ILPP2/443-849/08-2/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy Miasto X, przedstawione we wniosku z dnia 8 września 2008 r. (data wpływu 18 września 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia podstawy opodatkowania przy zamianie nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 września 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia podstawy opodatkowania przy zamianie nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Gmina Miasto X jest w posiadaniu nieruchomości o pow. 0,0574 ha, która w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jest przeznaczona pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne. Wartość nieruchomości zgodnie z operatem szacunkowym (nie zawierającym podatku VAT) wynosi 40.070,00 zł.

Osoba fizyczna posiada nieruchomość o pow. 0,0468 ha - położoną w tym samym rejonie, która w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jest przeznaczona pod budowę drogi publicznej. Wartość powyższej nieruchomości, zgodnie z wyceną biegłego rzeczoznawcy wynosi 33.930,00 zł. Wnioskodawca chce dokonać zamiany swojej nieruchomości na działkę stanowiącą własność osoby fizycznej. Zamiany należy dokonać z dopłatą strony, której to będzie dotyczyć.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca powinien doliczyć podatek VAT do wartości swojej nieruchomości i od uzyskanej kwoty odliczyć wartość działki osoby fizycznej, czy też należy najpierw obliczyć różnicę wartości zamienianych nieruchomości, a potem do tej kwoty doliczyć podatek VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, do wartości swojej nieruchomości doliczyć musi podatek VAT, a następnie od uzyskanej kwoty odlicza wartość nieruchomości będącej własnością osoby fizycznej (bez podatku VAT).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, nie wynika, że odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową - zapłatą może być inny towar lub usługa, albo mieszaną - zapłata w części pieniężna, a w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatą, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tą czynność.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Gmina Miasto X jest w posiadaniu nieruchomości, która w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczona została pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne i zamierza dokonać zamiany tej nieruchomości na należącą do osoby fizycznej nieruchomość, która w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jest przeznaczona pod budowę drogi publicznej.

Zamiana jest umową cywilnoprawną, na podstawie której każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy - art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zapis art. 604 Kodeksu cywilnego daje dyspozycję odpowiedniego stosowania do zamiany przepisów o sprzedaży. Umowa zamiany jest umową wzajemną, bardzo zbliżoną do umowy sprzedaży. Różnica w stosunku do umowy sprzedaży polega na tym, że w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony przeniesienia własności rzeczy.

Ze względu na wzajemny charakter umowy, wartość świadczonych rzeczy powinna być ekwiwalentna. Dopłata przez jedną ze stron do świadczenia, wynikająca z różnicy wartości rzeczy będącej przedmiotem zamiany nie zmienia charakteru umowy.

W wyniku zamiany każda ze stron wchodzi we władanie nabytego towaru jak właściciel. Na podstawie powyższego można stwierdzić, że umowa zamiany na gruncie podatku od towarów i usług jest niczym innym jak dwiema odpłatnymi dostawami towarów.

Jak wynika z powyższego, realizowane w oparciu o umowę zamiany, przeniesienie własności towaru (w tym gruntu) stanowi zatem czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów.

Podstawą opodatkowania, w myśl art. 29 ust. 1 ustawy, jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Zgodnie z wyżej wyrażoną zasadą, podstawą opodatkowania jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Na podstawie przepisu art. 2 pkt 22 ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Obrotem są zatem kwoty należne z tytułu tych czynności opodatkowanych, które wykonywane są przez podatnika (pojęcie sprzedaży nie obejmuje bowiem wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz importu usług, gdzie podatnik nie wykonuje tych czynności, lecz poprzez zastosowanie odwróconego mechanizmu poboru podatku pozostaje de facto osobą zobowiązaną do rozliczenia podatku od tych czynności).

Ponadto z definicji kwoty należnej z tytułu sprzedaży, zawartej w art. 29 ust. 1 ustawy wynika, że kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy (czyli również podatek VAT).

Odzwierciedlenie powyższego znajdujemy również w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 z późn. zm.), zgodnie z którym przez cenę należy rozumieć wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym. Należy zauważyć, iż cena w rozumieniu powyższej regulacji obejmuje podatek od towarów i usług.

Natomiast na podstawie art. 29 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, jeżeli należność jest określona w naturze, podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa towaru lub usługi pomniejszona o kwotę podatku.

Z cyt. wyżej przepisów wynika, że kwotę należną (zapłatę), stanowi korzyść majątkowa, jaką podatnik uzyska lub ma uzyskać, w związku z wykonaniem czynności opodatkowanej.

W przypadku transakcji barterowych, w tym również zamiany towarów, dostawa towaru stanowi zapłatę jeśli zostały spełnione następujące warunki:

* istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonywanymi wymiennie czynnościami dostawy towarów, czyli pomiędzy czynnością opodatkowaną, a otrzymaną za nią zapłatą,

* istnieje możliwość określenia wartości dostarczanych towarów w pieniądzu.

Dlatego też, gdy strony transakcji barterowej ustalą w umowie pieniężną wartość zamienionych towarów w ramach zapłaty, podstawę opodatkowania, zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy, stanowi kwota ustalona przez strony tej transakcji.

Przepis art. 29 ust. 3 ustawy, znajduje zastosowanie wówczas, gdy zapłata została przez strony transakcji barterowej ustalona w innej formie niż pieniężna.

Z opisanego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca zamierza dokonać zamiany swojej nieruchomości na nieruchomość należącą do osoby fizycznej. Na okoliczność zamiany przedmiotowych nieruchomości ustalone zostały ich wartości - wartość nieruchomości Wnioskodawcy zgodnie z operatem szacunkowym (wartość nie zawierająca podatku VAT), a wartość nieruchomości należącej do osoby fizycznej ustalono zgodnie z wyceną biegłego rzeczoznawcy. Zamiana będzie dokonana z dopłatą osoby fizycznej.

Jeśli zatem wartość ustalona zgodnie z operatem szacunkowym stanowi wartość netto nieruchomości, to tak ustalona wartość stanowi dla Wnioskodawcy podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sytuacji podstawą opodatkowania dokonanej przez Wnioskodawcę dostawy będzie określona wartość nieruchomości, czyli 40.070,00 zł.

Reasumując, podstawę opodatkowania w przypadku zamiany nieruchomości stanowi cała wartość działki określona na potrzeby tej transakcji, pomniejszona o podatek, nie zaś różnica w wartości zamienianych działek.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.