ILPP2/443-946/11-5/MN - Usługa pośrednictwa na rzecz brokera ubezpieczeniowego przy sprzedaży jego usług wraz ze swoim towarem - zwolnienie z VAT.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 22 września 2011 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP2/443-946/11-5/MN Usługa pośrednictwa na rzecz brokera ubezpieczeniowego przy sprzedaży jego usług wraz ze swoim towarem - zwolnienie z VAT.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia - brak daty sporządzenia (data wpływu 15 czerwca 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 7 września 2011 r. (data wpływu 9 września 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 czerwca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 7 września 2011 r. (data wpływu 9 września 2011 r.) o doprecyzowanie opisu sprawy oraz potwierdzenie uiszczenia brakującej opłaty.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka zajmująca się sprzedażą detaliczną m.in. sprzętu komputerowego planuje przeprowadzenie okresowej akcji promocyjnej.

Spółka zamierza sprzedawać przenośne komputery osobiste (dalej: "laptop") w połączeniu z usługami ubezpieczeniowymi oferowanymi przez partnera biznesowego Spółki - brokera/agenta ubezpieczeniowego. Ma to być ubezpieczenie produktu w postaci przedłużonej gwarancji. Dodatkowo klient będzie miał możliwość skorzystania z kredytu ratalnego 0% oferowanego przez bank - jedynie na zakup ubezpieczonego laptopa wraz z dodatkowym ubezpieczeniem w ramach przedmiotowej akcji promocyjnej, jednak kwestia kredytu ratalnego pozostaje poza zakresem niniejszego wniosku.

Spółka w celu stworzenia korzystnej cenowo oferty w ramach promocji zdecyduje się na znaczne obniżenie ceny sprzedawanego sprzętu komputerowego. Jednocześnie Spółka będzie pośredniczyła w sprzedaży usług świadczonych przez brokera ubezpieczeniowego w cenie ustalonej w ramach wzajemnych negocjacji. W związku z dużą obniżką ceny, Spółka będzie ponosiła stratę na sprzedaży laptopa w ramach promocji, jednakże biorąc pod uwagę całą transakcję wiązaną, Spółka w efekcie końcowym osiągnie przychód pochodzący z prowizji otrzymanej od brokera ubezpieczeniowego. Jest to element strategii marketingowej Spółki mający na celu aktywizację sprzedaży, a także poprawę wizerunku Spółki pośród konsumentów. Obecnie ze względu na uwarunkowania rynkowe oraz coraz większą konkurencję ze strony internetowych sklepów komputerowych Spółka jest postrzegana jako drogi sprzedawca. Potwierdzeniem tego faktu są badania cen detalicznych sprzętu komputerowego oraz wyniki prezentowane przez tzw. "internetowe porównywarki cenowe". Dlatego też, Spółka zdecydowała się na podjęcie działań mających na celu zmianę tego wizerunku. Wiąże się to oczywiście z nakładami pracy, a także przede wszystkim nakładami finansowymi. W efekcie powstała koncepcja przedmiotowej akcji promocyjnej, która się wpisuje w ogólną strategię biznesową Spółki.

Akcja promocyjna ma określone cele krótkoterminowe, a także długoterminowe. W krótkim okresie czasu dla Spółki najważniejszy jest wzrost udziału sprzedaży w segmencie produktów, które będą oferowane w ramach akcji promocyjnej. Długoterminowo Spółka spodziewa się wspomnianej zmiany wizerunku na sprzedawcę oferującego atrakcyjne cenowo towary, dostępne także dla mniej majętnych klientów. W efekcie Spółka spodziewa się zwiększenia udziału w tym właśnie segmencie klientów.

Podkreślenia wymaga fakt, iż przedmiotowa oferta nie będzie stanowiła standardowej oferty Spółki. Będzie to akcja promocyjna trwająca w określonym czasie, a także dotyczyła określonej grupy towarowej (komputerów przenośnych).

