ILPP2/443-519/11-5/MR - Ustalenie podstawy opodatkowania podatkiem VAT przy świadczeniu usług finansowania wierzytelności.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2, § 6 i § 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia - brak daty sporządzenie wniosku (data wpływu 14 marca 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 31 maja 2011 r. (data wpływu 31 maja 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania przy usługach finansowania wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 14 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania podstawy opodatkowania przy usługach finansowania wierzytelności. Wniosek uzupełniono w dniu 31 maja 2011 r. o dowód uiszczenia brakującej opłaty.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka Akcyjna (dalej: Spółka, Wnioskodawca), będąca czynnym podatnikiem VAT, jest przedsiębiorcą wyspecjalizowanym w oferowaniu produktów i usług o charakterze finansowym dla podmiotów działających na rynku medycznym. W ramach prowadzonej działalności finansowej Spółka zawiera transakcje z kontrahentami (dalej: Wierzyciel, Zbywca) polegające na zapewnieniu finansowania ich wierzytelności, w związku z czym Spółka nabywa dane wierzytelności płacąc Zbywcy tychże wierzytelności cenę:

ii. równą nabywanej wierzytelności - Wariant II (wówczas wynagrodzeniem za zrealizowane świadczenie - zapewnienie finansowania - jest otrzymywana przez Spółkę prowizja ustalona w ramach umowy ze Zbywcą).

Spółka finansuje Wierzycielowi pierwotnemu wierzytelność własnymi środkami z zachowaniem odpowiednio odroczonych terminów płatności. W związku z takim finansowaniem Spółka ujmuje nabyte wierzytelności jako własne aktywa (staje się prawnym właścicielem wierzytelności).

Wierzytelności Zbywcy powstały głównie z tytułu dostawy towarów bądź świadczenia usług określonym jednostkom z sektora medycznego (dalej: Szpital, Dłużnik). Wierzyciel chcąc zachować dobre relacje biznesowe z danym Szpitalem nie podejmuje działań zmierzających do odzyskania wierzytelności lecz korzysta ze świadczenia oferowanego przez Spółkę polegającego na sfinansowaniu danej wierzytelności. Należy podkreślić, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami taka transakcja sfinansowania wierzytelności, wskutek której Spółka nabywa wierzytelność może dojść do skutku jedynie po wyrażeniu zgody na cesję wierzytelności przez organ założycielski Dłużnika.

Następnie, w ramach odrębnej umowy/transakcji zawartej pomiędzy Spółką a Dłużnikiem, dana wierzytelność może podlegać:

Niemniej jednak, implikacje podatkowe na gruncie VAT transakcji zawieranej pomiędzy Spółką a Dłużnikiem będą przedmiotem odrębnego wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Mając na uwadze przedstawiony powyżej stan faktyczny, w celu wyeliminowania wątpliwości w zakresie traktowania na gruncie przepisów o VAT omawianych transakcji, Spółka pragnie potwierdzić jej rozumienie odpowiednich przepisów ustawy o VAT. W związku z powyższym Spółka wnosi o udzielenie odpowiedzi na poniższe pytanie:

Czy obrotem z tytułu omawianej czynności polegającej na zapewnieniu finansowania wierzytelności będzie wynagrodzenie otrzymywane przez Spółkę z tego tytułu (tj. dyskonto w przypadku Wariantu l, bądź prowizja w przypadku Wariantu II).

Zdaniem Wnioskodawcy, obrotem z tytułu omawianej usługi będzie wynagrodzenie otrzymywane przez Spółkę w związku ze zrealizowanym świadczeniem (tj. odpowiednio dyskonto, bądź prowizja).

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, przy czym obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. W omawianym przypadku kwotą należną Spółce w zamian za świadczenie zrealizowane na rzecz Wierzyciela (zapewnienie finansowania) jest kwota ustalonego wynagrodzenia (tj. dyskonto - w przypadku Wariantu l, bądź prowizja w przypadku Wariantu II).

