ILPP2/4512-1-451/15-2/EN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 2 czerwca 2015 r. (data wpływu 9 czerwca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT świadczonych usług - jest prawidłowe.

W dniu 9 czerwca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT świadczonych usług.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca ("Spółka"), będący czynnym podatnikiem VAT, oferuje rozwiązania, które umożliwiają optymalne i efektywne zarządzanie finansami m.in. przez jednostki samorządu terytorialnego. Jego działalność jest skupiona na restrukturyzacji zobowiązań, finansowaniu inwestycji, udzielaniu pożyczek, finansowaniu należności czy leasingu finansowym.

Chcąc dostosować swoją ofertę do zapotrzebowania klientów, Wnioskodawca planuje zawierać w przyszłości z jednostkami samorządu terytorialnego (określanymi dalej jako "Gmina" lub "zbywca wierzytelności") umowy wg następującego schematu:

* Spółka będzie nabywać od Gminy wierzytelności przyszłe i niewymagalne, które Gmina ma względem podmiotów trzecich (zwanych dalej "dłużnikami") np. z tytułu czynszów dzierżawnych.

* Spółka będzie płaciła Gminie za powyższe wierzytelności cenę określoną na poziomie niższym od ich wartości nominalnej o wysokość dyskonta ustaloną przez strony. Wspomniana różnica będzie określała wysokość wynagrodzenia Wnioskodawcy.

* Wraz z wierzytelnościami na Spółkę będą przechodzić wszelkie prawa z nimi związane, w szczególności prawo do otrzymania zapłaty od dłużnika.

* W przypadku dokonania zapłaty przez Dłużnika na konto Gminy, Gmina zobowiązana będzie do poinformowania Spółki o każdej wpłacie dotyczącej przedmiotowej wierzytelności dokonanej na rachunek bankowy Gminy oraz do przekazania Spółce całości uiszczonych na jej rachunek środków.

* Gmina będzie zobowiązana do zawiadomienia dłużnika o przejściu wierzytelności na rzecz Spółki.

* Jeżeli wierzytelności, o których mowa okażą się być dotknięte w całości lub w części wadą prawną, Spółka będzie mogła odstąpić od umowy. W takim przypadku Gmina będzie zobowiązana zwrócić kwoty wypłacone jej przez Spółkę tytułem ceny nabycia wierzytelności. Niezależnie od tego zwrotu, Gmina będzie zobowiązana do zapłaty Spółce odszkodowania. Przez wadę prawną wierzytelności, o której mowa powyżej, rozumie się w szczególności sytuacje, w której wierzytelność będąca przedmiotem umowy, nie powstała, bądź powstała w niższej aniżeli wskazana w umowie wysokości, jest sporna, jak również jeśli osoby trzecie zgłaszają swoje roszczenia do tej wierzytelności.

* Do chwili pełnej zapłaty przez dłużnika kwot jego zobowiązania, Gmina będzie przyjmowała na siebie odpowiedzialność o charakterze gwarancyjnym, że wierzytelności powstaną w kwocie co najmniej równej do tej, którą określono w umowie ze Spółką oraz, że zostaną we wskazanym terminie w całości zapłacone przez dłużnika na konto Spółki, zgodnie z wartościami i terminami określonymi w umowie. Odpowiedzialność gwarancyjna będzie oznaczać wprost obowiązek zapłaty przez Gminę Spółce wszelkich niezapłaconych w terminie przez dłużnika kwot wraz z odsetkami ustawowymi. Ponadto odpowiedzialność gwarancyjna, o której mowa będzie niezależna od winy oraz innych okoliczności, zaś w związku z przyjęciem tej odpowiedzialności, Gmina będzie przyjmować solidarną odpowiedzialność za wszelkie zobowiązania dłużnika względem Spółki.

Celem zawieranych w przyszłości umów będzie odpłatne (wynagrodzeniem dla Spółki będzie wartość dyskonta) udzielenie finansowania Gminom. Ich celem nie będzie natomiast ściąganie należności od dłużników. Poza udzieleniem finansowania, Spółka nie będzie wykonywała na rzecz zbywcy wierzytelności bądź dłużnika żadnych innych świadczeń.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy opisana w zdarzeniu przyszłym usługa finansowania świadczona przez Spółkę na rzecz zbywcy wierzytelności będzie zwolniona z podatku od towarów usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana w zdarzeniu przyszłym usługa finansowania świadczona przez Spółkę na rzecz zbywcy wierzytelności będzie zwolniona z podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; dalej jako "ustawa o VAT"):

"zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę".