Załącznikiem akcji marketingowej będzie biznes plan, w którym będą wskazane źródła zysku dla Spółki oraz dokładny plan akcji. Dodatkowo, zarząd Spółki w formie uchwały określającej warunki sprzedaży wiązanej wyrazi zgodę na sprzedaż przedmiotowych laptopów poniżej kosztu zakupu. Jednocześnie cała akcja promocyjna będzie wsparta przez planowaną akcję marketingową finansowaną z odrębnego budżetu marketingowego Spółki.

Aby dokładnie zobrazować sens oraz istotę akcji promocyjnej, Spółka posługuje się następującym przykładem. Ostatecznie parametry promocji nie zostały jeszcze ustalone, jednakże model biznesowy planowanej akcji promocyjnej zakłada sprzedaż komputera przenośnego przez Spółkę poniżej ceny jego zakupu wraz z dodatkowym świadczeniem partnera biznesowego Spółki (brokera/agenta ubezpieczeniowego). Przykładowo, Spółka nabędzie laptopa w cenie netto 1.800 PLN. W ramach promocji przedmiotowy laptop będzie oferowany w cenie netto 1.000 PLN w przypadku jednoczesnego jego nabycia z pakietem usług ubezpieczeniowych oferowanych przez brokera ubezpieczeniowego. W skład tych usług będą wchodzić usługi ubezpieczenia o charakterze przedłużonej gwarancji na laptopa, ubezpieczenie od kradzieży lub zniszczenia sprzętu. W ramach ustaleń z brokerem/agentem ubezpieczeniowym Spółka będzie dokonywała pośrednictwa w sprzedaży jego usług o wartości 1.500 PLN (usług pośrednictwa ubezpieczeniowego przy ubezpieczeniu jednego laptopa). Koszt ten zostanie poniesiony przez konsumenta, a więc Spółka de facto dokona pośrednictwa w sprzedaży usług brokera/agenta ubezpieczeniowego.

Spółka, po dokonanej transakcji - sprzedaży konsumentowi laptopa wraz usługą ubezpieczeniową w zamian za pośrednictwo w sprzedaży usługi ubezpieczeniowej oferowanej przez brokera, otrzyma prowizję 1.400 PLN za pozyskanie klienta.

Podsumowując, w przypadku sprzedaży komputera wraz z ubezpieczeniem oferowanym przez brokera ubezpieczeniowego, w podanym przykładzie cena netto za pakiet promocyjny wyniesie 2.500 PLN. Cena netto laptopa wyniesie 1.000 PLN (przychód Spółki), natomiast cena netto usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego wyniesie 1.500 PLN (przychód brokera ubezpieczeniowego). Reasumując, Spółka uzyska nadwyżkę przychodów nad kosztami zakupu laptopa na transakcji w wysokości 600 PLN.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wskazał, iż w ramach usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, Spółka wykonywać będzie następujące czynności:

a.

pośredniczenia przy zawieraniu umów ubezpieczenia oraz zawierania umów ubezpieczenia w imieniu brokera/agenta ubezpieczeniowego, na rzecz ubezpieczycieli,

b.

rzetelnego informowania podmiotów poszukujących ochrony ubezpieczeniowej lub klientów (pod pojęciem których rozumie się najczęściej ubezpieczających) o warunkach ubezpieczeń oferowanych w ramach obowiązującej Wnioskodawcę i brokera/agenta ubezpieczeniowego umowy,

c.

doręczania ubezpieczającym, przed zawarciem umowy ubezpieczenia, Ogólnych Warunków Ubezpieczenia dotyczących zawieranych z nimi umów ubezpieczenia,

d.

naliczania i przyjmowania od ubezpieczających składki z tytułu zawartych umów ubezpieczenia oraz przekazywania ich do brokera/agenta ubezpieczeniowego w terminach i na zasadach ustalonych obowiązującą Wnioskodawcę i brokera/agenta ubezpieczeniowego umową,

e.

korygowania błędów w wadliwie zawartych przez siebie umowach ubezpieczenia - zgodnie z zaleceniami brokera/agenta ubezpieczeniowego.

