ILPP2/4512-1-110/16-2/SJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z 5 lutego 2016 r. (data wpływu 8 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. "Przebudowa ciągu dróg powiatowych (...): Etap II" - jest prawidłowe.

W dniu 8 lutego 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. "Przebudowa ciągu dróg powiatowych (...): Etap II".

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Powiatowy Zarząd Dróg jest powiatową samorządową jednostką organizacyjną Powiatu, utworzoną na podstawie art. 12 pkt 8 lit. i ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym.

Jako jednostka organizacyjna Powiatu realizuje zadania statutowe na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998 r. Działalność jednostki jest finansowana z budżetu Powiatu.

Powiatowy Zarząd Dróg uczestniczył jako partner w realizacji projektu dofinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013 Działanie 3.1 Infrastruktura drogowa, Poddziałanie 3.1.2 Drogi lokalne pt. "Przebudowa ciągu dróg powiatowych (...): Etap II".

Liderem projektu był Powiat, będący Projektodawcą, który zgłosił i składał wniosek o dofinansowanie projektu w imieniu swoim i który odpowiada następnie jako Beneficjent przed instytucją Zarządzającą Regionalnym Programem Operacyjnym dla Województwa na lata 2007-2013 za realizację projektu.

Partnerem Projektu był Powiatowy Zarząd Dróg i jako powiatowa jednostka organizacyjna Powiatu i jemu podległa, operacyjnie wdrażała projekt, tj. dokonała wyboru wykonawców części przygotowawczej projektu, ogłosiła i przeprowadziła postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na wykonawcę robót budowlanych, nadzorowała postęp zadania, dokonywała odbioru usług i robót oraz płatności z rachunku bankowego Powiatowego Zarządu Dróg. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie były rozliczane w rejestrach i deklaracjach Powiatu lecz wyłącznie w jego rejestrach ewidencyjnych.

Powiatowy Zarząd Dróg, jako jednostka budżetowa sektora finansów publicznych nieposiadająca osobowości prawnej, pokrywa swoje wydatki z budżetu Powiatu na podstawie planu finansowego jednostki budżetowej i jako partner projektu nie przekazywała własnych środków finansowych na rzecz Lidera projektu. To Lider projektu przekazywał własne środki do partnera, aby ten regulował płatności w ramach projektu. Środki z dofinansowania projektu, czyli środki pochodzące z refundacji poniesionych kosztów wpływały na konto bankowe Powiatu (Lidera).

Projekt był realizowany w okresie od 8 kwietnia 2014 r. do 5 czerwca 2015 r. (dokumentacja techniczna, studium wykonalności inwestycji, przetarg, rzeczowa realizacja robót, promocja) i obejmował przebudowę drugiego etapu ciągu dróg lokalnych o kategorii dróg powiatowych w powiecie na terenie gminy C., łączących drogi wojewódzkie z połączeniem w kierunku siedziby gminy B. Układ tych dróg stanowi oś komunikacyjną gminy prowadzącą do jedynej na terenie gminy przeprawy mostowej na rzece. Droga w ramach II etapu zostanie przebudowana na długości 4.890 m, tj. od okolic (...).

W ramach prac drogowych wykonane zostały m.in. wycinka drzew, lokalne poszerzenia jezdni wraz ze wzmocnieniem uszkodzonej w wyniku powodzi podbudowy dostosowując drogę do kategorii ruchu KR3, wymiana zjazdów z drogi, wykonanie poboczy z materiału odzyskiwanego, a także remont istniejących przepustów i odnowienie rowów przydrożnych.

Zrealizowanie projektu usunęło skutki powodzi z 2010 r., co pozwoliło rozwiązać problemy komunikacyjne oraz poprawiło bezpieczeństwo ruchu drogowego na terenie gminy C., która należy do gmin zagrożonych powodzią i podtopieniami.

Projekt nie był objęty pomocą publiczną w rozumieniu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa 2007-2013 i nie generuje i nie będzie generował przychodów (Wnioskodawca zarządzający efektami projektu nie pobierał i nie będzie pobierał opłat za korzystanie z drogi zarówno w okresie wymagalnej trwałości projektu - 5 lat oraz po upływie tego terminu). Po rzeczowym zakończeniu projektu Powiatowy Zarząd Dróg pełni nad drogami funkcję zarządcy jako jednostka organizacyjna Powiatu powołana do zarządzania drogami publicznymi powiatowymi. Właścicielem drogi jest Powiat.

