ILPP2/443-826/11-4/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 maja 2011 r. (data wpływu 20 maja 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 27 lipca 2011 r. (data wpływu 1 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntów - jest prawidłowe.

W dniu 20 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntów. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 27 lipca 2011 r. (data wpływu 1 sierpnia 2011 r.) o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego oraz o własne stanowisko w sprawie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca od wielu lat prowadzi gospodarstwo rolne, specjalizuje się w hodowli krów mlecznych, jego główny przychód pochodzi ze sprzedaży mleka. Grunty rolne uprawiane są pod zapotrzebowanie na pasze dla bydła. Zainteresowany jest podatnikiem podatku od towarów i usług, podatek rozlicza na zasadach ogólnych miesięcznie. Wnioskodawca został powiadomiony, że były już rozmowy z Kopalnią o wykupie - wywłaszczeniu z 20 ha ziemi ornej z przeznaczeniem przez Kopalnię tych gruntów na cel publiczny, tj. odkrywkę i wydobywanie węgla brunatnego i sprzedaż tegoż węgla.

Zainteresowany nie jest jedynym rolnikiem na tych terenach wywłaszczanym, ale jedynym jako rolnik będący podatnikiem podatku od towarów i usług.

W przyszłości musi albo kupić grunty orne w swojej miejscowości, albo zmniejszyć hodowlę, sprzedaż ta jest wymuszona przez Kopalnię, Wnioskodawca musi się zgodzić na wywłaszczenie, oczywiście płatne. W opisanej sytuacji będzie sporządzony akt notarialny przenoszący własność Zainteresowanego na własność Kopalni, ale jako podatnik podatku od towarów i usług Wnioskodawca musi Kopalni wystawić fakturę sprzedaży, do czego zobowiązuje go ustawa o VAT.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wskazał, że sprawa sprzedaży gruntów ornych jest przesądzona, aktualizowany, zmieniany jest plan zagospodarowania przestrzennego Gminy, w którym jego grunty przeznaczone będą na odkrywkę Kopalni. Kopalnia wywłaszcza wielu rolników i jak twierdzi nigdy nie płaciła rolnikom za grunty podatku VAT. Zainteresowany podejmował temat od dłuższego czasu, ale nie ma pewności co do sprzedaży zwolnionej, nikt w tej sprawie nie zajmuje jasnego stanowiska. Kopalnia twierdzi, że grunty przez nią nabyte będą służyć publicznemu celowi, będzie to zapisane w akcie notarialnym. Sprzedaż - odpłatne wywłaszczenie jest zdecydowanie sprzedażą inną niż te zazwyczaj, ponieważ zgoda Wnioskodawcy nie ma tu większego znaczenia, gdyż nie zatrzyma on działalności Kopalni.

Z treści wydanego dla Wnioskodawcy zaświadczenia Burmistrza Gminy i Miasta z dnia 25 lipca 2011 r. wynika, iż działka oznaczona nr ewidencyjnym 35 położona w miejscowości w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczona jest w części zachodniej pod istniejącą zabudowę zagrodową, w części wschodniej pod tereny rolne z dopuszczeniem zabudowy rolniczej, urządzeń infrastruktury technicznej, terenów zieleni i zalesień. Podstawowe przeznaczenie: teren upraw polowych. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy i Miasta został uchwalony Uchwałą Rady Miejskiej z dnia 8 listopada 2001 r., opublikowaną w Dzienniku Urzędowym Województwa.

W zmianie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy i Miasta uchwalonego Uchwałą Rady Miejskiej z dnia 17 listopada 2009 r. działka oznaczona nr 35 w części zachodniej przeznaczona jest pod istniejącą zabudowę zagrodową, a w części wschodniej pod działalność KWB, poszerzenie Odkrywki.

W dniu 30 marca 2010 r. Rada Miejska podjęła Uchwałę w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy i Miasta związanej z poszerzeniem granic eksploatacji Kopalni, Odkrywki, oraz w zakresie farm wiatrowych. Procedura opracowania zmiany miejscowego planu określona ww. Uchwałą jest na etapie uzgadniania i opiniowanie przez właściwe Urzędy, Instytucje i Zakłady.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż gruntów ornych przez rolnika - podatnika podatku od towarów i usług - dla Kopalni z przeznaczeniem ich na cel publiczny (cel będzie wymieniony w akcie notarialnym) może być zwolniona od podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, najbezpieczniej dla niego byłoby transakcję opodatkować 23% stawką VAT. Podatek VAT nie jest dla Zainteresowanego dochodem, odprowadziłby go do Urzędu Skarbowego. Wnioskodawcę zastanawia tylko cel publiczny i nietypowa sprzedaż, bo gdyby to zależało od niego, to grunty pozostałyby jego własnością, bowiem gospodarstwo w całości daje dochody.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami, w świetle art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy).

