ILPP2/443-895/10-4/AK - Nieprawidłowe wypełnienie duplikatu faktury a prawo do rozliczenia VAT.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 15 czerwca 2010 r. (data wpływu 18 czerwca 2010 r.) uzupełnionym pismem z dnia 30 sierpnia 2010 r. (data wpływu 31 sierpnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego na podstawie otrzymanego duplikatu faktury - jest prawidłowe.

W dniu 18 czerwca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego na podstawie otrzymanego duplikatu faktury. Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 30 sierpnia 2010 r. (data wpływu 31 sierpnia 2010 r.) o doprecyzowanie opisu stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w dniu 8 października 2009 r. zawarł z przedsiębiorstwem "A" (dalej: wykonawca) umowę na wykonanie przez wykonawcę sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości W. Zgodnie z przepisem § 5 ust. 1 powyższej umowy, wykonawca miał prawo wystawić faktury VAT po podpisaniu przez strony protokołu odbioru poszczególnych prac wykonawca. Pismem z dnia 13 maja 2010 r., przysłał Wnioskodawcy wystawiony w dniu 12 maja 2010 r. duplikat faktury VAT nr F (...). Wnioskodawca odesłał do wykonawcy duplikat powyższej faktury uzasadniając to tym, iż brak jest podstaw wystawienia duplikatu faktury, skoro wykonawca nie miał prawa wystawić faktury VAT, bowiem nie został przez obie strony umowy podpisany protokół odbioru robót. Mimo stanowiska Wnioskodawcy wykonawca dostarczył duplikat faktury VAT nr F (...) do przedsiębiorstwa gospodarki komunalnej "B" Sp. z o.o. w celu wykonania umowy cesji wierzytelności zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a wykonawcą. Pismem z dnia 25 maja 2010 r. przedsiębiorstwo gospodarki komunalnej "B" Sp. z o.o., tj. inwestor, powiadomił Wnioskodawcę, że dokonał na rzecz wykonawcy płatności faktury VAT FV nr 6 (...) zgodnie z umową cesji zawartej przez Wnioskodawcę z wykonawcą oraz w oparciu o fakturę VAT nr F (...). Wnioskodawca uważa, że wykonawca nie miał prawa przedstawić do realizacji duplikatu faktury VAT nr F (...), skoro brak było podstaw do jego wystawienia, a także brak było podstaw do wystawienia faktury VAT nr F (...).

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, iż Wnioskodawca w dniu 25 września 2009 r. zawarł z Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej "B" Sp. z o.o. (Inwestor) umowę na budowę sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości W. Za wykonanie przedmiotu umowy strony, tj. Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej oraz Wnioskodawca ustalili wynagrodzenie ryczałtowe. Rozliczenie pomiędzy stronami za wykonane roboty zgodnie z umową następowały sukcesywnie na podstawie faktur wystawionych przez Wykonawcę i zatwierdzonego protokołu częściowego odbioru robót, z tym że faktura końcowa miała być o wartości nie mniejszej niż 20% przedmiotu umowy, wystawiona, po zakończeniu i bezusterkowym odbiorze całości robót. Płatności miały być dokonywane przelewem na wskazany rachunek bankowy w terminie 30 dni od daty otrzymania przez zamawiającego faktury wraz z podpisanym przez inspektora nadzoru inwestorskiego i zatwierdzonym przez Zamawiającego protokołem odbioru robót.

Wnioskodawca w dniu 8 października 2009 r. na wykonanie sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości W. zawarł umowę z podwykonawcą Przedsiębiorstwem "A" z siedzibą we W. Podwykonawca realizował zadanie umowy w 70%, pozostałą część realizował Wnioskodawca. Za wykonanie przedmiotu umowy strony ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe obejmujące podatek VAT. Zgodnie z § 5 umowy ust. 5, 6, 7 (identycznie jak w umowie pomiędzy Inwestorem Głównym a Wnioskodawcą) rozliczenie pomiędzy stronami za wykonane roboty następowało sukcesywnie na podstawie faktur VAT wystawionych przez Wykonawcę. Podstawą wystawienia faktury był protokół odbioru częściowego robót podpisany i zatwierdzony przez Wnioskodawcę. Zgodnie z § 6 ust. 3 umowy, odbiór końcowy robót miał być zgłoszony pisemnie przez podwykonawcę w siedzibie zamawiającego, czyli Wnioskodawcy.

W dniu 1 lutego 2010 r. została zawarta umowa cesji wierzytelności pomiędzy Wnioskodawcą (Cedent) a Przedsiębiorstwem "A" (Cesjonariusz). Według umowy cesji świadczenie pieniężne będzie wymagalne po przeprowadzeniu odbioru końcowego kanalizacji sanitarnej w miejscowości W. Wierzyciel Cedenta, czyli Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej wyraziło zgodę na wypłatę kwoty wynikającej z cesji Cesjonariuszowi.