Zakres projektu obejmował zakupy towarów i usług związane wyłącznie z projektem i fakturowane na Powiatowy Zarząd Dróg, a mianowicie:

* wydatki na przygotowanie projektu: koszty dokumentacji technicznej i studium wykonalności inwestycji na podstawie faktur VAT (wystąpił podatek od towarów i usług),

* wydatki na przygotowanie dokumentacji przetargowej na podstawie umowy o dzieło (nie wystąpił podatek od towarów i usług),

* wydatki na roboty budowlane drogowe fakturowane (wystąpił podatek od towarów i usług),

* wydatki na usługi związane z promocją całości projektu fakturowane (m.in. tablice informacyjne - wystąpił podatek od towarów i usług).

Wszystkie wymienione powyżej pozycje wydatków nie były i nie są związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych.

Do dnia 24 października 2014 r. Powiatowy Zarząd Dróg nie był zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W trakcie realizacji ww. projektu Powiatowy Zarząd Dróg zmienił status podatkowy, tj. uzyskał status podatkowy czynnego podatnika podatku VAT poprzez zarejestrowanie z dniem 24 października 2014 r. w wyniku utraty zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054) w związku ze sprzedażą złomu użytkowego pozyskanego z konstrukcji stalowych pochodzących z rozbiórki tymczasowego mostu przez rzekę w ciągu drogi powiatowej w miejscowości C. Nabywcy złomu wystawiono fakturę przy zastosowaniu mechanizmu "odwrotnego obciążenia". W przypadku przedmiotowej przebudowy ciągu dróg powiatowych i sprzedaży złomu użytkowego, gdzie VAT rozliczył nabywca - nie zaistniał związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Obecnie, tj. z dniem 1 stycznia 2016 r. Powiatowy Zarząd Dróg jest zarejestrowany jako podatnik VAT zwolniony.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy Powiatowy Zarząd Dróg jako zarejestrowany z dniem 24 października 2014 r. czynny podatnik VAT ponoszący wydatki w projekcie zrealizowanym w latach 2014-2015 i współfinansowanym ze środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, może odzyskać zapłacony w ramach projektu podatek od towarów i usług.

2. Czy Powiatowy Zarząd Dróg jako zarejestrowany z dniem 1 stycznia 2016 r. podatnik VAT zwolniony ponoszący wydatki w projekcie zrealizowanym w latach 2014-2015 i współfinansowanym ze środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, może odzyskać zapłacony w ramach projektu podatek od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Powiatowemu Zarządowi Dróg po zmianie w dniu 24 października 2014 r. statusu podatnika podatku VAT, tj. zarejestrowaniu podmiotu jako podatnika VAT, nadal nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od zakupów towarów i usług zużytych przy zakończonym przedsięwzięciu, a co za tym idzie podatek VAT będzie wydatkiem kwalifikowalnym do refundacji ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Powiatowy Zarząd Dróg jako powiatowa samorządowa jednostka organizacyjna Powiatu, utworzona na podstawie art. 12 pkt 8 lit. i ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, realizująca zadania ustawowe na podstawie art. 4 ust. 1 ww. ustawy, nie może odzyskać zapłaconego podatku od towarów i usług przy dokonanych zakupach w ramach zrealizowanego projektu pt. "Przebudowa ciągu dróg powiatowych (...): Etap II".

Powiatowy Zarząd Dróg wykonuje na podstawie ww. ustawy zadania publiczne m.in. w zakresie utrzymania dróg powiatowych. Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Wnioskodawca nie jest podatnikiem w rozumieniu ustawy.