Klient otrzyma 2 dokumenty sprzedaży: fakturę/paragon za zakupiony komputer i polisę ubezpieczeniową potwierdzającą zawarcie umowy ubezpieczenia. W związku z tym, że Klient otrzyma 2 dokumenty sprzedaży, to w takiej sytuacji nie ma możliwości zawarcia obydwu transakcji w jednej pozycji. Sprzedawcą usługi ubezpieczeniowej jest ubezpieczyciel, reprezentowany przez agenta/brokera ubezpieczeniowego, za pośrednictwem Wnioskodawcy.

Produktom przeznaczonym do akcji promocyjnej w systemie komputerowym Spółki zostanie przypisany specjalny indeks magazynowy. Indeks ten oznaczać będzie, iż towarów objętych akcją promocyjną nie będzie można sprzedawać w cenach promocyjnych bez dodatkowego ubezpieczenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w rozliczeniu pomiędzy Spółką a brokerem/agentem ubezpieczeniowym, usługi świadczone przez Spółkę jako usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego będą na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy VAT podlegały zwolnieniu z opodatkowania VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, świadcząc usługę pośrednictwa na rzecz brokera ubezpieczeniowego przy sprzedaży jego usług wraz ze swoim towarem, jednocześnie otrzymując za to wynagrodzenie, będzie miał on prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług dla usługi świadczonej na rzecz brokera jako usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy VAT.

W ramach ustaleń z brokerem ubezpieczeniowym wraz z dostawą laptopa poniżej ceny nabycia (przykładowo w cenie 1.000 PLN) na rzecz konsumenta, Spółka będzie dokonywała pośrednictwa w sprzedaży jego usług o wartości 1.500 PLN (usług pośrednictwa ubezpieczeniowego przy ubezpieczeniu nabytego przez konsumenta laptopa). Koszt ten zostanie poniesiony przez konsumenta, nie przez Spółkę. Wskazana kwota będzie przychodem brokera ubezpieczeniowego. Zatem, Spółka de facto dokona pośrednictwa w sprzedaży usług brokera ubezpieczeniowego. Za świadczone na rzecz brokera ubezpieczeniowego usługi pośrednictwa, Spółka otrzyma prowizję w kwocie 1.400 PLN.

Biorąc pod uwagę przedstawiony model biznesowy akcji promocyjnej, w przypadku sprzedaży promocyjnego pakietu składającego się z laptopa oraz jego ubezpieczenia (usług świadczonych przez brokera ubezpieczeniowego), w odniesieniu do usługi oferowanej przez brokera ubezpieczeniowego Spółka pełni niewątpliwie funkcję pośrednika.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy VAT, zwalnia się usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji. Także biorąc charakter usług wykonywanych przez Spółkę na rzecz brokera ubezpieczeniowego, a więc ubezpieczeniowych, za które Spółka otrzymuje wynagrodzenie prowizyjne w kwocie 1.400 PLN, należy uznać, iż Spółka świadczy usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego. W konsekwencji, na podstawie wyżej cytowanego przepisu, usługi te będą podlegały zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

W ocenie Spółki fakt, iż nie jest ona pośrednikiem łączącym konsumenta bezpośrednio z ubezpieczycielem, lecz brokerem ubezpieczeniowym, pozostaje bez wpływu na kwalifikację usług świadczonych na rzecz brokera/agenta ubezpieczeniowego.

