polska mogła stosować okres przejściowy do dnia 1 stycznia 2006 r. w celu dostosowania swojego systemu opodatkowania energii elektrycznej do ram wspólnotowych. Do chwili składania niniejszego wniosku ustawodawca nie dostosował polskich przepisów do postanowień dyrektywy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółce z tytułu odprowadzenia podatku akcyzowego od ilości energii sprzedanej do dystrybutora od dnia 1 stycznia 2006 r. przysługuje zwrot nadpłaty podatku akcyzowego...

Zdaniem Wnioskodawcy, począwszy od dnia 1 stycznia 2006 r. producent energii elektrycznej (nie będący jednocześnie finalnym jej odbiorcą i nie dokonujący tej sprzedaży odbiorcy końcowemu) nie jest podatnikiem podatku akcyzowego, a zapłacona przez niego kwota tego podatku stanowi - w myśl przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa - nadpłatę.

Zainteresowany wskazał przy tym, iż niesłusznie odprowadza począwszy od dnia 1 stycznia 2006 r. podatek akcyzowy od energii elektrycznej sprzedanej dystrybutorowi i w oparciu o art. 72 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, przysługuje mu zwrot nadpłaconego podatku.

W opinii Wnioskodawcy stosowanie norm prawnych wymienionych w zaprezentowanym stanie faktycznym - od dnia 1 stycznia 2006 r. stanowi naruszenie:

1.

art. 91 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w zakresie w jakim wprowadza on zasadę, że umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą jeżeli ustawy nie da się pogodzić z umową,

2.

art. 21 ust. 5 Dyrektywy energetycznej określającego, iż w przypadku sprzedaży energii elektrycznej momentem powstania obowiązku podatkowego jest moment przekazania energii elektrycznej przez dystrybutora lub redystrybutora do odbiorcy końcowego (dla celów stosowania art. 5 i art. 6 Dyrektywy 92/12/EWG),

3.

art. 6 Dyrektywy Rady 92/12/EWG, określającego wymagalność podatku akcyzowego w momencie dopuszczenia do konsumpcji,

4.

art. 2 aktu dotyczącego warunków przystąpienia m.in. Rzeczypospolitej Polskiej, oraz dostosowań w traktatach stanowiących podstawę Unii Europejskiej, będącego integralną częścią traktatu podpisanego w Atenach w dniu 16 kwietnia 2003 r., między państwami członkowskimi Unii Europejskiej (Dz. U. z 2004 r., Nr 90, poz. 864), zgodnie z którym od dnia przystąpienia, nowe państwa członkowskie są związane postanowieniami traktatów założycielskich i aktów przyjętych przez instytucje wspólnot i europejski bank centralny przed dniem przystąpienia, tj. w zakresie, w jakim dyrektywa energetyczna stanowi część polskiego porządku prawnego.

Od dnia 1 maja 2004 r., tj. od wejścia w życie Traktatu Akcesyjnego, na mocy którego Polska stała się państwem członkowskim Wspólnoty Europejskiej podlega ona wszelkim normom prawa wspólnotowego (z uwzględnieniem modyfikacji dotyczących tzw. okresów przejściowych, wynikających z załącznika Nr XII do art. 24 Aktu Przystąpienia, będącego integralną częścią Traktatu Akcesyjnego), bez potrzeby inkorporacji. Członkostwo w Unii Europejskiej oznacza, iż od tego dnia na terytorium polski obowiązuje prawo wspólnotowe z całym jego dotychczasowym dorobkiem.

Źródła prawa wspólnotowego dzielą się na prawo pierwotne i wtórne. Prawem pierwotnym są traktaty zawarte pomiędzy państwami członkowskimi, na mocy których powołano do życia poszczególne wspólnoty oraz Unię Europejską w szczególności Traktat o Utworzeniu Wspólnoty Europejskiej (Traktat Rzymski), Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht).

Na prawo wtórne, składają się akty prawne organów wspólnot, które mają wydawać akty prawne. Artykuł 249 Traktatu Rzymskiego zawiera katalog aktów prawa wtórnego. Są to akty wiążące: rozporządzenia, dyrektywy i decyzje oraz akty niewiążące (zalecenia i opinie).