Zdaniem Wnioskodawcy usługa świadczona przez niego na rzecz gmin będzie odpowiadać w swej istocie usłudze pożyczki, o której mowa w cytowanym przepisie statuującym zwolnienie.

Pożyczka jest umową przewidzianą w polskim porządku prawnym na gruncie art. 720 Kodeksu cywilnego, w której dający pożyczkę (pożyczkodawca) zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę (pożyczkobiorcy) określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości, przy czym przedmiotem powrotnego przeniesienia własności nie muszą być te same pieniądze lub te same rzeczy zamienne, byle miały tę samą ilość i jakość.

Należy podkreślić, że dla zachowania istoty umowy pożyczki nie jest konieczne, aby zwrot następował bezpośrednio od dłużnika. Jak wskazał J. Gudowski w Komentarzu do Kodeksu cywilnego: przedmiot pożyczki może być także wydany przez osobę trzecią, konieczne jest jednak uczynienie tego z obciążeniem majątku pożyczkodawcy. Również przelew wierzytelności przysługującej dającemu pożyczkę w stosunku do osoby trzeciej albo uiszczenie długu obciążającego pożyczkobiorcę może stanowić formę wydania pożyczki; wydanie to następuje z chwilą zapłaty przez dłużnika lub - w drugiej sytuacji - z chwilą pokrycia przez dającego pożyczkę długu pożyczkobiorcy. (J. Gudowski, Kodeks cywilny. Komentarz. Księga trzecia. Zobowiązania, Lexis Nexis 2013, art. 720).

Należy również wskazać, że tym bardziej na gruncie analizowanego zwolnienia z podatku VAT, pojęcie pożyczki powinno być rozumiane w sposób uwzględniający ekonomiczną istotę tej umowy. Oznacza to, że może ona przybierać inną formę niż tylko przekazanie przedmiotu z rąk do rąk pomiędzy pożyczkodawcą i pożyczkobiorcą.

Potwierdzeniem tej tezy może być chociażby uznawanie w orzecznictwie transakcji tzw. "kredytu kupieckiego" stanowiącego odroczoną płatność dla kupującego za pobrany przez niego towar za zwolnioną z podatku umowę pożyczki. Stanowisko takie wyraził m.in. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 października 1993 r., C-281/91, Muys'en De Winter's Bouw-en Aannemingsbedrijf BV przeciwko Staatssecretaris van Financiën.

Konieczność położenia nacisku na wymiar ekonomiczny oraz funkcjonalny przy analizie zwolnień z podatku VAT wyraził również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 grudnia 2014 r. (sygn. I FSK 1992/13), zgodnie z którym:

"konsekwencją jest konieczność jednolitego rozumienia pojęć na całym obszarze państw członkowskich, co wymaga - przy ich definiowaniu - szerszego uwzględniania kryteriów ekonomicznych, jako bardziej uniwersalnych, przy jednoczesnym wykorzystywaniu cywilistycznego unormowania danego terminu w prawie krajowym, jedynie w zakresie, w jakim nie będzie ono pozostawało w sprzeczności dla ustalenia zakresu i znaczenia tego pojęcia z uwzględnieniem jego kontekstu oraz celu, jakiemu służy uregulowanie dyrektywy (ustawy), w którym zostało użyte. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wielu swoich orzeczeniach zwracał uwagę na ekonomiczny sens transakcji wskazując, że kryteria ekonomiczne mają decydujące znaczenie dla określenia prawidłowych skutków w zakresie podatku VAT dla danego zdarzenia gospodarczego (zob. wyroki Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 lutego 2003 r. C-185/01, Auto Tease Holland B. V., Zb. Orz s. 1-1317 oraz z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie C-461/08 Don Bosco Onroerend Goed, Zb. Orz s. 1-11079). Zatem przy interpretacji pojęć użytych w ustawie o podatku od towarów i usług decydujące znaczenie ma walor i skutki ekonomiczne danej czynności opodatkowanej a nie jego definicja w krajowym prawie cywilnym, które przecież w każdym państwie członkowskim jest inne. Ma to niewątpliwie istotne znaczenie w odniesieniu do zwolnień od podatku od towarów i usług".