Ponadto, należy podkreślić, iż zgodnie wyrokiem ETS w sprawie C-305/01, podstawą opodatkowania jest wszystko co stanowi płatność (wynagrodzenie), które dostawca usług otrzymał lub ma otrzymać z tytułu podejmowanych czynności w ramach świadczonej usługi. ETS w wyroku tym stwierdził również, że wynagrodzenie za tę usługę odpowiada różnicy pomiędzy wartością nominalną cedowanej wierzytelności a kwotą wypłaconą w związku z finansowaniem wierzytelności. Zatem przy określaniu obrotu z tytułu świadczenia przedmiotowych usług należy uznać, że obejmuje on prowizje oraz wszystkie inne elementy składające się na wynagrodzenie usługodawcy.

Pomimo, iż wspomniany wyrok nie dotyczy wprost przedmiotowej usługi sfinansowania wierzytelności to, zdaniem Spółki, wnioski z niego płynące można zastosować do analizowanej sytuacji.

Mając na uwadze powyższe, w opinii Spółki, obrotem w przypadku usług świadczonych przez Spółkę jest dyskonto rozumiane jako różnica między wartością nominalną wierzytelności a kwotą zapłaconą przez Spółkę Wierzycielowi w związku z finansowaniem wierzytelności - w przypadku Wariantu l, bądź należna prowizja w przypadku Wariantu II.

Spółka poinformowała, że podobne zagadnienia, tj.:

były przedmiotem rozstrzygnięcia przez sąd w indywidualnej sprawie Spółki na gruncie przepisów o VAT obowiązujących przed dniem 1 stycznia 2011 r. (w związku z wystąpieniem przez Spółkę do Urzędu Skarbowego w dniu 5 stycznia 2005 r. o interpretację na gruncie obowiązujących wówczas przepisów).

Mianowicie w wyroku z dnia 27 lutego 2007 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny (dalej: WSA) stwierdził między innymi, iż czynności opisanych przez Spółkę we wniosku nie można zaklasyfikować, jako usługi ściągania długów. Wykonanie takiej usługi zakłada istnienie dwóch podmiotów, które zawarły transakcję. Usługodawca zobowiązuje się do ściągnięcia długu w zamian za wynagrodzenie. Konsumentem usługi (usługobiorcą) jest ten podmiot, który korzysta z usługi wykonywanej przez kontrahenta, co oznacza, że usługodawca ściąga dług dla usługobiorcy, a nie dla siebie.

Wskutek wyroku WSA Dyrektor Izby Skarbowej zmienił postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 5 kwietnia 2005 r. uznając jednocześnie stanowisko Spółki za prawidłowe, tj. potwierdzając, iż przedmiotowa usługa korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie załącznika nr 4 do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Z powyższego wynika, iż Spółka posiada interpretację podatkową w powyższym zakresie wydaną na podstawie przepisów o VAT obowiązujących do dnia 31 grudnia 2010 r. Niemniej jednak, na skutek zmian przepisów o VAT, które weszły w życie od dnia 1 stycznia 2011 r. Spółka pragnie potwierdzić swoje stanowisko w kontekście brzmienia nowych przepisów.

Pomimo zmiany od dnia 1 stycznia 2011 r. brzmienia przepisów o VAT w zakresie zwolnień, zdaniem Spółki analizowana transakcja z uwagi na charakter świadczenia oraz swój cel (zapewnienie finansowania Wierzycielowi) nadal korzysta ze zwolnienia z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z opisu sprawy wynika, iż Spółka, będąca czynnym podatnikiem VAT, jest przedsiębiorcą wyspecjalizowanym w oferowaniu produktów i usług o charakterze finansowym dla podmiotów działających na rynku medycznym. W ramach prowadzonej działalności finansowej Spółka zawiera transakcje z kontrahentami (dalej: Wierzyciel, Zbywca) polegające na zapewnieniu finansowania ich wierzytelności, w związku z czym Spółka nabywa dane wierzytelności płacąc Zbywcy tychże wierzytelności cenę:

ii. równą nabywanej wierzytelności - Wariant II (wówczas wynagrodzeniem za zrealizowane świadczenie - zapewnienie finansowania - jest otrzymywana przez Spółkę prowizja ustalona w ramach umowy ze Zbywcą).

Spółka finansuje Wierzycielowi pierwotnemu wierzytelność własnymi środkami z zachowaniem odpowiednio odroczonych terminów płatności. W związku z takim finansowaniem Spółka ujmuje nabyte wierzytelności jako własne aktywa (staje się prawnym właścicielem wierzytelności).

