ILPP2/443-614/13-4/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z 1 lipca 2013 r. (data wpływu 3 lipca 2013 r.) uzupełnionym pismem z 11 września 2013 r. (data wpływu 13 września 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego - jest prawidłowe.

W dniu 3 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego. Wniosek uzupełniono pismem z 11 września 2013 r. o doprecyzowanie przedstawionego zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wspólnie z synem Wnioskodawca złożył wniosek do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w ramach naboru na działanie "Modernizacja gospodarstw rolnych" - co jest zgodne z zasadami programu - na dofinansowanie zakupu maszyn rolniczych.

Zainteresowany zamierza wnioskować o zwrot VAT z tytułu zakupionych maszyn rolniczych, których będzie współwłaścicielem. Współwłasność maszyn przedstawiać się będzie następująco:

Wnioskodawca i syn prowadzą odrębne gospodarstwa rolne. Zainteresowany jest rolnikiem rozliczającym się na zasadach ogólnych VAT. Syn Wnioskodawcy jest rolnikiem ryczałtowym. Na fakturze potwierdzającej zakup maszyn będą widnieć dane Zainteresowanego i jego syna (tekst jedn.: osób o różnym statusie podatkowym) imiona, nazwiska, adresy, NIP-y, oraz ww. procentowy udział w zakupie maszyn.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wskazał, że jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Podał również informację, że nabywane maszyny rolnicze będą wykorzystywane przez niego wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy rolnik rozliczający się na zasadach ogólnych VAT może odliczyć podatek naliczony z faktury VAT za zakup maszyn w proporcji do udziału współwłasności.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z podaną przez ARiMR instrukcją wypełniania wniosku o płatność IW-2/PROW: "W przypadku, gdy Beneficjentem pomocy są osoby wspólnie wnioskujące (działanie 121) dokumenty potwierdzające nabycie nowych maszyn i urządzeń powinny być wystawione na wszystkich współnabywców, co oznacza, że np. na fakturze winny zostać podane dane każdego z nich. Dodatkowo, każda z osób wspólnie wnioskujących zobowiązana jest do poniesienia kosztu indywidualnie w wysokości proporcjonalnej do zakresu prac wykonywanych przez każdą z tych osób przy użyciu tych maszyn lub urządzeń, określonej w umowie wspólnego używania maszyn".

Artykuł 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z 11 marca 2004 r. z późn. zm. uprawnia do odliczenia VAT naliczonego od zakupów, dotyczących zakupów związanych z działalnością opodatkowaną.

Uważam, że jako współwłaściciel mam prawo do odliczenia podatku VAT w części dotyczącej mojego udziału we własności maszyn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Ponadto zauważyć należy, że w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r., działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 15 ust. 4 ustawy, w przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W świetle tego przepisu w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

- z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko zarejestrowanym, czynnym podatnikom podatku od towarów i usług oraz jedynie w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tj. takimi, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Zatem podatnik w momencie nabycia towarów i usług powinien dokonać ich prawidłowej klasyfikacji w celu skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego z uwzględnieniem związku tych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Ponadto wskazać należy, że ustawodawca umożliwił podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Jak wskazuje art. 88 ust. 3a ustawy nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

Przez działalność rolniczą zgodnie z art. 2 pkt 15 ustawy, rozumie się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.20.13.0) oraz bambusa (PKWiU ex 01.29.30.0), a także świadczenie usług rolniczych.

Mając na względzie definicję działalności gospodarczej, zawartą w art. 15 ust. 2 ustawy, należy uznać, że prowadzenie działalności rolniczej stanowi prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem rolnik, w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, posiada status podatnika prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą).

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Zauważyć należy, że w powyższym przepisie ustawodawca użył sformułowania "nabywcy" tj. w liczbie pojedynczej - jednakże nie może to oznaczać niestosowanie tego przepisu w przypadku nabycia tej samej rzeczy przez kilku nabywców - zatem z uwagi na fakt, że prawodawca wymaga wpisania do faktury imienia, nazwiska lub nazwy nabywcy, to w wypadku nabycia towaru przez dwóch nabywców wpisaniu podlegają te dwa podmioty występujące jako nabywcy danej transakcji.

Ogólne regulacje dotyczące danych, jakie powinny zawierać faktury, zostały określone, na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 ustawy, treścią rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 z późn. zm.) zwanym dalej rozporządzeniem.