Biorąc pod uwagę przedstawione uwagi, należy powtórzyć, że zgodnie z przedstawionym schematem - Spółka udostępnia zbywcy wierzytelności określoną sumę pieniężną, która następnie zostanie jej zwrócona wraz z dodatkowym wynagrodzeniem w określonym przedziale czasowym. Zwrot nastąpi bezpośrednio od dłużnika lub od samej Gminy (w określonych przypadkach - jako gwaranta). W sytuacji, gdy zwrot nastąpi od dłużnika, odbędzie się to z obciążeniem majątku pożyczkobiorcy (Gminy), gdyż pierwotnie to ona była uprawniona z tytułu tej wierzytelności.

Takie ułożenie stosunków wskazuje zatem ewidentnie, że istota planowanych umów wypełnia przesłanki konieczne dla zakwalifikowania ich jako umowę udzielenia finansowania. Co więcej, nawet poprzez analizę "zewnętrznych znamion" jest ona bliższa najbardziej "tradycyjnej" formie umowy pożyczki niż tzw. umowa kredytu kupieckiego. W analizowanej sytuacji dochodzi bowiem do faktycznego wydania przez Spółkę określonej kwoty pieniężnej Gminie w zamian za nabytą wierzytelność. Tego zdarzenia nie sposób zaś wyodrębnić przy kredycie kupieckim, co do którego możliwość kwalifikacji jako czynności zwolnionej z podatku VAT umowy pożyczki nie budzi wątpliwości.

Końcowo należy podkreślić, że do opisanego zdarzenia przyszłego nie będzie miało zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT nie ma zastosowania do "czynności ściągania długów, w tym factoringu".

W opisanych relacjach, poza udzieleniem finansowania Spółka nie będzie bowiem wykonywała na rzecz zbywcy wierzytelności bądź dłużnika żadnych innych czynności. Celem zawieranych umów nie będzie w żadnym razie ściąganie należności od dłużników. Spółka nie jest zainteresowana pełnieniem funkcji "egzekutora", gdyż nie ma takiej konieczności ani potrzeby, czego dowodzi wprost treść zawieranych prze nią umów. W razie niewykonania zobowiązania na rzecz Spółki przez dłużnika, to gmina jako gwarant będzie bowiem zobowiązana do zapłaty jego należności. Wnioskodawca nie ponosi zatem żadnego ryzyka związanego z przyszłym zachowaniem dłużnika, gdyż całkowite ryzyko w tym zakresie ponosi gmina.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy dla uznania, że świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest "odpłatność" za daną czynność.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę i odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi zostaje wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Wypłacający wynagrodzenie otrzymuje w zamian świadczenie przynoszące mu korzyść.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie nie będące dostawą towarów. Z powyższego jednoznacznie wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Należy zatem stwierdzić, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie natomiast z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usług pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 13 ustawy).

Natomiast w myśl art. 43 ust. 14 ustawy, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Zgodnie zaś z art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Podkreślić w tym miejscu należy, że podatek od towarów i usług jest podatkiem zharmonizowanym. Konsekwencją jest konieczność jednolitego rozumienia pojęć na całym obszarze państw członkowskich, co wymaga - przy ich definiowaniu - szerszego uwzględniania kryteriów ekonomicznych, jako bardziej uniwersalnych, przy jednoczesnym wykorzystywaniu cywilistycznego unormowania danego terminu w prawie krajowym, jedynie w zakresie, w jakim nie będzie ono pozostawało w sprzeczności dla ustalenia zakresu i znaczenia tego pojęcia z uwzględnieniem jego kontekstu oraz celu, jakiemu służy uregulowanie dyrektywy (ustawy), w którym zostało użyte. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wielu swoich orzeczeniach zwracał uwagę na ekonomiczny sens transakcji wskazując, że kryteria ekonomiczne mają decydujące znaczenie dla określenia prawidłowych skutków w zakresie podatku VAT dla danego zdarzenia gospodarczego (wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 lutego 2003 r. C-185/01, Auto Tease Holland B.V., Zb. Orz s. 1-1317 oraz z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie C-461/08 Don Bosco Onroerend Goed, Zb. Orz.s. 1-11079).