Pośrednictwo, co do zasady polega na zobowiązaniu się jednej strony (Spółki) wobec drugiej strony (brokera ubezpieczeniowego) do sposobności zawarcia umowy lub bezpośrednio pośredniczyć przy zawarciu takiej umowy. Nie bez znaczenia jest też fakt, iż należna Spółce prowizja od brokera ubezpieczeniowego wypłacana jest jedynie w przypadku dojścia do zawarcia umowy ubezpieczeniowej. W takim przypadku, należy uznać, iż wszelkie działania podjęte przez Spółkę w celu wyświadczenia usługi na rzecz brokera ubezpieczeniowego mają na celu zawarcie umowy ubezpieczeniowej.

W ocenie Spółki, jej rola nie będzie się sprowadzała jedynie do czynności pomocniczych, mianowicie czynności administracyjnych (np. podpisanie umowy). Rolą Spółki jest przede wszystkim pozyskanie klienta. Poprzez działania marketingowe oraz właściwą ekspozycję oferty, działania Spółki będą jednym z głównych czynników determinujących późniejsze zawarcie umowy ubezpieczeniowej.

Dla właściwej kwalifikacji usługi będzie istotny właśnie fakt podjęcia przez Spółkę działań mających na celu doprowadzenie do skutecznego zawarcia umowy pomiędzy brokerem ubezpieczeniowym a konsumentem, a w dalszej perspektywie pomiędzy ubezpieczycielem a tym konsumentem. Niewątpliwie, w takiej sytuacji, nie można mówić tylko o usługach pomocniczych mających charakter czysto administracyjny, lecz o usługach pośrednictwa ubezpieczeniowego, które mają na celu doprowadzenie do skutecznego zawarcia umowy ubezpieczeniowej. Niewątpliwie, w roli pośrednika występuje przede wszystkim broker/agent ubezpieczeniowy, jednakże Spółka także przy przedstawionym układzie transakcji występuje w roli pośrednika - subagenta, który łączy strony umowy ubezpieczeniowej i umożliwia im jej zawarcie. Spółka świadczy usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego przy wykorzystaniu własnych zasobów takich jak: sieć handlowa, działania marketingowe, a także oferowany w bardzo atrakcyjnej cenie towar w postaci laptopa.

Niewątpliwie, na Spółce spoczywają główne działania marketingowe, szerzej opisane w biznes planie akcji promocyjnej, a także wskazanie stronom umowy możliwości jej zawarcia - zarówno konsumentowi, jak i brokerowi ubezpieczeniowemu. Za przedmiotowe działania Spółka otrzymuje od brokera ubezpieczeniowego odpowiednio wynagrodzenie w formie prowizji w wysokości 1.400 PLN, należne każdorazowo od każdej zawartej umowy pomiędzy brokerem/agentem a konsumentem.

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, w ocenie Spółki, świadczone usługi mające na celu doprowadzenie do zawarcia umowy ubezpieczeniowej, za które dostaje wynagrodzenie od brokera/agenta, mają charakter usług pośrednictwa ubezpieczeniowego w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy VAT.

Także Europejski Trybunał Sprawiedliwości (dalej: "ETS") potwierdził, iż przykładowo przy zawarciu umowy kredytowej (w wyroku w sprawie Volker Ludwig, sygn. C-453/05), okoliczność, iż podatnik nie jest związany umownie z obiema stronami umowy, do której zawarcia się przyczynił, nie stanowi przeszkody, aby świadczył usługi pośrednictwa. Taki podatnik pełni rolę subagenta. Jednocześnie Trybunał wskazał, iż na działalność pośrednictwa mogą się składać m.in. wskazanie jednej ze stron umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną umowy w sprawie warunków umowy. Podobne wnioski płyną także z analizy wyroku ETS w sprawie CSC Financial Services (sygn. C-234/00).

