ILPP2/443-863/13-4/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z 5 września 2013 r. (data wpływu 9 września 2013 r.) uzupełnionym pismem z 24 listopada 2013 r. (data wpływu 28 listopada 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działki budowlanej - jest prawidłowe.

W dniu 9 września 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działki budowlanej. Wniosek uzupełniono w dniu 28 listopada 2013 r. o doprecyzowanie przedstawionego stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Od 1986 r. Wnioskodawca razem z żoną prowadzi gospodarstwo rolne w Gminie X. W 2001 r. kupili grunty rolne w X (działki nr 3 i 4 o powierzchni 7,8 ha) na powiększenie gospodarstwa. Wcześniej i później też kupowali oni grunty rolne na terenie Gminy X. Obecnie mają gospodarstwo rolne o powierzchni ok. 30 ha i utrzymują się z produkcji rolnej. W 2005 r. sprzedali część ziemi w X rolnikowi z X w postaci udziałów 1/2 części w działce o powierzchni 2,76 ha. W 2007 r. Rada Gminy X uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Plan objął obszar położony w granicach obrębu geodezyjnego X włącznie z działką, w której sprzedali udziały. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje zabudowę mieszkaniową jednorodzinną z urządzeniami towarzyszącymi. W roku 2010 dokonali wraz ze współwłaścicielami podziału działki na działki budowlane o powierzchni od 950 m² do 1566 m^2. W marcu 2012 r. Gmina X naliczyła opłatę adiacencką z tytułu podziału nieruchomości. W 2012 r. w czerwcu Wnioskodawca sprzedał jedną działkę budowlaną. Zapłacony został podatek od czynności cywilnoprawnych 2% i następnie gmina pobrała opłatę planistyczną. We wrześniu 2012 r. sprzedał drugą działkę i zapłacił podatek VAT od tej działki i gmina pobrała również opłatę planistyczną. Podatek VAT zapłacił po zasięgnięciu informacji w urzędzie skarbowym, że od drugiej sprzedanej działki należy uiścić podatek VAT. Po zapłaceniu VAT inny urzędnik w urzędzie skarbowym poinformował Zainteresowanego, że raczej nie powinien płacić podatku VAT, a całkowitą pewność uzyska po wystąpieniu o interpretację indywidualną. W roku 2013 w lipcu Wnioskodawca wraz z żoną sprzedał trzecią działkę i został zapłacony podatek od czynności cywilnoprawnych 2%. W sierpniu 2013 r. dokonali przeniesienia własności nieruchomości działki o powierzchni 1566 m² w ramach rozliczenia opłaty adiacenckiej na rzecz Gminy X.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

1. Nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

2. Nabyty w 2001 r. grunt użytkuje rolniczo i każdego roku sprzedaje zebrane z niego płody rolne.

3. Nie udostępniał gruntu będącego przedmiotem zapytania innym osobom.

4. Grunt podzielono na 22 działki budowlane. Jeśli znajdzie się kupiec będzie sprzedawać kolejne działki.

5. Nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej.

6. Nie ponosił żadnych nakładów w celu przygotowania przedmiotowej dziatki do sprzedaży.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle przedstawionego opisu sprawy Zainteresowani powinni być płatnikami podatku VAT od dokonanej sprzedaży drugiej działki.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie powinien on odprowadzić podatku VAT od dokonanej sprzedaży drugiej dziatki.

Właściwa w tej sprawie jest ocena prawna dokonana przez Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, wyrok z dnia 9 marca 2010 r. sygn. akt I SA/Wr 31/10, że nie jest działalnością handlową w rozumieniu przepisów art. 15 ust. 2 ustawy o VAT sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego sprzedaży.

Ponadto właściwym w tej sprawie jest stanowisko Trybunatu Sprawiedliwości UE wyrażone w wyroku z 15 września 2011 r. w połączonych sprawach C-180/10 i C-181/10, które brzmi następująco: Sprzedaż działek służących poprzednio w działalności rolniczej, a teraz przeznaczonych w planie zagospodarowania przestrzennego gminy pod zabudowę mieszkaniową, a nabytych jako grunty rolne (bez podatku VAT) należy uznać za niepodlegające podatkowi VAT, ponieważ sprzedaż tych działek jest to transakcja stanowiąca czynność związaną ze zwykłym wykonaniem prawa własności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Artykuł 2 pkt 6 ustawy stanowi, że przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast w art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z uwagi na powyższe uregulowania, sprzedaż gruntu jest dostawą towarów.