W myśl § 4 ust. 1 rozporządzenia, fakturę wystawia:

Na podstawie § 5 ust. 1 rozporządzenia, faktura powinna zawierać:

Jak stanowi § 19 ust. 1 rozporządzenia, faktury wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży.

Z przedstawionej treści wniosku wynika, że Zainteresowany jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca wspólnie z synem złożył wniosek do ARiMR w ramach naboru na działanie "Modernizacja gospodarstw rolnych". Zainteresowany zamierza wnioskować o zwrot VAT z tytułu zakupionych maszyn rolniczych, których będzie współwłaścicielem. Będzie on współwłaścicielem w części kombajn zbożowy 80% oraz prasa zwijająca 77%. Wnioskodawca i syn prowadzą odrębne gospodarstwa rolne. Zainteresowany jest rolnikiem rozliczającym się na zasadach ogólnych VAT. Syn Wnioskodawcy jest rolnikiem ryczałtowym. Na fakturze potwierdzającej zakup maszyn będą widnieć dane osobowe Zainteresowanego i jego syna, tj. imiona, nazwiska, adresy, NIP-y, oraz ww. procentowy udział w zakupie maszyn. Nabywane maszyny rolnicze będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Należy wskazać, że z przepisu art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) wynika, że własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Z kolei zgodnie z art. 196 Kodeksu cywilnego współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Z treści przywołanych przepisów nie wynika zakaz wystawiania faktur na więcej niż jeden podmiot. Zatem nabywcą towaru, czy usługi może być więcej niż jedna osoba, zaś dane zwarte w fakturze VAT muszą umożliwiać jednoznaczną identyfikację stron transakcji gospodarczej, zarówno po stronie nabywcy, jak i sprzedawcy.

Zatem, może być wystawiona jedna faktura dla kilku podmiotów, przy czym każdy z nabywców jest uprawniony do otrzymania egzemplarza faktury, jednakże oryginał otrzyma tylko jeden z nabywców. Jednocześnie, w przypadku nabycia tej samej rzeczy, czy też usługi przez kilku nabywców, na fakturze muszą być wpisanie imiona, nazwiska lub nazwy każdego z nabywcy, oraz ich adresy, a ponadto numer NIP-u każdego nabywcy.

Ponadto, skoro należny podatek został uregulowany w poprzedniej fazie obrotu i znajdował odbicie w cenie, kolejny nabywca może przy obliczaniu swojego podatku odliczyć odpowiednią część podatku, w zależności od swojego udziału. Zatem wystawienie faktury na dwa lub więcej podmiotów, które nabyły wspólnie ten sam towar, nie stoi na przeszkodzie obniżaniu przez każdy z nich należnego podatku o odpowiadającą udziałowi we współwłasności część kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towaru.

Wobec powyższego, w przypadku transakcji - jak ma to miejsce w niniejszej sprawie - w której po stronie nabywcy występuje dwóch współwłaścicieli, faktura potwierdzająca dokonanie sprzedaży na ich rzecz, może być wystawiona na wszystkich współwłaścicieli jako osobnych nabywców, z których każdy identyfikowany jest oprócz imienia i nazwiska, odrębnym numerem identyfikacji podatkowej.

Z przedstawionego w złożonym wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że wraz z innym rolnikiem ryczałtowym, Wnioskodawca zamierza nabyć maszyny, które będą wykorzystywane przez niego do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zgodnie z powołanymi przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W przedmiotowej sprawie, podstawą do odliczenia podatku naliczonego będzie oryginał faktury VAT, z tym że o ile oryginał faktury będzie w posiadaniu drugiego z nabywców w dokumentacji dotyczącej podatku od towarów i usług u jednego z nabywców, winna znajdować się kserokopia oryginału faktury, na podstawie której dokonano odliczenia podatku naliczonego, wraz ze wskazaniem miejsca, w którym przechowywany jest oryginał faktury VAT.

Mając na uwadze przywołane przepisy w świetle przedstawionych okoliczności stwierdzić należy, że Wnioskodawca (rolnik rozliczający się na zasadach ogólnych VAT) będzie mógł skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury VAT w wysokości posiadanego udziału w zakupionych maszynach. Wnioskodawca bowiem będzie jednym z nabywców wskazanych na fakturze dokumentującej zakup przedmiotowych maszyn rolniczych, które to maszyny będą wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.