Dodatkowo, w wyroku z dnia 3 kwietnia 2008 r. w sprawie C-124/07 J.C.M. Beheer bv, ETS wskazał iż "okoliczność, iż broker lub pośrednik ubezpieczeniowy nie pozostaje w bezpośrednim stosunku ze stronami umowy ubezpieczenia lub reasekuracji, do zawarcia której się przyczynia, lecz pozostaje z nimi jedynie w pośrednim stosunku, za pośrednictwem innego podatnika, który sam pozostaje w bezpośrednim stosunku z jedną ze stron tej umowy, i z którym ów broker lub pośrednik ubezpieczeniowy jest związany umownie, nie wyklucza, by świadczone przez niego usługi były zwolnione od podatku VAT". ETS oparł swój wniosek na zasadzie neutralności podatkowej, z której wynika, że podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość wyboru modelu organizacyjnego, który z gospodarczego punktu widzenia byłby dla nich najbardziej odpowiedni, nie narażając się na to, że dokonywane przez nie czynności będą narażone na negatywne konsekwencje podatkowe (w tym wypadku brak możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT przewidzianego dla usług pośrednictwa ubezpieczeniowego). W kontekście powołanych wyroków, zwolnienie od podatku VAT przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy VAT powinno być interpretowane w taki sposób, aby obejmowało również pośredników ubezpieczeniowych, którzy nie są bezpośrednio związani z zakładem ubezpieczeń, lecz działają w imieniu oraz na zlecenie podmiotów, które w takim bezpośrednim związku pozostają, dlatego też, jak powyżej wskazano oraz respektując orzeczenia ETS, Spółka utwierdza się w swoim stanowisku, iż będzie jednym z pośredników w zawarciu umowy ubezpieczeniowej, a więc świadczenie usług kojarzenia stron przyszłej umowy będzie miało charakter usług pośrednictwa ubezpieczeniowego. Takie usługi, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy VAT, podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W art. 41 ust. 1 ustawy postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

W tym miejscu należy zaznaczyć, iż z dniem 1 stycznia 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476). Przepisy nowelizacji uchylają załącznik nr 4 do ustawy, zawierający wykaz usług zwolnionych od podatku i przenoszą uregulowania dotyczące tej tematyki do treści ustawy. Zasadnicze znaczenie ma w tym przypadku dodanie do art. 43 ustawy punktu 37, regulującego zwolnienia od podatku usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych. Ponadto, przy określaniu zakresu zwolnień, które dotychczas były ujęte w załączniku nr 4 do ustawy, odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Według art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Zatem, w pierwszej kolejności należy określić jakie czynności miał na myśli prawodawca formułując w art. 43 ust. 1 pkt 37 zwolnienie dla świadczonych usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Stosownie do art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347.1 z późn. zm.), państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Należy odnotować na samym początku, że terminy używane do określenia zwolnień od podatku przewidziane w artykule 13 Dyrektywy muszą być wiernie interpretowane, jako że stanowią wyjątki od ogólnej zasady, która mówi, że podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika (patrz w szczególności sprawa 348/87 Stichting Uitvoering Financiele Acties <1989> ECR 1737, paragraf 13 i sprawa C-287/00 Commission v Germany <2002> ECR I-5811, paragraf 43).

Jest ustalonym prawem precedensowym, że zwolnienia te stanowią niezależne pojęcia prawa wspólnotowego, którego celem jest uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych Państwach Członkowskich.

W związku z powyższym tut. Organ wydając interpretację w stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2011 r. określa ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych.

Natomiast, "czynność ubezpieczeniowa", w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Czynność ubezpieczeniowa, w każdym wypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

Jeśli chodzi o transakcje ubezpieczeniowe TSUE w sprawie C-8/01 orzekł jednak, że istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skania C-240/99, paragraf 37).

Trybunał wprawdzie orzekł, że wyrażenie "transakcje ubezpieczeniowe" nie obejmuje wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (sprawy: Card Protection Plan, paragraf 22 i Skandia, paragraf 38).