Usługi ściągania długów i factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych.

Co do zasady faktoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności, pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora. Oznacza to, że od treści umowy i od dokonanych między stronami ustaleń zależeć będzie charakter umowy związanej z obsługą finansową.

Umowa zawarta pomiędzy cedentem a cesjonariuszem polega w takim przypadku na przelewie wierzytelności z cedenta na cesjonariusza, który przejmuje wierzytelność w celu jej realizacji we własnym imieniu.

Z przytoczonego wyżej przepisu art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy wynika, że zwolnienia wymienione w ust. 1 pkt 7, 12, 37-41 nie mają zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu.

Należy zauważyć, że wskazane wyżej wyłączenie usług ściągania długów i factoringu ze zwolnienia od podatku od towarów i usług zgodne jest z przepisem art. 13B (1) (d) Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG) (Dz. Urz. WE L Nr 145, str. 1 z późn. zm.), obowiązującej do dnia 31 grudnia 2006 r. Stosownie bowiem do ww. przepisu Państwa Członkowskie zwalniają transakcje, nie naruszając innych przepisów Wspólnoty, na warunkach, które ustalają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania zwolnień od podatku i zapobieżenia oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania lub nadużyciom transakcje, łącznie z negocjacjami, dotyczące depozytu i bieżących rachunków, płatności, transferów, długów, czeków i papierów wartościowych, z wyjątkiem jednakże odzyskiwania długów i factoringu.

Ponadto, zgodnie z treścią przepisu art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., Państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Dodatkowo wskazać należy, że Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w wyroku z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-305/01, definiując faktoring, o którym mowa w ww. przepisie Szóstej Dyrektywy podkreślił, że działalność gospodarcza, w ramach której podmiot gospodarczy nabywa wierzytelności, podejmując ryzyko niewywiązania się dłużnika ze zobowiązania i w zamian wystawia swojemu klientowi faktury z tytułu prowizji, stanowi odzyskiwanie długów w rozumieniu art. 13B (d) (3) tej Dyrektywy i dlatego działalność ta wyłączona jest ze zwolnienia określonego w tym przepisie.

W pojęciu usług ściągania długów i faktoringu mieści się zatem m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odprzedaży. Usługa tego typu polegająca na "wyręczeniu" klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia.

W rozpatrywanej sprawie należy przede wszystkim rozstrzygnąć, jaki jest cel zawieranych umów będących przedmiotem złożonego wniosku, czy Wnioskodawca świadcząc te usługi ma na celu ściąganie długów.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca będący czynnym podatnikiem VAT, oferuje rozwiązania, które umożliwiają optymalne i efektywne zarządzanie finansami m.in. przez jednostki samorządu terytorialnego. Jej działalność jest skupiona na restrukturyzacji zobowiązań, finansowaniu inwestycji, udzielaniu pożyczek, finansowaniu należności czy leasingu finansowym. Chcąc dostosować swoją ofertę do zapotrzebowania klientów, Wnioskodawca planuje zawierać w przyszłości z jednostkami samorządu terytorialnego umowy wg następującego schematu:

* Spółka będzie nabywać od Gminy wierzytelności przyszłe i niewymagalne, które Gmina ma względem podmiotów trzecich (dłużników) np. z tytułu czynszów dzierżawnych,

* Spółka będzie płaciła Gminie za powyższe wierzytelności cenę określoną na poziomie niższym od ich wartości nominalnej o wysokość dyskonta ustaloną przez strony. Wspomniana różnica będzie określała wysokość wynagrodzenia Wnioskodawcy,

* Wraz z wierzytelnościami na Spółkę będą przechodzić wszelkie prawa z nimi związane, w szczególności prawo do otrzymania zapłaty od dłużnika,

* W przypadku dokonania zapłaty przez dłużnika na konto Gminy, Gmina zobowiązana będzie do poinformowania Spółki o każdej wpłacie dotyczącej przedmiotowej wierzytelności dokonanej na rachunek bankowy Gminy oraz do przekazania Spółce całości uiszczonych na jej rachunek środków,