Wierzytelności Zbywcy powstały głównie z tytułu dostawy towarów bądź świadczenia usług określonym jednostkom z sektora medycznego (dalej: Szpital, Dłużnik). Wierzyciel chcąc zachować dobre relacje biznesowe z danym Szpitalem nie podejmuje działań zmierzających do odzyskania wierzytelności lecz korzysta ze świadczenia oferowanego przez Spółkę polegającego na sfinansowaniu danej wierzytelności. Należy podkreślić, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami taka transakcja sfinansowania wierzytelności, wskutek której Spółka nabywa wierzytelność może dojść do skutku jedynie po wyrażeniu zgody na cesję wierzytelności przez organ założycielski Dłużnika.

Spółka za swoją usługę (realizowane na rzecz Wierzyciela świadczenie polegające na zapewnieniu finansowania wierzytelności) otrzymuje ustalone wcześniej wynagrodzenie (bądź w postaci dyskonta w przypadku Wariantu l, bądź w postaci prowizji w przypadku Wariantu II).

Zgodnie z art. art. 29 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 marca 2011 r., podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Obrotem są zatem kwoty należne z tytułu tych czynności opodatkowanych, które wykonywane są przez podatnika. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

W orzeczeniu C-427/98 (Komisja Europejska v. Republika Federalna Niemiec) ETS wskazał, że wynagrodzenie (kwota należna w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy) jest wartością subiektywną, a więc wartością faktycznie otrzymaną w danym przypadku. W szczególności niedopuszczalna jest sytuacja, gdy podstawa opodatkowania byłaby wyższa od kwoty, którą podatnik ostatecznie otrzymuje.

Pojęcie kwoty należnej (obrotu) z tytułu sprzedaży łączy się ściśle z pojęciem "wynagrodzenie", które jest sprzedawcy należne z tytułu jego świadczenia na rzecz nabywcy.

O wynagrodzeniu w ramach danej sprzedaży można mówić, gdy istnieje bezpo¬średni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem będącym świadczeniem wzajemnym. Dostawcę towarów lub usługo¬dawcę musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajem¬nego). Za dokonanie tych czynności, wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu, co jednak nie oznacza, że musi mieć ono postać pieniężną, gdyż wynagrodzenie (odpłatność) jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (zapłatą za towar lub usługę może być inny towar lub usługa), albo mieszaną (zapłata w części pieniężna, a w części rzeczowa). Innymi słowy musi istnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług.

Reasumując, w przedmiotowej sprawie w przypadku nabycia wierzytelności podstawę opodatkowania z tytułu świadczonej usługi finansowej stanowi różnica między wartością nominalną wierzytelności, a kwotą którą Spółka zapłaciła Wierzycielowi, pomniejszona o kwotę podatku należnego. Różnica ta stanowi bowiem faktyczne wynagrodzenie z tytułu świadczonej usług. Natomiast w przypadku prowizji podstawą opodatkowania jest kwota prowizji pomniejszona o kwotę należnego podatku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w zakresie podstawy opodatkowania przy usługach finansowania wierzytelności. Natomiast w dniu 14 czerwca 2011 r. w kwestii dotyczącej podatku od towarów i usług w przedmiocie stanu faktycznego zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia w zakresie:

* zwolnienia od podatku świadczonych przez Wnioskodawcę usług finansowania wierzytelności - Nr ILPP2/443-519/11-3/MR,

* momentu powstania obowiązku podatkowego przy usługach finansowania wierzytelności - Nr ILPP2/443-519/11-4/MR.

Ponadto, w kwestii dotyczącej podatku od towarów i usług w przedmiocie zdarzenia przyszłego w dniu 14 czerwca 2011 r. zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia w zakresie:

* zwolnienia od podatku świadczonych przez Wnioskodawcę usług finansowania wierzytelności - Nr ILPP2/443-519/11-6/MR,

* momentu powstania obowiązku podatkowego przy usługach finansowania wierzytelności - Nr ILPP2/443-519/11-7/MR,

* podstawy opodatkowania przy usługach finansowania wierzytelności - Nr ILPP2/443 -519/11-8/MR.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź we po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.