ILPP2/443-474/09-2/GZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Urzędu Miasta, przedstawione we wniosku z dnia 7 kwietnia 2009 r. (data wpływu 14 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników w zakresie posługiwania się numerem identyfikacji podatkowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 kwietnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników w zakresie posługiwania się numerem identyfikacji podatkowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Urząd Miasta jako jednostka organizacyjna samorządu terytorialnego z racji zawieranych umów cywilnoprawnych jest podatnikiem podatku VAT. Urząd Miasta jest zarejestrowany jako podatnik VAT, prowadzi rejestr sprzedaży, w którym ewidencjonuje wszystkie czynności podlegające opodatkowaniu oraz składa deklaracje VAT-7. Jako jednostka samorządowa gmina wykonuje zadania za pośrednictwem urzędu i posługuje się jednym numerem identyfikacji podatkowej nadanym Urzędowi Miasta. Umowy zawierane są pomiędzy Urzędem Miasta reprezentowanym przez Prezydenta z kontrasygnatą skarbnika a kontrahentami. Faktury są wystawiane na Urząd Miasta. Miasto jest gminą na prawach powiatu. Gmina realizując zadania własne jak i zadania zlecone korzysta z odliczeń, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - podatnikom VAT przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie w jakim nabywane towary lub usługi wykorzystywane są bezpośrednio do wykonywania czynności opodatkowanych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, podatnikiem podatku od towarów i usług jest urząd miasta (gminy) i na fakturach wystawianych i otrzymywanych powinien występować jako sprzedawca lub nabywca urząd miasta (gmina), powinien posługiwać się swoim NIP-em i urząd miasta powinien składać jedną deklarację VAT-7.

Ad. 1

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 2 ust. 10 o samorządzie powiatowym, Wnioskodawca wykonuje zadania gminy i powiatu we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Jednostki samorządu terytorialnego jako osoby prawne nie są podatnikami VAT i nie powinny mieć własnego NIP-u, ponieważ wszystkie czynności wykonują za pośrednictwem własnych jednostek organizacyjnych.

Ad. 2

Powinno się w tym przypadku stosować taką samą zasadę jak dla Skarbu Państwa. Takie stanowisko wspiera treść ustawy o finansach publicznych, która reguluje sposób pozyskiwania i gospodarowania środkami publicznymi. W rozdziale 3 określono formę organizacyjno-prawną jednostek sektora finansów publicznych, która nie przewiduje realizowania wydatków publicznych bezpośrednio przez jednostki samorządu terytorialnego lub Skarb Państwa.

Ad.3

Gmina, powiat i urząd gminy powinny stosować jednakowe oznaczenia NIP. W związku z tym, że gmina i powiat nie mają własnych struktur organizacyjnych, nabywcą i sprzedawcą powinien być urząd miasta. Samorządowe osoby prawne (gminy) nie mają własnych struktur organizacyjnych, a nałożone na nie zadania wykonują za pośrednictwem urzędu. Urząd nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla gminy oraz dla urzędu obsługującego gminę od strony techniczno-organizacyjnej. Potwierdzają to przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości i planów kont dla budżetu państwa i budżetów (...) (Dz. U. Nr 142, poz. 1020).

Na potwierdzenie stanowiska Zainteresowany powołał się na:

* Pismo Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 1994 r. nr PP1-7207-69/94/SK, w którym Minister zajął stanowisko, że podatnikiem jest zawsze odpowiedni urząd działający za osobę prawną (Skarb Państwa, gminę).

* Odpowiedź na interpelację nr 9029 z dnia 2 marca 2005 r. sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów.

* Pismo Ministerstwa Finansów - Sekretarza Stanu z dnia 18 maja 2005 r. nr OS5-065-171 MG/2633/05 kierowane do Dyrektorów Izby Skarbowych i Naczelników Urzędów Skarbowych.

* Postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Łańcucie z dnia 8 lutego 2007 r. nr US 443/IC/4/2007.

Zdaniem Zainteresowanego, analizując wszystkie czynności dokonywane przez gminę oraz urząd nie da się jednoznacznie wyodrębnić czynności cywilnoprawnych lub innych opodatkowanych podatkiem VAT, które wykonuje się tylko na potrzeby samego urzędu, od wykonywanych tylko na potrzeby samej gminy czy powiatu. Taki podział jest niemożliwy do wykonania, biorąc pod uwagę obowiązujące ustawy ustrojowe jak i inne ustawy. Wszystkie czynności urząd wykonuje na rzecz gminy albo w jej interesie, dla realizacji zadań własnych gminy i zleconych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 z późn. zm.), osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej, zwane dalej "NIP".