Dyrektywy określają cele i zadania, które powinny osiągać państwa członkowskie oraz czas, w którym powinny one te cele zrealizować. Stosownie do postanowienia Rady zawartego w Dyrektywnie 2004/74/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r., do Dyrektywy Rady 2003/96/WE dodano art. 18a, zgodnie z którym Rzeczypospolita Polska mogła stosować okres przejściowy do dnia 1 stycznia 2006 r., w celu dostosowania swojego systemu opodatkowania energii elektrycznej do ram wspólnotowych.

Bezpośrednie obowiązywanie dyrektywy polega na tym, że wraz z wejściem jej w życie, powstaje zobowiązanie po stronie państwa do wydania odpowiednich przepisów wewnętrznych. Jeśli chodzi natomiast o bezpośrednią skuteczność dyrektywy, ukształtowała się ona w orzecznictwie ETS. Jak wynika z tego orzecznictwa, skutek bezpośredni mogą wywierać dyrektywy nadające jednostkom uprawnienia, jeżeli dyrektywa w odpowiednim czasie nie została implementowana do prawa wewnętrznego. Taki skutek mogą wywierać również dyrektywy nienadające uprawnień jednostkom, lecz jedynie nakładające na państwo członkowskie pewne zobowiązania. Organy państwowe mają obowiązek stosowania wyżej wymienionych dyrektyw nawet, jeżeli nie zostały prawidłowo implementowane, pod warunkiem, że są one wystarczająco precyzyjne i bezwarunkowe, a termin ich wdrożenia minął.

Zdaniem Spółki, art. 21 ust. 5 Dyrektywy energetycznej, jest wystarczająco precyzyjny, bezwarunkowy i bezpośredni. Powinien być, zatem stosowany w przypadku kolizji z przepisami wewnętrznymi w zakresie opodatkowania podatkiem akcyzowym energii sprzedanej dystrybutorowi. Przepis ten, bowiem znosi obowiązek podatkowy, który ustaliła norma krajowa.

W opinii Wnioskodawcy termin "wydanie", jakiego użyto w art. 6 ust. 5 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym, nie jest jednoznaczny z terminem "dystrybucja" użytym w art. 21 ust. 5 Dyrektywy energetycznej. Powyższe znajduje potwierdzenie w postanowieniach Dyrektywy 2003/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2003 r. dotyczącej wspólnotowych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej, gdzie w art. 2 wyraźnie rozróżnione zostały pojęcia "dystrybucji" w stosunku do terminu "wytwarzanie" (wydanie/przesyłanie) jak również "producenta" i "dystrybutora".

Ponadto, istotą podatków pośrednich (jakim jest podatek akcyzowy), jest ponoszenie jego ekonomicznego ciężaru przez ostatecznego konsumenta. Podnoszony niekiedy zarzut bezpodstawnego wzbogacenia się przez producenta energii elektrycznej, w sytuacji dokonania zwrotu tego podatku, nie znajduje potwierdzenia w przepisach Ordynacji podatkowej i Kodeksu cywilnego.

Konstrukcja nadpłaty podatku przyjęta w art. 72 § 1 Ordynacji podatkowej, może być zdefiniowana jako "nienależne świadczenie" zawiera bowiem elementy zbliżone do istoty i natury nienależnego świadczenia określonego w art. 405-410 Kodeksu cywilnego, które przyznają możliwość wystąpienia z roszczeniem o zwrot należnego świadczenia osobie, która nie była zobowiązana do tego świadczenia.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyr. z dnia 11 grudnia 1998 r., sygn. akt I SA/Lu 1255/97 stwierdził, że "nadpłatami są zarówno świadczenia podatkowe nadpłacone - tzn., gdy rzeczywiście dokonana wpłata jest wyższa niż należna kwota zobowiązania podatkowego, jak i nienależnie uiszczone - tzn., gdy podatnik świadczy kwotę pieniężną, mimo że nie jest do tego zobowiązany lub też, gdy w chwili dokonania świadczenia istniał tytuł prawny, lecz został następnie uchylony".

