ILPP2/443-462/13-4/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 24 maja 2013 r. (data wpływu 27 maja 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 29 lipca 2013 r. (data wpływu 1 sierpnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT czynności odpłatnego udostępniania stoisk handlowych na targowisku na rzecz podmiotów zewnętrznych - jest prawidłowe.

W dniu 27 maja 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT czynności odpłatnego udostępniania stoisk handlowych na targowisku na rzecz podmiotów zewnętrznych. Wniosek uzupełniono w dniu 1 sierpnia 2013 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. W chwili obecnej Gmina przeprowadza inwestycję w zakresie budowy targowiska z częściowym zadaszeniem i w związku z tą inwestycją, począwszy od marca 2012 r. ponosi wydatki (dalej: wydatki inwestycyjne) w szczególności na:

* prace projektowe dotyczące budowy targowiska,

* utwardzenie placu,

* postawienie zadaszenia,

* wykonanie schodów terenowych i chodnika,

* remont istniejącego szaletu,

* nasadzenie zieleni.

Wydatki te są dokumentowane przez dostawcóww.ykonawców fakturami VAT z wykazywanymi na nich kwotami VAT naliczonego. Na realizację tego przedsięwzięcia Gmina uzyskała dofinansowanie w ramach PROW do kwoty netto nakładów. Zakończenie inwestycji planowane jest na lipiec 2013 r. Gmina będzie również ponosić koszty bieżące związane z utrzymaniem targowiska, tj. w szczególności utrzymanie czystości, remonty i konserwacje, media (dalej: wydatki bieżące).

Pierwotnie, Gmina nie miała ściśle sprecyzowanej koncepcji funkcjonowania targowiska. Gmina rozważała różne możliwe do zastosowania rozwiązania, które były przedmiotem wewnętrznych rozmów i konsultacji. W szczególności, początkowo Gmina rozważała pobierać od handlujących na powyższym targowisku jedynie opłatę targową - stosownie do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (podobnie jak ma to miejsce dotychczas - w stosunku do handlujących na placu w centrum miasta, na którym, po oddaniu nowego targowiska do użytku, nie będzie już odbywał się handel). Jednakże w kwietniu 2013 r., została podjęta decyzja, iż po oddaniu inwestycji do użytkowania, Gmina dodatkowo wprowadzi tzw. opłatę rezerwacyjną (czynsz z tytułu odpłatnego udostępniania/pierwszeństwa), na podstawie umowy cywilnoprawnej (przy czym nie zawsze będzie musiała mieć ona formę pisemną) zawartej z każdym poszczególnym korzystającym ze stoisk handlowych. Decyzja ta została przedyskutowana i ostatecznie podjęta w czasie konsultacji z przedstawicielami kancelarii prawnej, które miały miejsce w kwietniu 2013 r., tj. w trakcie budowy targowiska.

Z tytułu odpłatnego udostępniania miejsc targowych (tekst jedn.: w związku z pobieraniem opłaty rezerwacyjnej), Gmina zamierza wystawiać na rzecz podmiotów handlujących faktury VAT (względnie paragony) oraz odprowadzać VAT należny według podstawowej stawki VAT.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że zamiarem inwestycji w zakresie budowy targowiska było wykorzystywanie jej od początku do pobierania opłaty targowej, tj. do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podjęcie przez Gminę w kwietniu 2013 r. decyzji o zmianie przeznaczenia targowiska, nastąpiło przed oddaniem inwestycji do użytkowania.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy odpłatne udostępnianie stoisk handlowych na targowisku na rzecz podmiotów zewnętrznych (za co będzie pobierana opłata rezerwacyjna) będzie stanowiło usługę opodatkowaną VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, odpłatne udostępnianie stoisk handlowych na targowisku na rzecz podmiotów zewnętrznych (za co będzie pobierana opłata rezerwacyjna) będzie stanowiło usługę opodatkowaną VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; dalej: ustawa o VAT), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy, nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jako, że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.

Zatem, w przypadku, gdy Gmina wykonuje czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą - powinna być ona traktowana, jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W konsekwencji, w świetle powyższych regulacji, w przypadku działania przez Gminę na podstawie umowy cywilnoprawnej, działa ona w roli podatnika VAT. Mając na uwadze, że udostępnienie stoisk handlowych podmiotom zewnętrznym na targowisku (w oparciu o dodatkową opłatę rezerwacyjną) będzie się odbywać na podstawie takich umów, w opinii Gminy w ramach wykonywania przedmiotowych czynności działać ona będzie w roli podatnika VAT. Mając na uwadze z kolei, że Gmina będzie udostępniać stoiska handlowe za wynagrodzeniem, a ich udostępnienie ma charakter rezerwacji (gwarancji pierwszeństwa) danego miejsca, przedmiotowe transakcje będą podlegały opodatkowaniu VAT. W opinii Gminy, transakcje te nie będą zwolnione z VAT, gdyż ani ustawa o VAT, ani też rozporządzenia wykonawcze nie przewidują w takim przypadku zwolnienia od podatku.