Stosownie do ust. 2 i 3 powołanego przepisu, obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust. 1, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, a w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych oraz płatnicy podatków. Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają także podmioty będące, na podstawie odrębnych ustaw, płatnikami składek na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne - podmioty te również otrzymują NIP.

W myśl art. 7 § 1 Ordynacji podatkowej (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

Gmina, zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego, posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu.

Gmina jest samorządową osobą prawną, która nie ma własnych struktur organizacyjnych, natomiast nałożone na nią zadania, w myśl art. 33 cyt. ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, wykonuje za pośrednictwem urzędu gminy.

Zdolność prawną, jak i zdolność do wykonywania czynności prawnych ma jednostka samorządu terytorialnego - gmina, nie zaś urząd gminy. Urząd gminy jest jedynie aparatem pomocniczym gminy.

Jak wynika z powyższego, urząd miasta jest jednostką pomocniczą, służącą zarządowi do wykonania zadań gminy oraz obsługi techniczno-organizacyjnej gminy. Tak rozumiany urząd miasta jest wyspecjalizowanym biurem o pewnym zespole pracowników oraz zasobie środków materialnych, danych do pomocy organowi w celu realizacji jego zadań i kompetencji.

Samorządowe osoby prawne (gminy, powiaty, województwa) są jednostkami podziału terytorialnego, posiadają osobowość prawną, a zatem i zdolność do działania we własnym imieniu i na własny rachunek. Nie mają jednak własnych struktur organizacyjnych, a nałożone na nie zadania wykonują za pośrednictwem urzędu. Urzędy te, realizując zadania spoczywające na samorządowych osobach prawnych, a skutkujące obowiązkiem podatkowym w podatku od towarów i usług, występują wyłącznie jako jednostki organizacyjne działające w imieniu i na rzecz ww. osób prawnych. W oparciu o rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. z 2006 r. Nr 142, poz. 1020 z późn. zm.) należy stwierdzić, iż urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego Wnioskodawca jest jednostką pomocniczą Gminy na prawach powiatu.

Zgodnie z art. 92 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn. Dz. U. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.), funkcje organów powiatu w miastach na prawach powiatu sprawuje: rada miasta, prezydent miasta. Miasto na prawach powiatu jest gminą wykonującą zadania powiatu na zasadach określonych w tej ustawie. Ustrój i działanie organów miasta na prawach powiatu, w tym nazwę, skład, liczebność oraz ich powoływanie i odwoływanie, a także zasady sprawowania nadzoru określa ustawa o samorządzie gminnym.

Z powyższego wynika, że miasto takie realizuje zarówno zadania określone ustawą o samorządzie gminnym, jak i określone ustawą o samorządzie powiatowym.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilno-prawnych.

Z powyższej konstrukcji prawnej jednoznacznie wynika, iż realizując czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług) we własnym imieniu i na własny rachunek (na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych), podatnikiem podatku VAT jest Gmina.

Urząd Miasta jako jednostka wykonująca jedynie zadania Gminy i Powiatu nie może być odrębnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Dlatego też to Gmina, w świetle art. 15 ust. 1 ustawy, jest jako osoba prawna podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem, wszelkie dokumenty wymagające oznaczenia (numeru) NIP sporządzane przez Urząd Miasta dotyczące czynności przypisanych prawnie Gminie, powinny być sygnowane numerem NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności, czyli numerem NIP Gminy. Dotyczy to również zadań powiatu, które gmina wykonuje we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.

Ponadto, podkreślić należy, iż inne niż urzędy gmin (powiatów) i urzędy marszałkowskie, tj. gminne jednostki organizacyjne, działające w formie np.: zakładów budżetowych, jednostek budżetowych i gospodarstw pomocniczych, powinny dla celów rozliczeń z tytułu podatku od towarów i usług rejestrować się jako odrębne podmioty tego podatku i posiadać odrębne oznaczenie (numery) NIP.

Reasumując, podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności (Gminy i Urzędu Gminy) jest wyłącznie Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną. Zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy, w imieniu Gminy dokonuje Urząd Miasta. Dokumenty księgowe (faktury VAT i deklaracje VAT), wystawiane i sporządzane przez Urząd Miasta, winny posiadać numer identyfikacji podatkowej Gminy - jeśli dotyczą czynności przypisanych prawnie Gminie. W zakresie podatku od towarów i usług powinno być wystawione jedno rozliczenie deklaracyjne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.