Jednakże samo stwierdzenie, że podmiot dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu nie jest wystarczającą przesłanką, aby daną czynność opodatkować podatkiem od towarów i usług. Istotnym jest, aby podmiot działał w charakterze podatnika, a więc osoby prowadzącej działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r., działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powołany wyżej przepis do dnia 31 marca 2013 r. miał następujące brzmienie: "działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych".

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o VAT, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W podobny sposób kwestię tą rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku stanu Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - Dz.U.UE.L 347.1 z późn. zm. - (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Przy spełnieniu powyższych warunków nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest "rolnikiem ryczałtowym".

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że od 1986 r. Wnioskodawca razem z żoną prowadzi gospodarstwo rolne. W 2001 r. kupili grunty rolne (działki nr 3 i 4 o powierzchni 7,8 ha) na powiększenie gospodarstwa. Wcześniej i później też kupowali grunty rolne na terenie Gminy. Obecnie mają gospodarstwo rolne o powierzchni ok. 30 ha i utrzymują się z produkcji rolnej. W 2005 r. sprzedali część ziemi rolnikowi w postaci udziałów 1/2 części w działce o powierzchni 2,76 ha. W 2007 r. Rada Gminy uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Plan objął obszar położony w granicach obrębu geodezyjnego włącznie z działką, w której sprzedali udziały. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje zabudowę mieszkaniową jednorodzinną z urządzeniami towarzyszącymi. W roku 2010 dokonali wraz ze współwłaścicielami podziału działki na działki budowlane o powierzchni od 950 m² do 1566 m^2. W marcu 2012 r. Gmina naliczyła opłatę adiacencką z tytułu podziału nieruchomości. W 2012 r. w czerwcu Wnioskodawca sprzedał jedną działkę budowlaną. Zapłacony został podatek od czynności cywilnoprawnych 2% i następnie gmina pobrała opłatę planistyczną. We wrześniu 2012 r. sprzedał drugą działkę i zapłacił podatek VAT od tej działki i gmina pobrała również opłatę planistyczną. W roku 2013 w lipcu Wnioskodawca wraz z żoną sprzedali trzecią działkę i został zapłacony podatek od czynności cywilnoprawnych 2%. W sierpniu 2013 r. dokonali przeniesienia własności nieruchomości działki o powierzchni 1566 m² w ramach rozliczenia opłaty adiacenckiej na rzecz Gminy. Wnioskodawca wskazał, że nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Nabyty w 2001 r. grunt użytkuje rolniczo i każdego roku sprzedaje zebrane z niego płody rolne. Nie udostępniał on gruntu będącego przedmiotem zapytania innym osobom. Grunt podzielono na 22 działki budowlane. Jeśli znajdzie się kupiec będzie sprzedawać kolejne działki. Wnioskodawca nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej oraz nie ponosił żadnych nakładów w celu przygotowania przedmiotowej dziatki do sprzedaży.

Z zawartego we wniosku opisu nie wynika taka aktywność Zainteresowanego, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W 2007 r. Rada Gminy uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Co prawda, w niniejszej sprawie w roku 2010 Wnioskodawca wraz ze współwłaścicielami dokonali podziału działki na działki budowlane o powierzchni od 950 m² do 1566 m^2, jednak, zdaniem tut. Organu, Wnioskodawca nie podjął ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami (np. uzbrojenie terenu, ogrodzenie działek, ogłoszenie w prasie w poszukiwaniu nabywców itd.).

A zatem, w niniejszej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać Zainteresowanego za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, polegającą na handlu nieruchomościami. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawę towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. W niniejszej sprawie takich przesłanek brak.

W przedmiotowej sprawie uznać zatem należy, że Zainteresowany dokonując sprzedaży działek budowlanych nie działał w charakterze podatnika, a czynność ta nie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, że sprzedaż przez Wnioskodawcę nieruchomości gruntowej wykorzystywanej na własne potrzeby, stanowi zwykłe wykonywanie prawa własności. Tym samym, w przedmiotowej sprawie Zainteresowany, zbywając działki stanowiące jego majątek prywatny, korzystał z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Skutkiem powyższego - stosownie do zapisów orzecznictwa - transakcja zbycia działek nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, należy stwierdzić, że Wnioskodawca dokonując sprzedaży drugiej działki nie miał obowiązku opodatkowania tej transakcji podatkiem VAT.

Ponadto wskazać należy, iż zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Wobec powyższego, udzielona interpretacja indywidualna jest wiążąca tylko dla Wnioskodawcy, a nie dla pozostałych współwłaścicieli.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.