ILPP2/443-861/13-2/EN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 29 sierpnia 2013 r. (data wpływu 9 września 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu wykazywania na paragonach fiskalnych nazw świadczonych usług - jest prawidłowe.

W dniu 9 września 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu wykazywania na paragonach fiskalnych nazw świadczonych usług.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi specjalistyczną praktykę lekarską - okulistyczną, świadcząc usługi medyczne, okulistyczne, w zakresie: służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, sklasyfikowane PKWiU, pod symbolem 86.22.1. Wnioskodawca prowadzi ewidencję usług dla osób fizycznych za pomocą kasy rejestrującej, na rzecz pacjentów wnoszących odpłatność samodzielnie.

W zakres usług wchodzą: usługi medyczne w zakresie profilaktyki (badania), usługi chirurgii okulistycznej (korekcja laserowa wad wzroku), usługi leczenia zachowawczego (w tym korekcja nieprawidłowości kształtu gałki ocznej) w wadach wzroku.

Usługi te zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18-20, 22-23 ustawy o podatku od towarów i usług są usługami zwolnionymi z VAT, jako służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, wykonywane przez m.in. lekarzy i lekarzy dentystów.

Ponieważ świadczone przez Wnioskodawcę usługi nie są w dosłownym pojęciu "usługami konsumenckimi" a zawód lekarza zaliczany jest do tzw. zawodów zaufania publicznego, tym samym od października 2013 r., Wnioskodawca będzie zmuszony do wskazania na paragonie fiskalnym szczegółowej terminologii, odnoszącej się do danej procedury, wykonywanej u pacjenta, tzn. wskazanie leczonej wady, co może narazić Wnioskodawcę, na zarzuty ze strony pacjentów o naruszenie tajemnicy lekarskiej. Zatem od października 2013 r. Wnioskodawca zamierza zastosować w opisie usługi nazwy: 1) usługi medyczne w zakresie profilaktyki zdrowotnej; 2) usługi medyczne w zakresie chirurgii okulistycznej; 3) usługi medyczne leczenia zachowawczego gałki ocznej. Wszystkim tym usługom można przyporządkować właściwą stawkę VAT, bez uszczegóławiania procedur medycznych, tj. z zachowaniem tajemnicy lekarskiej, w rozumieniu art. 13, 14 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy usługi z zakresu opieki medycznej, świadczone na rzecz osób fizycznych, a służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, wystarczy określić na paragonie fiskalnym, następującymi nazwami usług: "usługi medyczne w zakresie profilaktyki okulistycznej", "usługi medyczne w zakresie chirurgii okulistycznej", "usługi medyczne w zakresie leczenia zachowawczego gałki ocznej".

Zdaniem Wnioskodawcy, nazwa usługi na paragonie fiskalnym w przypadku świadczonych przez niego usług medycznych bez uszczegóławiania o rodzaj leczonej wady, powinna być wystarczająca, ponieważ nazwa usługi jest przypisana świadczonym usługom, pozwala określić charakter usługi, a także jednoznacznie przyporządkować rodzaj usługi do stawki podatku VAT. Brak uszczegółowienia procedur medycznych stosowanych u pacjenta, pozwala na zachowanie tajemnicy lekarskiej z jednoczesną możliwością określenia rodzaju usługi i określenia przypisanej do niej stawki podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 - stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy - przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Obowiązek stosowania kasy rejestrującej w celu ewidencjonowania sprzedaży towarów lub usług wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy. W ust. 1 powołanego artykułu postanowiono, że podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, że obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem podstawowym kryterium decydującym o obowiązku stosowania ewidencji za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Stosownie do treści art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy - podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać wydruku paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawać wydrukowany dokument nabywcy.

Zgodnie z art. 111 ust. 3a pkt 2 i pkt 9 ustawy - podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać niezwłocznie zgłoszenia właściwemu podmiotowi prowadzącemu serwis kas rejestrujących każdej nieprawidłowości w pracy kasy oraz prowadzić i przechowywać dokumentację o przebiegu eksploatacji kasy rejestrującej, z uwzględnieniem przepisów wydanych na podstawie ust. 7a i ust. 9 pkt 1.

W myśl art. 111 ust. 7a pkt 1 ustawy - minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia sposób prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, w tym o zastosowaniu specjalnym dla specyficznego rodzaju działalności, oraz warunki używania kas przez podatników, uwzględniając potrzebę właściwego ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących przez podatników, o których mowa w ust. 1, oraz potrzebę przeciwdziałania nieewidencjonowaniu obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas przez tych podatników, jak również zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku.

Należy wskazać, że od 1 kwietnia 2013 r. obowiązują przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2013 r. poz. 363), zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie kas rejestrujących.

