ILPP2/443-921/13-2/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 19 września 2013 r. (data wpływu 23 września 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego - jest prawidłowe.

W dniu 23 września 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest uczestnikiem Europejskiej Sieci Informacyjno-Doradczej EEN (Enterprise Europe Network) ustanowionej przez Komisję Europejską w ramach Programu Ramowego na Rzecz Konkurencyjności i Innowacji w latach 2007-2013 CIP (Competitivenes and lnnovation Programme), zatwierdzonej decyzją Parlamentu Europejskiego, Rady Nr 16392006/WE z 24 października 2006 r. Uczestnicy Sieci EEN zostali wybrani przez Komisję Europejską w drodze konkursowej, wszczętej na podstawie zaproszenia do składania wniosków, z obszaru wszystkich Państw Członkowskich i zorganizowali Konsorcja, które reprezentują upoważnieni Koordynatorzy Konsorcjów, działający w imieniu i na rzecz pozostałych uczestników. W Polsce ustanowiono 4 Konsorcja, a jednym z nich jest Konsorcjum, grupujące 9 instytucji (...), spośród których Wnioskodawca występuje jako jeden ze współpartnerów. Liderem Konsorcjum jest (...). Zadania, jakie są realizowane w ramach Sieci EEN, wynikają z Ramowej Umowy o Współpracy, podpisanej w imieniu Wnioskodawcy przez Lidera z Komisją Europejską, którą dla realizacji tego projektu reprezentuje (...). Projekt przewiduje świadczenie usług na rzecz MŚP w następujących obszarach działań:

Formą realizacji ww. usług jest: udzielanie indywidualnych konsultacji, informacji i doradztwa specjalistycznego w odniesieniu do klientów - MŚP, organizacja seminariów, szkoleń, warsztatów, konferencji oraz misji gospodarczych i spotkań kooperacyjnych, redagowanie i publikowanie artykułów w prasie lokalnej oraz na stronie internetowej sieci EEN, tworzenie oraz drukowanie materiałów promocyjnych z opisem usług EEN.

Projekt realizowany jest na zasadzie nieodpłatności dla beneficjentów ostatecznych. Pozyskana na ten cel dotacja nie ma jakiegokolwiek związku ze sprzedażą. Wnioskodawca realizując projekt nie uzyskuje dochodów (projekt non profit), bowiem nie występuje sprzedaż związana z projektem, nie wystawia więc żadnych faktur z tego tytułu. Finansowanie projektu jest oparte o zasadę zwrotu poniesionych kosztów. Na pokrycie tych kosztów, uznanych za koszty kwalifikowane projektu, Wnioskodawca otrzymuje od Komisji Europejskiej dotację w wysokości 60%, która przekazuje środki na wskazany w umowie rachunek umowy Koordynatora, który z kolei - będąc do tego upoważniony - przekazuje środki poszczególnym partnerom Konsorcjum. W pozostałych 40% finansowanie projektu dokonywane jest ze środków Budżetu Państwa, w formie bezzwrotnego wsparcia przekazywanego partnerom przez Koordynatora, na podstawie stosownej umowy (...). Kosztem kwalifikowanym jest również podatek VAT, zawarty w fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją projektu pod warunkiem, że Wnioskodawca nie jest uprawniony do ubiegania się o zwrot tego podatku, zgodnie z krajowymi przepisami podatkowymi. Świadczenia na rzecz beneficjentów są bezpłatne i ogólnodostępne. Interpretacja jest wymagana przez Komisję Europejską w celu zaliczenia podatku VAT do kosztów kwalifikowanych w projekcie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opodatkowane podatkiem VAT zakupy towarów i usług, dokonywane w zakresie niezbędnym dla realizacji celów projektu - działań sieci Enterprise Europe Network, upoważniają Wnioskodawcę do obniżenia podatku należnego o kwoty podatku naliczonego, zawartego w tych towarach i usługach, zgodnie z art. 86 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Zdaniem Wnioskodawcy, istotną zasadą dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego jest istnienie związku tego podatku z czynnościami opodatkowanymi. Zasada ta została określona w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, gdzie wskazano, że podatek naliczony podlega odliczeniu w zakresie, w jakim towary i usługi, z których nabyciem podatek ten naliczono, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest, aby związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi był bezpośredni i bezsporny.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, a więc w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz nieopodatkowanych tym podatkiem. Wykonywane w związku z realizacją projektu czynności, ze względu na ich nieodpłatność, zaliczyć należy do nieopodatkowanych podatkiem VAT. Wnioskodawca wszelkie świadczenia na rzecz beneficjentów w ramach realizowanego projektu wykonuje bezpłatnie, tym samym nie wykonuje czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ponieważ z analizy przedstawionego stanu faktycznego i prawnego wynika, że wykonywane przez Wnioskodawcę czynności przy realizacji projektu (...) - działań Enterprise Europe Network, nie będą czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT, określonymi w art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zatem nie zostanie spełniona podstawowa przesłanka warunkująca prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony (art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług). W związku z powyższym, Wnioskodawca nie ma możliwości, na płaszczyźnie obowiązujących przepisów podatkowych, odzyskania kwoty podatku naliczonego przy realizacji projektu. Tym samym, zgodnie z powołaną zasadą, podatek VAT stanowi koszt kwalifikowany w projekcie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do treści art. 7 ust. 2 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy - przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Zauważyć tutaj należy, że - jak wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest "odpłatność" za daną czynność (za wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy).