Ponieważ wszystkie wydatki obejmujące zakupy towarów i usług w zakresie zrealizowanego projektu i zafakturowane na Powiatowy Zarząd Dróg nie są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT - nie jest możliwe rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług i tym samym Powiatowemu Zarządowi Dróg nie przysługuje prawo do zwrotu różnicy podatku VAT, o której mowa w art. 87 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi VAT przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Aby możliwa była realizacja prawa do obniżania podatku należnego o podatek naliczony nabywane przez podatnika towary lub usługi muszą służyć do wykonywania przez niego czynności podlegających opodatkowaniu. Zgodnie z powyższym, w sytuacji braku związku nabywanych towarów i usług ze sprzedażą opodatkowaną, podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego. W przypadku przebudowy drogi publicznej nie była ona związana w ogóle z czynnościami opodatkowanymi zarówno w części przygotowawczej inwestycji (studium wykonalności, dokumentacja techniczna, przygotowanie dokumentacji przetargowej), jak również w fazie rzeczowej realizacji: robót budowlanych drogowych oraz promocji projektu dotyczącej całego zadania. W związku z tym nie została spełniona podstawowa przesłanka warunkująca prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, Powiatowemu Zarządowi Dróg po zmianie z dniem 1 stycznia 2016 r. statusu podatnika podatku VAT, tj. zarejestrowaniu podmiotu jako podatnika VAT zwolnionego, nadal nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od zakupów towarów i usług zużytych przy zakończonym przedsięwzięciu, a co za tym idzie podatek VAT będzie wydatkiem kwalifikowalnym do refundacji ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Powiatowy Zarząd Dróg jako powiatowa samorządowa jednostka organizacyjna Powiatu, utworzona na podstawie art. 12 pkt 8 lit. i ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, realizująca zadania ustawowe na podstawie art. 4 ust. 1 ww. ustawy, nie może odzyskać zapłaconego podatku od towarów i usług przy dokonanych zakupach w ramach zrealizowanego projektu pt. "Przebudowa ciągu dróg powiatowych (...): Etap II".

Powiatowy Zarząd Dróg wykonuje na podstawie ww. ustawy zadania publiczne m.in. w zakresie utrzymania dróg powiatowych. Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług jednostka (Wnioskodawca) nie jest podatnikiem w rozumieniu ustawy. Ponieważ wszystkie wydatki obejmujące zakupy towarów i usług w zakresie zrealizowanego projektu i zafakturowane na Powiatowy Zarząd Dróg nie są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT - nie jest możliwe rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług tym samym Powiatowemu Zarządowi Dróg nie przysługuje prawo do zwrotu różnicy podatku VAT, o której mowa w art. 87 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi VAT przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Aby możliwa była realizacja prawa do obniżania podatku należnego o podatek naliczony nabywane przez podatnika towary lub usługi muszą służyć do wykonywania przez niego czynności podlegających opodatkowaniu. Zgodnie z powyższym, w sytuacji braku związku nabywanych towarów i usług ze sprzedażą opodatkowaną, podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego. W przypadku przebudowy drogi publicznej nie była ona związana w ogóle z czynnościami opodatkowanymi zarówno w części przygotowawczej inwestycji (studium wykonalności, dokumentacja techniczna, przygotowanie dokumentacji przetargowej), jak również w fazie rzeczowej realizacji: robót budowlanych drogowych oraz promocji projektu dotyczącej całego zadania. W związku z tym nie została spełniona podstawowa przesłanka warunkująca prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą - w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy - kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

W świetle art. 87 ust. 1 ustawy - w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Ponadto w oparciu o art. 88 ust. 4 ustawy - obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy - nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ będą uznane za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonują czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach ich zadań oraz, gdy wykonują czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czynią to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

* podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

* podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1445, z późn. zm.) - powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym - powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym, m.in. w zakresie transportu zbiorowego i dróg publicznych.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ww. ustawy - w celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne i zawierać umowy z innymi podmiotami.

Należy wskazać, że na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy - zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Stosownie do art. 113 ust. 11 ustawy - podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.

W myśl art. 96 ust. 1 ustawy - podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Jak stanowi art. 96 ust. 3 ustawy - podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Zgodnie natomiast z treścią art. 96 ust. 4 ustawy - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2014 r. - naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako "podatnika VAT czynnego" lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego".

Natomiast z dniem 1 stycznia 2015 r. przepis art. 96 ust. 4 otrzymał następujące brzmienie: "Naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika jako "podatnika VAT czynnego", a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego", i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie".

Na podstawie art. 96 ust. 6 ustawy - jeżeli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on zobowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT.