Stosownie do § 2 pkt 12 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących - przez paragon fiskalny rozumie się wydrukowany przez kasę dla nabywcy w momencie sprzedaży dokument potwierdzający dokonaną transakcję sprzedaży.

Jak wynika z § 8 ust. 1 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących, paragon fiskalny zawiera co najmniej:

Paragon fiskalny musi być czytelny i umożliwiać nabywcy sprawdzenie prawidłowości dokonanej transakcji. Paragon fiskalny może zawierać w miejscu określonym dla nazwy, o której mowa w ust. 1 pkt 6, również opis towaru lub usługi stanowiący rozwinięcie tej nazwy (§ 8 ust. 2 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących).

Natomiast § 14 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących wskazuje, że podatnicy stosujący kasy dokonują weryfikacji poprawności pracy kasy, ze szczególnym uwzględnieniem prawidłowego zaprogramowania nazw towarów i usług, wartości stawek podatkowych, waluty ewidencyjnej wraz z jej symbolem i wartością przelicznika, wskazań daty i czasu oraz właściwego przyporządkowania nazw towarów do stawek podatku.

Ponadto, podatnicy niezwłocznie zgłaszają podmiotowi prowadzącemu serwis główny lub podmiotowi prowadzącemu serwis kas każdą nieprawidłowość w pracy kasy (§ 14 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących).

Zatem z przytoczonych przepisów wynika, jakie wymagania musi spełniać paragon fiskalny. Jednym z nich jest wymóg zawarcia na wydruku nazwy towaru lub usługi. Sprzedawca zobowiązany jest więc do wskazania nazwy towaru lub usługi tak, aby możliwe było przyporządkowanie temu towarowi lub usłudze odpowiedniej stawki podatku VAT.

Wprawdzie przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia "nazwa towaru/usługi" oraz nie określają źródła stosowania tych nazw, jednakże przez nazwę towaru lub usługi należy rozumieć, zgodnie ze "Słownikiem Języka Polskiego" (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005) nazwę jednostkową, tj. nazwę mającą tylko jeden desygnat.

Nazwy, uwzględniające "jednoznaczne" identyfikowanie oferowanych towarów i usług (oraz sposób przyporządkowania stawki podatku do nazwy towarów i usług), określa sam podatnik uwzględniając asortyment sprzedawanych towarów i usług. Sposób dokonywania jednoznacznej identyfikacji towaru lub usługi jest w dużej mierze uzależniony od specyfiki prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, przy czym należy pamiętać, że przepisy nie wykluczają stosowania skrótów.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi specjalistyczną praktykę lekarską - okulistyczną, świadcząc usługi medyczne, okulistyczne, w zakresie: służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, sklasyfikowane PKWiU, pod symbolem 86.22.1. Wnioskodawca prowadzi ewidencję usług dla osób fizycznych za pomocą kasy rejestrującej, na rzecz pacjentów wnoszących odpłatność samodzielnie. W zakres usług wchodzą: usługi medyczne w zakresie profilaktyki (badania), usługi chirurgii okulistycznej (korekcja laserowa wad wzroku), usługi leczenia zachowawczego (w tym korekcja nieprawidłowości kształtu gałki ocznej) w wadach wzroku. Usługi te zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18-20, 22-23 ustawy o podatku od towarów i usług są usługami zwolnionymi z VAT, jako służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, wykonywane przez m.in. lekarzy i lekarzy dentystów.

Ponieważ świadczone przez Wnioskodawcę usługi nie są w dosłownym pojęciu "usługami konsumenckimi" a zawód lekarza zaliczany jest do tzw. zawodów zaufania publicznego, tym samym od października 2013 r., Wnioskodawca będzie zmuszony do wskazania na paragonie fiskalnym szczegółowej terminologii, odnoszącej się do danej procedury, wykonywanej u pacjenta, tzn. wskazanie leczonej wady, co może narazić Wnioskodawcę, na zarzuty ze strony pacjentów o naruszenie tajemnicy lekarskiej. Zatem od października 2013 r. Wnioskodawca zamierza zastosować w opisie usługi nazwy: 1) usługi medyczne w zakresie profilaktyki zdrowotnej; 2) usługi medyczne w zakresie chirurgii okulistycznej; 3) usługi medyczne leczenia zachowawczego gałki ocznej. Wszystkim tym usługom można przyporządkować właściwą stawkę VAT, bez uszczegóławiania procedur medycznych, tj. z zachowaniem tajemnicy lekarskiej, w rozumieniu art. 13, 14 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

Wobec powyższego powstało zapytanie czy wskazany wyżej sposób wykazywania na paragonach fiskalnych nazw świadczonych usług jest wystarczający, by wyczerpać określenie wskazane w rozporządzeniu w sprawie kas rejestrujących dotyczące nazwy usług pozwalającej na jednoznaczną jej identyfikację.