Ponadto Spółka wskazuje na krajowe orzecznictwo sądowe. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, w wyr. z dnia 16 stycznia 2008 r., sygn. akt I SA/Lu 693/07 uchylił decyzje obu organów podatkowych odmawiających producentowi energii elektrycznej stwierdzenia nadpłaty w podatku akcyzowym. Podobne stanowisko zajął ten sam sąd w wyrokach z dnia 5 lutego 2008 r., sygn. akt I SA/Lu 745/07, z dnia 2 kwietnia 2008 r., sygn. akt I SA/Lu 23/08, z dnia 11 grudnia 2007 r., sygn. akt I SA/Lu 521/07, z dnia 5 grudnia 2007 r., sygn. akt I SA/Lu 520/07, z dnia 4 grudnia 2007 r., sygn. akt I SA/Lu 627/07.

Również Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyr. z dnia 28 marca 2008 r., sygn. akt I SA/Wr 1830/07 potwierdził stanowisko lubelskiego sądu administracyjnego w sprawie stwierdzenia nadpłaty w podatku akcyzowym w związku ze sprzedażą energii elektrycznej przez jej producentów.

W wydanej w dniu 22 stycznia 2009 r. w interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu - działając w imieniu Ministra Finansów na mocy upoważnienia wynikającego z § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

W spornej interpretacji indywidualnej wskazano na treść przepisów mających zastosowanie w sprawie, tj.: art. 2 pkt 1 i pkt 3, art. 6 ust. 5, art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 29, poz. 257 z późn. zm.), oraz na przepisy Dyrektywy Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej (Dz. Urz. UE L Nr 283 str. 1 z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą energetyczną.

Interpretacja została skutecznie doręczona w dniu 26 stycznia 2009 r.

W przedmiotowej interpretacji wskazano, iż zasady opodatkowania energii elektrycznej wynikają z uregulowań art. 4 ust. 1 pkt 3 i ust. 5, art. 6 ust. 5 oraz art. 11 ust. 1 ustawy.

Wyjaśniono przy tym, iż rozpatrując kwestie opodatkowania akcyzą energii elektrycznej, należy przede wszystkim zwrócić uwagę na specyfikę tego wyrobu oraz na przepisy wspólnotowe i w konsekwencji uznać, iż moment wydania energii elektrycznej przez producenta oraz moment dostarczenia jej przez dystrybutora lub redystrybutora są tożsame.

Stwierdzono, iż przepisy Dyrektywy energetycznej nie są jasne i precyzyjne w kontekście określania podatnika zobowiązanego do zapłaty podatku akcyzowego. Co więcej, brak jest przepisu wskazującego, że tym podatnikiem nie może być producent energii elektrycznej.

Zauważono bowiem, iż analiza takich pojęć jak "dystrybutor/redystrybutor" oraz "dostawa", które nie zostały zdefiniowane w Dyrektywie 2003/96/WE prowadzi do wniosku, iż dystrybutor (operator systemu dystrybucyjnego) nie może dokonywać dostawy energii elektrycznej.

Mając zatem na uwadze przepisy Dyrektywy 2003/54/WE tut. Organ stwierdził, iż nie jest możliwe aby dystrybutor (operator systemu dystrybucyjnego) dokonywał dostawy (sprzedaży) energii. Skoro dystrybutor i redystrybutor nie dokonują dostawy, a zatem nie sprzedają i nie odsprzedają energii elektrycznej odbiorcom (w tym końcowym), nie mogą być także podatnikami akcyzy na potrzeby Dyrektywy energetycznej. Dystrybutor/redystrybutor wyłącznie transportuje energię elektryczną sieciami dystrybucyjnymi wysokiego, średniego i niskiego napięcia w celu dostarczenia jej odbiorcom.