Podatnicy zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, którzy następnie zostali zwolnieni od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub którzy następnie zgłosili, że będą wykonywać wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43, pozostają w rejestrze jako podatnicy VAT zwolnieni - art. 96 ust. 10 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca (Powiatowy Zarząd Dróg) jest powiatową samorządową jednostką organizacyjną Powiatu, utworzoną na podstawie art. 12 pkt 8 lit. i ustawy o samorządzie powiatowym. Jako jednostka organizacyjna Powiatu realizuje zadania statutowe na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym. Działalność jednostki jest finansowana z budżetu Powiatu. Zainteresowany uczestniczył jako partner w realizacji projektu dofinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013 Działanie 3.1 Infrastruktura drogowa, Poddziałanie 3.1.2 Drogi lokalne pt. "Przebudowa ciągu dróg powiatowych (...): Etap II". Liderem projektu był Powiat, będący Projektodawcą, który zgłosił i składał wniosek o dofinansowanie projektu w imieniu swoim i który odpowiada następnie jako Beneficjent przed instytucją Zarządzającą Regionalnym Programem Operacyjnym dla Województwa na lata 2007-2013 za realizację projektu. Partnerem Projektu był Wnioskodawca i jako powiatowa jednostka organizacyjna Powiatu i jemu podległa, operacyjnie wdrażała projekt, tj. dokonała wyboru wykonawców części przygotowawczej projektu, ogłosiła i przeprowadziła postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na wykonawcę robót budowlanych, nadzorowała postęp zadania, dokonywała odbioru usług i robót oraz płatności z rachunku bankowego Zainteresowanego. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie były rozliczane w rejestrach i deklaracjach Powiatu lecz wyłącznie w jego rejestrach ewidencyjnych. Zarząd, jako jednostka budżetowa sektora finansów publicznych nieposiadająca osobowości prawnej, pokrywa swoje wydatki z budżetu Powiatu na podstawie planu finansowego jednostki budżetowej i jako partner projektu nie przekazywała własnych środków finansowych na rzecz Lidera projektu. To Lider projektu przekazywał własne środki do partnera, aby ten regulował płatności w ramach projektu. Środki z dofinansowania projektu, czyli środki pochodzące z refundacji poniesionych kosztów wpływały na konto bankowe Powiatu (Lidera). Projekt był realizowany w okresie od 8 kwietnia 2014 r. do 5 czerwca 2015 r. (dokumentacja techniczna, studium wykonalności inwestycji, przetarg, rzeczowa realizacja robót, promocja) i obejmował przebudowę drugiego etapu ciągu dróg lokalnych o kategorii dróg powiatowych w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim na terenie gminy C., łączących drogi wojewódzkie z połączeniem w kierunku siedziby gminy B. Układ tych dróg stanowi oś komunikacyjną gminy prowadzącą do jedynej na terenie gminy przeprawy mostowej na rzece Odrze. Droga w ramach II etapu zostanie przebudowana na długości 4.890 m, tj. od (...). W ramach prac drogowych wykonane zostały m.in. wycinka drzew, lokalne poszerzenia jezdni wraz ze wzmocnieniem uszkodzonej w wyniku powodzi podbudowy dostosowując drogę do kategorii ruchu KR3, wymiana zjazdów z drogi, wykonanie poboczy z materiału odzyskiwanego, a także remont istniejących przepustów i odnowienie rowów przydrożnych. Zrealizowanie projektu usunęło skutki powodzi z 2010 r., co pozwoliło rozwiązać problemy komunikacyjne oraz poprawiło bezpieczeństwo ruchu drogowego na terenie gminy Cisek, która należy do gmin zagrożonych powodzią i podtopieniami. Projekt nie był objęty pomocą publiczną w rozumieniu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa 2007-2013 i nie generuje i nie będzie generował przychodów (Wnioskodawca zarządzający efektami projektu nie pobierał i nie będzie pobierał opłat za korzystanie z drogi zarówno w okresie wymagalnej trwałości projektu - 5 lat oraz po upływie tego terminu). Po rzeczowym zakończeniu projektu Zainteresowany pełni nad drogami funkcję zarządcy jako jednostka organizacyjna Powiatu powołana do zarządzania drogami publicznymi powiatowymi. Właścicielem drogi jest Powiat. Zakres projektu obejmował zakupy towarów i usług związane wyłącznie z projektem i fakturowane na Wnioskodawcę, a mianowicie:

* wydatki na przygotowanie projektu: koszty dokumentacji technicznej i studium wykonalności inwestycji na podstawie faktur VAT (wystąpił podatek od towarów i usług),

* wydatki na przygotowanie dokumentacji przetargowej na podstawie umowy o dzieło (nie wystąpił podatek od towarów i usług),

* wydatki na roboty budowlane drogowe fakturowane (wystąpił podatek od towarów i usług),

* wydatki na usługi związane z promocją całości projektu fakturowane (m.in. tablice informacyjne - wystąpił podatek od towarów i usług).