Nazwa towaru lub usługi ma spełniać cele, dla jakich podatnik został zobowiązany do ewidencjonowania obrotu. Podatnik jest zobowiązany na paragonie opisać wykonane świadczenie, podać jego nazwę, tak aby do użytej nazwy możliwe było przyporządkowanie odpowiedniej stawki podatkowej i by użyta nazwa była co do istoty zgodna z będącym przedmiotem obrotu świadczeniem. Jednocześnie nazwa świadczenia na paragonie musi być tak skonstruowana, aby można było na tej podstawie w połączeniu z ceną dokładnie określić jakie świadczenie zostało zakupione. Dopiero taki sposób ewidencjonowania sprzedaży skutecznie zagwarantuje konsumentowi prawo do otrzymania dowodu nabycia towarów lub usług z uwidocznioną kwotą podatku oraz możliwość kontroli przez klienta czynności, dotyczących prawidłowego ewidencjonowania transakcji i wystawienia dowodu potwierdzającego jej wykonanie.

Podatnik powinien bowiem wystawiać paragony zawierające nazwy towarów/usług na tyle szczegółowe, żeby - z jednej strony - pozwalały one organowi podatkowemu na weryfikację prawidłowości rozliczenia podatku, a z drugiej - zapewniały konsumentowi możliwość kontroli dokonywanych zakupów.

Należy w tym miejscu wskazać, że dokonując sprzedaży jednej (lub kilku) odmian danego asortymentu towarowego podatnik może zaprogramować w kasie jedną nazwę dla danego typu towarów/usług. Stosowanie jednej nazwy jest dozwolone również wtedy, gdy towary są oferowane po różnych cenach, z zastrzeżeniem przypadku, gdy podatnik ma w swojej ofercie towary objęte różnymi stawkami podatku VAT. Przy czym należy zauważyć, że im szerszy jest wybór towarów lub usług w danej grupie, to wymaga on bardziej szczegółowego określenia nazwy towaru lub usługi w celu ich prawidłowej identyfikacji.

Opisane wyżej zasady dotyczące stosowania nazewnictwa spełniającego wymóg jednoznacznego identyfikowania towarów i usług, nie wykluczają stosowania przez podatników nazewnictwa zapewniającego bardziej szczegółowe rozróżnienie towarów. Stosowanie jednak na tyle rozbudowanego w szczegółach nazewnictwa ma dla podatników, zważywszy na treści § 8 ust. 2 zdanie 2 w zw. z ust. 1 pkt 6 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących, charakter fakultatywny.

W tym miejscu trzeba zauważyć, że to podatnik decyduje, w jaki sposób dobierze nazwę towaru lub usługi, tak by jego klient mógł jednoznacznie zidentyfikować przedmiot nabytego świadczenia, a sposób jednoznacznego identyfikowania towarów i usług jest ściśle związany z asortymentem, jaki podatnik oferuje.

Istotny jest również fakt, że obowiązujące w tym zakresie przepisy nie wykluczają stosowania skrótów.

Należy również zauważyć, że podatnicy świadczący usługi (dokonujący szeregu czynności składających się na świadczenie) mogą przy określaniu nazwy usługi (towaru) wykorzystywać nazewnictwo stosowane przez siebie przy tworzeniu zasad odpłatności (cennika usług).

Zważywszy, że ewidencjonowaniu przy zastosowaniu kasy rejestrującej podlega dana usługa, którą - w przypadku dokonywanych usług: usługi medyczne okulistyczne, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia - jest pewne świadczenie finalne składające się z wielu czynności, nie ma konieczności i uzasadnienia wyliczania wszystkich jego elementów składowych.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że stosowanie na paragonach fiskalnych wskazanych we wniosku nazw świadczeń: "usługi medyczne w zakresie profilaktyki okulistycznej", "usługi medyczne w zakresie chirurgii okulistycznej", "usługi medyczne w zakresie leczenia zachowawczego gałki ocznej" - w ocenie tut. Organu - spełnia warunek określony w § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących. Tak skonstruowane nazwy świadczeń dają możliwość ich identyfikacji, a co za tym idzie, nie ma konieczności rozszerzenia opisu o wskazanie rodzaju wady wzroku. Należy zauważyć, że stosowanie jednej nazwy jest dozwolone również wtedy, gdy świadczenia są oferowane po różnych cenach, przy założeniu, że do danej kategorii dokonywanych świadczeń nie mają zastosowania odrębne zasady opodatkowania (zwolnienie od podatku, bądź opodatkowanie według właściwych stawek).

Zaznaczenia wymaga, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytań) Wnioskodawcy. Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.