ILPP2/443-635/08-7/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Starostwa Powiatowego, przedstawione we wniosku z dnia 3 lipca 2008 r. (data wpływu 9 lipca 2008 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 września 2008 r. (data wpływu 25 września 2008 r.) oraz pismem z dnia 3 października (data wpływu 6 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca świadczenia - jest nieprawidłowe.

W dniu 9 lipca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca świadczenia. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 22 września 2008 r. (data wpływu 25 września 2008 r.) o pełnomocnictwo oraz pismem z dnia 3 października 2008 r. (data wpływu 6 października 2008 r.) o doprecyzowanie opisanego stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Starostwo Powiatowe w dniu 7 stycznia 2008 r. podpisało umowę z Konsorcjum (...) na opracowanie dokumentacji projektowej dla budowy nowej siedziby Wnioskodawcy. Zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych, dla wykonania dokumentacji projektowej: "Budowa nowej siedziby (...)" zostało utworzone Konsorcjum o nazwie P (...), reprezentowane przez:

W dniu 17 czerwca 2008 r. zgodnie z umową Konsorcjum P (...) wystawiło fakturę nr (...) na kwotę 80.000 PLN netto, za wykonanie usługi projektowej, dodając zapis, iż jako kupujący usługę, Zainteresowany zobowiązany jest odprowadzić podatek VAT w wysokości 22% wyliczonym od kwoty 80.000 PLN, tj. 17.600 PLN.

Wnioskodawca poinformował, że Pani X jest podatnikiem podatku od wartości dodanej, zarejestrowanym w Niemczech. Natomiast Pan Y zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług w kraju.

Konsorcjum P (...) wykonuje dokumentację projektową dla Starostwa Powiatowego według klasyfikacji statystycznej - PKWiU 71.11Z (Usługi architektoniczne i inżynierskie oraz związane z nim doradztwo techniczne) oraz PKWiU 71.12Z (Usługi w zakresie inżynierii i związane z nimi doradztwo techniczne). Przedmiotowe usługi projektowe dotyczą nieruchomości gruntowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zgodnie z art. 27 ust. 3 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) podatek od wystawionej faktury powinien odprowadzić wystawiający fakturę czyli Konsorcjum P (...), czy odbiorca faktury, tj. Wnioskodawca.

Wnioskodawca uważa, iż jako odbiorca usługi zobowiązany jest do odprowadzenia podatku VAT do urzędu skarbowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (...).

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca podpisał umowę z Konsorcjum P (...) na opracowanie dokumentacji projektowej dla budowy nowej siedziby. Usługi te zaklasyfikowano do PKWiU 71.11Z (Usługi architektoniczne i inżynierskie oraz związane z nim doradztwo techniczne) oraz PKWiU 71.12Z (Usługi w zakresie inżynierii i związane z nimi doradztwo techniczne).

Umowa konsorcjum nie występuje ani w prawie cywilnym, ani podatkowym. Wyjątkiem jest prawo bankowe, które wymienia konsorcjum bankowe. Zawieranie takich porozumień jest jednak dopuszczalne (w ramach swobody umów). Jak mówi bowiem art. 351#185; ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Konsorcjum jest umową gospodarczą co najmniej dwóch przedsiębiorców, zawartą w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia, dla odniesienia wspólnych korzyści, przy solidarnym ponoszeniu ryzyka. Wspólne przedsięwzięcia charakteryzuje to, że dwóch lub więcej wspólników przedsięwzięcia jest związanych ustaleniami umownymi oraz owe ustalenia umowne ustanawiają sprawowanie współkontroli. Celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy przekracza możliwości jednego podmiotu. Przedsiębiorcy w konsorcjum mogą wybrać spośród siebie lidera - konsorcjanta - wytypowanego spośród uczestników konsorcjum, który prowadzi rozliczenia gospodarcze, w tym podpisuje umowy i fakturuje sprzedaż (w imieniu własnym), co powinno wynikać bezpośrednio z zawartej umowy.

W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dane świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 27 ust. 1 ustawy, w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

Szczególny sposób określenia miejsca świadczenia przewidziano m.in. dla usług związanych z nieruchomościami, co reguluje art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców majątkowych i pośredników w obrocie nieruchomościami oraz usług przygotowania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego - miejscem świadczenia usług jest miejsce położenia nieruchomości.

W przepisie tym przyjęto, że usługi związane z nieruchomościami są zawsze opodatkowane w kraju położenia nieruchomości, niezależnie od tego dla jakiego podmiotu są wykonywane, gdzie ma siedzibę usługodawca oraz gdzie faktycznie (fizycznie) wykonuje tę usługę. Zasada ta ma zastosowanie wówczas, gdy usługę można przyporządkować do konkretnej nieruchomości, która jest możliwa do zlokalizowania, co do miejsca jej położenia.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny i powołane przepisy ustawy należy stwierdzić, iż miejscem świadczenia usług projektowych związanych z nieruchomością znajdującą się na terytorium Polski, będzie miejsce, gdzie położona jest dana nieruchomość, czyli terytorium kraju (art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy). W związku z powyższym, podatek należny wynikający z przedmiotowych transakcji winien być rozliczony w Polsce.

Jednakże w przedmiotowej sprawie usługi projektowe świadczone są przez Konsorcjum, której stronami są podatnik podatku od towarów i usług oraz podatnik podatku od wartości dodanej. Należy podkreślić, iż konsorcjum jeśli wolą jego uczestników jest powołanie np. spółki osobowej, nie jest żadnym z podmiotów wskazanych w art. 15 ustawy. Oznacza to, że z punktu widzenia podatku od towarów i usług, każdy z członków konsorcjum jest odrębnym podatnikiem. Podatnikiem nie jest i nie może być natomiast samo konsorcjum (chyba, że byłoby zawarte w formie spółki cywilnej).

W myśl art. 2 pkt 9 ustawy, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Natomiast zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju.

W sytuacji, kiedy lider będący podatnikiem podatku od wartości dodanej, posiadającym siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju, zgodnie z zawartą umową konsorcjum wystawi fakturę (we własnym imieniu) na świadczoną usługę, a miejscem świadczenia wykonywanej usługi jest terytorium Polski, należy uznać, iż nabycie usługi stanowi dla Wnioskodawcy import usług, podlegający opodatkowaniu przez niego. Zainteresowany na podstawie otrzymanej faktury, winien opodatkować tą usługę podatkiem od towarów i usług, według stawki właściwej dla tego typu usługi w Polsce oraz odprowadzić podatek VAT do urzędu skarbowego.

Dodatkowo tut. Organ informuje, że w sytuacji, gdyby Wnioskodawca otrzymał fakturę wystawioną przez podatnika podatku od towarów i usług, to usługodawca będzie zobowiązany do naliczenia podatku należnego związanego z przedmiotową transakcją. Zatem Zainteresowany, jako odbiorca usługi zobowiązany będzie do zapłaty podatku wynikającego z wystawionej faktury.

Jednocześnie tut. Organ wyjaśnia, że w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania powołany przez Wnioskodawcę we wniosku art. 27 ust. 3 pkt 2 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.