Z uwagi na powyższe uregulowania, sprzedaż gruntu jest dostawą towarów.

Jednakże samo stwierdzenie, że podmiot dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu nie jest wystarczającą przesłanką, aby daną czynność opodatkować podatkiem od towarów i usług. Istotnym jest, aby podmiot działał w charakterze podatnika, a więc osoby prowadzącej działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, iż status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży gruntu jest podatnikiem podatku od towarów i usług, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów cytowanej ustawy.

W przedmiotowej sprawie, na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, iż definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie o VAT, jednoznacznie przesądza, że działalność wykonywana przez rolników zawiera się w pojęciu działalności gospodarczej.

Przepis art. 2 pkt 15 ustawy, definiuje działalność rolniczą jako produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.01.13) oraz bambusa (PKWiU 02.01.42 -00.11), a także świadczenie usług rolniczych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi gospodarstwo rolne, specjalizuje się w hodowli krów mlecznych, jego główny przychód pochodzi ze sprzedaży mleka. Grunty rolne uprawiane są pod zapotrzebowanie na pasze dla bydła. Zainteresowany jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca poinformowany został o wykupie - wywłaszczeniu z 20 ha ziemi ornej z przeznaczeniem przez Kopalnię tych gruntów na cel publiczny, tj. odkrywkę i wydobywanie węgla brunatnego oraz jego sprzedaż. W opisanej sytuacji będzie sporządzony akt notarialny przenoszący własność Zainteresowanego na własność Kopalni, ale jako podatnik podatku od towarów i usług Zainteresowany musi Kopalni wystawić fakturę sprzedaży.

Grunty nabyte przez Kopalnię będą służyć publicznemu celowi, co zostanie zapisane w akcie notarialnym. Jak wskazał Wnioskodawca plan zagospodarowania przestrzennego Gminy dla tej działki jest aktualizowany i zmieniany z przeznaczeniem na odkrywkę Kopalni. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego Gminy i Miasta uchwalonym w 2001 r. przedmiotowa działka przeznaczona jest w części zachodniej pod istniejącą zabudowę zagrodową, w części wschodniej pod tereny rolne z dopuszczeniem zabudowy rolniczej, urządzeń infrastruktury technicznej, terenów zieleni i zalesień. W zmianie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy i Miasta uchwalonego w 2009 r. działka w części zachodniej przeznaczona jest pod istniejącą zabudowę zagrodową, a w części wschodniej pod działalność KWB, poszerzenie Odkrywki. Natomiast w 2010 r. Rada Miejska podjęła Uchwałę w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy i Miasta związanej z poszerzeniem granic eksploatacji Kopalni, Odkrywki, oraz w zakresie farm wiatrowych.

Wskazać należy, iż grunt rolny wykorzystywany przez rolnika do prowadzenia działalności rolniczej nie stanowi jego majątku osobistego, lecz majątek wykorzystywany w działalności gospodarczej (rolniczej). Wobec powyższego, w świetle definicji zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy, rolnicy traktowani są na tych samych zasadach co handlowcy, producenci, czy usługodawcy. W konsekwencji należy uznać, że działalność prowadzona przez rolników mieści się w pojęciu działalności gospodarczej. Z kolei grunty, jako wykorzystywane w działalności rolniczej (działalności uznanej za działalność gospodarczą na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług) należy uznać za związane z tą działalnością.

Mając na uwadze powyższe stwierdzenia oraz treść powołanych przepisów należy uznać, że planowana sprzedaż (odpłatne wywłaszczenie) gruntów dla Kopalni będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W art. 41 ust. 1 ustawy postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Celem określenia, czy dany grunt jest przeznaczony pod zabudowę należy odwołać się do przepisów zawartych w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.), regulującej zasady kształtowania polityki przestrzennej przez jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej.