Biorąc natomiast pod uwagę fakt, iż przepisy dyrektyw regulujące opodatkowanie akcyzą nie definiują pojęcia podatnika, które miałoby zastosowanie do przepisów z zakresu opodatkowania energii elektrycznej, stwierdzić należy, że zgodnie z prawem wspólnotowym podatnikiem podatku akcyzowego od energii elektrycznej jest producent lub podmiot mający uprawnienia do obrotu tą energią, a więc podmiot będący właścicielem energii.

Wobec powyższego opodatkowanie akcyzą od energii elektrycznej jej producenta, jak ma to miejsce w Polsce, jest zgodne z prawem wspólnotowym.

Zauważono również, iż prawo do zwrotu zapłaconego podatku akcyzowego przyznano podmiotom - w tym producentom energii elektrycznej - w sytuacji, gdy Państwo Członkowskie nie dokonało implementacji art. 21 ust. 5 Dyrektywy energetycznej po upływie okresu przejściowego, w takim zakresie, w jakim nie obciążyło podatkiem akcyzowym dystrybutorów i redystrybutorów.

Dodatkowo wskazano, że zgodnie z motywem 11 preambuły decydowanie o tym, jakimi środkami podatkowymi wprowadzone zostaną w życie wspólnotowe ramy dotyczące opodatkowania energii elektrycznej zostało zastrzeżone dla Państw Członkowskich.

Wobec powyższego art. 21 ust. 5 Dyrektywy energetycznej, nie może stanowić narzędzia do odstąpienia od zastosowania przepisu krajowego w postaci art. 6 ust. 5 ustawy o podatku akcyzowym. Nie ma wobec tego możliwości do wykluczenia od stosowania przepisu krajowego, skoro nie jest on sprzeczny z przepisami Dyrektywy energetycznej. W tym stanie rzeczy stwierdzić należy, iż przepis art. 21 ust. 5 Dyrektywy energetycznej, nie przyznaje producentom energii elektrycznej prawa do zwrotu zapłaconego podatku akcyzowego.

W dniu 16 grudnia 2008 r. (data stempla pocztowego 12 grudnia 2008 r.) do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie wpłynęło wezwanie do usunięcia naruszenia prawa i zmiany interpretacji indywidualnej.

Treść zarzutów zawartych w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa:

Strona nie zgadza się z wydaną interpretacją stwierdzając, że podtrzymuje stanowisko zawarte we wniosku o wydanie interpretacji, iż opłacając podatek akcyzowy w oparciu o przepisy krajowe, sprzeczne z Dyrektywą energetyczną, uiściła ten podatek nienależnie. Przepis art. 21 ust. 5 Dyrektywy energetycznej znosi bowiem obowiązek podatkowy, który ustanowiła norma krajowa. A zatem przedmiotowa interpretacja została wydana z naruszeniem prawa materialnego wyrażającym się w odmowie zastosowania bezpośrednio skutecznego przepisu art. 21 ust. 5 Dyrektywy energetycznej, zakresie jakim znosi on, wynikający z przepisów prawa krajowego, obowiązek zapłaty podatku akcyzowego przez producenta energii i ustanawia w tym względzie odmienną zasadę obowiązku podatkowego.

Odpowiedź na zarzuty:

W odpowiedzi na zarzut dot. niezgodności art. 6 ust. 5 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 29, poz. 257 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą z art. 21 ust. 5 Dyrektywy Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej (Dz. Urz. UE L Nr 283 str. 1 z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą energetyczną, tut. Organ zmienia swoje stanowisko zawarte w indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 22 stycznia 2009 r. Nr ILPP3/443-84/08-2/TW i stwierdza, co następuje.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Spółka przedstawiła argumentację świadczącą o niezgodności przepisów polskiej ustawy o podatku akcyzowym z art. 21 ust. 5 Dyrektywy energetycznej.

W związku z upływem okresu przejściowego wynikającego z art. 18a ust. 9 akapit ostatni Dyrektywy energetycznej, Spółka wskazała, iż od dnia 1 stycznia 2006 r. Polskie uregulowania (art. 6 ust. 5 ustawy) pozostają niezgodnie z ww. uregulowaniem Dyrektywy energetycznej.