Stanowisko Gminy w tym zakresie ma oparcie w znanych Gminie interpretacjach indywidualnych Ministra Finansów, przykładowo:

* w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 29 listopada 2011 r. (sygn. ILPP2/443-1286/11-3/EN), który wskazał, iż: "odpłatne udostępnienie przez Gminę miejsc na targowisku podmiotom zajmującym się handlem, jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (nie zaś publicznoprawną), dla tej czynności Gmina występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, natomiast powyższa czynność w świetle ustawy o VAT jest traktowana jako odpłatne świadczenie usług",

* w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 28 stycznia 2010 r. (sygn. ILPP1/443-1361/09-6/HW), który potwierdził, iż: "biorąc pod uwagę, że pobieranie opłat w związku z rezerwacją miejsc na targowisku stanowi czynność o charakterze cywilnoprawnym - Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego nie korzysta z wyłączenia z opodatkowania na podstawie § 13 ust. 1 pkt 11 cyt. rozporządzenia w omawianym zakresie. Usługi świadczone przez Gminę zaklasyfikowane do grupowania PKWiU 75.11.12-00.90 - "usługi finansowe i podatkowe administracji publicznej, pozostałe", na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy podlegają opodatkowaniu stawką 22% i należy je dokumentować fakturą VAT".

Mając na uwadze powyższe, Gmina wnosi o potwierdzenie, że udostępnianie stoisk handlowych na targowisku (za co będzie pobierana opłata rezerwacyjna) na rzecz podmiotów zewnętrznych będzie czynnością opodatkowaną VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. W chwili obecnej Gmina przeprowadza inwestycję w zakresie budowy targowiska z częściowym zadaszeniem i w związku z tą inwestycją, począwszy od marca 2012 r. ponosi wydatki (dalej: wydatki inwestycyjne) w szczególności na: prace projektowe dotyczące budowy targowiska, utwardzenie placu, postawienie zadaszenia, wykonanie schodów terenowych i chodnika, remont istniejącego szaletu, nasadzenie zieleni. Wydatki te są dokumentowane przez dostawcóww.ykonawców fakturami VAT z wykazywanymi na nich kwotami VAT naliczonego. Na realizację tego przedsięwzięcia Gmina uzyskała dofinansowanie w ramach PROW do kwoty netto nakładów. Zakończenie inwestycji planowane jest na lipiec 2013 r. Gmina będzie również ponosić koszty bieżące związane z utrzymaniem targowiska, tj. w szczególności utrzymanie czystości, remonty i konserwacje, media (wydatki bieżące). Pierwotnie, Gmina nie miała ściśle sprecyzowanej koncepcji funkcjonowania targowiska. Gmina rozważała różne możliwe do zastosowania rozwiązania, które były przedmiotem wewnętrznych rozmów i konsultacji. W szczególności, początkowo Gmina rozważała pobierać od handlujących na powyższym targowisku jedynie opłatę targową - stosownie do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (podobnie jak ma to miejsce dotychczas - w stosunku do handlujących na placu w centrum miasta, na którym, po oddaniu nowego targowiska do użytku, nie będzie już odbywał się handel). Jednakże w kwietniu 2013 r., została podjęta decyzja, iż po oddaniu inwestycji do użytkowania, Gmina wprowadzi tzw. opłatę rezerwacyjną (czynsz z tytułu odpłatnego udostępniania/pierwszeństwa), na podstawie umowy cywilnoprawnej (przy czym nie zawsze będzie musiała mieć ona formę pisemną) zawartej z każdym poszczególnym korzystającym ze stoisk handlowych. Decyzja ta została przedyskutowana i ostatecznie podjęta w czasie konsultacji z przedstawicielami kancelarii prawnej, które miały miejsce w kwietniu 2013 r., tj. w trakcie budowy targowiska. Z tytułu odpłatnego udostępniania miejsc targowych (tekst jedn.: w związku z pobieraniem opłaty rezerwacyjnej), Gmina zamierza wystawiać na rzecz podmiotów handlujących faktury VAT (względnie paragony) oraz odprowadzać VAT należny według podstawowej stawki VAT. Zamiarem inwestycji w zakresie budowy targowiska było wykorzystywanie jej od początku do pobierania opłaty targowej, tj. do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podjęcie przez Gminę w kwietniu 2013 r. decyzji o zmianie przeznaczenia targowiska (wykorzystywanie go do czynności opodatkowanych), nastąpiło przed oddaniem inwestycji do użytkowania.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy - w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei, stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, iż organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE. L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba, że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Ponadto, na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2013 r. poz. 247 z późn. zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powyższego wynika, iż zwolnienie od podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych) i tylko w odniesieniu do tych czynności, które nie są wykonywane na podstawie zawartych przez gminę umów cywilnoprawnych.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, iż odpłatne udostępnianie przez Gminę stoisk handlowych na targowisku podmiotom zewnętrznym, jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (nie zaś publicznoprawną), dla tej czynności Gmina występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, natomiast powyższa czynność w świetle ustawy o VAT będzie traktowana jako odpłatne świadczenie usług.

W konsekwencji należy stwierdzić, iż odpłatne udostępnianie przez Gminę stoisk handlowych na targowisku podmiotom zewnętrznym będzie podlegało opodatkowaniu VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

Tut. Organ informuje ponadto, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa - rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż w pozostałym zakresie dotyczącym podatku od towarów i usług zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.