* Gmina będzie zobowiązana do zawiadomienia dłużnika o przejściu wierzytelności na rzecz Spółki,

* Jeżeli wierzytelności, o których mowa okażą się być dotknięte w całości lub w części wadą prawną, Spółka będzie mogła odstąpić od umowy. W takim przypadku Gmina będzie zobowiązana zwrócić kwoty wypłacone jej przez Spółkę tytułem ceny nabycia wierzytelności. Niezależnie od tego zwrotu, Gmina będzie zobowiązana do zapłaty Spółce odszkodowania. Przez wadę prawną wierzytelności, o której mowa powyżej, rozumie się w szczególności sytuacje, w której wierzytelność będąca przedmiotem umowy, nie powstała, bądź powstała w niższej aniżeli wskazana w umowie wysokości, jest sporna, jak również jeśli osoby trzecie zgłaszają swoje roszczenia do tej wierzytelności,

* Do chwili pełnej zapłaty przez dłużnika kwot jego zobowiązania, Gmina będzie przyjmowała na siebie odpowiedzialność o charakterze gwarancyjnym, że wierzytelności powstaną w kwocie co najmniej równej do tej, którą określono w umowie ze Spółką oraz, że zostaną we wskazanym terminie w całości zapłacone przez dłużnika na konto Spółki, zgodnie z wartościami i terminami określonymi w umowie. Odpowiedzialność gwarancyjna będzie oznaczać wprost obowiązek zapłaty przez Gminę Spółce wszelkich niezapłaconych w terminie przez dłużnika kwot wraz z odsetkami ustawowymi. Ponadto odpowiedzialność gwarancyjna, o której mowa będzie niezależna od winy oraz innych okoliczności, zaś w związku z przyjęciem tej odpowiedzialności, Gmina będzie przyjmować solidarną odpowiedzialność za wszelkie zobowiązania dłużnika względem Spółki.

Celem zawieranych w przyszłości umów będzie odpłatne (wynagrodzeniem dla Spółki będzie wartość dyskonta) udzielenie finansowania Gminom. Ich celem nie będzie natomiast ściąganie należności od dłużników. Poza udzieleniem finansowania, Spółka nie będzie wykonywała na rzecz zbywcy wierzytelności bądź dłużnika żadnych innych świadczeń.

W związku z powyższym Wnioskodawca ma wątpliwości czy opisana w zdarzeniu przyszłym usługa finansowania świadczona przez Spółkę na rzecz zbywcy wierzytelności będzie zwolniona z podatku od towarów usług.

W tym miejscu tut. Organ przytacza wyrok Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu z dnia 26 czerwca 2003 r., C-305/01 w sprawie MKG-Kraftfahrzeuge-Factoring GmbH. Orzeczenie to zapadło na gruncie stanu faktycznego, w ramach którego MKG-Kraftfahrzeuge-Factoring GmbH była podmiotem zajmującym się obsługą finansową i factoringową niemieckiego importera samochodów marki Mitsubishi. Zgodnie z zawartą pomiędzy stronami umową MKG nabywała wierzytelności importera przysługujące mu względem sprzedawców detalicznych (dealerów) i zajmowała się ich ściąganiem. Umowa przewidywała w tym zakresie przejęcie wierzytelności bez prawa regresu (factoring właściwy). Innymi słowy, MKG obciążało ryzyko ewentualnej niewypłacalności dealerów. Równocześnie MKG przejmowała inne wierzytelności importera, ale już z prawem regresu (factoring niewłaściwy). Na podstawie umowy MKG świadczyła też inne usługi na rzecz importera związane z factoringiem, takie jak zarządzanie rachunkami dłużników oraz dostarczanie dokumentów dotyczących wierzytelności.