Wnioskodawca względem Inwestora - Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej "B" spełnił wszelkie wymagania wynikające z umowy, tj.: wystawił faktury częściowe potwierdzone protokołem odbioru zatwierdzonym i podpisanym przez Inspektora Nadzoru. Gotowość do odbioru końcowego zgodnie z zawartą umową została zgłoszona w siedzibie zamawiającego pisemnie, a także dokonany został wpis do dziennika budowy. Końcowa faktura po zatwierdzeniu i podpisaniu protokołu odbioru została wystawiona i przyjęta przez Zamawiającego ("C").

Przedsiębiorstwo "A" wystawiło tylko częściowe faktury stosując się do zapisów zawartej umowy. Końcowej faktury za wykonanie zadania umowy Wnioskodawca nie otrzymał od podwykonawcy, Podwykonawca nie przedstawił protokołu robót końcowych, które realizował do akceptacji i zatwierdzenia. 13 maja 2010 r. otrzymał z firmy "A" duplikat faktury VAT wystawiony w dniu 12 maja 2010 r.

Wnioskodawca odesłał duplikat faktury VAT uzasadniając to tym, iż brak jest podstaw wystawienia duplikatu faktury. Duplikat faktury wystawiony był bez załączników, tzn. bez protokołu odbioru (np. kserokopia protokołu).

Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej (Inwestor) zrealizowało cesję wierzytelności na rzecz firmy "A" na podstawie faktury wystawionej przez podwykonawcę, która nigdy nie dotarła do firmy Wnioskodawcy, a następnie zawiadomiło o tym zdarzeniu Zainteresowanego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy duplikat faktury VAT wystawiony niezgodnie z przepisem § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.) daje podstawę do rozliczenia podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, faktura VAT nr F (...) o ile została przez wykonawcę wystawiona, to została wystawiona niezgodnie z postanowieniami umowy łączącej strony, bowiem nie został podpisany protokół odbioru robót, który stanowił podstawę do wystawienia faktury VAT. Wnioskodawca nie wnosił o wystawienie duplikatu faktury VAT nr F (...), a zgodnie z przepisem § 20 cyt. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r., duplikat faktury może być wystawiony jedynie na uzasadniony wniosek odbiorcy faktury. Z tych też względów Wnioskodawca uważa, że brak było podstaw do wystawienia przez wykonawcę duplikatu faktury i Zainteresowany nie może rozliczyć podatku VAT z tego duplikatu faktury.

Zdaniem Wnioskodawcy, podstawą wystawienia faktury VAT o ile została przez wykonawcę wystawiona jest protokół odbioru podpisany i zatwierdzony przez obie strony umowy, tj. "D" Sp. z o.o. (Wnioskodawca) oraz Przedsiębiorstwo "A".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, iż odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatkiem należnym (tj. powstaniem zobowiązania podatkowego). Wskazana zasada wyłącza więc możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Stosowanie do zapisu art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Ogólne regulacje dotyczące danych, jakie powinny zawierać faktury zawarte były w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem.

W myśl § 20 ust. 1 rozporządzenia (a nie jak wskazał w pytaniu Wnioskodawca § 2), jeżeli oryginał faktury lub faktury korygującej ulegnie zniszczeniu albo zaginie, sprzedawca na wniosek nabywcy ponownie wystawia fakturę lub fakturę korygującą, zgodnie z danymi zawartymi w kopii tej faktury lub faktury korygującej. Faktura i faktura korygująca wystawiona ponownie musi dodatkowo zawierać wyraz "DUPLIKAT" oraz datę jej wystawienia (§ 20 ust. 3 rozporządzenia).

Z powyższych przepisów wynika, że duplikat jest ponownie wystawioną na wniosek nabywcy fakturą, zawierającą dane zawarte w kopii faktury, której oryginał uległ zniszczeniu albo zaginął, opatrzoną wyrazem "duplikat". Duplikat faktury, jak i faktury korygującej, ma moc prawną równą fakturze pierwotnej, dokumentuje w ten sam sposób to samo zdarzenie gospodarcze co faktura pierwotna i stanowi na równi z nią podstawę do odliczenia podatku naliczonego.

Reasumując, duplikat faktury VAT wystawia sprzedawca na wniosek nabywcy wyłącznie w przypadku gdy jej oryginał ulegnie zniszczeniu, bądź zaginie.

Tak więc przesłanką do wystawienia duplikatu faktury VAT jest spełnienie łącznie wszystkich określonych poniżej przesłanek, tj.:

* oryginał faktury, bądź faktury korygującej zaginął lub uległ zniszczeniu,

* nabywca musi się zwrócić z wnioskiem o wystawienie duplikatu faktury do sprzedawcy,

* dane zawarte w duplikacie faktury VAT muszą być zgodne z danymi zawartymi w kopii tej faktury lub faktury korygującej będącej w posiadaniu sprzedawcy,

* ponownie wystawiona faktura musi posiadać dodatkowo wyraz "DUPLIKAT" oraz datę jej wystawienia. Podkreślenia w tym miejscu wymaga fakt, iż duplikat faktury stanowi powtórzenie danych zawartych w fakturze pierwotnej.

