ILPP2/4512-1-100/16-4/EW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 20 stycznia 2016 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Łodzi 27 stycznia 2016 r., do Biura KIP w Lesznie 4 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 27 stycznia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W postępowaniu Komornik (również: Wnioskodawca) prowadzi egzekucję na wniosek Banku przeciwko Sp. z o.o. (dalej: Dłużnik).

Na wniosek wierzyciela Komornik dokonał zajęcia nieruchomości Dłużnika-nieruchomość niezabudowana, ujęta w obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, uchwalonym uchwałą Rady Gminy z dnia 30 grudnia 2002 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu we wsi Mędłów (położonego na północ od drogi gminnej). Zgodnie ze wskazanym planem zagospodarowania:

Dnia 15 grudnia 2015 r. Komornik dokonał sprzedaży nieruchomości w trybie art. 1013 ind. 6 k.p.c. Własność nieruchomości zostanie przeniesiona z dłużnika na nabywcę licytacyjnego dopiero w chwili prawomocnego przysądzenia własności nieruchomości na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Komornik nie posiada na chwilę obecną informacji o prawomocności postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości.

Zgodnie z informacją uzyskaną od naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 22 października 2015 r., Dłużnik nabywając nieruchomość nie zgłosił nabycia prawa własności nieruchomości na podstawie umowy sprzedaży z dnia 27 marca 2014 r. (informacja z Działu II wskazanej księgi wieczystej). Z pisma Naczelnika Urzędu Skarbowego wynika również, że Dłużnik jest podatnikiem podatku VAT.

Mając powyższe na uwadze, w omawianym przypadku, Wnioskodawca powziął w wątpliwość czy wskutek sprzedaży licytacyjnej wskazanej nieruchomości Komornik jako płatnik podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zobowiązany jest do naliczenia, pobrania i uiszczenia podatku VAT oraz, czy stawka podatku VAT w takim przypadku wynosi 23%.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy wskutek uprawomocnienia się postanowienia Sądu Rejonowego o przysądzeniu własności nieruchomości powstanie obowiązek Komornika do naliczenia, pobrania i uiszczenia podatku VAT w związku ze sprzedażą przez Komornika nieruchomości.

2. W razie pozytywnej odpowiedzi na pierwsze pytanie, czy stawka podatku VAT w niniejszym przypadku wynosi 23%, czy należy zastosować inną stawkę VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości nastąpi odpłatna dostawa towaru powodująca powstanie obowiązku Komornika do naliczenia, pobrania i uiszczenia podatku VAT przez Komornika w stawce podatku VAT 23%.

Dłużnik dokonał nabycia prawa własności nieruchomości na podstawie umowy sprzedaży z dnia 27 marca 2014 r. (informacja z Działu II wskazanej księgi wieczystej). W ocenie Komornika powinno zostać zgłoszone do Urzędu Skarbowego wskazane nabycie, gdyż od wskazanej transakcji zgodnie z art. 2 ust. 33 i art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług należało, w ocenie Wnioskodawcy, odprowadzić podatek VAT w stawce 23%.

Podobnie, w ocenie Komornika z chwilą uprawomocnienia się postanowienia Sądu o przysądzeniu własności nieruchomości niezabudowanej, ale ujętej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego z podstawowym przeznaczeniem - zabudowa mieszkaniowa, jednorodzinna z urządzeniami towarzyszącymi - powstanie obowiązek podatkowy w zakresie podatku VAT w stawce 23%, który Komornik jako płatnik podatku VAT od odpłatnej dostawy nieruchomości dłużnika jest zobowiązany naliczyć, odprowadzić i uiścić do właściwego Urzędu Skarbowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą - organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Z treści powyższego przepisu wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Podatnikiem natomiast, stosownie do treści art. 7 § 1 ww. ustawy - jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

Przepis art. 30 § 1 cyt. ustawy stanowi, że płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony.

W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie "płatnikami" oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług będzie miało miejsce wówczas, jeżeli po stronie dłużnika spełnione zostaną przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu w oparciu o przepisy art. 5 ustawy i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest dokonywana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, działającą w takim charakterze.

Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary - na mocy art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zatem w świetle przytoczonych powyżej przepisów, nieruchomość niezabudowana spełnia definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że Komornik prowadzi egzekucję przeciwko Sp. z o.o. Na wniosek wierzyciela, Komornik dokonał zajęcia opisanej we wniosku nieruchomości Dłużnika, ujętej w obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z ww. planem zagospodarowania przestrzennego podstawowym przeznaczeniem nieruchomości jest zabudowa mieszkaniowa, jednorodzinna, z urządzeniami towarzyszącymi. Dnia 15 grudnia 2015 r. Komornik dokonał sprzedaży ww. nieruchomości. Własność nieruchomości zostanie przeniesiona z Dłużnika na nabywcę licytacyjnego dopiero w chwili prawomocnego przysądzenia własności nieruchomości na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego. Komornik nie posiada na chwilę obecną informacji o prawomocności postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości. Zgodnie z informacją uzyskaną od naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 22 października 2015 r. Dłużnik jest podatnikiem podatku VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii ustalenia, czy przy sprzedaży nieruchomości powstanie obowiązek Komornika do naliczenia, pobrania i uiszczenia podatku VAT oraz zastosowania odpowiedniej stawki podatku dla ww. czynności.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast w oparciu o art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy, przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Z cytowanych przepisów wynika, że nie jest terenem budowlanym grunt, dla którego miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje inne przeznaczenie niż pod zabudowę. Analogicznie, w przypadku braku takiego planu, powyższą zasadę należy stosować do decyzji o warunkach zabudowy. W zależności od rodzaju inwestycji będzie to albo decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego albo decyzja o warunkach zabudowy.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy - jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen - "teren budowlany oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę."

Tym samym, również w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Przepis art. 2 pkt 33 ustawy w zgodny sposób odpowiada zatem treści ww. orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

Z powyższej analizy wynika, że ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.

Powyższe oznacza, że generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., niebędących terenami budowlanymi - są zwolnione od podatku VAT.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz elementy stanu sprawy wskazać należy, że dostawa ww. nieruchomości, nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, bowiem zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego podstawowym przeznaczeniem nieruchomości jest zabudowa mieszkaniowa, jednorodzinna, z urządzeniami towarzyszącymi.

Ponadto, ustawa o podatku od towarów i usług nie przewiduje dla dostawy niezabudowanych nieruchomości gruntowych obniżonych stawek podatku.

Podsumowując, sprzedaż będącej przedmiotem wniosku nieruchomości, podlega opodatkowaniu 23% stawką podatku VAT, zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy. Tym samym Wnioskodawca - Komornik Sądowy - dokonujący w świetle art. 18 ustawy dostawy ww. nieruchomości, jest zobowiązany do naliczenia, pobrania i uiszczenia należnego podatku od towarów i usług.

Ponadto, tut. Organ wskazuje na art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zgodnie z którym zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy dotyczy wszystkich towarów - zarówno nieruchomości, jak i ruchomości - przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych - niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) - wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT. Obydwa warunki muszą być spełnione jednocześnie.

Jednakże, z wniosku nie wynika, aby spełnione zostały obydwa warunki, wskazane w ww. artykule, zatem zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy - nie ma w przedmiotowej sprawie zastosowania.

Tut. Organ wskazuje ponadto, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - w wydanej interpretacji rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.