ILPP2/443-797/08-2/EN - Jakie jest miejsce świadczenia usługi wynajmu lokalu?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 28 sierpnia 2008 r. (data wpływu 1 wrzesień 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca świadczenia usług - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 września 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca świadczenia usług.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wynajmujący jest właścicielem odrębnego lokalu mieszkalnego, który nie został przekształcony na lokal użytkowy. Lokal ten posiada urządzoną księgę wieczystą. Wynajmujący powyższy lokal mieszkalny zamierza wynająć firmie prowadzącej działalność gospodarczą (spółce osobowej lub kapitałowej).

Najemcy są płatnikami podatku VAT. Wynajmujący jest obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej oraz Republiki Francuskiej - gdzie na stałe mieszka i prowadzi działalność gospodarczą, na zasadach zgłoszenia w Gminie miejsca zamieszkania, płaci tam podatek od towarów i usług.

Przedmiotowe mieszkanie ma być w połowie jego metrażu wynajęte na cele biurowe, a w połowie na cele mieszkalne.

Wynajmujący wybiera ryczałtową formę opłaty podatku dochodowego od dochodu uzyskiwanego z tytułu czynszu.

W sytuacji wynajęcia tego lokalu częściowo na cele mieszkalne, a częściowo na cele użytkowe - biurowe, Wynajmujący będzie opłacał podwyższoną stawkę podatku od nieruchomości tj. za ilość metrów kwadratowych tego mieszkania przeznaczonych na lokal użytkowy - biurowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku częściowego wynajęcia lokalu mieszkalnego, przy opłacaniu podwyższonego podatku od nieruchomości za część wynajętą na cele użytkowe, przez jego właściciela, nie zamieszkałego w RP, prowadzącego w miejscu zamieszkania działalność gospodarczą i opłacającego tam VAT, w RP należy się podatek VAT od kwoty czynszu z umowy najmu i w konsekwencji obowiązek wystawiania faktury VAT przez wynajmującego oraz w jaki sposób wynajmujący w takiej sytuacji powinien zgłosić i opłacać podatek VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ nie prowadzi on w RP działalności gospodarczej, zamierza wynajmować lokal mieszkalny (a nie użytkowy), w dodatku częściowo na cele mieszkalne, na rzecz podmiotu gospodarczego, to w takiej sytuacji podatek VAT od umowy wynajęcia takiego lokalu się nie należy i to nawet od części przeznaczonej na lokal użytkowy, ponieważ umowa najmu dotyczy wynajęcia lokalu mieszkalnego, wynajęcie takiego lokalu na cele mieszkalne i użytkowe nie jest zakazane jakimkolwiek przepisem, a przedmiotem wynajęcia jest lokal mieszkalny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają:

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z przedłożonego wniosku wynika, iż Wynajmujący jest właścicielem odrębnego lokalu mieszkalnego (nieprzekształconego na lokal użytkowy) znajdującego się na terytorium Polski, który zamierza wynająć firmie prowadzącej działalność gospodarczą. Najemcy są płatnikami podatku VAT. Wynajmujący jest obywatelem Rzeczpospolitej Polskiej oraz Republiki Francuskiej - gdzie na stałe mieszka i prowadzi działalność gospodarczą oraz płaci podatek VAT. Przedmiotowy lokal mieszkalny ma być w połowie jego metrażu wynajęty na cele biurowe, a w połowie na cele mieszkalne.

Najem jako usługa wymieniona w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej wypełnia, określoną w art. 8 ustawy, definicję usług, wobec czego stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu.

W przypadku świadczenia usług bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dane świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Ogólna reguła wyrażona w art. 27 ust. 1 ustawy stanowi, iż w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

Odstępstwo od tej zasady przewidziane zostało między innymi w art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy, który stwierdza, że w przypadku świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców majątkowych i pośredników w obrocie nieruchomościami oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego - miejscem świadczenia usług jest miejsce położenia nieruchomości.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy oraz przedstawiony we wniosku opis sprawy tut. Organ stwierdza, że stosownie do art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy, miejscem świadczenia (a tym samym opodatkowania) usługi związanej z nieruchomością będzie terytorium kraju, bowiem wynajmowana nieruchomość jest położona na terytorium Polski.

Przez import usług, stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy, rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju.

Zatem, wynajem lokalu będzie stanowić import usług, do którego rozliczenia zobowiązany będzie usługobiorca, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Zgodnie z art. 106 ust. 7 ustawy, w przypadku czynności wymienionych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz importu usług wystawiane są faktury wewnętrzne; za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą te czynności dokonane w tym okresie. Faktury wewnętrzne są wystawiane także dla udokumentowania zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.

Co do zasady stawka podatku - na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy - wynosi 22%. Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku Nr 4 do ustawy. W poz. 4 tego załącznika zostały wymienione usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, z wyłączeniem wynajmu lokali w budynkach mieszkalnych na cele inne niż mieszkaniowe - PKWiU ex 70.20.11. Oznaczenie w załączniku danej grupy "ex" oznacza, że stawka podatku odnosi się tylko do danej usługi.

Zatem, wynajem lokalu mieszkalnego na cele mieszkalne korzystać będzie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy (pod warunkiem, że przedmiotowe usługi zostały zaklasyfikowane do grupowania PKWiU 70.20.11). Natomiast wynajem lokalu mieszkalnego na cele biurowe będzie podlegał opodatkowaniu 22% stawką VAT.

Obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług najmu - stosownie do art. 19 ust. 19 ustawy w powiązaniu z ust. 13 pkt 4 powołanego artykułu - powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub w fakturze.

Reasumując, przedmiotowa usługa wynajmu lokalu świadczona przez Wynajmującego będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju (miejsce położenia nieruchomości). Do rozliczenia przedmiotowej transakcji (importu usług) zobowiązany będzie nabywca ww. usługi będący płatnikiem podatku VAT.

Najemca będzie miał obowiązek udokumentować powyższy fakt poprzez wystawienie faktury wewnętrznej oraz wykazać powyższą transakcję w składanej deklaracji podatkowej VAT-7.

Ponadto, tut. Organ podkreśla, iż w wydanej interpretacji indywidualnej odniósł się do informacji podanych we wniosku, iż Wynajmujący przedmiotową nieruchomość mieszka i prowadzi działalność gospodarczą poza terytorium Polski.

Jednocześnie należy mieć na uwadze, iż złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczy stosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług przez Wnioskodawcę. W związku z tym zaznacza się, iż interpretacja nie będzie wywierać skutku prawnego w tym zakresie dla Wnioskodawcy, jeżeli nie jest on podmiotem wynajmującym nieruchomość opisaną we wniosku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.