Na podstawie wyżej przedstawionego stanu faktycznego Trybunał wyraził stanowisko, że faktor, bezdyskusyjnie, świadczy usługę klientowi polegającą zasadniczo na uwolnieniu go od operacji odzyskiwania długów i od ryzyka niespłacenia długów. Ponadto wskazano, że działalność ekonomiczna, w ramach której podmiot gospodarczy nabywa długi, ponosząc ryzyko zwłoki, i który w zamian pobiera od swych klientów prowizję (prawdziwy factoring), stanowi odzyskiwanie długów i factoring w znaczeniu art. 13B lit. d pkt 3 zdanie ostatnie VI dyrektywy i dlatego jest wyłączony ze zwolnienia ustanowionego tym przepisem. Zgodnie z jego obiektywnym charakterem, zasadniczym celem factoringu jest odzyskanie długów, które strona trzecia ma wobec factoranta. Dlatego factoring uznaje się za stanowiący jedynie wariant bardziej ogólnego pojęcia odzyskiwania długów, niezależnie od sposobu jego przeprowadzania (pkt 77, 80, sentencja pkt 2).

W analizowanej sprawie należy wskazać, że występuje sytuacja odmienna od sytuacji będącej przedmiotem rozpoznania w powołanym wyżej orzeczeniu.

Ponadto cechy opisanej we wniosku usługi wskazują, że czynności te nie kwalifikują się również do innych kategorii usług finansowych wyłączonych ze zwolnienia od podatku, a mianowicie do usług ściągania długów. Należy również podkreślić, że dla zakwalifikowania danych czynności do usług ściągania długów konieczne jest stwierdzenie, że rzeczywistym i podstawowym celem ich wykonywania jest faktyczne ściągnięcie długu. Należy przyjąć, że do świadczenia ww. usług dochodzi w każdym przypadku, gdy celem działania usługodawcy jest przejęcie wierzytelności (długu) innego podmiotu w celu jego wyegzekwowania.

Z wniosku wynika, że Spółka nabywając od Gmin wierzytelności przyszłe i niewymagalne, które Gmina ma względem podmiotów trzecich (dłużników) np. z tytułu czynszów dzierżawnych, poza udzieleniem finansowania, nie będzie wykonywała na rzecz zbywcy wierzytelności bądź dłużnika żadnych innych świadczeń. Celem zawieranych przez Wnioskodawcę umów z Gminami będzie odpłatne (wynagrodzeniem dla Spółki będzie wartość dyskonta) udzielenie finansowania Gminom. Ich celem nie będzie natomiast ściąganie należności od dłużników.

Do chwili pełnej zapłaty przez dłużnika kwot jego zobowiązania, Gmina będzie przyjmowała na siebie odpowiedzialność o charakterze gwarancyjnym, że wierzytelności powstaną w kwocie co najmniej równej do tej, którą określono w umowie ze Spółką oraz, że zostaną we wskazanym terminie w całości zapłacone przez dłużnika na konto Spółki, zgodnie z wartościami i terminami określonymi w umowie. Odpowiedzialność gwarancyjna będzie oznaczać wprost obowiązek zapłaty przez Gminę Spółce wszelkich niezapłaconych w terminie przez dłużnika kwot wraz z odsetkami ustawowymi. Ponadto odpowiedzialność gwarancyjna, o której mowa będzie niezależna od winy oraz innych okoliczności, zaś w związku z przyjęciem tej odpowiedzialności, Gmina będzie przyjmować solidarną odpowiedzialność za wszelkie zobowiązania dłużnika względem Spółki.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że Spółka nie dokonuje przejęcia wierzytelności od zbywcy wierzytelności, w celu jej dalszego ściągnięcia na rzecz tegoż wierzyciela (Gminy). Pobierana przez Spółkę opłata w postaci ustalonego przez strony dyskonata, tj. różnicy pomiędzy ceną zapłaconą przez Spółkę Gminie za wierzytelności a ich wartością nominalną, stanowi wynagrodzenie za udzielenie finansowania zbywcy wierzytelności. Tym samym więc nie można uznać, że Spółka świadczy na rzecz zbywcy usługę faktoringu lub też usługę ściągania długów wyłączoną ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że zwolnione z opodatkowania VAT są usługi polegające na finansowaniu innych podmiotów przewidziane w przytoczonym art. 43 ust. 1 pkt 38 i pkt 40 ustawy o VAT.

W konsekwencji należy wskazać, że Spółka udzielając finansowania wierzycielowi - zbywcy wierzytelności (Gminie) - świadczy usługę zwolnioną z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, a tym samym otrzymywane wynagrodzenie (dyskonto) za udzielenie finansowania będzie zwolnione od podatku VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.