Dla prawidłowego określenia przeznaczenia terenów istotne znaczenie odgrywa miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, o którym mowa w art. 4 ww. ustawy. Stosownie do treści art. 4 ust. 1 tej ustawy ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (art. 4 ust. 2 cyt. ustawy).

Na podstawie art. 3 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy należy do jej zadań własnych. W świetle art. 9 ust. 1 ww. ustawy polityka przestrzenna gminy wyrażona jest w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Studium nie jest aktem prawa miejscowego, jednakże jego postanowienia są wiążące dla Rady Gminy przy uchwalaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu (art. 9 ust. 4 i ust. 5 cyt. ustawy).

Natomiast, ewidencja gruntów i budynków jest urzędowym zbiorem informacji faktycznych. Wynikające z niej zapisy są odzwierciedleniem (potwierdzeniem) stanu faktycznego i prawnego na dzień dokonania wpisu. Zgodnie z art. 20 ust. 1 pkt 1, ust. 2 oraz art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287 z późn. zm.), informacje dotyczące gruntów znajdujące się w ewidencji dotyczą: położenia, granic, powierzchni, rodzajów użytków gruntowych oraz ich klas gleboznawczych, oznaczenia ksiąg wieczystych, a także stosunków właścicielskich. Dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków stanowią podstawę m.in. planowania przestrzennego, jednakże tylko w zakresie danych faktycznie w niej zawartych.

Z powyższych przepisów wynika, że o przeznaczeniu danego terenu decyduje plan zagospodarowania przestrzennego lub decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W przypadku braku planu zagospodarowania przestrzennego oraz w sytuacji gdy nie wydano decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przeznaczenie gruntu określa studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. W przypadku braku ww. dokumentacji - przeznaczenie terenu może wynikać z ewidencji gruntów i budynków.

Jak wynika z opisu sprawy w planie zagospodarowania przestrzennego przedmiotowa działka przeznaczona jest w części zachodniej pod istniejącą zabudowę zagrodową, w części wschodniej pod tereny rolne z dopuszczeniem zabudowy rolniczej, urządzeń infrastruktury technicznej, terenów zieleni i zalesień. Natomiast w zmianie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy działka w części zachodniej przeznaczona jest pod istniejącą zabudowę zagrodową, a w części wschodniej pod działalność odkrywkową kopalni.

Posiłkując się treścią załącznika Nr 1 poz. 3 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. 164, poz. 1587) stwierdzić należy, że: "tereny zabudowy zagrodowej" zostały zaklasyfikowane w grupie "tereny użytkowane rolniczo", która obejmuje trzy podgrupy:

* 3.1 "tereny rolnicze" - oznaczenie literowe R;

* 3.2 "tereny obsługi produkcji w gospodarstwach rolnych, hodowlanych, ogrodniczych oraz gospodarstwach leśnych i rybackich" - oznaczenie literowe RU;

* 3.3 "tereny zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych, hodowlanych i ogrodniczych" - oznaczenie literowe RM.

Z powyższego wynika zatem jednoznacznie, że "tereny zabudowy zagrodowej" we wskazanych gospodarstwach to odmienna klasyfikacja od "terenów rolniczych", a zatem terenów przeznaczonych typowo pod uprawy rolne czy ogrodnicze. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia zabudowa zagrodowa, posiłkując się jednak innymi kryteriami stwierdzić należy jednoznacznie, że tereny zabudowy zagrodowej, to tereny budowlane (przeznaczone pod zabudowę). Z kolei zapisy zawarte w planie zagospodarowania przestrzennego - wskazujące we wschodniej części działki na dopuszczenie na tym terenie zabudowy rolniczej oraz urządzeń infrastruktury technicznej - także przesądzają o budowlanym (przeznaczonym pod zabudowę) charakterze tych gruntów.

Wobec powyższego, sprzedaż przez Wnioskodawcę gruntów będących przedmiotem wniosku dla Kopalni (odpłatne wywłaszczenie) podlegać będzie opodatkowaniu podstawową 23% stawką podatku od towarów i usług. Przy czym bez znaczenia, w przedmiotowej sprawie, dla zakresu opodatkowania czynności sprzedaży, pozostaje sposób wykorzystania nabytych gruntów przez nabywcę - Kopalnię.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.