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym, wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Zatem, pod pojęciem odpłatności świadczenia rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej - zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

O bezpośrednim związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem można mówić jedynie wówczas, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść na rzecz dostawcy towaru lub świadczącego usługę i jeżeli świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności. Zatem, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wtedy, gdy są wykonane odpłatnie i pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Z kolei, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku (art. 29 ust. 1 ustawy).

Wskazać zatem należy, że jeżeli podatnik otrzyma dotację, która ma bezpośredni związek z konkretną dostawą lub usługą i która ma wpływ na cenę dostarczanych towarów lub świadczonych usług to dotacja taka stanowi obok ceny jednoznacznie uzupełniający ją element podstawy opodatkowania. W takiej sytuacji mamy do czynienia z dotacją przedmiotową, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Skutkuje to m.in. tym, że dotacje opodatkowane są według takiej stawki jak czynności, których dotyczą. Natomiast jeżeli podatnik otrzyma dotację, subwencję lub dopłatę o podobnym charakterze na np. tzw. koszty ogólne działalności podatnika, wpływ takiej dotacji na cenę towaru lub usługi, o ile zostanie stwierdzony, będzie wyłącznie pośredni. Taka dotacja, subwencja lub dopłata nie jest związana z konkretną dostawą lub usługą i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. A zatem, dotacje podmiotowe lub dotacje przeznaczone na pokrycie kosztów działalności, które nie są uzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie zwiększają podstawy opodatkowania z tytułu podatku od towarów i usług, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy - działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do przepisu art. 86 ust. 1 ustawy - w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy - kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

- z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy - obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko zarejestrowanym, czynnym podatnikom podatku od towarów i usług oraz jedynie w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tj. takimi, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona w art. 86 ust. 1 ustawy zasada wyłącza więc możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest uczestnikiem Europejskiej Sieci Informacyjno-Doradczej EEN (Enterprise Europe Network). Uczestnicy Sieci EEN zostali wybrani przez Komisję Europejską w drodze konkursowej, wszczętej na podstawie zaproszenia do składania wniosków, z obszaru wszystkich Państw Członkowskich i zorganizowali Konsorcja, które reprezentują upoważnieni Koordynatorzy Konsorcjów, działający w imieniu i na rzecz pozostałych uczestników. Wnioskodawca występuje jako jeden ze współpartnerów konsorcjum. Zadania, jakie są realizowane w ramach Sieci EEN, wynikają z Ramowej Umowy o Współpracy, podpisanej w imieniu Wnioskodawcy przez Lidera z Komisją Europejską. Projekt przewiduje świadczenie usług na rzecz MŚP w następujących obszarach działań: 1) usługi w zakresie informowania, informacji zwrotnych, współpracy gospodarczej firm i umiędzynarodowienia; 2) usługi w zakresie innowacji i transferu technologii oraz wiedzy; 3) usługi w zakresie zachęcania MŚP do uczestnictwa w 7. Programie Ramowym na rzecz rozwoju technologicznego i innowacji. Formą realizacji ww. usług jest: udzielanie indywidualnych konsultacji, informacji i doradztwa specjalistycznego w odniesieniu do klientów - MŚP, organizacja seminariów, szkoleń, warsztatów, konferencji oraz misji gospodarczych i spotkań kooperacyjnych, redagowanie i publikowanie artykułów w prasie lokalnej oraz na stronie internetowej sieci EEN, tworzenie oraz drukowanie materiałów promocyjnych z opisem usług EEN. Projekt realizowany jest na zasadzie nieodpłatności dla beneficjentów ostatecznych. Pozyskana na ten cel dotacja nie ma jakiegokolwiek związku ze sprzedażą. Wnioskodawca realizując projekt nie uzyskuje dochodów (projekt non profit), bowiem nie występuje sprzedaż związana z projektem, nie wystawia więc żadnych faktur z tego tytułu. Finansowanie projektu jest oparte o zasadę zwrotu poniesionych kosztów. Na pokrycie tych kosztów, uznanych za koszty kwalifikowane projektu, Wnioskodawca otrzymuje od Komisji Europejskiej dotację w wysokości 60%, która przekazuje środki na wskazany w umowie rachunek umowy Koordynatora, który z kolei - będąc do tego upoważniony - przekazuje środki poszczególnym partnerom Konsorcjum. W pozostałych 40% finansowanie projektu dokonywane jest ze środków Budżetu Państwa, w formie bezzwrotnego wsparcia przekazywanego partnerom przez Koordynatora, na podstawie stosownej umowy zawartej (...). Świadczenia na rzecz beneficjentów są bezpłatne i ogólnodostępne.

W oparciu o przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy stwierdzić, że Wnioskodawca w ramach realizowanego projektu nie wykonuje czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów usług.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia nie jest spełniony, gdyż towary i usługi nabywane w ramach realizacji projektu nie są związane z czynnościami opodatkowanymi podatnikiem podatku od towarów i usług. Zatem, Wnioskodawca nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizowanym projektem.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że Wnioskodawca nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dotyczących zakupów dokonywanych w związku z realizacją projektu - działań sieci Enterprise Europe Network, ponieważ poniesione wydatki nie służą wykonywaniu czynności opodatkowanych podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zwrócić należy uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy oraz własnego stanowiska, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - w wydanej interpretacji rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.