Wszystkie wymienione powyżej pozycje wydatków nie były i nie są związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych. Do dnia 24 października 2014 r. Powiatowy Zarząd Dróg nie był zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W trakcie realizacji ww. projektu Zainteresowany zmienił status podatkowy, tj. uzyskał status podatkowy czynnego podatnika podatku VAT poprzez zarejestrowanie z dniem 24 października 2014 r. w wyniku utraty zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług w związku ze sprzedażą złomu użytkowego pozyskanego z konstrukcji stalowych pochodzących z rozbiórki tymczasowego mostu przez rzekę w ciągu drogi powiatowej w miejscowości C. Nabywcy złomu wystawiono fakturę przy zastosowaniu mechanizmu "odwrotnego obciążenia". W przypadku przedmiotowej przebudowy ciągu dróg powiatowych i sprzedaży złomu użytkowego, gdzie VAT rozliczył nabywca - nie zaistniał związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Obecnie, tj. z dniem 1 stycznia 2016 r. Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT zwolniony.

W analizowanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. "Przebudowa ciągu dróg powiatowych (...): Etap II" przez Powiatowy Zarząd Dróg.

W przedmiotowej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą sytuacji kiedy:

Z powołanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko w przypadku, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik od towarów i usług oraz gdy dokonywane zakupy towarów i usług mają związek z czynnościami opodatkowanymi podatnika, tj. takimi, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstania zobowiązania podatkowego). Ustawa zatem wyłącza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego przez podmiot niebędący czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT oraz związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Odnosząc się do powyższego należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług przez podatnika podatku od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w odniesieniu do ww. pkt 1, nie zostanie spełniony, ponieważ - jak wskazał Wnioskodawca - w przypadku przebudowy ciągu dróg powiatowych i sprzedaży złomu użytkowego, nie zaistniał związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Zainteresowany wskazał również, że wymienione pozycje wydatków nie były i nie są związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych. W związku z powyższym, Zainteresowany nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji opisanego we wniosku projektu. Tym samym Wnioskodawcy z tego tytułu nie przysługuje prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Natomiast w okresie od 1 stycznia 2016 r. Wnioskodawca również nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji opisanego we wniosku projektu, ani nie przysługuje prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy bowiem, ustawa wyłącza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego przez podmiot niebędący czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT oraz związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

W zakresie poniesionych wydatków Zainteresowany nie ma również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U. , poz. 1656). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik powinien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Wnioskodawca nie spełnia ww. warunków, nie ma zatem możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

Reasumując:

Ad. 1

Wnioskodawca, jako zarejestrowany z dniem 24 października 2014 r. czynny podatnik podatku VAT ponoszący wydatki w projekcie zrealizowanym w latach 2014-2015 i współfinansowanym ze środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego pn. "Przebudowa ciągu dróg powiatowych (...): Etap II" nie ma możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizacją ww. projektu, ponieważ efekty powstałe w ramach realizacji przedmiotowego zadania nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Ad. 2

Wnioskodawca, jako zarejestrowany z dniem 1 stycznia 2016 r. podatnik VAT zwolniony ponoszący wydatki w projekcie zrealizowanym w latach 2014-2015 i współfinansowanym ze środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego pn. "Przebudowa ciągu dróg powiatowych (...): Etap II" nie ma możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizacją ww. projektu, gdyż nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym (jest zarejestrowany jako podatnik VAT zwolniony), tym samym efekty powstałe w ramach realizacji przedmiotowego zadania nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Tut. Organ informuje, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu weryfikacji, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

W tym miejscu informuje się, że w dniu 29 września 2015 r. zapadł wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-276/14 zgodnie z którym gminna jednostka organizacyjna, której działalność nie spełnia kryterium samodzielności w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L , Nr 347, str. 1, z późn. zm.), nie może być uznana za podatnika podatku od wartości dodanej odrębnie od gminy, w której skład jednostka ta wchodzi. W związku z ww. wyrokiem nr C-276/14, w dniu 29 września 2015 r. Ministerstwo Finansów wydało Komunikat, w którym stwierdzono, że mając na uwadze rozstrzygnięcie TSUE zakłada się obowiązkowe "scentralizowanie" w samorządach rozliczeń w zakresie podatku VAT.

Ponadto na tle obecnej ustawy o podatku od towarów i usług w dniu 26 października 2015 r. Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale siedmiu sędziów (sygn. akt I FPS 4/15) wskazał na orzeczenie TSUE z 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 Gmina Wrocław i podkreślił, że pomimo większego niż jednostki budżetowe stopnia samodzielności zakładu budżetowego, nie może on być uznany za odrębnego od Gminy podatnika VAT, nie spełnia bowiem warunku wystarczającej samodzielności.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.