Obowiązek podatkowy, zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy, powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - art. 19 ust. 4 ustawy.

Jednakże, od wyżej wskazanej zasady ogólnej ustawodawca określił w sposób odmienny, szczególny moment powstania obowiązku podatkowego między innymi dla usług budowlanych i budowlano-montażowych.

I tak w myśl art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) ustawy, obowiązek podatkowy w przypadku usług budowlanych i budowlano-montażowych powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania tych usług.

Na mocy § 9 ust. 1 rozporządzenia, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem § 10-12.

W myśl § 11 ust. 1 rozporządzenia, w przypadkach określonych w art. 19 ust. 10, ust. 13 pkt 1-5 i 7-11, ust. 16a i 16b oraz ust. 19a ustawy fakturę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego. Faktury, o których mowa w ust. 1, nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed powstaniem obowiązku podatkowego (§ 11 ust. 2 rozporządzenia).

Na mocy art. 19 ust. 14 ustawy, przepis ust. 13 pkt 2 lit. d) stosuje się również do usług przyjmowanych częściowo, których odbiór jest dokonywany na podstawie protokołów zdawczo-odbiorczych.

Pojęcie "protokoły odbiorów częściowych i końcowych" występuje w art. 3 pkt 13 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.), jako jeden z elementów "dokumentacji budowy". Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji "wykonania usługi", dlatego w przypadku usług budowlanych i budowlano-montażowych za datę "wykonania usługi" powszechnie przyjmuje się dzień odbioru technicznego robót, potwierdzony stosownym protokołem zdawczo-odbiorczym lub innym dokumentem stwierdzającym przyjęcie wykonanej usługi. Zatem, dzień wykonania usługi - to dzień podpisania protokołu.

Oznacza to, że z tytułu wykonania usług budowlanych dla powstania obowiązku podatkowego znaczenie ma termin zapłaty, ale tylko wówczas, gdy kontrahent dokona płatności za wykonaną na jego rzecz usługę w terminie 30. dni od dnia jej wykonania, bowiem 30. dnia obowiązek podatkowy powstaje niezależnie od tego, że nie dokonano zapłaty.

Zatem, poza terminem zapłaty niezwykle istotne jest także zidentyfikowanie momentu, w którym usługi te zostały wykonane.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca w dniu 8 października 2009 r. zawarł z wykonawcą umowę na wykonanie przez niego sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości W. Zgodnie z przepisem § 5 ust. 1 powyższej umowy, wykonawca miał prawo wystawić faktury VAT po podpisaniu przez strony protokołu odbioru poszczególnych prac wykonawca. Pismem z dnia 13 maja 2010 r., przysłał Wnioskodawcy wystawiony w dniu 12 maja 2010 r. duplikat faktury VAT nr F (...). Wnioskodawca odesłał do wykonawcy duplikat powyższej faktury uzasadniając to tym, iż brak jest podstaw wystawienia duplikatu faktury, skoro wykonawca nie miał prawa wystawić faktury VAT, bowiem nie został przez obie strony umowy podpisany protokół odbioru robót. Podstawą wystawienia faktury był protokół odbioru częściowego robót podpisany i zatwierdzony przez Wnioskodawcę. Zgodnie z § 6 ust. 3 umowy, odbiór końcowy robót miał być zgłoszony pisemnie przez podwykonawcę w siedzibie zamawiającego czyli Wnioskodawcy. W dniu 1 lutego 2010 r. została zawarta umowa cesji wierzytelności pomiędzy Wnioskodawcą (Cedent) a Przedsiębiorstwem "A" (Cesjonariusz). Według umowy cesji świadczenie pieniężne będzie wymagalne po przeprowadzeniu odbioru końcowego kanalizacji sanitarnej w miejscowości W. Wierzyciel Cedenta, czyli Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej wyraziło zgodę na wypłatę kwoty wynikającej z cesji Cesjonariuszowi.

Realizacja prawa podatnika do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług została ponadto obwarowana ograniczeniami ustawowymi określonymi w art. 88 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 88 ust. 3a ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

Z przywołanych powyżej przepisów wynika, że do zachowania prawa do odliczenia podatku muszą być spełnione zarówno warunki pozytywne, czyli wykorzystanie towarów i usług do czynności opodatkowanych, jak również musi zaistnieć brak wystąpienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z wyżej powołanych przepisów wynika, iż co do zasady, prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje z duplikatu faktury VAT, który to dokument został wystawiony w związku z prawidłowo wystawiona fakturą VAT dokumentującą wykonaną usługę. Duplikat faktury VAT wystawiony niezgodnie z przepisem § 20 rozporządzenia nie może stanowić podstawy do rozliczenia podatku VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności prawidłowości wystawienia faktury VAT.

Ponadto informuje się, że w przedmiocie interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.