Jednak w akapicie 41 sprawy Skandia Trybunał podtrzymał stanowisko, że zgodnie z definicją transakcji ubezpieczeniowych zawartą w akapicie 39 niniejszego wyroku okazuje się, iż tożsamość osoby, której świadczy się usługę, jest istotna w rozumieniu definicji rodzaju usług objętych artykułem 13B (a) Szóstej Dyrektywy i że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Natomiast zasadniczym kryterium, pozwalającym na ustalenie, czy dana osoba jest pośrednikiem ubezpieczeniowym, czy też nie, jest charakter wykonywanych przez nią czynności wewnętrznych. W sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financien TSUE zwrócił uwagę, że przepisy wspólnotowe nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do stosunku pomiędzy brokerem lub pośrednikiem ubezpieczeniowym a stronami umowy ubezpieczeniowej, do której się przyczynił. Stwierdzenie posiadania statusu brokera lub pośrednika ubezpieczeniowego zależy zatem od cech badanej działalności.

Z kolei, w sprawie C-453/05 TSUE stwierdził, że "pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową".

Z opisu sprawy wynika, iż Spółka planuje przeprowadzenie okresowej akcji promocyjnej. Spółka zamierza sprzedawać przenośne komputery osobiste w połączeniu z usługami ubezpieczeniowymi oferowanymi przez partnera biznesowego Spółki - brokera/agenta ubezpieczeniowego. Ma to być ubezpieczenie produktu w postaci przedłużonej gwarancji. Spółka w celu stworzenia korzystnej cenowo oferty w ramach promocji zdecyduje się na znaczne obniżenie ceny sprzedawanego sprzętu komputerowego. Jednocześnie Spółka będzie pośredniczyła w sprzedaży usług świadczonych przez brokera ubezpieczeniowego w cenie ustalonej w ramach wzajemnych negocjacji. W ramach ustaleń z brokerem/agentem ubezpieczeniowym Spółka będzie dokonywała pośrednictwa w sprzedaży jego usług o wartości 1.500 PLN (usług pośrednictwa ubezpieczeniowego przy ubezpieczeniu jednego laptopa). Koszt ten zostanie poniesiony przez konsumenta, a więc Spółka de facto dokona pośrednictwa w sprzedaży usług brokera/agenta ubezpieczeniowego. Spółka, po dokonanej transakcji - sprzedaży konsumentowi laptopa wraz usługą ubezpieczeniową w zamian za pośrednictwo w sprzedaży usługi ubezpieczeniowej oferowanej przez brokera, otrzyma prowizję 1.400 PLN za pozyskanie klienta. W ramach usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, Spółka wykonywać będzie następujące czynności:

a.

pośredniczenia przy zawieraniu umów ubezpieczenia oraz zawierania umów ubezpieczenia w imieniu brokera/agenta ubezpieczeniowego, na rzecz ubezpieczycieli,

b.

rzetelnego informowania podmiotów poszukujących ochrony ubezpieczeniowej lub klientów (pod pojęciem których rozumie się najczęściej ubezpieczających) o warunkach ubezpieczeń oferowanych w ramach obowiązującej Wnioskodawcę i brokera/agenta ubezpieczeniowego umowy,

c.

doręczania ubezpieczającym, przed zawarciem umowy ubezpieczenia, Ogólnych Warunków Ubezpieczenia dotyczących zawieranych z nimi umów ubezpieczenia,

d.

naliczania i przyjmowania od ubezpieczających składki z tytułu zawartych umów ubezpieczenia oraz przekazywania ich do brokera/agenta ubezpieczeniowego w terminach i na zasadach ustalonych obowiązującą Wnioskodawcę i brokera/agenta ubezpieczeniowego umową,

e.

korygowania błędów w wadliwie zawartych przez siebie umowach ubezpieczenia - zgodnie z zaleceniami brokera/agenta ubezpieczeniowego.

