ILPP3/443-17/10-3/TW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 9 lutego 2010 r. (data wpływu 10 lutego 2010 r.) uzupełnionym pismem z dnia 9 lutego 2010 r. (data wpływu 4 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku akcyzowego w zakresie czytelnego podpisu osoby składającej oświadczenie o przeznaczeniu nabywanego oleju opałowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku akcyzowego w zakresie czytelnego podpisu osoby składającej oświadczenie o przeznaczeniu nabywanego oleju opałowego. Wniosek został uzupełniony pismem 9 lutego 2010 r. (data wpływu 4 marca 2010 r.), w zakresie podpisu Wnioskodawcy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Zainteresowany dokonuje sprzedaży oleju opałowego na terenie całego kraju. Specyfika realizacji zamówień dla klientów prowadzących działalność gospodarczą polega na częstych dostawach oleju opałowego dla potrzeb między innymi firm budowlanych realizujących budowy na terenie Polski (stadion miejski, budowy deweloperskie i inne).

Klienci odbierający olej opalowy i wypełniający oświadczenia często nie posiadają warunków umożliwiających złożenie czytelnego podpisu:

* ujemna temperatura powietrza (pracując na zewnątrz, gdzie jest zimno, zmarznięte dłonie nie są tak sprawne manualnie, aby złożyć czytelny podpis),

* postęp technologiczny, a co za tym idzie zanik konieczności ręcznego pisania (w zasadzie wszystko pisze się komputerowo),

* zatrudnianie przez firmy pracowników z innych krajów o obco brzmiących nazwiskach,

* subiektywne odczucie czytelnego podpisu - czasami powstają wątpliwości czy podpis jest czytelny czy nie.

W zakres ostatniego z powyższych okoliczności Wnioskodawca przeprowadził doświadczenie, polegające na tym, iż wytypowana osoba z firmy poprosiła 20 osób o czytelne napisanie imienia i nazwiska a następnie pokazała te podpisy pracownikom firmy. Uzyskane wyniki nie były jednoznaczne - z dwudziestu podpisów bezbłędnie zostało odczytanych 18 ale tylko przez trzech z pięciu pracowników. Dwóch odczytało prawidłowo 15 podpisów.

Każdorazowo dokonując zakupu nabywca wypełniał oświadczenie o przeznaczeniu nabywanego wyrobu (zgodnie z wymogami ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o podatku akcyzowym). Zdarzyło się, że zamiast czytelnego podpisu klient złożył parafkę z pieczątką imienno-funkcyjną. Po zwróceniu uwagi przez osobę odbierającą oświadczenie następowało ponowne wypełnianie oświadczenia z podpisem czytelnym, przy czym czytelność podpisu nie była jednoznaczna dla odbierającego oświadczenie. Przy kolejnym wypełnianiu klient w miejsce podpisu czytelnego (który we własnym mniemaniu już złożył uprzednio) napisał drukowanymi literami, imię i nazwisko).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle opisanego powyżej stanu faktycznego, uwzględniając również przedstawione powyżej trudności, wystarczy parafka osoby upoważnionej wraz z pieczątką imienno-funkcyjną zamiast czytelnego podpisu osoby uprawnionej.

Zdaniem Wnioskodawcy, osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej zobowiązane są do złożenia czytelnego podpisu na oświadczeniu o przeznaczeniu nabywanego wyrobu. Osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej nie posiadają imiennych pieczątek, dlatego nie ma wątpliwości, iż muszą one czytelnie podpisywać oświadczenia dotyczące przeznaczenia zakupywanego oleju opałowego.

W opinii Zainteresowanego, celem ustawy o podatku akcyzowym jest przeciwdziałanie nieprawidłowościom w obrocie olejem opałowym a w szczególności możliwość weryfikowania rzeczywistego zużycia nabywanego wyrobu.

Stosowanie zamiast czytelnego podpisu parafki z imienną pieczątką w żadnym razie nie utrudnia weryfikacji oświadczenia, a wręcz usuwa szereg wątpliwości, co do czytelności posiadanego podpisu. Zdaniem Wnioskodawcy spełnia ono istotę ustawy podatkowej - czyli uzyskanie pewnych danych nabywcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zasady opodatkowania wyrobów akcyzowych podatkiem akcyzowym, tj. zasady i tryb wprowadzania do obrotu wyrobów objętych akcyzą oraz zwolnienia od akcyzy określa ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11), zwana dalej ustawą.