Powyższe Skarżący de facto powiela w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa z dnia 9 lutego 2009 r.

Tut. Organ w interpretacji indywidualnej z dnia 22 stycznia 2009 r. uznał stanowisko Spółki za nieprawidłowe i przedstawił przeciwstawne argumenty.

Jednakże w dniu 12 lutego 2009 r. zapadł wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C 475/07 mającej za przedmiot skargę o stwierdzenie, na podstawie art. 226 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską, uchybienia zobowiązaniom Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie opodatkowania podatkiem akcyzowym energii elektrycznej.

Wyrok ten dotyczy analogicznego problemu prawnego jak w niniejszej sprawie.

Sąd zauważył, iż: "W niniejszej sprawie zarówno z uzasadnienia, jak i z żądań skargi Komisji wynika jasno, że instytucja ta zarzuca Rzeczypospolitej Polskiej niedostosowanie się do zobowiązań wynikających z art. 21 ust. 5 Dyrektywy 2003/96 na dzień 1 stycznia 2006 r., czyli na dzień upływu okresu przejściowego przyznanego jej w tym właśnie celu. Ponadto Komisja na poparcie swoich twierdzeń, po pierwsze, wskazała uregulowanie krajowe jej zdaniem niezgodne z prawem wspólnotowym, czyli art. 6 ust. 5 ustawy o podatku akcyzowym, i przytoczyła jego treść, a po drugie, wyjaśniła, że zarzucana niezgodność polega na tym, iż momentem powstania zobowiązania podatkowego w zakresie podatku od energii elektrycznej w Polsce nie jest moment dostawy energii elektrycznej przez dystrybutora lub redystrybutora, jak to przewiduje akapit pierwszy przywołanego przepisu prawa wspólnotowego.

W związku z tym, iż wyrok ETS rozstrzygający podobne problemy prawne, znajduje zastosowanie w odniesieniu do podobnych problemów prawnych i stanowi źródło prawa np.: stanowiąc zasady prawa wspólnotowego, zasady interpretacji przepisów tego prawa lub orzekając nieważność przepisów prawa lub aktów prawnych, należy odnieść jego skutki prawne również do przedmiotowej sprawy.

Trybunał orzekł, iż poprzez zaniechanie dostosowania do dnia 1 stycznia 2006 r. swojego systemu opodatkowania energii elektrycznej do wymogów art. 21 ust. 5 akapit pierwszy dyrektywy Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej, zmienionej Dyrektywą Rady 2004/74/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r., w zakresie określenia momentu, w którym podatek od energii elektrycznej staje się wymagalny, Rzeczpospolita Polska uchybiła zobowiązaniom ciążącym na niej na mocy tej dyrektywy.

Wobec powyższego tut. Organ zobowiązany jest w powyższym zakresie uznać argumentację przedstawioną przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej oraz w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa i zmienić wydaną interpretację w niniejszym zakresie.

Tym niemniej zdaniem tut. Organu fakt ten nie jest równoznaczny ze stwierdzeniem, iż Stronie przysługuje prawo do zwrotu uiszczonej akcyzy w związku ze stwierdzeniem nadpłaty podatku akcyzowego.

Powyższy wyrok nie odnosi się bowiem do kwestii związanych z podmiotem zobowiązanym do zapłaty podatku oraz do ewentualnych zwrotów mogących wynikać z powyższego orzeczenia.

W zakresie ewentualnych zwrotów akcyzy należy zwrócić uwagę, że zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą ETS, państwo członkowskie może odmówić zwrotu podatku w przypadku, gdy ekonomiczny ciężar podatku został poniesiony przez inny podmiot niż podatnik ubiegający się o zwrot, a zwrot podatku na rzecz podatnika prowadziłby do jego bezpodstawnego wzbogacenia. Potwierdzeniem powyższego mogą być wyroki z 14 stycznia 2007 r. Société Comateb and others vs Directeur Général des Douanes et Droits Indirects w sprawach połączonych C-192/95 do C-218/95, z 21 września 2000 r. w sprawie Kapniki Micha#239;lidis AE v Idryma Koinonikon Asfaliseon w połączonych sprawach C-441/98 i C-442/98 i wyrok z 25 lutego 1998 r. SA Les Fils de Jules Bianco and J. Girard Fils SA v Directeur Général des Douanes et Droits indirects w sprawach połączonych 331/85, 376/85 i 378/85.

