ILPP2/4512-1-334/16-2/EW - Ustalenie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 25 maja 2016 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Poznaniu 31 maja 2016 r., do Biura KIP w Lesznie 1 czerwca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu - jest prawidłowe.

W dniu 31 maja 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina (dalej: Wnioskodawca bądź Gmina) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina będzie stroną umowy o dofinansowanie projektu pn. (...) z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020. Wniosek o dofinansowanie będzie złożony w ramach ogłoszonego w dniu 29 kwietnia 2016 r. konkursu dla Beneficjentów realizujących przedsięwzięcia na terenie Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020; Oś priorytetowa 5. Ochrona środowiska, dziedzictwa kulturowego i naturalnego; Działanie 5.3 Ochrona dziedzictwa kulturowego kultury Poddziałanie 5.3.3 Dziedzictwo kulturowe i kultura w Aglomeracji. Termin końcowy złożenia wniosku to 8 czerwca 2016 r.

Planowana inwestycja polega na przebudowie i rozbudowie istniejącego budynku oraz zmianie sposobu użytkowania pomieszczeń gospodarczych na pomieszczenia muzealne - w obiekcie planuje się zorganizowanie Centrum Dziedzictwa Kulturowego i Turystycznego, w którym zamierza się utworzyć m.in. muzeum sprzętu rzemieślniczego i rolniczego (wystawa zabytkowych narzędzi rolniczych, gospodarstwa domowego, zabytkowych obrazów, strojów ludowych). Planuje się także przeprowadzenie w budynku działań edukacyjnych mających na celu popularyzację wiedzy o historii i kulturze ludowej, z uwzględnieniem historii lokalnej obszaru gminy. Po przeprowadzonej inwestycji, budynek spichlerza będzie dysponował powierzchnią wystawienniczą wynoszącą ponad 500 m², która będzie mogła być wykorzystywana na organizowanie wystaw stałych i czasowych, koncertów, imprez kulturalnych. Wstęp na wystawy, koncerty, imprezy kulturalne i zajęcia edukacyjne będzie wolny, nie będą pobierane opłaty i nie będą sprzedawane bilety na imprezy.

Budynek zabytkowego spichlerza jest własnością Gminy. Obiekt, ze względu na zły stan techniczny stanowiący zagrożenie bezpieczeństwa ludzi, od wielu lat nie jest użytkowany. Roboty budowlane będą realizowane w latach 2017-2018.

Planowany zakres robót budowlanych obejmuje:

Ponadto planuje się zakup następujących usług: inwentaryzacja i katalogowanie eksponatów muzealnych, organizacja i prowadzenie zajęć edukacyjnych.

W związku z realizacją projektu, Gmina będzie otrzymywać faktury VAT dokumentujące nabycie towarów i usług, na których będzie wskazana jako nabywca. Towary i usługi nabywane przez Gminę w trakcie i dla realizacji projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 446), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym. Powyższe zadania, polegające na zaspakajaniu potrzeb społecznych w zakresie edukacji publicznej, kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych określone są w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Gminie planującej realizację projektu przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub prawo do ubiegania się o jego zwrot.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikom podatku VAT przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub jego zwrot w zakresie jakim nabywane towary lub usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych. Stanowisko Wnioskodawcy jest takie, że warunek określony w art. 86 ust. 1 przy realizacji projektu nie zostanie zachowany, gdyż Gmina nie będzie miała prawnej ani faktycznej możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz prawa do jego zwrotu, gdyż zrealizowane przedsięwzięcie służyć będzie dobru wspólnemu mieszkańców gminy, a nie prowadzeniu działalności gospodarczej będącej źródłem dochodu gminy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy - nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE. serii L Nr 347 str. 1 z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Jak wynika z powyżej przedstawionego stanu prawnego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

* podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

* podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. Zadania własne obejmują m.in. sprawy w zakresie: edukacji publicznej, kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, kultury fizyczne i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca będzie stroną umowy o dofinansowanie projektu pn. (...) z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020. Planowana inwestycja polega na przebudowie i rozbudowie istniejącego budynku oraz zmianie sposobu użytkowania pomieszczeń gospodarczych na pomieszczenia muzealne - w obiekcie planuje się zorganizowanie Centrum Dziedzictwa Kulturowego i Turystycznego, w którym zamierza się utworzyć m.in. muzeum sprzętu rzemieślniczego i rolniczego (wystawa zabytkowych narzędzi rolniczych, gospodarstwa domowego, zabytkowych obrazów, strojów ludowych). Planuje się także przeprowadzenie w budynku działań edukacyjnych mających na celu popularyzację wiedzy o historii i kulturze ludowej, z uwzględnieniem historii lokalnej obszaru naszej gminy. Po przeprowadzonej inwestycji, budynek spichlerza będzie dysponował powierzchnią wystawienniczą wynoszącą ponad 500 m², która będzie mogła być wykorzystywana na organizowanie wystaw stałych i czasowych, koncertów, imprez kulturalnych. Wstęp na wystawy, koncerty, imprezy kulturalne, zajęcia edukacyjne będzie wolny, nie będą pobierane opłaty i nie będą sprzedawane bilety na imprezy.

Budynek zabytkowego spichlerza jest własnością Gminy. Obiekt, ze względu na zły stan techniczny stanowiący zagrożenie bezpieczeństwa ludzi, od wielu lat nie jest użytkowany.

Ponadto, planuje się zakup następujących usług: inwentaryzacja i katalogowanie eksponatów muzealnych, organizacja i prowadzenie zajęć edukacyjnych.

W związku z realizacją projektu, Gmina będzie otrzymywać faktury VAT dokumentujące nabycie towarów i usług, na których będzie wskazana jako nabywca. Towary i usługi nabywane przez Gminę w trakcie i dla realizacji projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym. Powyższe zadania, polegające na zaspakajaniu potrzeb społecznych w zakresie edukacji publicznej, kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych określone są w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii ustalenia, czy Gminie, w związku z realizacją projektu będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub prawo do ubiegania się o jego zwrot.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W przedmiotowej sprawie zakup towarów i usług, w związku z realizacją projektu pn. (...) nastąpi w ramach władztwa publicznego - Gmina wykonując to zadanie działać będzie jako organ administracji publicznej i może korzystać ze środków prawnych o charakterze władczym. W takim ujęciu Gmina bez wątpienia nie może być uznana za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, gdyż realizuje ona w tym zakresie zadania własne służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej.

Zatem, w omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, gdyż Wnioskodawca realizując opisane we wniosku zadanie nie będzie działał w charakterze podatnika VAT.

W konsekwencji, Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług służących realizacji projektu pn. (...), w związku z czym Zainteresowany nie będzie miał również prawa do ubiegania się o jego zwrot.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.