Zgodnie z art. 89 ust. 5 pkt 1 i pkt 2 ustawy, sprzedawca wyrobów akcyzowych nieobjętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, określonych w ust. 1 pkt 9, 10 i 15, jest obowiązany w przypadku sprzedaży osobom prawnym, jednostkom organizacyjnym niemającym osobowości prawnej oraz osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą - do uzyskania od nabywcy oświadczenia, że nabywane wyroby są przeznaczone do celów opałowych lub będą sprzedane z przeznaczeniem do celów opałowych, uprawniających do stosowania stawek akcyzy określonych w ust. 1 pkt 9, 10 i 15.

Osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej - do uzyskania od nabywcy oświadczenia, że nabywane wyroby są przeznaczone do celów opałowych, uprawniających do stosowania stawek akcyzy określonych w ust. 1 pkt 9, 10 i 15; oświadczenie to powinno być załączone do kopii paragonu lub kopii innego dokumentu sprzedaży wystawionego nabywcy, a w przypadku braku takiej możliwości sprzedawca jest obowiązany wpisać na oświadczeniu numer i datę wystawienia dokumentu potwierdzającego tę sprzedaż.

W myśl art. 89 ust. 6 pkt 5 ustawy, oświadczenie, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 7, powinno zawierać czytelny podpis składającego oświadczenie.

Z kolei zgodnie z art. 89 ust. 8 pkt 6 ustawy, oświadczenie, o którym mowa w ust. 5 pkt 2, powinno zawierać datę i miejsce sporządzenia oświadczenia oraz czytelny podpis składającego oświadczenie.

Pojęcie czytelny podpis nie jest pojęciem, które posiadałoby jakąś definicję prawną. Jego istota wynika z celu, któremu ma służyć, czyli identyfikacji osoby, która go złożyła. Zatem, za czytelny podpis składającego oświadczenie można uznać napisany znak graficzny określonej osoby, co oznacza, że powinien on wskazywać tę osobę, a więc przedstawiać nie tylko jej charakter pisma, ale i dane, które ją indywidualizują. Należą do nich, między innymi, imię i nazwisko, przy czym funkcję indywidualizującą pełni przede wszystkim nazwisko.

Jeżeli chodzi o podpisy składane w stosunkach urzędowych, zwłaszcza na pismach mających charakter czynności prawnej, przyjmuje się powszechnie, że podpis oznacza imię i nazwisko lub co najmniej nazwisko podpisującego. Przeświadczenie takie utrwaliło się w społeczeństwie ze względu na funkcję nazwiska, która polega na ustaleniu tożsamości osoby fizycznej.

W przypadku braku wyraźnego ustanowienia terminologicznego użyte w ustawie wyrazy rozumie się w takim znaczeniu, w jakim są one powszechnie i stale używane w mowie potocznej. Są zatem argumenty na rzecz tezy, że podpis w rozumieniu ustawy powinien obejmować co najmniej nazwisko podpisującego.

Przyjmując, że podpis osoby składającej oświadczenie może być wykonany w sposób nie dający się odczytać, trzeba rozważyć, czy oznacza to, że może on przybrać dowolną postać pisanego znaku ręcznego, i czy tym samym podpisem są również parafy, skrót podpisu lub inicjały. Jeżeli chodzi o zakres użytych pojęć, nie budzi wątpliwości, że inicjały to początkowe litery imienia i nazwiska. Parafa oznacza "skrót podpisu zwykle urzędowego; inicjały podpisującego dokument, list" (por. Słownik języka polskiego, PWN, Warszawa 1978, t. 2, s. 601).

Jak wcześniej wspomniano, podpis osoby składającej oświadczenie musi obejmować, co najmniej nazwisko. z wymagania tego wynika, że nie chodzi o dowolną postać pisanego znaku ręcznego, lecz o napisane nazwisko. Wymaganie podpisania nazwiskiem to - innymi słowy - wymaganie napisania swojego nazwiska. Istotne jest to, by napisany znak ręczny - przy całej tolerancji, co do kształtu własnoręcznego podpisu - stwarzał w stosunku do osób trzecich pewność, że podpisujący chciał podpisać się pełnym swoim nazwiskiem, oraz że uczynił to w formie, jakiej przy podpisywaniu dokumentów stale używa. Takiej pewności nie stwarzają same inicjały, czyli parafa, toteż nie mogą być one uznane za podpis osoby składającej oświadczenie. Immanentną cechą podpisu jest własnoręczność. Cecha ta umożliwia funkcję identyfikacyjną, gdyż tylko własnoręczny podpis, który zawiera w sobie osobiste cechy charakteru pisma podpisującego (ukształtowanie liter, ich łączenie itp.), pozwala na stwierdzenie - za pomocą graficznej ekspertyzy pisma - że jest on autentyczny.

W związku z powyższym, podpisem jest wyłącznie znak napisany, który w sposób czytelny wskazuje nazwisko osoby podpisującej. Pieczęć imienna osoby składającej podpis, może pełnić jedynie funkcję uzupełniającą.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.