Klient otrzyma 2 dokumenty sprzedaży: fakturę/paragon za zakupiony komputer i polisę ubezpieczeniową potwierdzającą zawarcie umowy ubezpieczenia. W związku z tym, że Klient otrzyma 2 dokumenty sprzedaży, to w takiej sytuacji nie ma możliwości zawarcia obydwu transakcji w jednej pozycji. Sprzedawcą usługi ubezpieczeniowej jest ubezpieczyciel, reprezentowany przez agenta/brokera ubezpieczeniowego, za pośrednictwem Wnioskodawcy.

Biorąc pod uwagę opis sprawy stwierdzić należy, iż Wnioskodawca nie będzie wykonywał czynności ubezpieczeniowych. Czynność ubezpieczeniowa, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Zainteresowany nie będzie występował w roli ubezpieczyciela, który w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia będzie zobowiązany do świadczenia na rzecz ubezpieczonego klienta.

Zauważyć należy, iż "czynność ubezpieczeniowa", w każdym wypadku związana będzie z istnieniem stosunku umownego między ubezpieczycielem, który na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług może korzystać ze zwolnienia z tego podatku, a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym. Natomiast z opisu sprawy wynika, iż między Wnioskodawcą a klientami nie zaistnieje żaden stosunek prawny ubezpieczenia.

Wnioskodawca nie będzie świadczył również usług reasekuracyjnych, polegających na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka.

W konsekwencji, czynności wykonywane przez Wnioskodawcę będące przedmiotem wniosku, nie będą stanowić usług ubezpieczeniowych lub reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy wynika, iż prawodawca zwolnił od podatku również usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Czynności wykonywane przez pośrednika ubezpieczeniowego dotyczą czynności wykonywanych w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń (agencyjne) oraz czynności wykonywanych w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej (brokerskie).

Działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego. Usługa pośrednictwa ubezpieczeniowego to usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo ma zatem na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności, które umożliwiłyby zawarcie przez obie strony umowy, przy czym pośrednik nie realizuje w stosunku do treści umowy żadnego własnego interesu.

W ramach świadczonych usług na rzecz agenta/brokera ubezpieczeniowego Spółka będzie wykonywać następujące czynności: pośredniczenia przy zawieraniu umów ubezpieczenia oraz zawierania umów ubezpieczenia w imieniu brokera/agenta ubezpieczeniowego, na rzecz ubezpieczycieli; rzetelnego informowania podmiotów poszukujących ochrony ubezpieczeniowej lub klientów (pod pojęciem których rozumie się najczęściej ubezpieczających) o warunkach ubezpieczeń oferowanych w ramach obowiązującej Wnioskodawcę i brokera/agenta ubezpieczeniowego umowy; doręczania ubezpieczającym, przed zawarciem umowy ubezpieczenia, Ogólnych Warunków Ubezpieczenia dotyczących zawieranych z nimi umów ubezpieczenia; naliczania i przyjmowania od ubezpieczających składki z tytułu zawartych umów ubezpieczenia oraz przekazywania ich do brokera/agenta ubezpieczeniowego w terminach i na zasadach ustalonych obowiązującą Wnioskodawcę i brokera/agenta ubezpieczeniowego umową; korygowania błędów w wadliwie zawartych przez siebie umowach ubezpieczenia - zgodnie z zaleceniami brokera/agenta ubezpieczeniowego.

Zatem, Wnioskodawca w przedmiotowej sprawie będzie podmiotem wykonującym czynności w imieniu lub na rzecz agenta/brokera ubezpieczeniowego działającego w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń (subagentem). W konsekwencji, świadczenia na rzecz agenta/brokera ubezpieczeniowego wykonywane przez Spółkę będą stanowić usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy dotyczące pośrednictwa ubezpieczeniowego, stwierdzić należy, że przedmiotowe usługi świadczone przez Spółkę na rzecz agenta/brokera ubezpieczeniowego korzystać będą ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, jako usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W kwestii dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania transakcji sprzedaży - w dniu 22 września 2011 r. wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie Nr ILPP2/443-946/11-4/MN.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl