ILPP2/443-615/12-2/SJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku sygnowanym datą 6 marca 2012 r. (data wpływu 13 czerwca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług prowadzenia kursów z zakresu pierwszej pomocy - jest prawidłowe.

W dniu 13 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług prowadzenia kursów z zakresu pierwszej pomocy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca działa na podstawie ustawy z dnia 16 listopada 1964 r. o Polskim Czerwonym Krzyżu (Dz. U. Nr 41, poz. 276), Statutu zatwierdzonego rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 25 października 2004 r. w sprawie zatwierdzenia statutu Polskiego Czerwonego Krzyża (Dz. U. Nr 237, poz. 2372) oraz jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym prowadzonym przez Sąd Rejonowy Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT.

Przedmiotem działalności gospodarczej "A" jest między innymi działalność sklasyfikowana zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności pod numerem 8559B - pozostałe pozaszkolne formy edukacji gdzie indziej nie sklasyfikowane. W ramach powyższej działalności "A"organizuje i przeprowadza następujące kursy pierwszej pomocy:

"A" przeprowadza ww. kursy pierwszej pomocy dla pracowników i pracodawców różnych grup zawodowych. Podmioty zlecające, uwzględniając rodzaj i zakres prowadzonej działalności, liczbę zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy oraz rodzaj i poziom występujących zagrożeń, wybierają rodzaj kursu pierwszej pomocy. Kursy prowadzone są przez wykwalifikowanych instruktorów (szkolonych przez Zarząd Główny wg Systemu Szkoleń Pierwszej Pomocy w PCK, określający m.in. wymogi stawiane przed kandydatami, nadanie uprawnień oraz zasady ich przedłużania), zgodnie ze standardami ustalanymi przez Europejską Radę Resuscytacji, w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach art. 2091 ustawy - Kodeks pracy (k.p.). "A" współpracuje z Europejskim Centrum (...). Kurs kończy się egzaminem końcowym. Każda osoba przeszkolona otrzymuje zaświadczenie ukończenia kursu udzielania pierwszej pomocy.

Jednocześnie Wnioskodawca poinformował, iż nie jest podmiotem objętym system oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty oraz w zakresie świadczenia ww. usług nie jest podmiotem, który uzyskał akredytację. Szkolenia nie są finansowane ze środków publicznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy kursy z zakresu pierwszej pomocy, zarówno podstawowe, jak i elementarne, świadczone przez "A" skierowane do pracowników i pracodawców różnych grup zawodowych, są zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a VATU.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a VATU, zwalnia się od podatku od towarów i usług usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego (inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 26 VATU) prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Aby więc przedmiotowe usługi mogły korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie ww. przepisu, muszą być:

W art. 44 Rozporządzenia Wykonawczego Rady (UE) Nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 77/1) zdefiniowane zostało pojęcie usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, które należy rozumieć jako nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania nie ma w tym przypadku znaczenia.

Zdaniem Wnioskodawcy, organizowane i prowadzone przez "A" kursy z zakresu pierwszej pomocy - zarówno podstawowe, jak i elementarne skierowane do pracowników i pracodawców różnych grup zawodowych, są usługami kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego. Znajomość zasad udzielania pierwszej pomocy jest bowiem istotna z punktu widzenia bezpieczeństwa wykonywania pracy. Daje gwarancję ochrony zdrowia i życia w przypadku nieszczęśliwych zdarzeń. Stanowi istotny element wiedzy pracownika zwiększając jednocześnie jego kwalifikacje.

Jednocześnie obowiązek przeszkolenia pracowników z zakresu pierwszej pomocy wynika z odrębnych przepisów. Stosownie bowiem do art. 209¹ k.p., pracodawca jest obowiązany:

Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Wnioskodawcę, organizację oraz prowadzenie zarówno podstawowych, jak i elementarnych kursów z zakresu pierwszej pomocy należy traktować jako usługę kształcenia zawodowego prowadzoną na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. W konsekwencji, usługi te spełniają przesłanki do objęcia ich zwolnieniem przedmiotowym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a VATU.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Artykuł 8 ust. 1 pkt 1 ustawy stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie natomiast z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 wynosi 23%.

Jednakże zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku, a nawet zwolnień od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

I tak, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy, zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:

- oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy, zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:

- oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.

Stosownie do treści § 13 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.), zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, finansowane w co najmniej 70% ze środków publicznych, oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.

Wskazać należy, iż w dniu 1 lipca 2011 r. weszły w życie przepisy rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 77 str. 1).

Przepis art. 44 ww. rozporządzenia wyjaśnia co należy rozumieć przez usługi kształcenia zawodowego i przekwalifikowania. W myśl tego przepisu usługi w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania świadczone na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 2006/112/WE obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania nie ma w tym przypadku znaczenia.

Analiza cytowanych regulacji prowadzi do wniosku, iż dla zastosowania zwolnienia od podatku w pierwszej kolejności istotne jest uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, a następnie spełnienie dodatkowych warunków, jak np. prowadzenie danego szkolenia w formie i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach lub też jego finansowanie w co najmniej 70% ze środków publicznych.

Szkolenia z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej mają na celu wypełnienie obowiązku polegającego na tym, że w każdym zakładzie powinna być osoba przeszkolona w zakresie pierwszej pomocy, a obowiązek ten wynika z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.). Rozporządzenie to zostało wydane na podstawie art. 23715 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.). Szkolenia z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej to nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych wynikających z obowiązku wprowadzonego ww. przepisami.

Zgodnie z art. 224 § 1 Kodeksu pracy, pracodawca prowadzący działalność, która stwarza możliwość wystąpienia nagłego niebezpieczeństwa dla zdrowia lub życia pracowników, jest obowiązany podejmować działania zapobiegające takiemu niebezpieczeństwu.

W myśl art. 224 § 2 ww. ustawy, w przypadku, o którym mowa w § 1, pracodawca jest obowiązany zapewnić:

Na podstawie art. 209^{1 §} 1 Kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany:

Według art. 237^{3 §} 1 cyt. ustawy, nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

Stosownie do art. 237^{15 §} 1 ww. ustawy, Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określi, w drodze rozporządzenia, ogólnie obowiązujące przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące prac wykonywanych w różnych gałęziach pracy. Ministrowie właściwi dla określonych gałęzi pracy lub rodzajów prac w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej oraz Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określą, w drodze rozporządzenia, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące tych gałęzi lub prac (§ 2).

W związku z powyższym zostało wydane rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.), które określa ogólnie obowiązujące przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach pracy, w szczególności dotyczące:

Zgodnie z § 44 ust. 1 cytowanego wyżej rozporządzenia, pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom sprawnie funkcjonujący system pierwszej pomocy w razie wypadku oraz środki do udzielania pierwszej pomocy. W szczególności pracodawca powinien zapewnić:

Ilość, usytuowanie i wyposażenie punktów pierwszej pomocy i apteczek powinny być ustalone w porozumieniu z lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, z uwzględnieniem rodzajów i nasilenia występujących zagrożeń (§ 44 ust. 2 ww. rozporządzenia).

Obsługa punktów i apteczek, o których mowa w ust. 1, na każdej zmianie powinna być powierzana wyznaczonym pracownikom, przeszkolonym w udzielaniu pierwszej pomocy (§ 44 ust. 3 powołanego rozporządzenia).

W punktach pierwszej pomocy i przy apteczkach, w widocznych miejscach, powinny być wywieszone instrukcje o udzielaniu pierwszej pomocy w razie wypadku oraz wykazy pracowników, o których mowa w ust. 3 (§ 44 ust. 4 rozporządzenia).

Punkty pierwszej pomocy i miejsca usytuowania apteczek powinny być odpowiednio oznakowane, zgodnie z Polską Normą, i łatwo dostępne (§ 44 ust. 5 cyt. rozporządzenia).

Ponadto, szczegółowe zasady organizacji i przeprowadzania szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy zostały określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.), które określa:

W myśl § 1a pkt 2 lit. e cyt. rozporządzenia, przez jednostkę organizacyjną prowadzącą działalność szkoleniową w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy rozumie się osobę prawną lub fizyczną prowadzącą działalność oświatową na zasadach określonych w przepisach o swobodzie działalności gospodarczej, jeżeli prowadzi działalność szkoleniową w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Stosownie do treści § 3 ww. rozporządzenia, szkolenie zapewnia uczestnikom:

Zgodnie natomiast z § 4 ust. 1 powołanego rozporządzenia, szkolenie może być organizowane i prowadzone przez pracodawców lub, na ich zlecenie przez jednostki organizacyjne prowadzące działalność szkoleniową w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Szkolenie jest prowadzone jako szkolenie wstępne i szkolenie okresowe (§ 6 tego rozporządzenia).

Z opisu sprawy wynika, iż przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy, czynnego podatnika podatku VAT, jest między innymi działalność sklasyfikowana zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności pod numerem 8559B - pozostałe pozaszkolne formy edukacji gdzie indziej nie sklasyfikowane. W ramach powyższej działalności "A" organizuje i przeprowadza następujące kursy pierwszej pomocy:

"A" przeprowadza ww. kursy pierwszej pomocy dla pracowników i pracodawców różnych grup zawodowych. Podmioty zlecające, uwzględniając rodzaj i zakres prowadzonej działalności, liczbę zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy oraz rodzaj i poziom występujących zagrożeń, wybierają rodzaj kursu pierwszej pomocy. Kursy prowadzone są przez wykwalifikowanych instruktorów, zgodnie ze standardami ustalanymi przez Europejską Radę Resuscytacji, w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach art. 2091 ustawy - Kodeks pracy. Zainteresowany współpracuje z Europejskim Centrum (...). Kurs kończy się egzaminem końcowym. Każda osoba przeszkolona otrzymuje zaświadczenie ukończenia kursu udzielania pierwszej pomocy. Jednocześnie Wnioskodawca poinformował, iż nie jest podmiotem objętym system oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty oraz w zakresie świadczenia ww. usług nie jest podmiotem, który uzyskał akredytację. Szkolenia nie są finansowane ze środków publicznych.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane regulacje stwierdzić należy, iż świadczone przez Wnioskodawcę usługi prowadzenia kursów z zakresu pierwszej pomocy nie korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ usługi nie są świadczone przez jednostkę objętą systemem oświaty w rozumieniu ustawy o systemie oświaty. Ponadto, Zainteresowany nie uzyskał także akredytacji dla wykonywanych usług, a w związku z ich świadczeniem nie jest bezpośrednim beneficjentem środków pochodzących z budżetów Unii Europejskiej, jednostek samorządowych lub rządowych. A zatem przeprowadzane szkolenia, o których mowa we wniosku, nie korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. b i c ustawy.

Stwierdzić jednak należy, że prowadzona przez Wnioskodawcę działalność polegająca na prowadzeniu kursów z zakresu pierwszej pomocy kierowanych do pracowników i pracodawców różnych grup zawodowych, zobowiązanych do niesienia pomocy na terenie zakładu pracy, spełnia definicję usług kształcenia zawodowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku od towarów i usług. Biorąc pod uwagę, iż forma i zasady przedmiotowych szkoleń regulowane są przez odrębne przepisy, działalność szkoleniowa w powyższym zakresie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy.

Reasumując, świadczone przez Wnioskodawcę kursy z zakresu pierwszej pomocy, zarówno podstawowe, jak i elementarne, skierowane do pracowników i pracodawców różnych grup zawodowych podlegają zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.