Przedmiotowy zwrot akcyzy przysługiwałby nie konsumentom, którzy ostatecznie nabyli wyprodukowaną przez Skarżącego energię elektryczną, lecz Wnioskodawcy, a zatem podmiotowi zajmującemu się profesjonalnie produkcją energii elektrycznej.

Powyższe z kolei oznaczałoby, że w przypadku regresywnego charakteru żądań zwrotu nadpłaconej akcyzy od producentów przez podmioty, które zakupiły tę energię wraz z zawartym w jej cenie podatkiem, podmioty te byłyby uprzywilejowane na rynku europejskim w stosunku do swoich konkurentów z innych krajów członkowskich, którzy akcyzę opłacili w cenie nabycia energii.

Dodatkowo zauważyć należy, że zwrot akcyzy zapłaconej przez producentów energii może spowodować poważne konsekwencje dla konkurencji wewnątrz Wspólnoty oraz naruszenie innych przepisów prawa wspólnotowego. Ewentualny zwrot pobranej akcyzy skutkowałaby tym, że od dnia 1 stycznia 2006 r. energia elektryczna wyprodukowana przez podmioty, którym zwrócono podatek nie byłaby opodatkowana podatkiem akcyzowym od energii elektrycznej. Takie rozwiązanie byłoby niezgodne z założeniami wspólnego rynku i postanowieniami dyrektyw 92/12/EWG i 2003/96/WE, które nakazują opodatkowanie energii elektrycznej akcyzą o stawce nie niższej niż 0,5 Euro/MWh.

Podatek akcyzowy jest podatkiem pośrednim, który w istocie polega na przerzuceniu jego ciężaru na ostatecznego konsumenta. W takim przypadku w istocie ani producent tej energii ani jej dystrybutor nie ponosi jego ekonomicznego ciężaru.

Dokonując sprzedaży energii elektrycznej i zapłaty z tytułu podatku akcyzowego, jej producent wlicza jego kwotę w cenę sprzedaży. Dokonanie zwrotu tego podatku prowadziłoby do bezpodstawnego wzbogacenia producenta energii elektrycznej, ponieważ to nie on ostatecznie poniósł ciężar zapłaty akcyzy.

Potwierdzeniem powyższego jest wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2002 r., w sprawie sygn. akt P 7/2000. Sąd zauważył, iż: "zwrot nienależnie zapłaconego podatku akcyzowego na rzecz podatnika doprowadziłby do sytuacji nie do zaakceptowania tak z prawnego jak i z moralnego punktu widzenia. W istocie oznaczałby bowiem niczym nieusprawiedliwione przysporzenie ze strony Skarbu Państwa na rzecz osoby, która nie poniosła ekonomicznego ciężaru podatku akcyzowego. Zwrot podatku akcyzowego na rzecz osoby, która go tylko formalnie, a nie faktycznie zapłaciła prowadziłby zatem do bezpodstawnego wzbogacenia tej osoby".

Zdejmując z producenta energii elektrycznej obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym należałoby obciążyć nim dystrybutora lub redystrybutora. Polskie przepisy akcyzowe nie przewidują takiej możliwości. Nie jest również możliwe nałożenie takiego podatku na tego sprzedawcę na podstawie przepisów dyrektywy.

Taki stan rzeczy powoduje więc niemożność pobrania podatku akcyzowego od energii elektrycznej w ogóle, co również stanowi naruszenie przepisów tejże dyrektywy.

Na zmienioną niniejszym aktem pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie z dnia 22 stycznia 2009 r. znak Nr ILPP3/443-84/08-2/TW stronie przysługuje prawo wniesienia skargi z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia niniejszej odpowiedzi (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, który wydał interpretację (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl